Zaburzenia osobowości Flashcards
(64 cards)
1
Q
schizofrenia
A
osobowość schizoidalna, paranoiczna, schizotypowa
2
Q
uporczywe zaburzenia urojeniowe
A
osobowość paranoiczna, schizoidalna, schizotypowe
3
Q
ChAD
A
osobowość antysocjalna, typu borderline
4
Q
depresja
A
osobowość paranoiczna, schizoidalna, lękliwa, zależna, typu borderline
5
Q
zaburzenia lękowe
A
osobowość paranoiczna, schizoidalna, lękliwa, zależna
6
Q
fobia społeczna
A
osobowość lękliwa, zależna
7
Q
zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne
A
osobowość anankastyczna, typu borderline
8
Q
zespołu stresu pourazowego
A
osobowość anankastyczna, typu borderline
9
Q
anoreksja
A
osobowość anankastyczna
10
Q
bulimia
A
osobowość typu borderline
11
Q
zaburzenia somatyzacyjne, seksualne (np. pochwica)
A
osobowość histrioniczna
12
Q
zaburzenia konwersyjne
A
osobowość histrioniczna, schizotypowa
13
Q
parafilie
A
osobowość dyssocjalna, borderline, schizoidalna
14
Q
Osobowość paranoiczna
A
- NASILENIE zaburzeń ZWIĘKSZA SIĘ z wiekiem (w przeciwieństwie do pozostałych typów)
15
Q
Osobowość dyssocjalna istotnym czynnikiem predysponującym jest
A
podobne zaburzenia u ojca
16
Q
czynnik korzystny rokowniczo w jadłowstręcie psychicznym
A
Osobowość histrioniczna
17
Q
Leczenie borderline
A
objawową skuteczność wykazują: normotymiki, LPP II gen. oraz SSRI.
18
Q
Trwałe zmiany osobowości nie wynikające z uszkodzenia, ani choroby mózgu - ile
A
Utrzymują się co najmniej 2 lata.
19
Q
Transwestytyzm o typie podwójnej roli:
A
bez podniecenia seksualnego.
20
Q
Transwestytyzm fetyszystyczny:
A
- przebieranie się w odzież płci przeciwnej w celu uzyskania podniecenia seksualnego.
21
Q
Pedofilia:
A
- sprawca ma co najmniej 16 lat i jest przynajmniej 5 lat starszy od dziecka,
22
Q
hebefilia
A
stosunki płciowe z dziećmi w wieku 11 - 14 lat, które osiągnęły już dojrzałość płciową.
23
Q
leki antypopędowe
A
octan cyproteronu
24
Q
ADHD czas
A
Objawy występują w co najmniej dwóch środowiskach, utrzymują się przez minimum 6 miesięcy i pojawiają się przed 7. rż
25
ADHD wykluczenie
całościowe zaburzenia rozwojowe,
epizod: maniakalny/depresyjny,
zaburzenia lękowe.
26
Nadpobudliwość u chłopców jest czynnikiem ryzyka rozwinięcia się osobowości
osobowości antyspołecznej = dyssocjalna
27
ADHD - leki psychostymulujące – 1 rzut:
METYLOFENIDAT i dekstramfetamina - mogą wywołać tiki
28
ATOMOKSETYNA
inhibitor zwrotnego wychwytu noradrenaliny
(może powodować tachykardię i myśli samobójcze),
29
Koprolalia
= gównotok - patologiczna, niedająca się opanować potrzeba wypowiadania nieprzyzwoitych słów lub zdań, przekleństw lub obelg kierowanych do obcych.
30
Zaburzenia tikowe - czas Przemijające
co najmniej 1 mies., ale krócej niż 1 rok
31
Zaburzenia tikowe - czas Przewlekłe
co najmniej 1 rok
32
Zaburzenia tikowe - czas Zespół tików głosowych i ruchowych
dłużej niż 1 rok.
