Week 10: Mammacarcinoom Flashcards
(120 cards)
1
Q
Wat is tamoxifen?
A
Een belangrijk middel in de bestrijding van borstkanker
2
Q
Naar welke 7 organen kan een mammacarcinoom metastaseren?
A
Hersenen
Long
Lever
Huid
Pleuritis carcinomatosa
Ovaria
Bot
3
Q
Hoeveel vrouwen krijgen per jaar borstkanker? Hoeveel hiervan zijn ductaal carcinoma in situ?
A
17.000
2000 DCIS
4
Q
Noem 4 risicofactoren voor BrC bij mannen?
A
Obesitas
Testiculaire afwijkingen
Hypofyse adenoom
Bestraling thorax
5
Q
Noem 7 risicofactoren voor BrC bij vrouwen?
A
Hoge leeftijd
Mutatie BRCA-1 en BRCA-2
Late menopauze
Hormonale substitutie therapie
Orale anticonceptie
BMI >31
Eerder mammacarcinoom
6
Q
Noem 4 subtypen van mammacarcinoom
A
HR positief, Her-2 negatief
HR positief, Her-2 positief
HR negatief, Her-2 positief
Triple negatief
7
Q
Hoe is de 10-jaarsoverleving van mammacarcinoom?
A
> 80%
8
Q
Hoeveel % van de mammacarcinomen zijn sporadisch, familiair en heriditair?
A
Sporadisch 80%
Familiair 10%
Heriditair 10%
9
Q
Hoeveel risico lopen vrouwen met een BRCA-1 of 2 mutatie op het krijgen van borstkanker?
A
Life time risk: 60-80%
10
Q
In welke 5 situaties moet je denken aan een erfelijk mammacarcinoom?
A
Familiar
Jonge leeftijd
Meerdere keren
Man
Bepaalde combinaties van kanker
11
Q
Noem 3 klachten van een mammacarcinoom?
A
Knobbeltje
Ingetrokken tepel
Inflammatie
12
Q
Welke 3 aanvullende onderzoeken kan je doen bij een mammacarcinoom?
A
Mammografie
Echo
Cytologische punctie/histologisch biopt
13
Q
Op welk ziektebeeld wijst de aanwezigheid van kalk?
A
DCIS
14
Q
Waar gebruik je de echo bij een mammacarcinoom voor?
A
Gericht onderzoek om de N-status te verkrijgen na een mammografie
15
Q
Noem een voordeel en nadeel van de MRI bij een mammacarcinoom
A
Voordeel: hoge sensitiviteit
Nadeel: tot 41% onnodige bevindingen, wat kan leiden tot onrust
16
Q
Wanneer doe je een MRI bij een mammacarcinoom?(4)
A
Wel palpabel, maar niet op mammografie/echo
Preoperatief
Lobulair carcinoom
Screening bij draagsters
17
Q
Noem 4 situaties om een FDG-PET te doen bij een mammacarcinoom
A
T4-carcinoom
Lymfekliermetastasen
Recidief
Klinische verdenking metastasen
18
Q
Noem 3 goedaardige tumoren van de mamma
A
Mastopathie/fibrocysteuze verandering
Hyperplasie
Fibroadenoom
19
Q
Wat is er te zien bij een fibrocysteuze verandering?
A
Cystes en geprikkeld weefsel
20
Q
Wat is er aan de hand bij een fibroadenoom?
A
Overgroei van het stroma
Epitheel blijft 2-lagig
Mooi afgerond
21
Q
Hoe heet de maligne variant van een fibroadenoom?
A
Phyllodes tumor
22
Q
Waardoor ontstaat kalk en necrose bij een carcinoma in situ?
A
Geen bloedvoorziening
23
Q
Wat is het verschil tussen LCIS en DCIS?
A
Bij LCIS is er een verlies van E-cadherine, en liggen de cellen als losse (ronde) celletjes
Bij een DCIS zitten de cellen nog aan elkaar
24
Q
Waar is een DCIS het voorstadium van?
A
NST (no special type)
25
Welke groep van de adenocarcinomen is het grootst in de mamma?
NST
26
Hoe kan je een invasief NST herkennen?
Wildgroei buisstructuren
27
Welke 3 graden van differentiatie zijn er?
Goed
Matig
Slecht
28
Aan de hand van welke 3 criteria wordt de differentiatiegraad bepaald?
