sociale economie (12)

Question 1

Wat betekent sociale economie?

Answer 1

Inkomsten en uitgaven
Vraag en aanbod
Producenten
Klanten
Productie van goederen en diensten
Tewerkstelling

Question 2

sociale economie is….

Answer 2

Meerwaardeneconomie
omdat sociale economie niet alleen richt naar de winst (profit) maar ook kijkt naar de impact naar mens en milieu (people & planet)

• geven mensen die moeilijk aan werk geraken werk (people)
• zetten in voor duurzaamheid

Question 3

Tripel P

Answer 3

people - planet - profit/ prosperity

Question 4

MVO

Answer 4

maatschappelijk
verantwoord
ondernemen

Question 5

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Answer 5

Breed begrip
Niet enkel voor sociale economie
Bedrijven binnen reguliere economie schenken aandacht aan ‘sociaal engagement’, ethische codes, dialoog, milieu,…

Question 6

wat is het verschil tussen sociale economie en Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Answer 6

hoofddoelstelling in reguliere economie blijft winstmaximalisering

Question 7

Circulaire economie

Answer 7

levenscyclus economie

de grondstoffen gaan hergebruiken op te upcycling en dus te kunnen hergebruiken

zodat het de waarde kan behouden

Question 8

deeleconomie

Answer 8

materiaal beschikbaar stellen om te kunnen uitlenen

bv. bib leent boeken uit

Question 9

voor sommige mensen is de drempel naar een gewone job op de reguliere arbeidsmarkt te hoog omwille van:

Answer 9

• armoede
• psychische Problemen
• handicap
• medische problemen
• moeilijke familiale situatie

Question 10

waarom sociale economie?

Answer 10

• passende jobcreatie geven
• drempel naar werk verlagen door

maatregelen met de focus op opleiding EN begeleiding

Question 11

Wat is sociale economie?

Answer 11

Combinatie van :

• Bedrijven die duurzaam ondernemen
• Tewerkstelling bieden aan kwetsbare mensen op de arbeidsmarkt

We noemen deze ondernemers sociale ondernemers.

Question 12

Wat zijn de aspecten van sociaal ondernemerschap

Answer 12

1. een specifieke maatschappelijke meerwaarde willen realiseren
2. Goederen en diensten leveren waarvoor klanten en behoeften bestaan, zowel vandaag als in de toekomst
3. tewerkstelling creëren
4. duurzame ontwikkeling
   - milieuvriendelijke productieprocessen en producten en integrale milieuzorg.
5. arbeid voorrang geven op kapitaal
   - verdeling van de opbrengsten. De opbrengsten vormen geen doel op zich, maar zijn een middel om maatschappelijke doelen te realiseren.
6. Democratisch besluitvorming
   - de betrokkenen krijgen inspraak in het beleid van de onderneming.
7. Max transparantie
   - onder meer op het vlak van algemeen beleid, financiën en interne en externe relaties.
8. kwaliteitsvolle relaties
   - Bij externe relaties is het streefdoel een win-win-partnerschap (bijvoorbeeld bij deeleconomie hebben zowel klant als samenleving voordeel)
   - Bij interne relaties gaat de aandacht naar kansen voor persoonlijke ontwikkeling, non-discriminatie en de arbeidsvoorwaarden van het personeel.
9. positieve inbedding in de maatschappij
   - Gesprek met de lokale gemeenschap en organisaties. Samenwerken en netwerken bouwen.

Question 13

Waaruit bestaat die ‘maatschappelijke meerwaarde’?

Answer 13

Tewerkstelling creëren
- Competenties van mensen versterken om hen naar werk te begeleiden

• De aandacht gaat naar emancipatie, integratie en de positie van mensen uit kansengroepen.
• Waar mogelijkdoorstroom realiserenbinnen de sociale economie en naar het normale economische circuit (NEC).

Question 14

maatwerkbedrijven

Answer 14

zijn ondernemingen die werk aanbieden aan mensen die moeilijk toegang hebben tot de gewone arbeidsmarkt, bijvoorbeeld door een beperking of langdurige werkloosheid.

Ze bieden aangepast werk, begeleiding en opleiding, zodat deze mensen toch kunnen deelnemen aan het arbeidsproces. De werkzaamheden kunnen heel uiteenlopend zijn, zoals verpakking, groenonderhoud, houtbewerking of eenvoudige montage.

In België heetten deze vroeger “sociale werkplaatsen” of “beschutte werkplaatsen”, maar tegenwoordig spreekt men van maatwerkbedrijven.

Question 15

Wat is dan het verschil tussen een maatwerkbedrijf en een regulier bedrijf?

Answer 15

• Reguliere bedrijven zoeken werknemers voor hun werk. Maatwerkbedrijven zoeken werk voor hun werknemers.
• Reguliere bedrijven streven naar winstmaximalisatie. Maatwerkbedrijven streven naar een maximale tewerkstelling van personen met een beperking.

