Week 8

Question 1

Welke klachten/symptomen zal een patiënt met nierziekte hebben en welke nierfunctie hoort daarbij?

Answer 1

Klachten als: oedeem (toegenomen extracellulair volume), dyspnoe, vermoeidheid en misselijkheid
Echter beginnen deze klachten vaak pas bij een nierfunctie van 30 ml/min (30%) terwijl 100-120 ml/min normaal is (100%)

Question 2

Welke 2 testen wordt er uitgevoerd om een nierfunctiestoornis te herkennen?

Answer 2

Creatinineklaring: Er wordt altijd gekeken naar het serum creatinine gehalte (creatinine is een afvalproduct van je spiermetabolisme (bij een constante spiermassa altijd gelijk en wordt uitgescheiden door de nieren)) –> met een formule de kun je de klaring uitrekenen in ml/minuut (hoeveel uitgescheiden bij bepaalde hoeveelheid bloed) die gelijk is aan de GFR (glomulaire filtratie druk) –> normaal zo’n 100-120 ml/minuut (=100%)

Proteïnurie: bij een nierziekte kunnen eiwitten in de urine lekken, deze kun je meten met een dib stickje –> plastic strookje met chemicaliën die gevoelig zijn voor verschillende stoffen (glucose, ketonen, eiwitten, ect.) en van kleur veranderen als ze er mee in contact komen –> kleur geeft een maat voor hoeveelheid concentratie van de stof

Question 3

Wat is de rol van de nieren op hypertensie?

Answer 3

Nieren spelen belangrijke rol in de bloeddrukregulatie door het RAAS-systeem
De nier wilt graag voldoende nier doorstroming en het GFR zal op peil gehouden moeten worden bij een lage bloeddruk –> gebeurt door RAAS, deze kan de bloeddruk verhogen
Hypertensie kan komen door een te grote natriumconcentratie –> zorgt het dat vocht wordt vastgehouden –> secundaire hypertensie (ten gevolge van iets dat we kennen)

Question 4

Wat zijn de beperkingen van een hemodialyse patiënt?

Answer 4

• 3 maal 4-5 uur per week dialyse (tijdsintensief)
• 3 maal per week 2x wachten op een taxi
• Vochtbeperking (drinken wat ze uitplassen + 500-700 ml)
• Eiwitbeperking, Na, K en fosfaat beperking
• Bloeddrukverlagende medicatie slikken
• Fosfaatbinders, vitamine B-C-D, bloedverdunners en erytropoëtine

Question 5

Wat gebeurt er bij een niertransplantatie en wat zijn de belangrijkste kenmerken?

Answer 5

Donornier (van hersen- of hartdood of levend persoon) wordt bij de patiënt ingebracht (zie afbeelding)
- Donornier kan tot zo’n 60-70% functioneren
- Wel grote kans op infecties, tumoren of kwaadaardige aandoeningen
- Donornier wordt lager neergezet –> anders erg ingrijpende operatie en ook is de urineleider niet lang genoeg om in zijn geheel mee te transplanteren (want deze krijgt bloedvoorziening van de nieren en de blaas)

Question 6

Wat zijn de kenmerken van het tubulaire natrium transport?

Answer 6

• Op vrijwel elke plek wordt natrium gere-absorbeerd (vooral onder
  invloed van het RAAS-systeem)
• Wat je stroom opwaarts doet, heeft invloed op stroom afwaarts –>
  belangrijk om te kijken waar je in het nefron zit en of je in of buiten de
  cel zit (+ aan welke kant het bloed en aan welke kant de urine zit)

Question 7

Uit welke onderdelen is de nier opgebouw

Answer 7

• Cortex/schors: buitenkant, filtratie door glomeruli (vaatkluwen in de
  nier)
• Merg: binnenkant, verzamelbuizen en lis van Henle (reabsorptie
  voorurine), donker van kleur, bestaat uit piramides of lobben met een
  papil (overgang van piramide naar calyx)
• Calyx: kleine en grote, soort kelk waar urine wordt opgevangen uit de
  papil voordat het naar de nierbekken gaat
• Perianale vet: bescherming van nieren
• Pyelum/Nierbekken: komt de urine uit de calyx major op uit en vanuit
  hier kan het in de ureter stromen
• A. en v. renalis: voor de bloedvoorziening

Question 8

Wat is de functie van de nieren?