Mate buisvorming
Kern atypie
Mitose activiteit
29
Welke 3 soorten receptoren zijn er belangrijk voor de behandeling van het mammacarcinoom/
Oestrogeen
Progesteron
Her-2
30
Welke 7 bevindingen laat je weten in het PA rapport?
Subtype
Diameter
Differentiatiegraad
Therapierespons
ER/PR en Her-2
Radicaliteit
Lymfeklierstatus
31
Wat is een MST?
Borstsparende operatie
32
Wat is een mastectomie?
Borst amputatie
33
Wat is een SN?
Schildwachter klier procedure
34
Wat is een OKT of OKD?
Okselkliertoilet of okselklierdissectie
35
Wat is een GRM?
Gemodificeerd radicale mastectomie
Borstamputatie met okselkliertoilet
36
Noem 3 contraindicaties voor een MST
Grote tumor in kleine borst
Verleden bestraald
Meerdere kwadranten/DCIS
37
Hoe werkt een puntbron bij chirurgie van het mammacarcinoom?
Lokalisatie via een draadje van de radioloog of een I125 bron wat eruit ziet als een hagelslagje
38
Wanneer doe je een amputatie of ablatio?
Borstsparend niet mogelijk of wenselijk
39
Wanneer kun je een reconstructie doen?
Direct of uitgesteld
40
Wanneer doe je een SN procedure?
Klinisch negatieve oksel
41
Welke behandeling wordt nu vaak gedaan bij een positieve lymfeklieren ipv een okselklier dissectie
Radiotherapie
42
Welke behandeling wordt nu vaak gedaan ipv OKT?
Neo-adjuvante therapie
43
Welke 4 opties heb je voor een reconstructie?
Oncoplastische chirurgie
Protheses
Autoloog weefsel met prothese
Alleen autoloog weefsel (rug, buik, billen of benen)
44
Tot hoeveel % volume excisie kan je bij een MST hebben met een esthetisch resultaat?
10%
45
Vanaf hoeveel % is er deformiteit en is een correctie nodig bij een MST?
20
46
Noem 5 contraindicaties voor oncoplastische chirurgie
Hoge kans irradicale resectie
T4
Multicentrisch
Microcalcificaties door heel mamma
Inflammatoir
47
Welke 2 typen oncoplastische chirurgie zijn er?
Volume displacement: geen toevoeging van weefsel
Volume replacement: met toevoeging van weefsel
48
Hoe wordt een prothese geplaatst?
Soms door middel van een ballon (TE) om huid en spier op te rekken en vervolgens wordt in een 2e ingreep een prothese geplaatst
49
Hoe wordt een volledig autologe reconstructie ook wel genoemd?
DIEP
50
Hoe werkt een DIEP?
Eigen vet en huis vanuit de buik worden gebruikt
51
Wat moet er in ieder geval gedaan worden voor de DIEP operatie?
Bloedvaatjes checken met CT en markeren voor de operatie
52
Wat is een primaire reconstructie?
Direct
53
Wat is een secundaire reconstructie?
Uitgesteld
54
Noem 4 indicaties voor radiotherapie bij mammacarcinoom
Postoperatief na lumpectomie en schildwachtprocedure
Lymfogene axillaire metastasering
Postoperatief na ablatio en SN procedure
Palliatief
55
Noem 4 stappen van radiotherapie van de mamma
Positioneren op CT door looddraadjes en tattoeagepuntjes
Doelvolumes bepalen door markeringsclipjes
Dosisplanning
Boosterbestraling
56
Is er bij de mamma sprake van hyper- of hypofractionering?
Hypofractionering
57
Wanneer moet je een boosterbestraling geven?
Irradicaliteit van operatie
Standaard bij jonge vrouwen
58
Noem 2 indicaties voor partiële bestraling
Radicale operatie
>40 jaar met goede prognostische factoren
59
Wat is de prognose bij een partiële bestraling?
Even goed als volledige bestraling
60
Hoevaak moet je bestraling bij een partiële bestraling?
5x -> dus na 1 week klaar
61
Wanneer geef je locoregionale radiotherapie? (2)
>4 lymfekliermetastasen of positieve okseltopklier
Na irradicale okselkliertoilet
62
Wanneer geef je postoperatieve RT van de thoraxwand na ablatio?
T4 tumor
Irradicale tumor: >4 lymfklieren of + okseltopklier
63
Wat is het grootste risico van postoperatieve RT van de thoraxwand na ablatio?