33
Zaburzenia tikowe - leczenie
Zaleca się małe dawki leków przeciwpsychotycznych II generacji, np. risperidon
34
Wśród wad chromosomalnych najczęstszą przyczyną całościowych zaburzeń rozwoju jest
zespół kruchego chromosomu X.
35
Autyzm dziecięcy - kiedy?
Objawy ujawniają się przed 3. rokiem życia.
Objawy ze wszystkich 3 grup – upośledzenie:
komunikacji, interakcji społecznych, zachowania i zabawy.
36
Autyzm atypowy - kiedy
Różni się WIEKIEM w którym się pojawia (zazwyczaj dopiero po 3. roku życia
oraz nie spełnia wszystkich 3 kryteriów diagnostycznych.
37
Zespół Aspergera kiedy
Objawy widoczne dopiero w wieku przedszkolnym lub szkolnym.
38
Zespół Retta - co to
mutacja genu na chrom. X, występuje u dziewczynek dla chłopców w większości jest wadą letalną.
- częściowa/całkowita utrata mowy,
- utrata umiejętności lokomocyjnych i posługiwania się rękami - stereotypie (klaskanie, zacieranie)
- zahamowanie wzrostu czaszki
- regres lub zanik umiejętności komunikacyjnych i społecznych
- U ok. 80% - napady padaczkowe
39
Zespół Retta kiedy
zaburzenia pojawiają się zwykle pomiędzy 7. a 24. miesiącem życia
40
Zespół Hellera = i kiedy
Dziecięce Zaburzenie Dezintegracyjne
- Pierwsze objawy między 3. a 4. rokiem życia
41
Niepełnosprawność intelektualna lekka
Lekki (F70), IQ 50-69
Wiek mentalny w dorosłości 9-12 lat.
42
Niepełnosprawność intelektualna Umiarkowana
Umiarkowany (F71), IQ 35-49
Wiek mentalny w dorosłości 6-9 lat
43
Niepełnosprawność intelektualna znaczna
Znaczny (F72), IQ 20-34
Wiek mentalny w dorosłości 3-6 lat
44
Niepełnosprawność intelektualna głęboka
Głęboki (F73), IQ < 20
Wiek mentalny w dorosłości < 3 lat
45
Prodrom =
stan prepsychotyczny stan poprzedzający bezpośrednio wybuch 1-ego epizodu schizofrenii
- upośledzenie koncentracji, osłabienie napędu i motywacji,
- nastrój depresyjny, drażliwość, zaburzenia snu, lęk,
- wycofanie społeczne, podejrzliwość,
- upośledzenie pełnienia ról.
46
Paragnomen
impulsywne, nieumotywowane, gwałtowne czyny.
Występuje w przebiegu schizofrenii.
Np. chory z niezrozumiałych powodów brutalnie atakuje obcą mu osobę.
47
Narzędziem do identyfikacji prodromu jest m.in.
UHRS (Ultra-High Risk Syndrome),
48
Stan prepsychotyczny - Czynniki ryzyka:
- osobowość schizotypowa lub krewny pierwszego stopnia z psychozą,
- znaczące pogorszenie funkcjonowania psychicznego w okresie od tygodnia do 5 lat.
49
Zachowania agresywne Interwencje farmakologiczne
- lekami z wyboru są BDZ, w miarę możliwości p.o. np. 5—20 mg diazepamu, 1-2,5 mg lorazepamu,
- podaje się: 50 mg klorazepatu,
- w przypadku przeciwwskazań do podania BDZ można podać 50—100 mg hydroksyzyny,
50
Interwencje farmakologiczne - w przypadku ostrej psychozy
np. 2,5—10 mg haloperidolu
51
w celu opanowania pobudzenia w przebiegu psychoz schizofrenicznych oraz epizodu maniakalnego preferuje się stosowanie
olanzapinę lub arypiprazol.
52
Napady paniki - postępowanie
- szybko i krótko działające BDZ (preferowana droga p.o.), np. alprazolam 0,25-1 mg p.o., lorazepam 1-4 mg p.o.,iv.,im.,
- jeśli istnieją przeciwwskazania do BDZ – stosować hydroksyzynę.