Answer 8

• Filtratie en secretie van afvalstoffen uit het bloed
• Regulatie van water en zout huishouding (bloeddruk en zuur-base
  balans)
• Hormoon productie (renine, erythropoetine en activatie vitamine D3)

Question 9

Wat zijn de nefronen en hoe zijn ze opgebouwd?

Answer 9

• Functionele units van de nieren: zorgen dat 180 liter voorurine wordt
  teruggebracht naar 1-1,5 liter urine
• Zitten in het corticale gedeelte van de nier
• Opgebouwd uit: glomerulus - kronkelende en rechte proximale
  tubulus - dunne dalende lis van Henle - dikke opstijgende lis van
  Henle - juxtaglomerulaire apparaat (feedback punt) - kronkelende
  distale tubulus - verzamelbuis
• Ongeveer 1.000.000 nefronen per nier met een lengte van 50 mm per
  stuk

Question 10

Wat is een glomerulus, hoe loopt het bloed er door heen en waar vindt de terugkoppeling plaats?

Answer 10

Filtratie unit van het nefron
- Per nier ong. 1.000.000 glomeruli met een totale lengte van 13 km aan glomerulaire capillairen
- Bloed komt binnen via afferente arteriole –> capillairen in glomerulus waar het in de ruimte van Bowman/capsulaire ruimte komt –> na filtratie gaat de urine de proximale tubulus in
- Bij de afferente en efferente arteriolen loopt een stukje distale tubulus en daar zit de macula densa aan de kant van de arteriolen (deel van juxtaglomulaire apparaat) (–> deze meet NaCl in urine en kan hierdoor filtratie aanpassen)

Question 11

Uit welke verschillende cellen bestaat de glomerulus?

Answer 11

• Endotheelcel: bekleedt de capillair, grote fenestrae waar kleine
  cellen door kunnen, negatief geladen (–> negatief geladen deeltjes
  kunnen moeilijker door basaalmembraan)
• Glomulaire basaalmembraan: onder het endotheel, bestaat uit
  collageen IV en lamine (–> zorgen samen voor fysieke barrière) en
  proteoglycanen (–> hierdoor negatieve lading basaalmembraan),
  alleen moleculen < 10 nm of 70 kDa kunnen passeren
• Podocyten: aan de buitenzijde van het basaalmembraan,
  bekleedt glomerulaire basaalmembraan met tentakels –> begrensde
  capillairen, het slit diaframa zorgt dat geen grote eiwitten in de urine
  terecht komen
• Mesangiale cellen: centrale cellen, geven stevigheid aan de
  glomerulus, reguleren hydrostatische druk door contractie (reageert
  op angiotensine), kan endotheline maken (–> verkleint
  afferente/efferente arteriolen), fagocytose van immunoglobuline
  complexen en regulatie van cytokines tijdens ontstekingsprocessen

Question 12

Wat is de functie van de proximale tubulus?

Answer 12

• Re-absorptie: 60% H2O en ionen, glucose, mineralen, aminozuren,
  vitaminen en eiwitten (< 70 kDa) (–> gereabsorbeerde stoffen worden
  opgenomen door peritubulaire capillairen)
• Secretie van organische ionen: choline en creatine
• Metabolisme van vitamine D

Question 13

Hoe is de microscopische opbouw van de proximale tubulus?

Answer 13

Hoogcylindrisch epitheel met microvilli
- Microvilli: GEEN trilharen, zorgen voor vergroting van het oppervlak voor resorptie van voorurine,
- Cellen: geen duidelijke omgrenzing, wel centraal gelegen kern met heel veel mitochondriën (–> hierdoor donkerder gekleurd cytoplasma) voor energie,
- Proximale tubulus is langer dan distale tubulus –> op histologische doorsnede meer proximale tubulus zichtbaar

Question 14

Wat gebeurt er in de lis van Henle, waaruit bestaat het en hoe ziet het eruit

Answer 14

In het dalende deel H2O reabsorptie en in het stijgende deel NaCl reabsorptie
Is vrij dun en bestaat uit kleine kubische cellen
Verschil tussen capillair en lis van Henle is geen aanwezigheid van rode bloedcellen in de lis van Henle

Question 15

Wat is en wat gebeurt er in de distale tubulus?

