2.Hemodynamika Flashcards
(94 cards)
1
Q
Osocze - przybliżony % masy ciała
A
5%
2
Q
Obrzęk- eng
A
oedema
3
Q
Czym jest obrzęk?
A
Nagromadzenie nadmiaru płynu w przestrzeni międzykomórkowej
4
Q
Rodzaje obrzęku
A
- miejscowy
- uogólniony
- w jamach ciała
5
Q
Rodzaje obrzęku jam ciała (eng)
A
hydroperitoneum, hydrothorax, hydropericardium
6
Q
Główne przyczyny obrzęków:
A
- wzrost ciśnienia hydrostatycznego, spowodowany utrudnionym powrotem żylnym,
- poszerzeniem tętniczek
- Zmniejszeniu ciśnienia osmotycznego
- zablokowanie odpływu limfy
- retencja sodu
- zapalenia
7
Q
Z czego wynika utrudniony powrót żylny? (choroby)
A
- zastoinowa niewydolność krążenia
- zaciskające zapalenie osierdzia
- marskość wątroby (ascites)
- ucisk/ zblokowanie żył przy zakrzepie czy usisko/unieruchomieniu z zewnątrz
8
Q
Z czego wynika poszerzenie tętniczek?
A
- ciepło
- czynniki neurohormonalne
9
Q
Z czego wynika zmniejszone ciśnienie osmotyczne?
A
- utrata białek (zesp nerczycowy, oparzenia, gastroenteropatie)
- zmniejszona synteza białek - (marskość wątroby, niewydolność)
- Zmniejszone wchłanianie lub dostawa białek (zaburzenia wchłaniania, choroba głodowa)
10
Q
Z czego może wynikać zablokowany odpływ limfy?
A
- stan zapalny, słoniowacizna (filariasis),
- nowotwory,
- po wycięciu węzłów chłonnych,
- popromiennie
11
Q
Z czego wynika retencja sodu?
A
- nadmierna podaż soli w niewydolności nerek,
- zwiększona reabsorpcja
- hipoperfuzja
- RAA
12
Q
Charakterystyka WYSIĘKU (exsudatum)
A
- bogatobiałkowy
- obecne komórki krwi,
- złuszczone kom wyściółki,
- włóknik
-przy zapaleniu
13
Q
Charakterystyka PRZESIĘKU (transsudatum)
A
- ubogobiałkowy
- nieliczne komórki
-przy wzroście ciśnienia hydrostatycznego, spadku ciśnienia osmotycznego, kiepskim drenażu limfatycznym, retencji jonów Na+
14
Q
Obrzęk płuc- główne rodzaje
A
- Hemodynamiczny
- Uszkodzenie mikrokrążenia
- Nieokreślonego pochodzenia (duże wysokości, neurogenny)
15
Q
Hemodynamiczny obrzęk płuc-przyczyny
A
- wzrost ciśnienia hydrostatycznego
- przeciążenie objętościowe
- spadek ciśnienia osmotycznego
- zablokowanie naczyń limfatycznych
16
Q
Obrzęk płuc spowodowany uszkodzeniem mikrokrążenia- przyczyny
A
wtórne uszkodzenie mikrokrążenia po uszkodzeniu kapilar pęcherzyków lub nabłonków pęcherzyków, pod wpływem
- czynników infekcyjnych (wirusy, inne)
- gazów (dym, tlen)
- aspiracją płynów (treść żoł, podtopienie)
- leki i związków chem (chemioterapeutyki, amfoterycyna B, heroina
- wstrząs, uraz,
- napromienianie
- transfuzje
17
Q
Obrzęk mózgu- rodzaje
A
- naczyniopochodny
2. Cytotoksyczny
18
Q
Naczyniopochodny obrzęk mózgu- przyczyny, rodzaje
A
zaburzenie BBB, przepuszczalności naczyń.
Płyn dostaje się do przestrzeni śródmiąższowej.
- miejscowy (ropień, guz)
- uogólniony (zapalenie mózgu, zablokowanie żył, kryza HTA)
19
Q
Cytotoksyczny obrzęk mózgu- przyczyny
A
zwiększenie ICF > uszkodzenie błon neuronów, gleju i śródbłonka prowadzi do uogólnionego niedotlenienia/ niedokrwienia/ zatruć.
20
Q
Morfologia obrzęku mózgu
A
- mózg powiększony, wilgotny, kruchy
- zakręty spłaszczone, rowki zwężone, uciśnięte komory
21
Q
Krwotoki Dureta- co to?
A
zmiany krwotoczne w pniu i śródmózgowiu.
