Sỏi túi mật

Question 1

Triệu chứng sỏi túi mật

Answer 1

Đau khi kẹt sỏi
- Sỏi<5mm dễ thoát qua ống túi mật→OMC→cơn đau bụng quặn đột ngột giống viêm đường mật do sỏi ống mật chính
- Sỏi kẹt ở cơ vòng Oddi→biểu hiện viêm tụy cấp
- Sỏi kẹt tại phễu/cổ túi mật→đau quặn bụng; có thể khởi phát bất kì lúc nào trong ngày
- Cơ chế: Chất béo/đạm tới tá tràng→CCK pt→co thắt túi mật→ko làm trống dc toàn bộ do sỏi kẹt→đau; cơn đau do sỏi túi mật về đêm là do BN nằm mà phễu và cổ túi mật là nơi thấp nhất→sỏi kẹt
- Có thể cơn đau mất/giảm: thuốc giảm co thắt/BN đổi tư thế làm sỏi dc
- Khi viêm túi mật cấp→BN đau khu trú hạ sườn P

Question 2

Xét nghiệm cận lâm sàng

Answer 2

• Xét nghiệm:
  
  • Xn chức năng gan:
    
    • Nồng độ bilirubin HT và ppts kiềm(akaline ppts) tăng trong tình trạng tắc mật
    • Tăng men gan→gợi ý tổn thương tb gan
• Chẩn đoán hình ảnh:
  
  • SÂ bụng:
    
    • Lựa chọn đầu tiên đánh giá BN có trc đường mật
    • Hồi âm sỏi+bóng lưng
    • Hầu hết sỏi túi mật sẽ di chuyển theo tư thế BN><polyp><bùn túi mật: di động chậm hơn và ko hồi âm như sói</polyp>
• Xquang bụng ko ss:
  
  • Chỉ dùng để loại trừ các chẩn đoán khác: thủng ổ loét ddtt, tắc ruột non, viêm phổi thùy dưới P gây đau 1/4 trên P
  • Sỏi túi mật khó thấy
• CT:
  
  • Chỉ định khi cần xác định GP đường mật chi tiết hơn
• MRI và MRCP(MRI mật tụy):
  
  • Cung cấp GP vượt trội của đường mật trong và ngoài gan và tụy
  • Lên KH cắt bỏ u mật/tụy/bệnh lí đường mật phức tạp

Question 3

Triệu chứng cơ năng của viêm túi mật cấp do sỏi túi mật

Answer 3

Triệu chứng :
- sốt
- đau 1/4 trên phải
-buồn nôn, nôn

Question 4

Triệu chứng thực thể của viêm túi mât cấp do sỏi túi mật

Answer 4

túi mật căng to
điểm murphy +
nghiệm pháp murphy +

Question 5

Cận lâm sàng của viêm túi mật cấp

Answer 5

siêu âm là lựa chọn đầu tay

Question 6

tiêu chuẩn chẩn đoán viêm túi mật cấp

Answer 6

Theo Tokyo guideline 2018. Xác định khi có cả 1-2-3, nghi ngờ khi có 1-2
Dấu hiệu viêm khu trú
- Dấu Murphy
- Đau/ khối u ở ¼ bụng trên phải
Dấu hiệu viêm toàn thân
-Sốt trên 38 độ C
-Tăng CRP ≥ 1mg/dl
-Tăng số lượng WBC ≥ 10k/ul
Hình ảnh học:
Siêu âm, CT scan, MRI, MRCP với các tiêu chuẩn:
- Độ dày thành túi mật ≥ 4mm, độ rộng của túi mật (trục dài ≥ 8cm, trục ngắn ≥ 4cm),
- Sỏi túi mật hoặc mảnh vỡ của sỏi còn sót lại, tụ dịch quanh túi mật
- Thâm nhiễm mỡ quanh túi mật
- Khí trong thành túi mật + thành túi mất liên tục

Question 7

Nguyên tắc điều trị viêm túi mật cấp

Answer 7

Nguyên tắc là phối hợp điều trị nội khoa (kháng sinh, nâng đỡ) và ngoại khoa (dẫn lưu, cắt túi mật) tùy vào độ nặng và thể trạng bệnh nhân (theo hướng dẫn Tokyo guideline)

Question 8

Phương pháp điều trị ưu tiên của viêm túi mật cấp

Answer 8

Phẫu thuật nội soi cắt túi mật