Week 12 Flashcards

(91 cards)

1
Q

Functie van het bot

A

Mechanisch
* Structuur
* Beweging
* Bescherming

Synthetisch
* Vorming van bloedcellen
* Vorming van cellen van het afweersysteem

Metabool
* Opslag van mineralen
* Opslag van groeifactoren
* Endocrien orgaan

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Samenstelling van het bot

A

Botmatrix
* Mineraal: hydroxyapatiet (60%)
* Extracellulair eiwitmatrix: Collageen type 1, niet collagene eiwitten (30%)

Bloedvaten (8%)
Cellen (2%)

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Osteoblast

A
  • 4-6% van de botcellen
  • Maakt de bot eiwitmatrix en reguleert mineralisatie

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Osteocyt

A

90-95% van botcellen

Sensor van mechanische belasting (via canaculi)
* Belasting essentieel voor gezond bot
* Immobilisatie: leidt tot dood van osteocyt

Reguleert botombouw
* RANKL (stimulator botafbraak)
* Sclerostine (Remmer van botvorming)

Reguleert fosfaat homeostase
* Productie van FGF23 (Stimuleert fosfaat uitscheiding nier)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Osteoclast

A

Grote cel met veel kernen
* Hecht aan het botmatrix
* Lost het calcium op en breekt de botmatrix af (resportie)

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Waarom is afgesloten compartiment belangrijk

A
  • Lokaal hele sterke zuurgraad
  • Geen verspreiding van het zuur

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Afgesloten compartiment resportie

A
  • Protonpomp: Verzuring
  • Enzymen: Cathepsine K; afbrak bot eiwitmatrix

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Regulatie osteoclast vorming

A

Receptor
* RANK

Ligand
* RANKL

Decoy receptor
* OPG
* Alternatieve bindingsplaats voor RANKL

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Bot vorming cel evolutie proces

A
  1. Mesenchymale stamcel
  2. Osteoblast
  3. Osteocyt

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Bot afbraak cel evolutie proces

A
  1. Hematopoietische stamcel
  2. Osteoclast

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Veroudering bot verandering

A

Minder osteoblast vorming

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Trabeculair bot

A
  • Sponsachtige netwerk van fijne botbalkes en -platen: Effectieve verdeling belastingkrachten
  • 20% Van botmassa
  • Hoge ombouw (20-30% per jaar)
  • Met name uiteinde van de botten
  • Essentiele functies: Sterkte en elasticiteit, Mineraal metabolisme

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Corticaal bot

A
  • Dichte buitenkant van compact bot
  • Bepaalt de vorm van het bot
  • 80% van botmassa
  • ombouw activiteit: 2-3% per jaar
  • Essentiele functies: Verzorgt biomechanische sterkte, aanhechtingsplaats voor pezen en spieren, bescherming van beenmerg

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Haverse systeem

A

Corticaal bot
* Lagen van het bot met centraal kanaal voor bloedvaten

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Periostineum

A
  • Buitenkant van botweefsel
  • Dubbellaags
    Binnenlaag: Cellen
    Buitenlaag: Bindweefsels en collageen
  • Voorzien van zenuwvezels, bloedvaten en lymfevaten
  • Diktegroei van het bot
  • Zorgen voor peesverbindingen

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Endosteum

A
  • Binnenkant van botweefsel, bekleedt de mergholte, binnenkant haverse kanalan en trabeculair bot
  • Enkellaags: MSC’s en collageen vezels
  • Rol in groei en ontwikkeling van bot

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Endochondrale botvorming

A

Vervanging van kraakbeen door bot

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Endochondrale botvorming proces

A
  1. MSC’s
  2. Chondrocyten
  3. Kraakbeenmatrix
    * Primair ossificatie centrum: Diafyse
    * Secundair ossificatie centrum: Epifyse

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Intramembraneuze botvorming

A

Directe botvorming

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Intramembraneuze botvorming proces

A
  1. Vorming ossificatie centrum
  2. Mineralisatie

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Appositionele groei

A
  • Afbraak: Binnen
  • Opbouw: Buiten

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wanneer is er groei en reparatie van bot

