week 4 Flashcards
(78 cards)
1
Q
CRC
A
Colorectaal carcinoom
2
Q
Waar ontstaat CRC in 70% van de gevallen?
A
Linkerkant dikke darm
3
Q
FAP (afkoriting + beleid)
A
Familiaire adenomateuze polyposis. Op vrij jongen leeftijd wordt de hele dikke darm verwijderd omdat deze mensen op 40 jarige leeftijd bijna 100% kans hebben op CRC.
4
Q
Risicofactoren CRC
A
- Intoxicaties
- Vlees
- Obesitas
- Weinig beweging
- Voeding (voldoende vezel)
5
Q
3 meest voorkomende symptomen CRC
A
- Veranderd defecatiepatroon
- Buikpijn
- Bloedverlies (in feces)
6
Q
TNM stadiering
A
T: Lokale diepte penetratie in / door darmwand
N: Lokale kliermeta’s
M: Metastasen op afstand
7
Q
Ratio achter het landelijke screeningsonderzoek voor CRC
A
Het verlagen van het aantal mensen met darmkanker en het verlagne van de mortaliteit van darmkanker.
8
Q
FIT
A
Fecaal immunochemische test
9
Q
Werking FIT
A
Globine van het hemoglobine wordt gedecteerd (om vals-positieven door dierlijke eiwitten of ijzersuppletie te voorkomen)
10
Q
IBD’s
A
- Colitis ulcerosa
- M. crohn
- IBD-U (unclassified)
11
Q
Lokalisatie Morbus Crohn
A
Transmurale inflammatie, mogelijk in gehele gastro-intestinale stelsel
- Ileocolitis, uitsluitend ileum, uitsluitend colon
12
Q
Klinsiche verschijnslen M. Crohn
A
- Buikpijn
- Diarree
- Vermoeidheid
- Gewichtsverlies
- Fistelvorming
- Perianale ziekte en proximale ziekte
- Malabsorptie
- Extra-intestinale manifestaties
13
Q
Lokalisatie Colitis ulcerosa
A
Komt alleen in colon voor, start in rectum
- Proctitis, linkszijdige colitis, pancolitis
14
Q
Klinische verschijnselen colitis ulcerosa
A
- Diarree
- Bloed en slijm
- Toename defecatiedrang
- Algemene ziekteversch. koorts, anorexie en vermagering
- Pijnlijke darmkrampen voor ontlasting
15
Q
Colitis ulcerosa is continu/discontinu.
A
continu
16
Q
M. Crohn is continu/ discontinu/
A
Discontinu
17
Q
Colitis ulcerosa is oppervlakkig/ transmuraal.
A
oppervlakkig
18
Q
M. crohn is oppervlakkig/ transmuraal.
A
transmuraal
19
Q
Bij colitis ulcerosa vindt fisteling wel/ niet plaats.
A
niet
20
Q
Bij M. Crohn vindt fisteling wel/ niet plaats.
A
Wel, gepaard met perianaal abces.
21
Q
Welke IBD heeft het vaakst EIM?
A
M. crohn
22
Q
EIM’s
A
- Artritis
- Aften
- Uveitis
- Eryhtmea nodosum
- Pyoderma
- PSC overlap
23
Q
Welke bloedwaarde wordt bij M. Crohn vaak als biomarker gebruikt?
A
CRP waarde
24
Q
Pathogenese IBD
A
- Erfelijkheid, omgeving, microbioom
- Verstoring immuunbalans
- Overexpressie van pro-inflammatoire cytokines
- Beschadiging epitheel
- Continue ontsteking
25
Diarree
>/= 3 ongevormde ontlasting/ dag
OF
vloeibaar volume > 200 g/dag
26
Chronische diarree
>/= 4 weken
27
Gradering diarree
1: toename van <4 ontlasting/ dag t.o.v. baseline
2: toename van 4-5 ontlsting/ dag t.o.v. baseline; incontinentie
28
Diagnostiek bij IBD
- Bloed en ontlasting
- Endoscopie met biopten
- MRI
- CT (in specifieke/ gevallen)
29
Bloed en ontlasting diagnostiek IBD
- Anemie
- Vitaminedefficientie
- Hemoglobine
- Fecaal calprotectine (onderscheid IBS en IBD)
30
Endoscopie met biopten diagnostiek IBD
- Gastroduodenoscopie
- Colonoscopie
- Video-capsule endoscopie
- Double-balloon enteroscopie
- MRI
- CT (in specifieke gevallen)
31
Calprotectine (3)
- Calcium en zink bindend eiwit in het cytoplasma van neutrofiele granulocyten en monocyten
- Goede maat voor monitoring van patienten met IBD
- In de DD bij verdenking IBS
32
Pathologie M. Crohn
- Focale ulceraties
- Transmurale inflammatie
- Acute en chronische inflammatie
- Granulomen
33
Pathologie colitis ulcerosa
Diffuus mucosale inflammatie met crypt abcessen
34
Step-up behandeling (5)
- 5-ASA / sulfasalazine
- Prednison / budesonide
- Immunomodulators
- Biologicals
- Chirurgie
35
Behandelplan colitis ulcerosa (met tijd)
Je begint onderaan de step-up, dus met 5-ASA of sulfasalazine, als dit niet werkt, sla je meestal (behalve bij inductietherapie) prednison over en ga je door naar immuunmodulators.