22
Q
Przekrwienie (hyperaemia) co to?
A
- Jest to lokalne zwiększenie obj krwi w tkance
23
Q
Rodzaje i przyczyny przekrwień czynnych:
A
Fizjologiczne: narządy czynne- mózg, mięśnie
Patologiczne bezpośrednie - czynniki chemiczne, temperatura
Patologiczne pośrednie - nerwy poszerzające naczynia/ nerwy zwężające naczynia
24
Q
Rodzaje i przyczyny przekrwień biernych:
A
Ogólne - niewydolność krążenia, ucisk, zablokowanie żył
Miejscowe
25
Rodzaje przekrwień:
Czynne, Bierne, Ostre/przewlekłe
26
Makroskopowa morfologia przekrwień
siność - (cyanosis)- zastój odtlenowanej krwii,
kriwinkotoki, często z obrzękiem
Zaniki
Rozrost tkanki łącznej= stwardnienie przekrwienne
27
Krwotok- co to jest?
(haemorrhagia)
| Jest to wypływ z układu naczyniowego krwii w pełnym składzie po przerwaniu ciągłości ścian naczyń lub serca
28
Rodzaje krwotoków ze względu na rodzaj uszkodzonego naczynia
- sercowy
- aortalny
- tętniczy
- włośniczkowy
- żylny
29
Rodzaje krwotoków ze względu na charakter
- ostry (do 500ml brak zmian, 1000-1500ml wstrząs, pow 1500ml - zgon
- przewlekły/ nawracający - anemia
30
Rodzaj krwotoku ze względu na umiejscowienie
-zewnętrzne
-wewnętrzne (krew wypełnia jamy ciała lub krwiak)
pośrednio zewnętrzne: krew gromadzi się w narządach połączonych ze światem zewnętrzym (płuca, macica)
31
Rodzaj krwotoku ze względu na przyczynę
- urazowe
- samoistne : z pęknięcie osłabionych naczyń (per rhexin), tętniak, miażdzyca
lub
z nadżarcia (per diabrosin)
32
Objawy krwotoków:
- wybroczyny krwawe (petechiae)
- skaza krwotoczna (purpura)
- Krwiak (haematoma)
33
Krwotoki do jam ciała:
hemothorax, hemopericardium, hemoperitoneum, hemaarthtros, hematocephalus
34
Ognisko krwotoczne- eng i co to jest:
(focus haemorrhagius)- wylew krwii niszczący tkankę, w OUN
35
Losy krwi z krwotoku:
- całkowita likwidacja ogniska- fagocytoza
| - organizacja, bliznowacenie, zrosty
36
Zakrzep- eng, co to jest
(thrombus) - zmiana płynnej krwii w lity agregat włóknika i krwinek za życia naczyniach lub jamach serca
37
Skrzep- eng, co to jest
(coagulum) - powstaje za życia poza układem sercowo-naczyniowym, po śmierci w świetle tego układu
38
Losy zakrzepu
- rozpuszczenie
- propagacja na drodze do serca
- organizacja- wrastanie w naczynia (wbudowanie w ścianę, zarośnięcie, kamienie żylne, zropienie zakrzepu)
- zator zakrzepowy (płuca)
39
Zawał- eng, co to jest:
(infarctus)
- ognisko martwicy w obszarze unaczynienia zamkniętej tętniczy końcowe
- martwica z powodu ostrego niedotlenienia(niedokrwienia)
najczęściej dochodzi do martwicy skrzepowej (poza mózgiem- rozpływna)
40
Morfologia zawalu po 10-24h:
- zawał blady- nerka, śledziona, serce, kończyny
| - zawa czerwony- płuco, jelito (skręt) wgłobienie, jajnikm jądro (skręt)
41
Zawał nerki- makroskopowo-
- kształt stożka z podstawą w stronę powierzchni,
- blady
- rąbek przekrwienny
- po upływie doby barwa kremowa
- pojedyńczy lub mnogi, możliwie obustronny
42
Zawał nerki- mikroskopowo-
- martwica
- rąbek czerwony
- zdrowy miąższ
43
Zawał serca- rodzaje ze względu na lokalizację w sercu
- podwsierdziowy
- podnasierdziowy
- pełnościenny (cały obszar zaopatrzenia tętn. wieńcowej)
- śródścienny
44
Obraz zawału serca:
zalezy od czasu po zawale
45
Zawał krwotoczny płuca- najczęstsza lokalizacja i typ
w dolnej części,
| w ponad połowie wieloogniskowy, różnej wielkości
46
Zawał krwotoczny płuca- Kształt
Klin skierowany w stronę wnęki
47
Ognisko zawału krwotoczego płuca-
najczęściej na szczycie klina zawału (zatkane naczynie),
- odgraniczone, kruche i wiśniowe na początku
- pokrywająca go opłucna pokryta wysiękiem włóknikowym
- postępujące zwłóknienie od brzegów ogniska
48
Cecha diagnostyczna zawału płuca histologicznie-
martwica skrzepowa miąższu płuca w obszarze rozległego wylewu krwii (z objęciem ścian pęcherzyków, oskrzelików i naczyń)
49
Skręt jądra- eng, geneza
(torsio)
- zaciśnięcie naczyń powrózka tętniczego przy nagłym skręceniu
- przez nagły ruch, wysiłek
50
Czego dotyczy najczęściej skręt jądra?
