Zmiany w US związane z wiekiem i utratą zębów Flashcards

1
Q

Zmiany morfologiczno-czynnościowe wywołane procesem starzenia się dotyczą:

A
  • rysów twarzy
  • podłoża kostnego
  • układu mięśniowo-nerwowego
  • stawów skroniowo-żuchwowych
  • błony śluzowej jamy ustnej
  • śliny
  • języka
  • utrata możliwości żucia i defekt wymowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jakie zmiany w rysach twarzy zachodzą z wiekiem?

A
  • zapadnięcie policzków i warg
  • opadnięcie kącików ust
  • wąska linia czerwieni warg
  • skrócenie dolnego odcinka twarzy z wysunięciem żuchwy
  • pogłębienie bruzd nosowo-wargowych
  • zwiększenie liczby bruzd, np. na wardze górnej
  • obniżenie szpary ust
  • wydłużenie górnej wargi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Zanik kości w szczęce:

A
  • w szczęce zanika głównie przedsionkowy stok wyrostka zębodołowego w kierunku podłoża kostnego trzonu szczęki
  • zaniki bocznych odcinków wyrostka zwykle są bardziej zaawansowane na skutek szybszej utraty zębów bocznych
  • zmiany zanikowe mogą objąć guzy wyrostka, trzon szczęki, podstawę kostną podniebienia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Jakie są skutki zaniku kości w szczęce?

A
  • zmniejszenie łuku zębodołowego górnego
  • skrócenie i zwężenie kości
  • spłaszczenie podniebienia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Zanik kości w żuchwie:

A
  • zanik następuje w odcinku przednim od strony przedsionka, a w odcinkach bocznych od stoków językowych
  • w zaawansowanych przypadkach zmiany zanikowe mogą sięgać miejsc, w których znajdowały się wierzchołki korzeni, wówczas otwory bródkowe, kresy skośne i kresy żuchwowo gnykowe mogą znaleźć się na górnej krawędzi trzonu żuchwy, w wyniku może dojść do ucisku nerwu żuchwowego i bródkowego pod wpływem ucisku przyszłej płyty protezy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jakie są skutki zaniku kości w żuchwie?

A
  • zwiększenie łuku zębodołowego dolnego
  • spłaszczenie kąta żuchwy
  • redukcja wyrostka zębodołowego i zanik masy żuchwy na wysokość i szerokość
  • wyraźne zaznaczenie się przyczepów mięśni
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Do czego prowadzi różnica w zaniku kości szczęki i żuchwy?

A

broda staje się bardziej wydatna i zbliża się do końca nosa oraz powstaje rzekome przodożuchwie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jakie warunki dla stabilizacji protezy stwarza nierównomierny zanik podłoża kostnego?

A

wówczas powstaje nierównoległy układ podłoża kostnego, co stwarza niekorzystne warunki dla stabilizacji protezy ruchomej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jakie zmiany powstają w układzie mięśniowo-nerwowym wraz z wiekiem?

A
  • całkowita utrata uzębienia, częściowo lub całkowicie zanikłe wyrostki zębodołowe oraz zmiany zwyrodnieniowe zachodzące we włóknach mięśniowych w wyniku starzenia się organizmu powodują redukcję napięcia mięśniowego
  • zmniejszają się kontrola neuromięśniowa oraz siła mięśni
  • mięśnie wykazują objawy ,,zmęczenia”, którego wyrazem jest ograniczenie ruchów żuchwy, osłabienie odruchów, pogorszenie koordynacji mięśni i zmniejszenie zdolności adaptacyjnych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jakie zmiany w SSŻ zachodzą wraz z wiekiem?

A
  • dochodzi do spłaszczenia guzków stawowych, spłycenia dołów stawowych, zaniku i przesunięcia chrząstek ku przodowi
  • torebka stawowa i więzadła stawowe stają się mniej sprężyste i ulegają rozciągnięciu
  • w wyniku całkowitej utraty uzębienia głowy żuchwy mają większą swobodę ruchu i przemieszczają się ku górze i ku tyłowi
  • dotylne ułożenie głów żuchwy wywołuje resorpcję, zniekształcenia i degenerację powierzchni stawowych oraz zanik chrząstek i sklepienia dołków stawowych, może powodować ucisk na przewodu słuchowe oraz naczynia i nerwy tej okolicy → mogą wystąpić objawy neurologiczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jakie zmiany w błonie śluzowej ju mogą zachodzić z wiekiem?

A
  • istotne zmniejszeniu unaczynienia, pogorszenie procesów gojenia i regeneracji nabłonka
  • błona śluzowa staje się błyszcząca, cienka, gładka, wysuszona, traci elastyczność i sprężystość oraz jest bardziej podatna na mikrourazy i inne czynniki drażniące
  • w miarę zaników wyrostków zębodołowych błona śluzowa staje się coraz bardziej ruchoma względem podłoża cieńsza i wiotka
  • w przypadkach całkowitego zaniku wyrostka żuchwy obserwuje się wytworzenie ruchomego fałdu błony śluzowej na grzbiecie tzw. ,,ruchomego dziąsła” a niekiedy ścięgnistego pasma co wymaga korekty plastycznej w ramach postępowania przedprotetycznego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Jakie zmiany w produkcji śliny zachodzą wraz z wiekiem?

