Uned 2.1.1

Question 1

Beth yw diffiniad o iechyd cadarnhaol?

Answer 1

Cyflawni a chynnal ffitrwydd corfforol a sefydlogrwydd meddyliol.

Question 2

Beth yw diffiniad o iechyd negyddol?

Answer 2

Absenoldeb afiechyd corfforol, clefyd a thrallod meddwl.

Question 3

Beth yw diffiniad o iechyd cyfannol?

Answer 3

Cyflwr o lesiant corfforol, meddyliol a chymdeithasol cyflawn yn hytrach na’r ffaith bod afiechyd neu wendid yn absennol yn unig.

Question 4

Ble mae’r diffiniad o iechyd cyfannol yn dod o?

Answer 4

Sefydliad Iechyd Y Byd.

Question 5

Beth yw cysyniad cyfannol?

Answer 5

Ystyried y person cyfan a sut mae’n rhyngweithio a’i amgylchedd.

Question 6

Beth yw’r prif pwyntiau o cysyniad cyfannol?

Answer 6

• Pwysleisio’r cysylltiad rhwng y meddwl, sorff a’r enaid.
• Annog pobl i dderbyn cyfrifoldeb am eu lefel eu hunain o lesiant.
• Nad yw’r iechyd gorau posibl yn seiliedig ar absenoldeb clefyd yn unig, ond a’r gydbwysedd byw’r ‘person cynfan’.

Question 7

Beth yw’r 5 ffactor o cysyniad cyfannol?

Answer 7

• Corfforol
• Meddyliol
• Emosiynol
• Cymdeithasol
• Ysbrydol

Question 8

Beth yw’r cysyniad cyfannol o corfforol i dilyn?

Answer 8

• Cysgu am 8 awr.
• Bwyta diet llawn maetholion.
• Symud y corff am 30 munud pob dydd.

Question 9

Beth yw’r cysyniad cyfannol o meddyliol i dilyn?

Answer 9

• Bod mewn addysg/gwaith.
• Mynychu hyfforddiant.
• Cadw y meddwl yn egniol pob amser trwy chwilio am gyfleoedd dysgu.

Question 10

Beth yw’r cysyniad cyfannol o cymdeithasol i dilyn?

Answer 10

• Wnued amser ar gyfer cysylltiad personol.
• Cymryd rhan mewn gymuned leol.
• Gosod ffiniau gyda pobl yn eich bywyd.

Question 11

Beth yw’r cysyniad cyfannol o ysbrydol i dilyn?

Answer 11

• Treulio amser ym myd natur.
• Dilyn arferion crefyddol neu diwylliannol.
• Treulio amser ychydig fundedau pob dydd yn myfyrio.

Question 12

Beth yw’r cysyniad cyfannol o emosiynol i dilyn?

Answer 12

• Cael ein gwerthfawrogi a’n caru.
• Siarad am unrhyw broblemau.
• Dilyn arferion ymwybyddiaeth ofalgar a arferion lleihau straen.

Question 13

Beth yw’r diffiniad Llesiant?

Answer 13

Teimlo’n iach ac yn ddiogel, yn ogystal a bod hawliau a chyfrifoldebau, perthnasoedd a mynediad at gyfleoedd dysgu a chyfleoedd i gymdeithasu.

Question 14

Beth yw llesiant o ran person?

Answer 14

• Llesiant mewn perthynas ag unrhyw un.
• Iechyd corfforol, iechyd meddwl a llesiant emosiynol.
• Amddiffyn rhag camdriniaeth ac esgeulustod.
• Addysg, hyfforddiant a gweithgareddau hamdden.
• Perthnasoedd dosmestig, teuluol a phersonol.
• Cyfraniad a wneir at y gymdeithas.
• Sicrhau hawliau a hawlogaethau.

Question 15

Beth yw llesiant o ran oedolyn?

Answer 15

• Rheolaeth ar fywyd pob dydd.
• Cymryd rhan mewn gwaith.

Question 16

Beth yw llesiant o ran plentyn?

Answer 16

Datblygiad corfforol, deallusol, emosiynol, cymdeithasol ac ymddygiadol.

Question 17

Beth yw model cymdeithasol?

Answer 17

• Ystyried amrywiaeth o ffactorau sy’n dylanwadu ar iechyd a llesiant sef penderfynyddion cymdeithasol

Question 18

Beth yw penderfynyddion cymdeithasol iechyd?