Niezstąpionego jądra
51
Obraz morfologiczny skrętu jądra
- zastój żylny
- krwotoki
- martwica krwotoczna
52
Zawał jelita- obraz makroskopowy-
- zmiany odcinkowe(wg unaczynienia)
- początkowo zblednięcie i obrzęk, oddzielanie się błony śluzowej
- następowe przejście koloru od czerwonego do czarnego
- w ścianie widoczne wylewy krwi, owrzodzenia, czarna od krwi treść jelitowa
53
Zawał jelita- histologicznie
od powierzchowmych nadżerek do martwicy krwotocznej, zgorzeli i perforacji ściany
54
Zawał mózgu- makroskopowo
Zmienny w czasie:
do 6h- nic
do 48h- tkanka bledsza, miękka, obrzęk, zatarta granica między istotami,
do 10 dnia- mózg- galareta, wyraźniejsza granica między materią martwą a żywą
55
Co zostaje po martwicy mózgu 10- 20 dni:
tkanka rozpływa się, wypełnienie luki płynem, ciemnoszara tkanka pozostała
56
Zawał wątroby, geneza
rzadkie, jeśli już to spowodowane zakrzepicą lub uciskiem na gałąź tętn. wątrobowej
57
Dlaczego zawały wątroby są rzadkie:
Obczny przepływ krwii oraz krążenie wrotne wystarczają do ukrwienia tkanek.
58
Zawał Zahna-
ostra zakrzepica wewnątrzwątrobowych odgałęzień żyły wrotnej
59
Co zastępuje martwicę w wątobie przy zawale
ciężka atrofia hepatocytów.
60
Zespół DIC (zespół wykrzepiania wewnątrznaczyniowego)- co to jest?
powikłanie każdego stanu związanego z aktywacją trombiny o char. zakrzepowo- krwotocznym,
61
Przyczyny DIC:
- uwolnienie czynników tkankowych do krążenia ( łożysko, ostra białaczka, rak gruczołowy, sepsa Gram -,
- uszkodzenie śródbłonków (TNF, kompleksy immunologiczne, temperatura oparzenia, mikroorganizmy tj. meningokoki
62
Na czym polega DIC?
na licznych drobnych zakrzepach włóknikowych w mikrokrążeniu
zużyciu płytek i czynników krzepnięcia prowadzących do skazy krwotocznej,
niewydolności krążenia z powodu zakrzepów
63
Zator- eng, co to jest
(emboliae)
| zaburzenie krążenia krwi/ limfy przez grzęznący czop zatykający naczynie
64
Rodzaje materiału zakrzepowego:
- ciała stałe
- ciała płynne
- gazowe (N2, powietrze)
65
Rodzaje zakrzepowych ciał stałych
- zator zakrzepowy (99%)
- kom. nowotworowe
- szpik kostny
- cholesterol (płytki)
- ropnie przerzutowe
- pasożyty
- kk wątrobowe - uraz
- kk łożyska
- ciała obce
66
Rodzaje zakrzepowych ciał płynnych:
tłuszczowe, płyn owodniowy
67
Drogi wędrówki zatoru:
1) prosty- zgodnie z prądem krwii
- z żył- płuca
- z tętn- kończyny, mózg, jelita, nerki, śledziona
2) Nietypowy
- wsteczny z powodu słabego przepływu krwii w ukł żylnym
- skrzyżowany ubytek przegrody + odwrócenie przecieku prowadzi do zatoru żylnego w krążeniu systemowym
68
Pochodzenie zatorów w zatorowości płucnej:
- 95% z głębokich żył k. dolnych
69
Charakterystyka zatorów płucnych:
- 60-80% nieme
- często mnogie
zamknięcie ok 60% krażenia płucnego = zgon
zamknięcie tętnic średnich = krwotok, rzadko zawał
zamknięcie tętnic końcowych = krwotok, zawał
70
Co powoduje jeden zator płucny?