A
  • Groei: Voorafgaand aan sluiten groeischijven
  • Reparatie: Gehele leven (5-10% skelet/jaar)

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Wat is bot remodelling

A

Bot dat ter vervanging is verwijderd moet ook weer aangevuld worden
* Essentieel om bot gezond en sterk te houden

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

BMU proces

A
  1. Resting
  2. Resorptie
  3. Reversal
  4. Formation

HC.1 - Fysiologie van het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Disbalans botaanmaak en botafbraak
Osteoporose * Afgenomen botmineraaldichtheid * Verstoring van de microarchitectuur * Toegenomen fractuur risico ## Footnote HC.1 - Fysiologie van het bot
26
Hoe krijg je meer botaanmaak dan afbraak
Verlaagde sclerostine expressie door osteocyten ## Footnote HC.1 - Fysiologie van het bot
27
Wat is het effect van weinig bot gebruik
Minder botmassa ## Footnote HC.1 - Fysiologie van het bot
28
Effect mechanische belasting
Minder sclerostine expressie in osteocyten ## Footnote HC.1 - Fysiologie van het bot
29
Corticaal bot goniometrie verandert met veroudering
* Botvorming aan buitenzijde om verlies binnenzijde te compenseren * Grotere diameter: dezelde botsterkte ## Footnote HC.1 - Fysiologie van het bot
30
Waar zorgt grotere diameter van het bot voor
Meer resorptieplaats ## Footnote HC.1 - Fysiologie van het bot
31
Calcium
* Bot (hydroxyapatiet) * Klein deel in plasma * Van belang voor: Membraanpotentiaal, signaaltransductie, spiercontractie, bloedstolling ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
32
Fosfaat
* Bot (hydroxyapatiet) * Klein fractie in serum als inorganisch fosfaat * DNA, RNA, ATP, ADP * Fosforylering receptoren en eiwitten ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
33
Calcium in circulatie
* Geinoniseerd calcium (50%) * Eiwit gebonden (40%) pH afhankelijk * Gecomplexeerd calcium (10%) ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
34
Berekening gecorrigeerd calcium
Gecorrigeerd calcium = Gemeten [Ca] + ({40-[Alb]} x 0,02 ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
35
Effecten PTH
* Mobilisatie Ca en P uit skelet door stimulatie osteoclast resorptie * Verhoging renale Ca drempel en verlaging P drempel * Stimulatie 1a-hydroxylase nier * Belangrijkste effect: Constant houden Ca ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
36
Vitamine D
Actief bij: * Laag [Ca] * Hoog PTH * Laag [P] ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
37
Vitamine D werking
1. 25(OH)D3-->1,25-(OH)2D3 2. Effect op de ingewanden, het bot, de huid, het beenmerk, de nieren, de borst, de thymus, de hersenen en de endocriene klieren 3. Eigen afbraak stimulatie door 24-hydroxylase ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
38
1,25-(OH)2D3 effect op calcium
Stimulatie intestinale absorptie calcium * Actief transport * Verzadigdbaar ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
39
Calcitonine
Effect calcitonine * Directe remming osteoclast resorptie * Binding receptoren in de hersenen Maar * Geen duidelijk effect op calciumhuishouding bij verwijdering schildklier of schildkliercarcinoom ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
40
Waar is PO4 voor nodig
* Bot (Mineralisatie) * DNA * Fosforylering receptoren en eiwitten * Energie-opslag (ATP) * Zuur-base buffer ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
41
PTH effect op fosfaathuishouding
* Remming NaPi transport; minder Pi reabsorptie * Stimuleert 1a-hydroxylase; meer vitamine D * Stimulatie osteoclast resorptie dmv RANKL stimulatie en OPG remming ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
42
Vitamine D invloed op fosfaathuishouding
* Stimulatie Ca en Pi absorptie in darmen * Stimulatie botresorptie * Stimulatie productie FGF23 (groeifactor) ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
43