Answer 18

Gysylltiedig a’r amodau mae pobl wedi geni ynddyn nhw, eu plentyndod ac oedolaeth, cyfleoedd cymdeithasol ac economaidd sydd ar gael iddyn nhw.

Question 19

Beth yw manteision model cymdeithasol?

Answer 19

• Awgyrmu bod amrywiaeth o ffactorau yn cyfrannu at iechyd a llesiant pobl.
• Hyrwyddo agwedd gadarnhaol tuag at anabledd.
• Dangos cysylltiad clir rhwng tlodi ac iechyd a llesiant gwael.

Question 20

Beth yw anfanteision model cymdeithasol?

Answer 20

• Nid yw pob agwedd ar iechyd a llesiant yn gysylltiedig ag amgylchiadau economaidd-gymdeithasol.
• Anodd cael y penderfyniad i newid fford o fyw, penderfyniadau unigolyn yn effeithio ar eu canlyniadau iechyd a llesiant.
• Pobl o gefndiroedd cyfoethog gallu cael canlyniadau iechyd a llesiant gwael o canlyniad i ffactorau eraill yn eu bywydau.

Question 21

Beth yw model biofeddygol?

Answer 21

Pwyslais i gyd ar ffactorau biolegol a chorfforol sy’n effeithio ar iechyd a chlefydau, heb ystyried ffactorau eraill.

Question 22

Beth yw’r 2 prif agwedd i’r model biofeddygol?

Answer 22

• Diagnosis
• Ymyrraeth

Question 23

Beth yw diagnosis?

Answer 23

Adnabyddiaeth o’r afiechyd neu salwch drwy edrych ar symptomau neu trwy brofion diagnostic megis.

Question 24

Beth yw ymyrraeth?

Answer 24

Camau sy’n cael ei cymryd i wella iechyd.

Question 25

Beth yw manteision model biofeddygol?

Answer 25

- Gwella ansawdd bywyd. - Model yn cynnig categoriau o diffiniadau'r clir o gyflyrau iechyd. - Yn ymestyn disgwyliad oes.

Question 26

Beth yw anfanteision model biofeddygol?

Answer 26

- Iechyd a llesiant gwael yn digwydd yn sgil ffactorau genynnol neu gorfforol yn unig. - Model yn gwahaniaethu, mae anabledd yn cael ei weld yn rhywbeth problemus. - Model dybynnu ar weithwyr iechyd proffesiynol a thechnoleg ac felly mae'n gostus.

Question 27

Beth yw'r gwahaniaeth rhwng model biofeddygol ac cymdeithasol?

Answer 27

Mae'r ddwy modelau yn gwahanol am ei fod cymdeithasol yn ailddifino'r broblem, tra gyda model meddygol mae'r broblem yn aros gyda'r unigolyn.

Question 28

Beth yw model biosecogymdeithasol?

Answer 28

Pwysleisio dulliau rhyngweithio rhwng ffactorau biolegol, seicolegol a chymdeithasol er mwyn helpu i benderfynu pam fod gan unigolyn anhwylder o bosib.

Question 29

Beth yw manteision model biosecogymdeithasol?

Answer 29

- Hybu dull cyfannol o archwilio ffactorau posib sy'n achosi iechyd a llesiant gwael. - Ystyried tri ffactor sy'n effeithio ar iechyd yr unigolyn. Tynnu sylw at natur rhyngweithiol, chyddibynol y factorau biolegol, seicolegol a chymdeithasol, dylynwadu bywyd. - Nid yw'n trin iechyd yn unig o safbwynt ffisolegol, ond canolbwyntio ar datblygiad iach, iachad a chynnal a chadw'r tri ffactor sy'n arwain at fywyd llawn.

Question 30

Beth yw anfanteision model biosecogymdeithasol?

Answer 30

- Awgrymu nad ydy salwch meddwl yn gallu bodoli ar ei ben ei hun heb gynnwys agweddau corfforol a cymdeithasol. - Nid wedi cael ei brofi yn wyddonol, felly anodd wybod os yw llwyddianus. - Ymyriadau biolegol, seicolegol a cymdeithasol yn digwydd ar yr un pryd. Anodd penderfynnu pa un sydd wedi bod fwyaf effeithiol.

Question 31

Beth yw rhwystrau?

Answer 31

Adeiladu ddim yn cynnwys toiledau hygyrch neu gellir eu hachosi gan agweddau unigolyn at wahaniaeth.