Meer kritieke organen in de buurt
64
Noem 2 acute bijwerkingen van RT van de mamma
Erytheem
Oedeem
65
Noem 5 late bijwerkingen van RT van de mamma
Atrofie
Hyperpigmentatie
Fibrose
Vaatschade
Functieverlies melkproductie
66
Wat is een deep-inspiration breath hold? En wat heeft het voor effect
Inademing tijdens bestraling, zorgt voor verlaagde kans cardiale problemen
67
Noem 2 voordelen van protonenbestraling bij de mamma en geef aan wanneer je een doorverwijzing krijgt?
Gerichtere dosisafgifte
Omzeilen hart
Verwijzing als deep breath hold niet lukt
68
Hoe is de follow up na RT van de mamma?
Om en om met de chirurg
Vanaf het 2e jaar 1x/jaar met mammografie
69
Waar wordt palliatieve bestraling vooral voor gebruikt?
Botmetastasen, omdat die extreem veel pijn doen
70
Welke 3 groepen kunnen we onderscheiden wat betreft wie een recidief krijgt en wie niet?
Genezen, ook zonder nabehandeling
Geen recidief, dankzij nabehandeling
Wel recidief, ondanks nabehandeling
71
Hoeveel % mag in de groep: geen recidief, dankzij behandeling zitten?
Vanaf 3% van de totale groep
72
Waar kan genexpressie wat over zeggen?
Prognose en kans op recidief
73
In welke 4 stappen wordt genexpressie geimplementeerd in de kliniek?
Ontdekken profiel
Profiel valideren in andere patienten
Multicenter (retrospectieve) studies
Prospectief gerandomiseerd om klinisch nut te bewijzen
74
Welke studie was belangrijk om mammaprint te implementeren in de kliniek als multicenter retrospectieve studie?
RASTER
75
Welke studie is de prospectieve studie in het proces om mammaprint in de kliniek te implementeren?
MINDACT
76
Wat is mammaprint?
Genexpressie profiel
77
Wat is er uit de MINDACT studie gekomen?
Bij klinisch laag risicopatienten geen mammaprint doen
Bij klinisch hoog risicopatienten kan MP overbehandeling induceren
Bij jonge vrouwen was het verschil na 9 jaar 5%, dus kunnen we de chemo niet skippen
78
Hoe kan de mammaprint in de praktijk dus gebruikt worden?
Alleen toegevoegd ten opzichte van andere factoren (dus bij twijfel: wanneer de winst rond de 3% ligt)
79
Met hoeveel % 10-jaarsoverleving komt een winst van 3% overeen?
>88%
80
Wat is de invloed van eerdere ontdekking van metastases op de overleving?
Niks
81
Welk soort metastases is zeer zeldzaam?
Oligometastatische
82
Hoeveel % van mammacarcinomen recidiveert binnen 10 jaar?
20-25%
83
Hoeveel jaar is de overleving gemiddeld na het vaststellen van een afstandsmetastase?
2,5-3 jaar
84
Hoe is de systemische behandeling van een hormoongevoelige tumor? En waarom? Wat is hier een uitzondering op?
Eerst anti-hormonaal, dan chemo
Ze zijn even goed, maar als anti-hormonaal effectief is heeft het een langere werking en minder bijwerkingen
Uitzondering: visceral crisis, omdat je dan geen tijd hebt om te kijken of de hormonale therapie werkt
85
Wanneer wordt een tumor hormoongevoelig genoemd?
Bij >10% ER of PR positieve cellen
86
Hoeveel van de tumoren zijn hormoongevoelig?
70%
87
Welke 4 soorten hormoontherapie zijn er?
LHRH agonist
Ovariectomie
Tamoxifen
Aromataseremmers
88
Hoe werken LHRH agonisten en worden deze pre- of postmenopauzaal gegeven?
Remt signaal tot productie hormoon
Premenopauzaal
89
Hoe werkt een ovariectomie en wordt dit pre- of postmenopauzaal gedaan?
Remt productie
Premenopauzaal
90
Hoe werkt tamoxifen en wordt dit pre- of postmenopauzaal gegeven?
Remt receptor van de mamma, lijkt op oestrogenen en gaan daar competitie mee aan
Zowel pre- als postmenopauzaal
91
Hoe werken aromataseremmers en worden deze pre- of postmenopauzaal gegeven?
