stress

Question 1

wat is stress

Answer 1

onevenwicht tussen draagkracht en belasting
per definitie subjectief
wat beschouw je als bedreiging
heterogeen concept = niet uniform

Question 2

problem-focused coping stijl

Answer 2

alles wat mensen ondernemen om probleem opgelost te krijgen
bij een gevoel van controle

Question 3

emotion-focused coping stijl

Answer 3

eigen negatieve emoties reguleren
bij gevoel van weinig controle

Question 4

meaning-based coping stijl

Answer 4

omgaan met dingen die mensen niet kunnen veranderen en heel impactvol zijn
betekenis zoeken

Question 5

meten van stress (3 manieren)

Answer 5

verbale metingen
fysiologische metingen
gedragsmetingen

vertonen weinig overeenkomsten, belicht altijd maar klein deel van de stress

Question 6

Sweet study conclusie

Answer 6

naarmate mensen meer stress gerelateerde problemen krijgen, wordt de relatie tussen wat je lichaam doet en wat je subjectief ervaart een beetje losgekoppeld

Question 7

2 communicatiekanalen van hypothalamus

Answer 7

autonoom ZS
hormonale weg

Question 8

autonoom ZS

Answer 8

naar organen
geen controle & beperkt bewustzijn
negatieve feedback loop
sympatisch en parasympatisch (reciprook)

Question 9

sympatisch ZS

Answer 9

fight or flight
energie mobiliseren
effect op groot deel van organen (1:10 pre vs postganglionaire zenuwen)

Question 10

parasympatisch ZW

Answer 10

rust, minder actief tijdens stress
zeer lokale regulatie (1:3 pre vs postganglionaire neuronen)

Question 11

NT van parasympatisch ZS

Answer 11

Acetylcholine pre- en postganglionair

Question 12

NT van sympatisch ZS

Answer 12

Acetylcholine preganglionair
noradrenaline postganglionair

Question 13

Hartslagvariabiliteit (HRV)

Answer 13

index voor cardiale parasympatische activiteit
respiratoire sinus aritmie (RSA)

geeft globaal beeld over capaciteit die organisme heeft om sympatische stress responsen te onderdrukken

Question 14

vagus nervus

Answer 14

gaat hartslag tonisch inhiberen

Question 15

geen vagale activiteit + sympatisch ZS sterker stimuleren

Answer 15

hartslag neemt lineair toe

Question 16

achtergrond constante vagale stimulatie

Answer 16

toenemen van sympatische activiteit heeft minder effect

Question 17

vagale activiteit neemt toe

Answer 17

lineaire afname van hartslag

Question 18

HRV meten

Answer 18

tijd tussen R-pieken op rythmogram

Question 19

wat geeft een snelle oscillatie van HRV weer

Answer 19

RSA veroorzaakt door vagale outflow naar SA knoop
enkel Ach kan snelle veranderingen veroorzaken

zegt iets over parasympatische activiteit

Question 20

wat geeft trage oscillatie van HRV weer

Answer 20

gerelateerd aan baroreflex

Question 21

RSA (inademen & uitademen)

Answer 21

inademen = minder vagale outflow & snellere hartslag
uitademen = meer vagale outflow & tragere hartslag

Question 22

Polyvagale theorie van Porges

Answer 22

respons van instante daling van hartslag onder water om energie en zuurstof te besparen is in de evolutie ook stressrespons geworden

zou niet kloppen

Question 23

smart vagus (porges)

Answer 23

gemonitord via RSA
promoot aandachtsresponsen, emotionele expressie en communicatie
tonisch vertragende invloed op hart

Question 24

endocriene stress respons van adrenaline

Answer 24

fight or flight
versterkt acties van sympatisch ZS

Question 25

endocriene stress respons van bèta-endorfine

Answer 25

stemmingsregulerend en pijn reducerend

Question 26

endocriene stress respons van cortisol

Answer 26

energie vrijmaken, onderdrukken immuunresponsen, anti-inflammatoir

Question 27

hormonaal gevolg van acute stressor

Answer 27

adrenaline en noradrenaline in bloed door nier hormonen versterken sympatische effecten