Answer 15

Volgt na de lis van Henle, tussen het juxtaglomerulaire apparaat tot aan de verzamelbuis, kleinere buizen met kubisch epitheelcellen zonder microvilli en regelmatig verdeelde kernen (lijkt op een kralenketting)
Er is reabsorptie van NaCl (–> daarmee regulatie waterbalans), secretie van H+ en NH4+ (–> regulatie zout-water balans)

Question 16

Wat is en wat gebeurt er in de verzamelbuis?

Answer 16

Hier verzamelt het urine zich
Verzamelbuizen hebben hele duidelijke celmembranen, geen microvilli en zijn net iets groter dan een distale tubuluscel
Er vindt reabsorptie van H2O en NaCl plaats en secretie van zuren en absorptie van HCO3-

Question 17

Wat is het juxtaglomerulaire apparaat (JGA), waar bestaat het uit en wat doet het?

Answer 17

Belangrijke rol in de regulatie van de water-zout balans
Bestaat uit: macula densa (in distale tubulus), twee arteriolen en juxtaglomerulaire cellen
Functie: regulatie glomerulaire filtratie druk, productie hormoon renine (–> activeren RAAS-systeem) en regulatie van de renale doorstroming en bloeddruk

Question 18

Hoe ziet de ureter eruit en hoe is deze opgebouwd?

Answer 18

Lijkt een beetje op een vat, bestaat uit 3 lagen:
1. Mucosa: binnenbekleding is urotheel
2. Muscularis: erg dik en werkt pulserend, zodat urine naar de blaas wordt geleid (–> anders kans op ontsteking)
3. Adventitia: buitenzijde, met vaten en zenuwen

Question 19

Hoe ziet de urineblaas eruit en waaruit is deze opgebouwd?

Answer 19

Opgebouwd uit 4 lagen:
1. Urotheel: meerijig hoog-cylindrisch epitheel (ong. 7 lagen) met daar bovenop paraplucellen die beschermen tegen zuur in de urine
2. Lamina propria: onder urotheel, losmazig bindweefsel met vaatjes en soms spiervezels (onderdeel van muscularis mucosae), rijk doorbloed gebied
3. Musculus detrusor (m. propria): zorgt voor de lediging van de blaas
4. Perivesicaal vetweefsel: helemaal aan de buitenkant

Question 20

Welke kleuringen zijn er om biopten te bekijken bij de macroscopie van de nieren?

Answer 20

1. H&E-kleuring: haematoxyline en eosinofiele kleuring,
2. PAS-kleuring: periodic acid-Schiff kleuring met diastase kleuring,
   kleurt glomeruli beter aan door betere aankleuring
   basaalmembranen
3. Jones/zilver kleuring: basaalmembranen worden heel donker
   aangekleurd, hierdoor zijn kleine afwijkingen goed te zien (intima ook
   goed zichtbaar)

Question 21

Wat is de glomerulaire filtratie?

Answer 21

Filtratie vindt plaats door drukverschillen (drukverschil = netto filtratiedruk) die in tegengestelde richting werken:
- Hydrostatische drukken: aan de ene kant de druk in de capillairen door de bloeddruk en aan de andere kant de druk in het glomerulaire interstitium (Bowman ruimte) –> tweede druk is kleiner, dus vindt er filtratie plaats
- Colloïd osmotische drukken: aantrekkende kracht van eiwitten in het bloedplasma, deze trekt het water weer naar binnen (de bloedbaan in)

Question 22

Hoe is het drukverloop in een glomerulaire capillair?