36
Behandelplan M. crohn
Meestal een top-down aanpak, omdat gevallen zich daar acuter kunnen voordoen.
37
Prednison (vormen & gebruik bij)
- Oraal, intraveneus, zetpillen, klysma
- Voor inductiebheandeling: M. crohn en colitis
38
Budesonide (vormen & gebruik bij)
- Topicaal, rectum, linkszijdig colon (zetpil of klysma)
- Minder toxisch omdat hij vrij snel bij orale toediening door de lever
- Per os: rechtszijdige colon, ileocecaal regio
39
Bijwerkingen prednison en budesonide (4)
- HT
- Diabetes
- Osteoporose
- Acne
40
5-ASA wordt alleen bij _____________ voorgeschreven.
colitis ulcerosa
41
Mesalazine (gebruik)
- Milde tot matige colitis ulcerosa
- Zowel inductie- als onderhoudstherapie
- Zowel oraal als lokaal (zetpil, klysma)
42
Bijwerkingen mesalazine
- Hoofdpijn
- Misselijk
- Uitslag
- Pancreatitis
- Interstitiele nefritis
43
Bij toediening immuunosuppressiva is het noodzakleijk om frequent;
bloedwaardes te controleren
44
Welk enzym speelt belangrijke rol bij omzetting azathioprine naar actieve metaboliet?
TPMT
45
Biologicals (3)
- Anti-TNF
- Alfa4beta7 antagonist
- Anti-IL12/ IL-23
46
Bijwerkingen biologicals
- Infusie-gerelateerde bijwerkingen
- Infecties
- Allergieen
- TBC reactivatie
- Huidmaligniteiten
47
JAK remmers worden gebruikt bij
chronische inflammatorie aandoeningen (waaronder IBD)
48
Voor M. Crohn/ colitis ulcerosa zijn obejctieve markers nodig.
M. Crohn
49
Elk Hb molecuul bestaat uit 4 ketens, welke?
- 2 alfa ketens
- 2 beta ketens
50
Tekort aan ketens
Thalassemie
51
Puntmutatie in ketens is kwalitatief/ kwantitatief niet goed.
kwalitatief
52
Opname en afgifte van O2 is afhankelijk van
- O2-spanning
- pH
- Temperatuur
- 2,3-DPG
53
Reticulocyten
Rode bloedcellen die kern al hebben uitgestoten en bijna rijp zijn, er zit nog een beetje RNA in waarmee hemoglobine geproduceerd wordt.
54
Humorale factoren erytropoiese
- EPO
- Hemopoietische groeifactoren: IL-3 etc.
- Schildklier hormoon
- Testosteron
55
Normaalwaarden vrouw Hb
7,5-9,5 mmol/L
56
Normaalwaarden man Hb
8,6-10,5 mmol/L
57
Normaalwaarden zwangere Hb
> 6,5 mmol/L
58
Indeling anemie (3)
- Fe-gebrek (RDW hoog, reticulocyten laag)
- Hb-pathie (RDW normaal, reticulocyten n/hoog)
- Anemie van de chronsiche ziekte (reticulocyten laag)
59
Normocytaire anemie - B12 def. (reticulocyten)
laag
60
Normocytaire anemie - Foliumzuur def. (reticulocyten)
laag
61
Normocytaire anemie - Alcohol (reticulocyten)
laag
62
Normocytaire anemie - Hypothyreoidie (reticulocyten)
laag
63
Normocytaire anemie - Myelodysplastisch syndroom (reticulocyten)
laag
64
Normocytaire anemie - hemolyse (reticulocyten)
hoog
65
Reticulocyten normaal bij macrocytaire anemie door (2)
- Acute bloeding
- Hemolyse zonder reticulocytose
66
Reticulocyten laag bij macrocytaire anemie door (5)
- Nierziekte
- Anemie van de chronsiche ziekte
- Infiltratie beenmerg door maligniteit
- MDS
- Aplastische anemie
67
Reticulocyten hoog bij macrocytaire anemie door (1)
Sikkelcel anemie
68
Malabsorptie presenteert zich meestal als
diarree
69
Verschil tussen osmotische en secretoire diarree
Osmotische diarree stopt bij het stoppen van voeding, secretoire diarree houdt aan.
70
Malabsorptie van vet zie je als
- Steathorroe
- Gewichtsverlies
- Groei
- Vit. ADEK def.
- Stinkpoep
71
Malabsorptie van eiwitten zie je als
- Groeifalen
- Afname spiermassa
- Oedeem
72
Malabsorptie van koolhydraten zie je als
- Gewichtsverlies
- Osmotische diarree
- Stinkpoep
- Zuur
73
Microscopisch beeld coeliakie
Vlokatrofie dunne darm
74
Voorwaarden ontwikkelen coeliakie (3)
- HLA type DQ 2 en/ DQ 8
- Eten van gluten
- Hebben van tTG
75
Rol tTG coeliakie
APC presenteert (met juiste HLA type) gedeamineerd gliadine aan T-cel
Anti-tTG antistoffen zie je bij coeliakie patienten
76
Asymptomatische patiënten met coeliakie
- Type I diabetes
- Down syndroom
- Turner syndroom
- IgA deficiëntie
- Eerstegraads familieleden van coeliakie pateinten
77
Bij een verdenking op coeliakie en diagnoseproces moet je wel/niet gluten elimineren.
NIET
78
Dermatitis herpetiformis
Huidafwijking bij coeliakiepatienten