Question 28

hormonale gevolgen van langdurige stressor (minuten-uren)

Answer 28

activatie HPA-as zet CRF vrij -> vrijzetting van ACTH en cortisol in bloedbaan

Question 29

normaal circadiaan ritme - cortisol

Answer 29

stijgt in ochtend en daalt doorheen dag 2 negatieve feedback sites

Question 30

cortisol secretie bij hypofyse

Answer 30

minder ACTH productie -> minder cortisol productie

Question 31

cortisol secretie bij hypothalamus

Answer 31

minder CRF vrijzetting -> minder cortisol

Question 32

invloed van stress op cortisol

Answer 32

meer cortisol aanmaak -> circadiaan ritme zwakt af (verdwijnt zelfs bij chronisch) -> feedback wordt positief ipv negatief --> meer cortisol zorgt voor meer CTF en ACTH (= blijvende activatie van HPA-as)

Question 33

type 1 cortisol receptoren

Answer 33

MR minderalcorticoid receptor sensitief voor lage concentraties negatieve feedback regulatie hippocampus, paraventriculaire nucleus

Question 34

type 2 cortisol receptoren

Answer 34

GR glucocorticoid receptoren minder gevoelig voor stressniveaus vooral in amygdala ook hippocampus en paraventriculaire nucleus

Question 35

cortisol onder hoge stress

Answer 35

vrijmaken van adrenaline in bloed veel cortisol in hypothalamus -> neagtieve feedback -> minder CRF -> minder activatie cortisol veel cortisol in hippocampus -> neagtieve feedback -> minder HPA-as -> minder CRF veel cortisol in amygdala -> positieve feedback -> meer CTF -> as blijft draaien

Question 36

effecten van overmatig cortisol

Answer 36

cushings syndroom = dikke buik, slechte wondheling, blauwe plekken, rode kaken, ...

Question 37

cortisolisme doorheen duur van stressor

Answer 37

initieel hypercortisolisme na lange tijd lijkt HPA-as uitgeput en krijg je hypocortisolisme

Question 38

invloed van stress op gezondheid

Answer 38

stress kan je vatbaarder maken voor ontwikkelen van ziekte

Question 39

3 fasen van stress volgens Selye

Answer 39

acuut = veel energie mobiliseren -> sympatische activatie zo hevig, houdt lichaam niet vol resistance = lichaam stillaan uitgeput, blijft E mobiliseren uitputting = geen energie meer mobiliseren -> grootste gezondheidsrisico's

Question 40

allostase

Answer 40

lichaam met acute stress respons garandeert stabiliteit = positief

Question 41

allostatische belasting

Answer 41

chronische belasting van lichaam heeft op lange termijn wel negatieve impact

Question 42

4 situaties van allostatische belasting

Answer 42

1. telkens nieuwe factoren -> vraagt veel van lichaam 2. herhaaldelijk dezelfde stressor zonder habituatie 3. E mobilisatie maar niet terug naar basis niveau -> gebrek aan herstel 4. inadequate stress respons -> lichaam niet in staat om E acuut te mobiliseren

Question 43

fysiologische route van gezonheidseffecten

Answer 43

anti-inflammatoire werking van vagus nervus (cytokines) acute respons = aangeboren immuunsysteem langdurige respons = daling aangeboren immuunsysteem

Question 44

gedragsroute van gezondheidseffecten

Answer 44

stressgevoelens verminderen door roken, alcohol, ...

Question 45

sociale route van gezondheidseffecten

Answer 45

status van mensen is belangrijk minder of meer buffers om met stress om te gaan

Question 46

zelf-effectiviteit

Answer 46

vertrouwen van mensen in zichzelf en controlegevoel vergroten kan stress reduceren

Question 47

stressverminderende factoren

Answer 47

- sociale relaties & verbondenheid - positieve emoties - mentale veerkracht - trage ademhaling via buik -> meer parasympatische activatie, meer vagus, meer controle, ...