Answer 22

Ligt tussen 2 arteriën (niet 2 venen), daarom is het drukverval over de capillair heel erg gering (je wilt namelijk geen reabsorptie)
- Hydrostatische druk is veel groter –> meer filtratie (groot verschil tussen de drukken)
- Vasoconstrictie afferente arteriole: druk neemt af, GFR neemt af, renale bloedflow neemt af (daling weerstand) en RPF (renale plasma flow) neemt af (en een lage flow zorgt voor afname GFR)

Question 23

Hoe ziet de glomerulaire filtratie barrière eruit, waaruit is deze opgebouwd en hoe werkt het?

Answer 23

Vanuit de capillair beredeneerd:
- Eerst een laag endotheelcellen: bevat fenestrae (gaten) op het endotheeloppervlak zitten glycocalyx (negatief geladen glycoproteïnen) die negatief geladen eiwitten tegenhouden (ladings-selectiviteit)
- Daarna het glomerulaire basaalmembraan: gemaakt van eiwitketens
- Als laatst de epitheelcel (podocyt): grijpen met hun tenen in elkaar en tussen de verschillende voetcellen zit een klein membraan: filtratie slit dat bestaat uit nefrine eiwitten, hier vindt grootte selectie plaats.

Question 24

Wat is klaring, wat is de formule en wat kun je met de formule?

Answer 24

Hoeveelheid plasma die in een gegeven tijd volledig wordt ontdaan van een bepaalde stof weergegeven in ml/minuut –> Als een stof alleen wordt gefiltreerd, niet gesecerneerd/gereabsorbeerd, is de klaring gelijk aan de GFR

Klaring stof x = GFR = (U_x * V) / P_x (= ml/minuut)
U_x = urineconcentratie
V = urine volume per tijdseenheid
P_x = plasma concentratie

Omschrijven naar GFR * P (hoeveelheid gefiltreerde stof) = U * V (hoeveelheid uitgescheiden stof)

Question 25

Wat is het voordeel van creatine gebruiken bij een klaring?

Answer 25

• Lichaamseigen stof
• Komt vrij als afbraakproduct van spieren
• Uitscheiding is per 24 uur constant
• Ongeacht goede/slechte nierfunctie, er is altijd evenveel creatinine in
  het bloed (mits er geen steady state is: productie blijft altijd constant,
  maar door een aandoening kan de excretie veranderen –> uiteindelijk
  nieuw evenwicht waarbij productie = excretie maar met een hogere
  creatinine concentratie)
• Plasma concentratie wordt in de praktijk vaak gebruikt als nierfunctie:
  echter is GFR niet gelijk aan de klaring van creatinine, want er is altijd
  een beetje secretie: de relatie tussen GFR en plasma creatinine
  concentratie is omgekeerd evenredig verband

Question 26

Hoe is de verdeling van de bloedstroom in de nier en met welke klaring is deze RPF (renale plasma flow) te bereken?

Answer 26

Nieren krijgen zo’n 25% bloed van het hart (ontzettend veel), grootste gedeelte gaat naar de schors (zie afbeelding) waar alle glomeruli zitten, in het merg is de bloedflow laag om urine te kunnen concentreren
PAH klaring = RPF, want voor deze stof vindt zowel filtratie als secretie plaats

Question 27

Hoe wordt de regulatie van de GFR vormgegeven?

Answer 27

Regulerende factoren:
- Autoregulatie net als in ieder andere arterie (arterie onder druk gaat contraheren om het eindorgaan te beschermen –> weerstand aanpassen): hierdoor kan over een grote range van bloeddrukken de renale bloed flow ongeveer gelijk blijven (en dus onafhankelijk van de bloeddruk zijn)
- Juxtaglomerulaire apparaat: de macula densa meet voortdurend de NaCl concentratie in de urine, bij een te laag gehalte wordt het RAAS geactiveerd → er wordt renine gevormd → agiotensine II en aldosteron gevormd → dit zorgt voor meer Na-reabsorptie, hogere BP en efferente vasoconstrictie → toename GFR
- Tubuloglomerulaire feedback: omgekeerde van RAAS, beschermt de nier tegen schade bij een te hoge GFR, cellen maken adenosine wat zorgt voor vasoconstrictie in de afferente arteriole

Question 28

Welke functie heeft het RAAS-systeem op korte, lange en zeer lange termijn op de regulatie van de GFR?