Question 16

kerntaak maatwerkbedrijven

Answer 16

• Inschakelen van mensen (doelgroepwerknemers) op de arbeidsmarkt

-Economische activiteit wordt aangepast aan de tewerkstelling

-Minimum 20 VTE op jaarbasis

-Minimum 55 % van de werknemers heeft grote afstand tot de arbeidsmarkt

-Begeleiding en ondersteuning door omkaderingspersoneel (via subsidies)

Question 17

Voor wie is maatwerkbedrijf?

Answer 17

• Personen met een arbeidshandicap

+ Functiestoornissen
+ Beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten door persoonlijke factoren of externe oorzaken

• Personen met psychosociale arbeidsbeperking
• Uiterst kwetsbare personen

+Mensen die omwille van persoonlijke redenen al minstens 24 maanden niet op de arbeidsmarkt zijn

Voorbeelden: Waak, ODAS (Footstep), Kringwinkels, ‘t Veer, SOBO, Oesterbank,…

Question 18

Hoe worden werknemers ondersteund?

Answer 18

Een gekwalificeerde begeleider coacht de werknemer bij de dagelijkse activiteiten.

Het maatwerkbedrijf maakt een persoonlijk ontwikkelingsplan op (POP) samen met de werknemer. Hierin worden zowel technische als generieke (algemene) doelstellingen bepaald. Dit wordt jaarlijks geëvalueerd en bijgestuurd.

De evaluatie en de eventuele kans op doorstroom wordt vanuit de VDAB begeleid.

Question 19

individueel maatwerk vervang en bundelt

Answer 19

1)Decreet lokale diensteneconomie

2) Maatwerkafdelingen

3) Vlaamse ondersteuningspremie (VOP)
= via VDAB een arbeidshandicap en behoefte aan de VOP laten vaststellen

4) Sociale inschakelingseconomie (Sine)
= zeer moeilijk te plaatsen werklozen: langdurige werkloze én niet in bezit van diploma hoger secundair= voor erkende werkgevers een doelgroepvermindering en/of inschakelingsuitkering

-> Met individueel maatwerk wil de Vlaamse overheid werkgevers ondersteunen die een persoon met een arbeidsbeperking aanwerven of tewerkstellen via een loonpremie en/of een begeleidingspremie én zelfstandigen met een arbeidsbeperking ondersteunen.

Question 20

doel individuele maatwerk

Answer 20

• Verhoging jobaanbod en kansen voor personen met een arbeidsbeperking op reguliere arbeidsmarkt.

-Met individueel maatwerk wil de Vlaamse overheid werkgevers ondersteunen die een persoon met een arbeidsbeperking aanwerven of tewerkstellen via een loonpremie en/of een begeleidingspremie én zelfstandigen met een arbeidsbeperking ondersteunen.

Question 21

wat is individueel maatwerk?

Answer 21

Financiële ondersteuning werkgevers en zelfstandigen

Erkende arbeidsbeperking

Loonpremie OF Loon- én begeleidingspremie

Focus reguliere arbeidsmarkt

Question 22

Individueel maatwerk ondersteunt de tewerkstelling en aanwerving van een persoon:

Answer 22

1. met een arbeidsbeperking
2. met een behoefte aan werkondersteunende maatregelen (loonpremie en/of begeleidingspremie) vastgesteld door VDAB, ook wel het proces van indicering genoemd.

Question 23

VDAB kent een advies individueel maatwerk toe :

Answer 23

• tijdelijk
  2 jaar: problematiek is tijdelijk vb. behandeling kanker/in afwachting van een gewichtsprothese
  of 5 jaar: problematiek is definitief/uitbehandeld vb. ASS/MS
• departement WEWIS : uitbetaling premie(s) aan de werkgever
• evaluatie = verhoging of verlenging premie(s)
  
  • aanvragen door werkgever bij DWSE
  • onderzoek op de werkvloer door VDAB

Question 24

Loonpremie

Answer 24

• compenseren extra kosten of lagere productiviteit door arbeidsbeperking
• tussenkomst in de loonkosten : degressief systeem
• verhoogde loonpremie : als de VDAB oordeelt dat de arbeidsbeperking een behoorlijke impact zal hebben op het arbeidsmatig functioneren van de werknemer vb. bij mucoviscidose

Question 25

begeleidingspremie

Answer 25

professionele begeleiding op de werkvloer van werknemer, leidinggevende en team

Question 26

Individueel maatwerk: tewerkstelling met begeleidingspremie

Answer 26

COACH Intern -> collega of leidinggevende - integratie werknemer - coachen bij dagelijks functioneren - eerste aanspreekpunt bij moeilijkheden - signaleren moeilijkheden en mogelijkheden ## Footnote GEKWALIFICEERD BEGELEIDER intern of extern - coaching en begeleiding - ondersteuningsplan - dadelijk bereikbaar - uiterlijk binnen 5 werkdagen beschikbaar op de werkvloer - volgt iedere 2 weken de TW van de werknemer op

Question 27

sociale tewerkstellingpnderneming

Answer 27

is een onderneming die zich voornamelijk richt op het bieden van werkgelegenheidskansen aan personen met een arbeidsbeperking binnen de sociale economie. een sto: - past op grotere schaal en met een specifieke sociale doelstelling individueel maatwerk toe; - ontvangt ondersteuning in de vorm van individueel maatwerk; - biedt hoogwaardige begeleiding op de werkvloer; - streeft ernaar de talenten van zijn werknemers te benutten en hun vaardigheden te versterken om duurzame loopbanen te bevorderen.