FGF23
Remt NaPi transport * Minder Pi reabsorptie in de nier Remt vitamine D * Minder Pi absorptie in darmen ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
44
Hypofosfatemie klachten
Skelet * Rachitis * Osteomalacie * Botpijnen en breuken Spieren * Spierzwakte * Spierpijn Vermoeidheid Dysfunctie hart en hersenen ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
45
Soorten hyperparathyreoidie
Primair * Toegenomen PTH afgifte op basis primair bijschildklier ziekte Secundair * Toegenomen PTH-afgifte door langdurig hypocalciemie Tertiaire * Autonome PTH-overproductie ipv PTH-afgifte ## Footnote HC.2 - Calcium- en fosfaatstoornis
46
Osteoporose definitie
Afwijking van het gehele skelet gekenmerkt door een verlaging van de botmasssa en een verlies in de onderlinge samenhang van botbalkes, resulterend in een verhoogde kans op een fractuur. ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
47
Epidemioloog osteoporose
* Osteoporotische patiënten: 800.000 * Gediagnostiseerd patiënten: 160.000 * Adequaat behandeld: 32.000 ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
48
Klinische gevolgen wervelfractuur
* Verlies onafhankelijkheid * Afname beweegelijkheid * Acute en chronische pijn ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
49
Klinische gevolgend heupfractuur
* Vermindernde uitvoering van 1 dagelijkse activiteit (80%) * Kan niet meer zelf lopen (40%) * Permanent invalide (30%) * Overlijdt binnen 1 jaar (20%) ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
50
Risico osteoporotische fractuur
* Leeftijd * Geslacht * Botmineraaldichtheid * Prevalente fractuur * Positieve familieanamnese * Gewicht/lengte * Corticosteroidgebruik * Immobiliteit * Vallen ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
51
Leeftijd als risicofactor osteoporose
Hogere leeftijd zorgt voor * Verminderde kwaliteit bot * Verminderde onderlinge samenhang * Veranderde botmatrix samenstelling ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
52
RANKL in de postmenopauze
Verminderde oestrogeen zorgt voor toename RANKL ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
53
Waarom lagere fractuurincidentie bij mannen
* Kortere levensverwachting * Hogere piekbotmassa * Grotere botten * Geen menopauze * Andere patroon botverlies ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
54
Osteoporose bij mannen
* Veel vaker secundair factor * Belangrijkste: 1. Overmatig alcohol gebruik 2. Gebruik corticosteroid 3. Testosteron deficientie ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
55
Botmineraaldichtheid WHO scoren
* Normaal: T > -1 * Osteopenie: -2,5 < T < -1 * Osteoporose: T < -2,5 * Ernstige osteoporose: T < -2,5 + osteoporotische fractuur ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
56
Glucocorticoid induced osteoporose
* Remming botaanmaak door apoptose * Snel verlies BMD, deels herstel na staken * Effect afhankelijk van dosis ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
57
Wanneer aanvullend onderzoek naar fractuurrisico
* Personen ouder dan 50 jaar met een recent fractuur ( < 2 jaar geleden) * Personen behandeld met glucorticoiden * Personen met risicofactoren voor fractuur ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
58
Personen ouder dan 50 jaar met een recent fractuur ( < 2 jaar geleden) diagnose
Zo spoedig mogelijk aanvullende onderzoek dmv * DXA en VFA * Laboratoriumonderzoek * Evalueer valrisico ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
59
Personen ouder dan 50 jaar met een recent fractuur ( < 2 jaar geleden) laboratorium onderzoek
* BSE, calcium, albumine, creatinine, TSH, 25(OH)D en alkalische fosfatase * Serum testosteron bij mannen onder de 70 jaar * Op indicatie: Eiwitspectrum, coeliakieserologie, PTH, 24u calcium urine ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
60
