Week 3 Flashcards
(19 cards)
4 eisen voor een rechtsstaat
- legaliteitsbeginsel
- scheiding der machten
- onafhankelijke rechterlijke macht
- grondrechten
Legaliteitsbeginsel
Er bestaat geen bevoegdheid zonder grondslag in de wet. De overheid mag een burger niet dwingen iets te doen, zonder dat er een wettelijke basis voor bestaat.
Hoe waarborgt het legaliteitsbeginsel rechtszekerheid?
Doordat wetten algemeen en vooraf kenbaar zijn. Ook werken ze niet terug. Hierdoor weten burgers waar ze aan toe zijn.
Regeringsdecreet
Algemene maatregel van bestuur, behandeld in de ministerraad, advies Raad van State, staatsblad-publicatie.
Algemeen verbindend voorschrift
Wettelijk vastgestelde algemene regels, afkomstig van o.a. ministers, provincies, gemeenten, waterschappen.
Attributie
Directe toekenning door de grondwet
Delegatie
Overdracht van bestaande bevoegdheden naar een ander overheidsorgaan, zoals een minister.
Hoe wordt de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van rechters gewaarborgd?
Rechters worden voor het leven benoemd en mogen geen bijbanen of nevenfuncties hebben
Wat zijn grondrechten?
Grondrechten zijn fundamentele onaantastbare rechtsnormen die aan burgers persoonlijke vrijheid en een menswaardig bestaan moeten verzekeren, en die het ingrijpen van met name de overheid moeten beperken.
Wet in formele zin
Een wet die is vastgesteld door de formele wetgever (regering en Staten-Generaal) volgens de procedure van 81-88 Gw.
Wet in materiële zin
Een algemene en voor herhaaldelijke toepassing vastgestelde regel.
Dualisme
Tussen de nationale en internationale rechtsorde bestaat een strikte scheiding, met als gevolg dat internationale normen slechts bindend zijn binnen de nationale rechtsorde wanneer zij eerst in die rechtsorde worden opgenomen.
Monisme
Tussen de nationale en internationale rechtsorde bestaat geen scheiding. Dat betekent dat internationale rechtsnormen automatisch deel gaan uitmaken van de nationale rechtsorde en ook meteen bindend zijn.
Meerderheidskabinet
Een kabinet dat kan rekenen op de steun van een meerderheid van de Tweede kamer.
Minderheidskabinet
Een kabinet dat niet kan rekenen op steun van de meerderheid van de Tweede Kamer.
Parlementair kabinet
Een parlementair kabinet werkt op basis van afspraken tussen Tweede Kamerfracties over het te voeren beleid tijdens de regeerperiode. Deze afspraken kunnen worden vastgelegd in een regeerakkoord met gedetailleerde afspraken of in een regeringsprogramma.
Extraparlementair kabinet
Een kabinet waarvan een aantal Tweede Kamerfracties niet nauw betrokken is bij de formatie ervan, of een kabinet dat werkt met een regeringsprogramma
Wat is een koninklijk kabinet?
Een kabinet dat geformeerd wordt op basis van gezag van de koning, zonder dat de fracties in de Tweede Kamer erbij betrokken worden. Deze kabinetten worden vaak gevormd in crisissituaties of wanneer politieke instabiliteit heerst.
Wat is een zakenkabinet?
Een zakenkabinet bestaat volledig uit niet-politieke personen, zoals ondernemers en ambtenaren. Dit soort kabinetten wordt soms gevormd om specifieke expertise in te brengen of om politieke vernieuwingen na te streven.