rzwiększa ryzyko powstawania kolejnych
71
Zatory systemowe (tętnicze)- co robią?
blokują obwodowe naczynia = zawały
72
Najczęstsze przyczyny zatorów systemowych:
80% z serca z zakrzepów przyściennych,
radziej z tętniaków aorty, owrzodziałych płytek miażdzycowych,
10-15% nieznane
73
Docelowe najczęstsze lokalizacje zatorów systemowych:
k. dolne (75%), mózg(10%), jelita, nerki, śledziona, k górne
74
Przyczyna zatorów tłuszczowych-
złamania kości ze szpikiem tłuszczowym/ liposukcje/ zabiegi ortopedyczne,
rzadziej po urazach tkanek miękkich,
zastrzyki subst oleistych iv
75
Jaką zapadalność i śmiertelność mają zatory tłuszczowe?
zapadalność 90% po rozległych urazach, śmiertelność 10%
76
Objawy zespołu zatorowości tłuszczowej:
- niewydolność oddechowa (tłuszcz blokuje kapilary płucne, duszność)
- objawy neurologiczne (pobudzenie> śpiączka)
- anemia (agregacja i hemoliza RBC )
- trombocytopenia (przyleganie tłuszczu do płytek)
77
Kiedy pojawiają się objawy zespołu zatorowości płucnej?
1-3 dni po urazie
78
Częstość zatorów płynem owodniowym
1/50.000 przypadków
79
Śmiertelność zatorów płynem owodniowym
20-40%
80
Objawy zatorów płynem owodniowym
duszność, sinica, wstrząc hipotensyjny, drgawki, śpiączka
81
Co występuje po kryzysie w zatorze płynem owodniowym?
Obrzęk płuc i w 50% DIC przez związki trombogenne płynu owodniowego
82
Mikroskopowe objawy zatoru płynem owodniowym:
w kapilarach płucnych nabłonej ze skóry płodu, włosy, kom trofoblastu, obrzęk płuc, uszkodzenie pęcherzyków
83
Minimum objętości zatoru powietrznego dającego objawy:
100ml
84
Obj powietrza w zatorze gazowym prowadząca do zgonu:
500ml
85
Przyczyny zatorów gazowych:
- operacje ginekologiczne
- operacje szyi
- operacje neuro
- urazy klatki piersiowej
86
Postać ostra choroby kesonowej:
obejmuje mm szkieletowe, tkanki podporowe i okołostawowe
- ogniskowe niedokrwienie tkanek, mózgu, serca
- obrzęki płuc, krwotoki, zaburzenia oddechowe
87
Postać przewlekła choroby kesonowej:
wieloogniskowa martwica niedokrwienna, zwłaszcza głowy k. udowej, piszczelowej, ramiennej.
88
Wstrząs- rodzaje
- kardiogenny
- hipowolemiczny
- endotoksyczny
- neurogenny
- anafilaktyczny
89
Wstrząs kardiogenny- co to jest, śmiertelność
```
Reakcja na niewydolność serca jako pompy, śmiertelność 75%
np przy:
-zawał, pęknięcie KL
- arytmie ciężkie
- masywny zator tętnicy płucnej
```
90
Wstrząs hipowolemiczny - czego jest skutkiem:
spadek obj krwi krążącej, przy
- utrata krwi- krwotoki
- utrata płynów- oparzenia, wymioty, biegunki, wstrząs pourazowy
91
Wstrząs Endotoksyczny/ septyczny- czego skutkiem jest, śmiertelność:
Spowodowany systemowymi infekcjami, utratą napięcia ścian naczyń, zbyt małą objętością krwi w poszerzonym łożysku naczyniowym
śmiertelność 25-50%
wywołana przez: endotoksyny b gram - (70%)
gram +
grzybice
superantygeny
92
Wstrząs neurogenny- przyczyna
Uszkodzenie rdzenia kręgowego- utrata napięcia ścian naczyń
93
Wstrząs anafilaktyczny- przyczyna
systemowe poszerzenie i zwiększona przepuszczalność naczyń
94
Etapy wstrząsu:
1) faza skompensowana - zachowana perfuzja dla ważnych życiowo organów
2) niewyrównany- odwracalny, zaburzenia krażenia i metaboliczne
3) nieodwracalny- cieżkie uszkodzenie tkanek i narządów, zgon.