53
Majaczenie (delirium) W patogenezie największe znaczenie ma
upośledzenie transmisji cholinergicznej.
54
Leki o działaniu antycholinergicznym o dużym potencjale wywoływania majaczenia:
- diazepam,
- kaptopril,
- hydralazyna,
- deksametazon,
- kortykosteron,
- ampicylina,
- klindamycyna,
- tobramycyna.
55
Majaczenie niewywołane alkoholem ani SPA śmiertelność
JEST TO STAN ZAGROŻENIA ŻYCIA u osób po 65. r.ż. 20-70%
56
Majaczenie Farmakologiczne:
- LPP klasyczne – haloperidol - W przypadku silnego pobudzenia dawkę 1/2 amp. 5mg podawać im. 1-3 razy na dobę.
- LPP IIG – risperdon (0,5-2mg), olanzapina (2,5-10mg), kwetiapina (25-50mg)
- LPP są przeciwwskazane w majaczeniu drżennym i wywołanym odstawieniem leków uspokajających i nasennych,
- BDZ – tylko, gdy stan pobudzenia pacjenta tego wymaga (stosować możliwie NISKIE dawki np Diazepam do 40 mg, Oksazepam 10-20 mg).
57
Złośliwy zespół neuroleptyczny/poneuroleptyczny (ZZPN) - jakie przewodzenie
jest zagrażającym życiu zespołem związanym z zmniejszeniem transmisji dopaminergicznej w prążkowiu i podwzgórzu,
58
Złośliwy zespół poneuroleptyczny jak często
u około 1% chorych leczonych neuroleptykami,
a w około 10% przypadków prowadzi do zgonu.
59
ZZPN - objawy
- sztywność mięśniowa (najwcześniejszy objaw) ,
- objawy „koła zębatego”, „rury ołowianej”,
- drżenie mięśniowe,
- dystonie, dyskinezy, opistotonus,
- hipertermia, zlewne poty,
- tachykardia, wahania ciśnienia tętniczego krwi,
- tachypnoë,
- nietrzymanie moczu,
- mutyzm,
- zaburzenia świadomości.
60
ZZPN - badania laboratoryjne
- leukocytoza (> 10 000/mm3),
- ↑ CPK,
- wzrost: AST, aldolazy oraz LDH,
- mioglobina we krwi i w moczu,
- kwasica metaboliczna,
- niedobór żelaza.
61
ZZPN - postępowanie:
Benzodiazepiny – pierwszy wybór
- lorazepam
- diazepam
Leki dopaminergiczne
- amantadyna,
- bromokryptyna.
Dantrolen – obniża napięcie mięśniowe.
Elektrowstrząsy - przy braku skuteczności powyższych,
62
Leki zwiększające aktywację serotoninergiczną:
- SSRI– fluoksetyna, fluwoksamina, paroksetyna, sertralina, citalopram, escitalopram,
- inhibitory MAO - moklobemid,
- klomipramina i inne TLPD, wenlafaksyna, trazodon, buspiron, lit,
- dekstrometorfan, ergotamina, difenhydramina,
- tramadol, fentanyl, pentazocyna,
- linezolid, rytonawir,
- L-tryptofan, wyciągi z dziurawca, żeń-szenia,
- metoklopramid, ondansetron, granisetron,
- sumatryptan (przeciwmigrenowy),
- sibutramina (zmniejszający masę ciała),
- kwas walproinowy,
- MDMA, LSD, amfetamina.
63
Zespół serotoninowy - postępowanie
- odstawić lek serotoninergiczny,
- płukanie żołądka, węgiel medyczny – przy krótkim czasie od połknięcia leków,
- BDZ (lorazepam, diazepam),
64
Zespół serotoninowy - postępowanie Nie stosować:
- leków przeciwgorączkowych (hipertermia jest wynikiem wzmożenia napięcia mięśni a nie stanu zapalnego),
- propranololu (ryzyko hipotonii),
- bromokryptyny, dantrolenu (nasilają objawy).
nie stosować fizycznego unieruchomienia,
