Week 3 | Regeringsstelsels Flashcards
(29 cards)
Wat geeft het regeringsstelsel weer?
Hoe het centrale gezag is ingedeeld, daarbij is de verhouding tussen regering en volksvertegenwoordiging van belang.
Welke 3 regeringsstelsels bestaan er?
- Conventionele stelsel
- Parlementair stelsel
- Presidentieel stelsel
Noem 4 kenmerken bij het conventionele stelsel
- Eenheid van macht regering en parlement
- Wetgevende én uitvoerende macht = parlement en regering
- Er is dus sprake van monisme
- Er is geen machtenscheiding en geen vertrouwensregel
Bijv. Zwitserland
Noem 4 kenmerken bij het parlementair stelsel
- Gedeelde parlement regering en parlement
- Wetgevende macht = parlement en regering, uitvoerende macht = regering
- Er is sprake van dualisme en monisme
- Deels machtenscheiding en er is wel een vertrouwensregel
Bijv. Engeland of Nederland
Noem 4 kenmerken bij het presidentiële stelsel
- President en parlement gekozen door burgers
- Wetgevende macht = parlement, uitvoerende macht = president
- Er is sprake van dualisme
- Er is strikte machtenscheiding en er is geen vertrouwensregel
Bijv. Amerika
Wat is monisme
Eenheid van parlement en regering, waarbij binnen die eenheid de een de ander overheerst.
Wat is dualisme
Een duidelijke scheiding tussen regering en parlement. Ze hebben beide eigen bevoegdheden
Wat is een pressiemiddel in het Amerikaanse regeringsstelsel
Een pressiemiddel van de president is het feit dat de president zijn veto kan gebruiken wanneer er een wet dient te worden ondertekend.
Wanneer kan een wet toch aangenomen, ondanks de president zijn veto inzet
Het congres kan deze wet toch invoeren indien een tweederdemeerderheid van het congres goedkeuring verleent.
Wat betekent ‘impeachment’ in het Amerikaanse regeringsstelsel
Hierbij moet een minister of president aftreden wanneer hij schuldig bevonden wordt door tweederde van de meerderheid van het congres. Het gaat hier enkel om strafrechtelijke vervolging en niet om politieke conflicten
Wat voor regeringsstelsel is het Franse regeringsstelsel
Semi-presidentieel regeringsstelsel
Wat houdt het semi-presidentiële regeringsstelsel in
Dat er twee leiders zijn:
- de president: houdt zich bezig met buitenlandse politiek
- de premier: houdt zich bezig met binnenlandse politiek
Geldt er een vertrouwensregel bij een semi-presidentiële regeringsstelsel
Ja, het parlement kan een minister uit zijn functie ontheffen (behalve de president). De vertrouwensregel geldt alleen tussen het parlement en de regering
Wat is de wetgevende macht in het NL regeringsstelsel
Staten-Generaal
Wat is de uitvoerende macht in het NL regeringsstelsel
Regering (koning + ministers + staatssecretarissen)
Waar ziet een monarchie op
Op de erfelijkheid van een staatshoofd, namelijk de koning
Wat omvat de constitutie
De bevoegdheden en rol van de Koning, die door de Grondwet kan worden beperkt; dit zorgt voor koninklijke onschendbaarheid
Wat is koninklijke onschendbaarheid
De koning is niet aanspreekbaar op handelen op strafrechtelijk aard en politieke overtuigen. Ministers zijn verantwoordelijk voor de handelingen van de koning.
Welke 3 soorten ministeriële verantwoordelijkheid zijn er. Licht toe
- Individuele verantwoordelijkheid minister. Minister is verantwoordelijk voor zijn departement.
- Collectieve verantwoordelijkheid, algemene beleidslijnen van hele kabinet
- Afgeleide verantwoordelijkheid; Hoe dichter de koning bij de ministers staat, hoe groter de verantwoordelijkheid.
Wat is de vertrouwensregel
Een sanctie op de ministeriële verantwoordelijkheid. Indien het vertrouwen in het kabinet of een minister wegvalt bij de meerderheid in het parlement dan dient dit kabinet of deze minister af te treden. De vertrouwensregel geldt dus jegens de regering, individuele ministers en staatssecretarissen. Het is een ongeschreven rechtsregel
Wat is de samenhang van de vertrouwensregel en ministeriële verantwoordelijkheid
Op basis van de vertrouwensregel kan de verantwoordelijke minister worden ondervraagd of weggestuurd, waardoor het een mogelijkheid biedt om sancties te verbinden aan het handelen van een minister. De ministeriële verantwoordelijkheid is het aanspreekpunt voor problemen en op grond van de vertrouwensregel kunnen daaraan gevolgen worden verbonden.
Noem de eerste stap van de kabinetsformatie
De start van de kabinetsformatie begint als het zittende kabinet zijn ontslag heeft aangeboden en daarmee ‘demissionair’ wordt.
Noem de tweede stap van de kabinetsformatie
De Tweede Kamer wijst de informateur en/of formateur aan
- Informateur: onderzoekt de mogelijkheden tot het vormen van een nieuw kabinet en bekijkt welke partijen samen kunnen regeren
- Formateur: krijgt de opdracht een kabinet te vormen door de leden van het kabinet te benoemen. Formateur is het gezicht van de regering (minister-president)
Noem de derde stap van de kabinetsformatie
Er vinden onderhandelingen plaats tussen fractievoorzitters uit Tweede Kamer over een regeerakkoord (hoofdlijnen van het nieuwe beleid van het kabinet).