Verlaging van aromataseproductie in de bijnieren
Postmenopauzaal
92
Wat wordt er altijd gedaan bij botmetastasen?
Botondersteunende medicatie
93
Welk chemomiddel gebruik je bij een BRCA mutatie?
Platina boven taxanen
94
Wat is BRCA-ness?
Tumoren die zich gedragen als BRCA, maar niet de mutatie hebben
95
Noem 4 functionele testen die gebruikt worden om bepaalde markers te ontdekken (voor bvb BRCA-ness)
Kanker cellijnen
Tumor organoïden
Patient derived xenographs (PDX)
Tumorplakjes
96
Noem 2 voordelen van tumor cellijnen
Vernieuwbaar materiaal
Betrouwbare gevoeligheidstesten
97
Noem 4 nadelen van tumor cellijnen
Niet (altijd) representatief voor tumor
Geen heterogeniteit
2D groei
Langdurig proces
98
Noem 3 voordelen van kanker organoïden
Vernieuwbaar materiaal
Lijkt meer op oorspronkelijke tumor
Gevoeligheidstesten mogelijk
99
Noem 3 nadelen van kanker organoïden
Geen heterogeniteit
Geen weefselarchitectuur (geen stroma)
Langdurig proces
100
Wat is PDX?
Patient derived xenographs, waar een tumor uit de patient wordt gehaald en in een muis wordt geplaatst
101
Noem 3 voordelen van PDX modellen
Vernieuwbaar materiaal
Tumor in organisme
Gevoeligheidstesten mogelijk
102
Noem 3 nadelen van PDX modellen
Geen hoge doorvoer mogelijk
Langdurig proces, omdat niet elke tumor groeit in een muis
Tumor verandert in muis
103
Noem 3 voordelen van tumorplakjes
Oorspronkelijke tumor
Kortdurende testen
Gevoeligheidstesten mogelijk
104
Noem 2 nadelen van tumorplakjes
Geen hoge doorvoer analyse mogelijk
Beperkte kweektijd, niet vernieuwbaar
105
Welke van de 4 functionele testen kan gebruikt worden in de praktijk?
Tumorplakjes, de enige die niet extreem lang duurt
106
Noem 4 voordelen van een reconstructie met prothese
Geen nieuwe littekens
Korte operatie
Sneller herstel
Bij falen kan altijd nog een lichaamseigen prothese
107
Noem 4 nadelen van een reconstructie met prothese
2 operaties bij expander
Lichaamsvreemd
Voelt minder natuurlijk
Hogere kans om ooit een heroperatie te krijgen
108
Waar wordt de Baker-classificatie voor gebruikt?
Kapselvorming bij implantaten
109
Wat valt onder Baker-1?
Geen contractuur, zachte borst
110
Wat valt onder Baker-2?
Minimale contractuur, palpabel, maar niet zichtbaar
111
Wat valt onder Baker-3?
Matige contractuur, palpabel en zichtbaar
112
Wat valt onder Baker-4?
Ernstige contractuur, harde en pijnlijke borsten met eventueel verplaatsing van het implantaat
113
Wat is het verschil tussen gesteelde lappen en vrije gerevasculariseerde lappen?
Bij gesteelde lappen blijven de bloedvaten intact, en wordt de lap naar de omgeving gebracht, zoals bij de latissimus dorsi of rectus abdominalis
Bij vrije gerevasculariseerde lappen worden de bloedvaten doorgesneden en wordt de lap naar verder weg gebracht
114
Wat is een TRAM?
Een reconstructie met de rectus abdominalis
115
Wat is een DIEAP?
Een reconstructie met een vrije lap uit de buik
116
Noem 4 voordelen van het gebruik van eigen weefsel bij reconstructie
Lichaamseigen materiaal
Voelt natuurlijk aan
Bij slagen geen grote operatie in toekomst
Bij DIEAP heb je direct een buikwandcorrectie
117
Noem 3 nadelen van het gebruik van eigen weefsel bij reconstructie
Grotere operatie, dus hogere kans op complicaties
Langer herstel
Extra littekens
118
Hoe erft het BRCA gen over?
AD
119
In welk borstkwadrant komen de meeste mammacarcinomen voor?
Lateraal boven
120
Wat kan je histologisch waarnemen bij een naaldbiopt?
Streepvorming litteken