Answer 28

• Korte termijn: vasoconstrictie door omzetting naar angiotensine II
• Lange termijn: regulatie extracellulair volume d.m.v. de hoeveelheid
  natrium in het lichaam te reguleren
• Zeer lange termijn: aldosteron heeft een remodellerend effect –>
  hypertrofie hart

Question 29

Wat wordt bedoeld met de tubuloglomerulaire balans?

Answer 29

• Bestaat voor een deel uit de tubuloglomerulaire feedback
• Als de GFR ↑ → meer filtratie → colloïd osmotische druk neemt toe → de arteriole uit de glomerulus gaat daarna door naar de tubuli, dus bij veel filtratie is de druk in de capillairen lagen → capillairen staan meer in neiging tot rebasorbtie → dus de capillairen die dan bij de tubuli komen reabsorberen dus weer meer.
  Dus meer filtratie → meer reabsorbtie

Question 30

Wat kun je met een X-ray van de buik m.b.t. de nieren (indicatie, contra-indicatie en limitaties)?

Answer 30

Nieren zeer slecht zichtbaar, soms een contour, nierstenen wel goed zichtbaar (kunnen soms ook stolsels in de blaas zijn)
- Indicatie: aspecifieke klachten, verdenking of follow-up op nierstenen
- Contra-indicatie: gebruik van schadelijke röntgenstraling
- Limitaties: (nieren) ureter en blaas zijn niet (goed) zichtbaar

Question 31

Wat kun je met een echto m.b.t. de nieren (indicatie, contra-indicatie en limitaties)?

Answer 31

• Indicatie: geen ioniserende straling (niet schadelijk), lage kosten,
  apparaat makkelijk mee te nemen, makkelijk voor screening te
  gebruiken en als de patiënt niet te veel vet heeft geeft het hele goede
  anatomische structuren (piramides zichtbaar als zwarte holtes, cortex
  als grijs vlak en karakteristieke schaduw van nierstenen door
  weerkaatsen van al het ultrageluid)
• Contra-indicatie: geen voor nieren, ureter en blaas, wel dat je niet
  door lucht kunt kijken en dus niet naar botten, lucht houdende
  structuren of mensen met obesitas kunt kijken
• Limitaties: persoon die de echo bekijkt bepaalt de diagnose,
  gevoeliger voor fouten in menselijk handelen (eerder bij onervaren
  arts) en het duurt best even

Question 32

Wat kun je met een mictiecystogram (MCG)/ voiding cystogram (VCG) m.b.t. de nieren (indicatie, contra-indicatie en limitaties)?

Answer 32

Katheter in urethrae inbrengen tot de blaas, hier ballon opblazen zodat urine niet via de urethrae weg kan lopen, dan contrastvloeistof in urine in de blaas inspuiten en röntgenfoto maken
- Indicatie: snelle en goedkope manier om VUR te zien (vesico ureterale reflux: urine die terugloopt naar de nier)
- Contra-indicatie: schadelijke röntgenstraling
- Limitaties: het inbrengen van de katheter kan niet prettig voor de patiënt zijn

Question 33

Wat kun je met een CT m.b.t. de nieren (indicatie, contra-indicatie en limitaties)?

Answer 33

Werkt met röntgenstraling en vormt een door de computer bewerkt beeld zodat er een reconstructie in alle richtingen is, kan ook i.c.m. een intraveneus contrastmiddel
- Indicatie: heel erg snel (5 sec. voor buikopname), ook voor mensen met obesitas, kan bij kanker of preoperatieve evaluatie ook gebruikt worden
- Contra-indicatie: schadelijke röntgenstraling (hogere stralingsdosis dan X-thorax), kans op een allergie voor het contrastmiddel en mensen met een nierinsufficiëntie mogen geen contrast (nefrotoxisch)
- Limitaties: een patiënt > 300kg is te zwaar

Question 34

Wat zijn de nierfluxen per 24 uur en wat betekenen begrippen als excretie, reabsorptie en secretie?