Personen die glucocorticoid gebruik (diagnose)
Aanvullend onderzoek * DXA en VFA ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
61
Risicofactor patienten zonder fractuur > 60 jaar (diagnose
* Risicofactor scorelijst * FRAX ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
62
Belangrijkste beperkingen FRAX
Geen correctie op * Wervel fracturen * Dosis en duur steroid gebruik * Valevents Niet goed geschikt om te bepalen of iemand aanvullend onderzoek nodig heeft Geen consensus over drempelwaarde voor behandeling FRAX wel geschikd voor risico-communicatie ## Footnote HC.6 - Risicofactoren voor osteoporose
63
Osteoporose niet-medicamenteus behandeling
Lichaamsbeweging * Beweging stimuleren * Inactiviteit vermijden Niet roken en geen overmatig alcohol Niet te veel afvallen ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
64
Preventie van osteoporotische fracturen
* Valpreventie (sanering medicatie, visuscorrectie, fysiotherapie): Eventueel valpolikliniek * Verminderen valimpact (heupbeschermers) ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
65
Aanbeveling calcium
* 1000-1100mg aan voeding * Calciumsuppletie van 1000mg/dag bij <2 zuivelproducten * Calciumsuppletie van 500mg/dag bij 2-3 zuivelproducten ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
66
Aanbeveling vitamine D
* Bij verhoogd fractuurrisico dagelijks 20 ug vitamine-D * Dagdosering >75ug en => 1500 ug/ maand wordt afgeraden ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
67
Osteoporose medicamenteus
Remmers van de botafbraak * Oestrogenen (HRT) * SERM's (raloxifene) * Bisfosfonaten * Antilichamen tegen RANKL Stimulatoren van botaanmaak * Teriparatide * Abaloparatide * Romososumab ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
68
Oestrogenen conclusie
Gunstige effecten oestrogenen zoals verminderde kans op heupracturen wegen niet op tegen toegenomen kans op hart- en vaatziekten en borstkanker ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
69
Samenvatting raloxifene (SERM)
* Significante reductie aantal wervelfracturen * Geen reductie aantal niet-wervel en heupfracturen * Significant reductie kans mammacarcinoom ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
70
Bisfosfonaten
* Remmen functioneren osteoclasten * Verlaging van botturnover: Minder botombouweenheden Minder diepe resorptie putjes * Lichte stijging van de BMD en verbetering van de microarchitectuur ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
71
Bisfosfonaten recente concerns
* Osteonecrose van de kaak * Atriumfibrillatie * Atypische fracturen ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
72
Freedom extension trial samenvatting
7 jaar extensie leidt tot: * Voortgaande stijging BMD * Lage fractuurincidentie * Geen toename adverse events ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
73
Adviezen staken Denosumab
* Stop nooit zomaar zonder nabehandeling to overwegen * Na 3 jaar is her-evaluatie nodig voor besluit stoppen en nabehandelen of continuieren ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
74
Teriparatide (PTH)
* Stimulatie osteoblasten, initeel botaanmaak zonder botafbraak * Stimulatie activiteit osteoclasten * Toename van botturnover * Netto positieve balans ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
75
Romosozumab
Antilichaam tegen sclerostine Sclerostine = remmer botaanmaak ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
76
Behandeling osteoporose
1. Gezonde leefstijl stimuleren 2. Botversterkende medicatie; alendronaat of risedronaat (wekelijks, tabletvorm) 3. Als 3 niet te verdragen: Zoledronaat (5mg 1x infuus/jaar), denosumab (2x per jaar 60mg) of alendronaat in drankvorm (70mg/week) ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
77
Wanneer teriparatide (1x per dag 20ug voor 2 jaar)