Question 28

STO: welke ondernemingen

Answer 28

Sociale tewerkstellingsondernemingen zijn ondernemingen die onder andere door het inzetten van individueel maatwerk aan sociaal ondernemen doen. Ze zijn door de Vlaamse regering erkend als ze aan deze voorwaarden voldoen:  - Hun doelstelling is om werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt kwaliteitsvol te begeleiden en inzetten op competentieversterking; - Op jaarbasis stellen ze op ondernemingsniveau minimaal 30% werknemers te werk met individueel maatwerk; - Ze kennen een beperking toe op het uitkeren van de winst in functie van hun sociale doelstellingen; sociale doel van de onderneming staat altijd voorop - Ze zijn geregistreerd als kwaliteitsvolle dienstverleners bij DWSE (=Departement Werk en Sociale economie - Op 1 januari 2025 fuseerde het Departement Werk en Sociale Economie met het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie tot het Departement Werk, Economie Wetenschap, Innovatie en Sociale Economie (WEWIS).

Question 29

werk-zorgtraject voor wat en wie?

Answer 29

- Arbeidsmatige activiteiten in een werkomgeving - Vrijwillig en onbetaald werk - Voor ‘onbepaalde duur’ met behoud van uitkering - Zonder arbeidscontract - onder begeleiding  -> de methodiek waarbij onbetaalde arbeid  gecombineerd wordt met zorg op maat. 

Question 30

3 soorten ondersteuning voor mensen die niet, nog niet of nier meet betaald aan de slag kunnen

Answer 30

- Activeringstrajecten - Onthaaltrajecten via het Geïntegreerd Breed Onthaal (GBO) - Arbeidsmatige activiteiten -> Voor mensen met een cognitieve, medische, psychische, psychiatrische of sociale belemmering (CMPPS)

Question 31

activeringstrajecten

Answer 31

- voortrajecten voor mensen die op middellangetermijn naar een baan kunnen evolueren in het NEC of in de sociale economie - een casemanager Werk (VDAB) en een casemanager Zorg stippelen samen met de deelnemer een trajectplan uit casemanger Zorg = samenwerkingsverband van verschillende organisaties : CAW/OCMW/dienst MW ziekenfonds – geestelijke gezondheidszorg – VAPH-voorziening - begeleiding naar en op de werkvloer en genoeg zorg om die arbeidsdeelname te ondersteunen

Question 32

onthaaltrajecten

Answer 32

- traject binnen het Geïntegreerd Breed Onthaal (GBO = CAW samen met het OCMW en de diensten Maatschappelijk Werk van de ziekenfondsen) - bedoeld voor werkzoekenden die vrijwel onmogelijk naar het reguliere of beschermde arbeidscircuit kunnen doorstromen - worden begeleid naar passende ondersteuning op het vlak van zorg en welzijn – onderbescherming tegen gaan

Question 33

Arbeidsmatige activiteiten

Answer 33

- onbetaalde activiteiten waarmee deelnemers functies van arbeid, zoals zingeving en structuur, kunnen ervaren - AMA Welzijn - AMA Sociale economie

Question 34

AMA WSE

Answer 34

= Arbeidsmatige activiteiten in de sociale economie *Onbetaalde activiteiten waarmee deelnemers de latente functies van arbeid, zoals zingeving en structuur, kunnen ervaren. *Via begeleiding worden er drempels afgebouwd op cognitief, medisch, psychisch, psychiatrisch of sociaal vlak. Hierdoor kunnen de deelnemers na afloop van hun traject starten in een maatwerkbedrijf of in het normale economische circuit

Question 35

AMA Welzijn

Answer 35

= Arbeidsmatige activiteiten – departement zorg * Personen voor wie betaalde beroepsarbeid, met of zonder ondersteuning, op middellange termijn niet, nog niet of niet meer mogelijk is door een of meer belemmeringen van cognitieve, medische, psychische, psychiatrische of sociale problematiek (CMPPS). * Het doel van het aanbod van arbeidsmatige activiteiten is: het bieden van een zinvolle bezigheid, zorgen voor structuur, het aanreiken van sociale contacten en de mogelijkheid tot zelfontplooiing.

Question 36

Onderscheid AMA sociale economie – AMA welzijn

Answer 36

AMA sociale economie: + Bemiddelingsadvies AMA sociale economie  + Jaarlijkse opvolging met inschatting van criteria voor deelname + Een werkvloer die verbonden is aan een maatwerkbedrijf of een partner van een maatwerkbedrijf.  + Gericht op betaald werk + Vanuit Departement werk en sociale economie AMA welzijn: + Bemiddelingsadvies welzijn + Jaarlijkse opvolging + Kan op dezelfde werkvloer als AMA sociale economie georganiseerd worden.  + Gericht op participatie in de maatschappij, voorkomen van