Answer 34

Per dag 180 liter gefiltreerd, en 178-179 gereabsorbeerd

Excretie: wat je uiteindelijk uit plast, resultante van filtratie - reabsorptie + secretie –> organische stoffen niet goed gefiltreerd (niet goed oplosbaar en gebonden aan eiwitten)
Reabsorptie: selectieve terugname uit het filtraat van nuttige stoffen naar de bloedbaan, zoals glucose, aminozuren, Pi, bicarbonaat, zout en water
Secretie: selectief afgeven van organische stoffen aan het filtraat, zoals afvalstoffen en geneesmiddelen

Question 35

Welke manieren van transport zijn er bij de proximale tubulus voor reabsorptie of secretie?

Answer 35

• Paracellulair transport: transport tussen cellen en tight junctions
  door, stoffen moeten basaal laterale zijde en apicale zijde cel
  passeren, geen selectief transport (Cl-ionen doen het d.m.v. diffusie,
  bij water is het osmotische diurese en Ca, Mg, en K volgen het water
  ‘solvent drag’)
• Transcellulair transport: transport dwars door 2 celmembranen
  heen (moet dus basolateraal- (richting bloedbaan) en apicaal (richting
  filtraat) membraan passeren), selectief transport dat in beide
  richtingen kan

Question 36

Wat is en waarvoor is het peritubulaire capillaire netwerk?

Answer 36

Efferente arteriolen splitst na glomerulus: 90% bloed naar tweede (peritubulaire) capillaire netwerk, 10% via merg naar de vene
Functie: proximale tubulaire cellen van bloed te voorzien –> meeste reabsorptie vindt hier plaats en daarvoor is veel energie en dus zuurstof nodig. Ook wordt 2/3 van het vocht terug gehaald naar het bloed en dit moet ook afgevoerd worden

Question 37

Hoe vindt de glucose reabsorptie in de proximale tubulus plaats?

Answer 37

Gekoppeld aan reabsorptie van natrium door natrium symporter (SGLT) (secundair actief) in apicale membraan door natrium gradiënt Natrium neemt glucose mee de cel in.
- Natrium gradiënt: ontstaat door Na/K pomp (primair actief en elektrogeen) in basolaterale membraan die de [Na] laag houdt –> hierdoor natriumgradiënt over apicale plasmamembraan
* Kalium dat zich door de Na/K pomp ophoopt in de cel wordt via een basolateraal membraan afgevoerd
- Water volgt het glucose transport passief paracellulair en transcellulair (aquaporines in het apicale en basolaterale membraan)
- Glucose carrier (GLUT2): in basolaterale membraan, voert glucose passief af (anders opbouw [glucose] in de cel)

–> Glucosetransport afhankelijk van concentratiegradiënt

Question 38

In welke 2 vormen komt de natrium glucose symporter voor in de proximale tubulus en wat is het verschil?

Answer 38

SGLT2: transporteert 1 natrium en 1 glucose, goedkoper transport, in het eerste deel v.d. proximale tubulus (S1) –> hier hoeft nog minder sterk tegen het gradiënt in gepompt te worden (concentratie glucose in interstitium nog vrij laag) –> minder energie nodig
SGLT1: transporteert 2 natrium en 1 glucose, in het laatste deel (S3) v.d. proximale tubulus –> energie van 2 natriumionen nodig om glucose naar het interstitium te pompen (glucose concentratie daar veel hoger)

Question 39

Wat is ‘splay’, waardoor wordt het veroorzaakt en hoe is het zichtbaar in een grafiek?

Answer 39

Effect van variabiliteit tussen verschillende nefronen: sommige laten eerder glucose door (werkelijke drempel dus lager) en de nefron met de hoogste GFR bepaalt deze drempel:
De nefron met de hoogste GFR heeft het hoogste glucose aanbod, hoogste snelheid tubulaire vloeistoffen en laagste aantal transport eiwitten. Deze zal als eerste glucose doorlaten en bepaald dus Tm.

Theoretisch gezien ligt de Tm bij een concentratie van 16 mM, maar in de werkelijkheid lekt er al bij een concentratie van 11 mM glucose door in de urine.

Question 40

Hoe vindt de bicarbonaat reabsorptie in de proximale tubulus plaats?