* Tscore <= -1,5 * Minstens 2 graad 2 wervelfracturen of 1 graad 3 wervelfractuur ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
78
Romosozumab (maandelijks subcutane injecties 210mg voor 1 jaar)
Postmenopauzale vrouwen ouder dan 50 jaar: * BMD T score =<-2,5 + 1 graad 2 of 1 graad 3 wervelfractuur * BMD T score =<-2,0 + 2 graad 2 of 2 graad 3 wervelfracturen * Als geen myocardininfarct of CBA gehad ## Footnote HC.7 - Behandeling van osteoporose
79
Symptomen urolithiasis
* Niersteen: Flankpijn * Uretersteen: Koliekpijn * Blaassteen: Strangurie * Soms asymptomatisch ## Footnote HC.8 - Nierstenen
80
Koliek
* Heftige pijn * Aanvalsgewijs * Misselijkheid * Bewegingsdrang * Acute enkelzijdige flankpijn * Flank naar lies (Uretersteen) * Geen peritoneale prikkeling (Uretersteen) ## Footnote HC.8 - Nierstenen
81
Lokalisatie van koliek
* Meestal hele regio ('vaag') * Niet altijd op plaats van pathologie * Uretersteenkoliek: Soms lies, scrotum, labia of glans penis; soms mictiedrang * Ernst van niersteenkoliekpijn variabel: Weinig klachten-helse pijn * Ernst pijn niet gelijk aan ernst van aandoening ## Footnote HC.8 - Nierstenen
82
DD acute pijn in buik/flank/rug
* Koliek * Pyelonefritis * Pneumonie * Cardiaal * Acute buik * Colitis * Aneurysma aortae abdominalis * Gynaecologische oorzaak * Hernia nuclei pulposi * Myalgie ## Footnote HC.8 - Nierstenen
83
Epidemiologie urolithiasis
* 5-10% van bevolking * 30-50j maximale incidentie * Mannen 2x vaker dan vrouwen * Neemt toe met welvaat * 25% positieve familie anamnese * Recidiefkans 50% binnen 10 jaar * 25% steen noodzaak medisch ingrijpen ## Footnote HC.8 - Nierstenen
84
Risico groepen steenvorming
* Kinderen * Familiaire steenvormers * Brushite-, urinezuur- en infectiesteen * Mononier * Ziektes geassocieerd met nierstenen * Genetisch bepaalde steenvorming * Medicatie stenen * Anatomische afwijkingen ## Footnote HC.8 - Nierstenen
85
Steen gerelateerde ziektes
* Hyperparathyreoidie * Metabool syndroom * Nefrocalcinose * Polycysteuse nierziekte * Gastrointesinale ziekten * Hoog vitD * Sarcoidose * Dwarslesie, neurogene blaas * Urinedeviatie of blaasaugmentatie * Jicht * Hypercalciurie ## Footnote HC.8 - Nierstenen
86
Anatomische malformaties
* Medullaire spons nieren * UPJ stenose * Calix divertikel * Ureter structuur * VUR-reflux * Hoefijzernier * Ureterocele ## Footnote HC.8 - Nierstenen
87
Medisch geinduceerde steenvorming
* Lisdiuretica: CaOx * Acetozolamide (glaucoom): CaP * Topiramaat (migraine, epilepsie): CaP * Zonisamide (epilepsie): CaP * Laxantia: Aminozuur uraat (radiolucent) * Magnesium trisilicaat: Silica (weinig opaak) * Ciprofloxacine: Sulfa (radiolucent) * Triamtereen: Triamtereen (weinig opaak) * Indinavir: Indinavir (radiolucent) ## Footnote HC.8 - Nierstenen
88
Genetisch bepaalde steenvorming
* Cystinurie * Primaire hyperoxalurie (CaOX) * Renale tubulaire acidose type 1 (CaOx) * 2,8-dihydroxyadeninurie * Xanthinurie * Lesch-Nyhan syndroom * Cystic fibrose (CaOx) ## Footnote HC.8 - Nierstenen
89
Niersteen risico door leefstijl
* Vocht intake: Te weinig drinken, te veel transpieren * Hoog urine oxalaat * Hoog urine calcium * Laag urine citraat * Laag magnesium * Laag urine pH * Hoge urine urinezuur ## Footnote HC.8 - Nierstenen
90
Randall's plaque en supersaturatie
* Apatiet neerslag in lis van henle * Uitbreiding in interstitium * Urotheel erodeert en steenmatrix in contact met urine * CaOx in urine bedekt matrix * Urine supersaturatie geeft kristalvorming ## Footnote HC.8 - Nierstenen
91
Steen samenstelling
* Calcium (80%) * Struviet (11%) * Urinezuur (3%) * Cystine (1%) * Overig * Wheweliet, brushiet, cystine: Hard * Struviet en urinezuur: Zacht * Urinezuur, cystine en struviet: Radiolucent * Harde steen, hoge HU (>1000), zachte steen lage HU (<500) * Infectiesteen urine pH >8 * Urinezuursteen urine pH <6 ## Footnote HC.8 - Nierstenen