Toegepaste geneesmiddelenkennis – H13: middelen bij stoornissen in de stofwisseling en hormonen

Question 1

Wat is desmopressine?

Answer 1

= Een synthetische vorm (‘‘kunstmatige vorm’’) van ADH/ vasoconstrictie
‘’ Het woord vasopressine zegt als het ware al, het drukt de vaten dicht’’
- ADH stimuleert waterresorptie in de distale tubulus: minder diurese (‘‘minder plassen’’)
- Desmopressine werkt langer dan ADH

Question 2

Wanneer wordt desmopressine voorgeschreven?

En wat zijn de bijwerkingen van een hoge dosis desmopressine?

Answer 2

• Bij onvoldoende ADH secretie: diabetes insipidus –> meer plassen, meer drinken (polyurie, polydispie, PUPD

‘’ Diabetes insipidus begint met dat je te veel water verliest, omdat ADH dus niet ervoor zorgt dat je waterretentie goed op peil is. Dus je houdt onvoldoende water vast. Verliest het dus door de urine. Dan ga je eerst meer plassen en als gevolg meer drinken.
PUPD: Polyurie en Polydipsie’’

• Bij bedplassen: neomen we enuresis nocturna

Bijwerkingen bij een hoge doses:
–> Bleek gezicht, hypertensie

‘’ Bleek gezicht door vasoconstrictie, dus minder doorbloeding naar minder belangrijke organen. Doordat je doordat medicijn veel water vasthoudt dus hogere bloeddruk’’

Question 3

Wat is oxytocine?

Wat doet oxytocine?

Answer 3

• Hormoon door hypothalamus geproduceerd, afgegeven door hypofyse
• Stimuleert contractie van glad spierweefsel, met name myometrium (spierlaag in de baarmoeder)
  ‘’ Soort van middelste spierlaag in de baarmoeder. Glad spierweefsel kunnen we niet zelf aansturen. ‘’
  Heeft op niet zwangere vrouwen niet dit effect.’’
• Rol bij de geboorte (Grieks: okytokos, ‘’snelle geboorte’’)
• Contractie van de melkgangen
  ‘’ Knijpt melkblaasjes samen’’

Question 4

Wat doet prolactine?

Wat remt de aanmaak van prolactine?

Answer 4

Het stimuleert de melkklieren tot aanmaak van moedermelk

Samenwerking met oxytocine bij borstvoeding, in reactie op huilen en zuigen van baby (toeschietreflex)

Overmatige productie van dopamine-agonisten
‘’ dus producten die op dopamine lijken’’

Question 5

Wat doet melatonine en waar wordt het geproduceerd?

Answer 5

in de epifyse (‘‘pijnappelklier’’)

• Overdag onderdrukt, s’ avonds toename: rol bij slaap-waak ritme
• voorgeschreven bij slapeloosheid

Question 6

Wat is Levothryoxine (thyrax) en waarbij is het van toepassing?

Answer 6

• Een synthetische vorm van T4
• Toepassing bij hypothyreoïdie
• In de weefsels omgezet tot het actieve T3

Question 7

Wat is thyreostatica (strumazol) en waarbij is het van toepassing?

Answer 7

• Remmen de inbouw van jood in het schildklierhormoon, behandeling bij hyperthyreoïdie

Question 8

Wat is een geneesmiddel bij diabetes mellitus?

Answer 8

Insuline

• Alle vormen van diabetes mellitus gaan gepaard met hyperglykemie  hoge bloedsuikerspiegel
• Type 1: bèta cellen maken insuline, afgebroken door auto-immuunreactie
• Alleen te behandelen met ‘’exogeen’’ insuline: van buitenaf, inspuiten
  (Exo= buiten, genesis= ontstaan), subcutaan, via MDK afbraak!

Question 9

Wat zijn de bijnierschorshormonen en wat is hun functie?

Answer 9

• Glucocorticosteroïden: Cortisol –> bij stress suikers vrijmaken, langdurig verhoogde concentraties onderdrukken het afweersysteem
  > Toepassing is breed, met name om de afweer te onderdrukken
  > Ontstekingen, auto-immuunziekten, transplantaties
  > Bijv. prednison  prednisolon, hydrocortison
  > Veel bijwerkingen! Vooral bij langdurig gebruik
• Mineraalcorticosteroïden: aldosteron  RAAS systeem, stimuleert natriumopname en remt kaliumopname
• Androgenen: geslachthormonen, geringe rol