Answer 40

Proximale tubulus kan H+ in ruil voor Na+ over het apicale membraan richting de tubulus transporteren –> door natrium-proton exchanger wordt dus H+ in het filtraat gebracht –> aangezuurd filtraat kan door koolzuuranhydrase HCO3- omzetten naar CO2 en H2O –> kan over het membraan de cel in diffunderen
In de cel wordt CO2 weer omgezet in HCO3- en H+ –> in het basolaterale membraan zit een symporter die natrium met 3 HCO3- naar het interstitium kan transporteren

Netto weinig zuuruitscheiding, want H+ wordt gebruikt om opnieuw CO2 te vormen in het filtraat

Question 41

Hoe vindt de chloride reabsorptie in de proximale tubulus plaats?

Answer 41

2/3 van al het zout en water dat gefiltreerd wordt, wordt gereabsorbeerd in de proximale tubulus
Terughalen van aminozuren, glucose en HCO3- is ten koste van Cl → [Cl] in proximale tubulus zal stijgen → transepitheliaal spanningsverschil → paracellulair transport in het begin en later gekoppeld aan natrium en dan zowel paracellulair als transcellulair

Question 42

Wat doet solvent drag?

Answer 42

Osmolariteit over de gehele proximale tubulus blijft gelijk
Hierdoor wordt water door osmotische druk naar het interstitium getrokken en hiermee neemt het Cl-, Ca-, Mg- en K-ionen mee
Dit gebeurt niet selectief

Question 43

Hoe vindt de eiwit reabsorptie in de proximale tubulus plaats en wanneer heb je last van proteïnurie?

Answer 43

99% wordt ‘gereabsorbeerd’ in de proximale tubulus (1% uitgescheiden in urine) –> wel breken we eerst de eiwitten af (extracellulaire partiele afbraak, endocytose en lysosomale afbraak) en resorberen we dus eigenlijk alleen de aminozuren

Proteïnurie: Er vind teveel/meer excretie van eiwitten plaats. Slechte glomerulaire filter, slechte tubulaire reabsorptie of reabsorptie schiet tekort aan wat er aangeboden wordt (overloop)

Question 44

Wat zijn oorzaken van een abnormale excretie van metabolieten?

Answer 44

• Verhoogde plasmaspiegels (bijv. teveel glucose in het bloed →
  overloop van de metaboliet)
• Verhoogde SN GFR (zoveel gefiltreerd waardoor de capaciteit om te
  resorberen overschreden wordt)
• Genetische afwijkingen in transporteiwitten (bijv. teveel uitscheiding
  van een stof)
• Fanconi syndroom (ligt aan een defect aan de natrium/kalium pomp
  of energievoorziening door mitochondriën)

Question 45

Hoe vindt selectieve afgifte van organische verbindingen aan het filtraat plaats (het gaat om organische verbindingen die niet door de glomerulus gefiltreerd worden (door binding aan albumine) maar toch via secretie in de voorurine kunnen komen) en wat is een groot voordeel van deze secretie?

Answer 45

Dit gebeurt bij afvalstoffen en geneesmiddelen in de laatste proximale tubuli, er zijn hier een beperkt aantal transporters voor (zowel in aantal als verschillende soorten (selectiviteit)), altijd gekoppeld aan natriumopname aan basolaterale zijde, 2 manieren:
- Secretiepad voor organische anionen (OA-) via OAT: voor galzouten, prostaglandines, uraat, lis- en thiazide diuretica en penicilline
- Secretiepad voor organische kationen (OC+) via OCT: voor adrenaline, acetylcholine, serotonine, morfine, chlorpromazine en cimetidine

Door het beperkte aantal OAT en OCT komt er competitie door ionen voor secretie, hierdoor:
verhoging biologische werkzaamheid medicijn (–> kan wel leiden tot toxiciteit –> kan je ook gebruiken voor maskering van dopinggebruik), want er wordt minder uitgescheiden
- Als je het medicijn met een andere organische verbinding toedient, wordt er dus door competitie minder medicijn uitgescheiden (–> nuttig in de praktijk)