A
  • zmniejszenie ilości wydzielanej śliny oraz wzrost jej lepkości
  • ślina staje się gęsta i ciągliwa.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jakie zmiany w budowie języka zachodzą wraz z wiekiem?

A
  • zwiększa się wielkość oraz aktywność języka, co jest związane z koniecznością przejęcia przez niego funkcji zębów w procesie żucia
  • grzbietowa powierzchnia języka jest wygładzona z licznymi pofałdowaniami i bruzdami
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jak nazywamy zwiększenie rozmiaru i aktywności języka spowodowane koniecznością przejęcia przez niego funkcji zębów w procesie żucia?

A

“kompensacyjny przerost języka” lub ,,zespół gerojęzykowy”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Kiedy mamy do czynienia ze stanem bioczynnościowej równowagi US?

A

w warunkach okluzji prawidłowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Kiedy może dojść do naruszenia bioczynnościowego stanu równowagi US?

A

w wyniku morfologicznych uszkodzeń zębów oraz ich częściowej lub całkowitej utraty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Zmiany w US w następstwie częściowej utraty zz:

A
  • poziome i pionowe przemieszczanie pozostałych zz
  • zanik bezzębnej części wyrostka
  • obniżenie wysokości zwarciowej
  • mioartropatie skroniowo-żuchwowe
  • zaburzenia czynnościowe NŻ
  • upośledzenie funkcji żucia → zaburzenia trawienia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Pozorne zamykanie luki:

A
  • zęby pozbawione antagonistów przemieszczają się pionowo → pionowe przesunięcie linii największych wypukłości w stosunku do koron sąsiadujących
  • zęby znajdujące się obok luki przesuwają się i nachylają w jej kierunku → przemieszczanie pozostałych zębów → utrata miejsc stycznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Pozorne zamykanie luki - następstwa:

A
  • utrata miejsc stycznych → utrata barier ochronnych dla tk przyzębia
  • nachylenie zębów → niekorzystne warunki obciążeń okluzyjnych (przewaga sił obciążenia bocznego w stosunku do osi długiej)
  • przesunięcia pionowe → zaburzenie prawidłowego przebiegu powierzchni okluzyjnej → węzły urazowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Utrata zębów, przechylenie, przemieszczenie lub patologiczne starcie zębów w strefach podparcia - konsekwencje:

A

obniżenie wysokości zwarciowej → mioartropatie skroniowo-żuchwowe i zaburzenia czynnościowe NŻ (niekorzystne przesunięcie głowy żuchwy w stawie, dyskoordynacja pracy mm → traumatyzacja stawów i przyzębia zębów pozostałych)

21
Q

Czynniki kompensacyjne w JU utraty zębów:

A
  • morfologiczna przebudowa kości i tk przyzębia
  • możliwość zmian w zakresie tk JU
  • częściowe przejęcie funkcji zębów utraconych przez zęby przeciwstawne i zęby sąsiadujące z luką
  • zmiana nacisku na zęby
  • przedłużenie czasu życia
  • wzmożenie czynności przewodu pokarmowego (zwiększone wydzielanie soków trawiennych)
22
Q

Jakie czynniki wpływają na zdolności przystosowawcze pacjentów po utracie zębów?

A
  • rodzaj utraconych zębów
  • liczba utraconych zębów
  • wiek
  • ogólny stan zdrowia
23
Q

Zaburzenia po utracie zz stałych w okresie rozwojowym:

A
  • dotyczą zwykle całego US
  • bardziej dynamiczny przebieg (niż u osób dorosłych)
  • nieleczone prowadzą do powstania trwałych wad zgryzu
  • niekorzystny wpływ na wzrost szczęki i żuchwy (brak bodźca w postaci zz własnych)
  • pozorne zamknięcie luki postępuje szybciej niż u dorosłych i pociąga za sobą przebudowę zębodołów wraz z częścią zębodołową kości (zwiększenie wymiaru pionowego na pewnym odc)
  • powstawanie nieprawidłowych warunków okluzyjnych → wady zgryzu, nieprawidłowe kształtowanie koścca twarzy, SSŻ oraz upośledzenie żucia wymowy i estetyki
24
Q

Do jakiego wieku zwiększa się wysokość odcinka twarzy w pomiarze od nasion do gnathion i czym to jest spowodowane?

A

do 16 rż

w wyniku wzrostu i formowania się łuków zębowych

25
Q

Kiedy rozpoczyna się obniżanie wysokości zwarciowej i czym to jest spowodowane?

A

> 30 rż

w wyniku starcia zębów (wiadomix jak ktoś je straci wcześniej, szczególnie w strefach podparcia to i w wieku 20 lat może mieć obniżoną wysokość zwarciową)

26
Q

Wpływ zaniku kości szczęk na ustawienie zz w protezie:

A

pozorne zwiększenie łuku dolnego i zmniejszenie górnego → ustawienie zz sztucznych w zgryzie krzyżowym

27
Q

Ile wynosi kąt nachylenia gałęzi żuchwy?

A

niemowlęta - ok. 140º

12 lat - 129º

dorośli - 121-125º

28
Q

Czy zanik kości szczęk dotyczy tylko wyrostka zębodołowego?

A

głównie dotyczy wyrostków zębodołowych, rzadko przechodząc na trzon szczęki

29
Q

Czy skokowy zanik kości po usunięciu zębów przebiega jednakowo u wszystkich?

A

nie

30
Q

Jak długo trwa utrata kości po ekstrakcji zęba?

A

może trwać całe życie doprowadzając do całkowitej utraty wyrostków zębodołowych

Majewski podaje 6-8 tygodni gojenia zębodołu + zanik trwający nawet 2 lata

31
Q

Jaki wpływ na utratę / odbudowę kości ma zniszczenie blaszek zębodołu podczas ekstrakcji?

A

pozostawienie blaszki przedsionkowej stanowi bodziec do nawarstwiania nowej kości

32
Q

Jak wpływa obecność zębów własnych na procesy zanikowe kości?

A

obecność zębów hamuje procesy zanikowe

33
Q

Zanik kości po ekstrakcji zębów - przyczyny:

A

zanik z bezczynności (gorsze ukrwienie tkanek)

34
Q

Od czego zależy stopień nasilenia zaniku kości po utracie zębó?

A
  • osobnicza predyspozycja

* wielkość i kierunek obciążeń wyzwalanych przez mm mimiczne i język

35
Q

Czy zanik kości żuchwy obejmuje tylko część zębodołową?

A

najintensywniejszy zanik dotyczy części zębodołowej, może obejmować także gałąź, kąt i głowę żuchwy

36
Q

Z czego wynika nierównomierny zanik kości szczęk?

A

najczęściej z odległych czasowo ekstrakcji

37
Q

Jakie czynniki wpływają na zmniejszenie resorpcji kości po ekstrakcji?

A
  • dieta bogata w witaminę D, fosfor, proteiny i wapń (zależy od możliwości asymilacyjnych organizmu i poziomu horomonów tarczycy, kortyzonu i estrogenu)
  • użytkowanie prawidłowo zaprojektowanych i wykonanych protez (nieprawidłowo wykonane → zmiany zanikowe)
38
Q

Co jest głównym składnikiem nieorganicznej części kości?

A

sole wapnia

39
Q

Co jest głównym składnikiem organicznej części kości?

A

kolagen typu I

40
Q

Jakimi metodami określa się tempo przebudowy kości?

A

metodami radioizotopowymi

41
Q

Białka niekolagenowe w kości:

A
  • ostekalcyna, osteonektyna

* komórki kostne: osteoblasty, osteocyty i osteoklasty

42
Q

Marker tworzenia kości:

A

fosfataza zasadowa w surowicy

43
Q

Marker resorpcji kości:

A
  • kwaśna fosfataza w surowicy

* poziom wapnia w moczu

44
Q

Od jakich czynników zależy masa kostna?

A
  • czynniki genetyczne
  • sposób odżywiania (podaż wapnia i bilans energetyczny)
  • aktywność fizyczna
  • czynniki hormonalne
  • wiek
  • stany chorobowe zaburzające równowagę tworzenia i resorpcji kości (np. osteoporoza)
45
Q

Jak zmienia się siła mięśni żujących wraz z utratą uzębienia i kości wyrostka?

A

mięśnie żucia ulegają osłabieniu (od 30 rż postępuje spadek siły mm)

46
Q

Czynniki ryzyka osteoporozy:

A
  • spadek siły mm
  • zaburzenie sekrecji hormonów osteotropowych
  • spadek poziomu czynników wzrostu
  • obniżona odporność proliferacyjna osteoblastów
  • niekorzystne przesunięcia w procesie mineralizacji
  • zmiany naczyniowe prowadzące do spadku przepływu krwi przez kość

↑ zmiany związane z wiekiem

47
Q

Nieleczona osteoporoza - następstwa w obrębie NŻ:

A
  • skłonność do chorób przyzębia
  • opóźnienie gojenia ran poekstrakcyjnych
  • znaczny ubytek kości szczęki i żuchwy
  • ścieńczenie ściany zatoki szczękowej
  • zaburzona proporcja substancji gąbczastej i korowej
48
Q

Jakie lokalne czynniki mogą prowadzić do zaniku kości szczęk?

A
  • urazy zgryzowe
  • przeciążenia mm
  • parafunkcje
  • stany zapalne
  • choroby zębów i przyzębia
  • wady okluzji
  • stosowanie wadliwych uzupełnień prot