5.3 Perifeer vestibulair systeem II: Van disfunctie tot ziektebeelden Flashcards
(22 cards)
Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van vestibulaire duizeligheid?
- BPPD
- Acuut vestibulair syndroom
- Morbus Menière
- Migraine (Lijkt op Menière, maar is centraal in plaats van perifeer)
Hoe wordt er gedifferentieerd tussen een perifere en centrale laesie bij een acute labyrintuitval (Vestibulaire stoornissen)?
Centrale symptomen:
- Dysartrie, dysmetrie, dysfonie, diplopie
- Afwezigheid pleit voor perifere laesie
Hints voor differentiatie tussen centrale en perifere laesie:
- Heads impuls test afwijkend, perifere laesie
- Nystagmus perifere kenmerken -> Zaagtand, horizontaal rotatoir, wordt onderdrukt door fixatie, wordt sterker in de richting van de snelle slag, snelle slag naar gezonde zijde
- Test of skew negatief -> perifere laesie
Wat zijn de perifere kenmerken van een nystagmus?
- Zaagtandbewegingen
- Geen blikrichting nystagmus (Als er naar rechts wordt gekeken gaat de nystagmus naar links)
- Wet van Alexander
- Fixatie-suppressie
- Gemixte componenten
Wat is de wet van Alexander?
Uitval evenwichtsorgaan rechts wordt er een nystagmus links verwacht:
- 1e graads -> Nystagmus als er naar rechts wordt gekeken
- 2e graads -> Nystagmus als er naar rechts en midden wordt gekeken
- 3e graads -> Nystagmus in alle richtingen
Hoe verser de trauma, hoe hoger de graad van het nystagmus
Hoe gaat de anamnese van Neuritis vestibularis/acuut vestibulair syndroom?
- Perifeer vestibulair stoornis
- Heftige draaiduizeligheid met misselijkheid en braken, verergert bij hoofdbewegingen
- Maximale vertigo (Draaiduizeligheid) na minuten tot uren
- Vaak bij omdraaien in bed
- 50% ervoor BLWI (Bovenste Luchtweginfectie)
- Harmonie vestibulaire
- Oscillopsie (Duizeligheid en misselijk bij bewegen van het hoofd)
- Geen centrale symptomen
- BPPD in latere beloop
Wat wordt er gezien bij het onderzoek van een acuut vestibulair syndroom?
- Gehoor is goed
- Geen centrale verschijnselen
- Positieve head impulse test, naar de aangedane zijde
- Harmonie vestibulaire:
-> Horizontaal rotatoire nystagmus, vaak 3e graads naar contralateraal
-> Valneiging en wijzen naar aangedane oor
ENG -> Calorische hyporeflexie/areflexie
Wat zijn de kenmerken van de Neuritis vestibularis?
- Plotseling optredende heftige draaiduizeligheid
- Zonder centrale symptomen
- Zonder gehoorverlies
- Geen afwijkingen bij KNO onderzoek
- Klachten verdwijnen spontaan, door compensatie van de uitval
- In late beloop vaak BPPD
- Kenmerkend is het klinische beeld
- Diagnose per exclusionem
Hoe gaat de innervatie van het evenwichtsorgaan?
- n. vestibularis
- Vertakt zich in inferior en superior
- Superior doet -> Horizontale scc (Kanaal), anterieure scc en utriculus
- Inferior -> Posterior scc en sacculus
Wat is de etiologie van Neuritis vestibularis?
- Meest waarschijnlijk virale infectie, nervus vestibularis superior
- Klinische diagnose gaat per exclusionem
Wat is de therapie van Neuritis vestibularis?
- Uitleg, geruststelling (!)
- Acute moment -> Antimetica, reisziekte medicatie
- Medicatie afbouwen -> Begin vestibulaire revalidatie
- Geen duidelijke indicatie voor steroïden
Hoe gaat het late beloop van Neuritis vestibularis?
- Gedeeltelijk herstel van de vestibulaire functie in weken tot maanden
- Centrale compensatie
- Na dagen mobiel
- Na weken symptoomvrij
- Korte oscillopsie en disbalans bij snelle hoofdbewegingen
- 20-30% ontwikkelt BPPD
Hoe gaat de anamnese en KNO onderzoek van een Morbus Menière?
Menière is een ziekte of syndroom
Anamnese:
- Aanvallen van vertigo met misselijkheid en braken, duren minuten tot uren
- Slechthorendheid aan 1 oor, herstelt zich aanvankelijk na de aanval
- Tinnitus
- Vol gevoel in oor of druk op het oor
KNO onderzoek:
- Buiten de aanval -> Normaal
- Tijdens de aanval -> Nystagmus naar het contralaterale oor
- Perceptief gehoorverlies
Wat wordt er gezien op de audiometrie, elektro-nystagmogram en Head Impuls test bij een Morbus Menière?
- Audiometrie -> Flucturerend lage tonen perceptie verlies
- Elektro-nystagmogram -> Calorische hyporeflexie of areflexie aan de aangedane zijde
- Head Impuls test -> Catch-up saccade bij draaien naar de aangedane zijde
Wat zijn de kenmerken van Morbus Menière
- Meestal 1 labyrint -> Cochlea en vestibulair apparaat, in latere beloop steeds meer duizeligheid
- Vertigo en gehoorverlies hoeft niet simultaan op te treden
- Prevalentie is 200 tot 500 per 100.000 per jaar, M:V = 1:1.3
- Presentatie meestal tussen 40-60 jaar
- Kan een uiting van migraine zijn -> Hoofdpijn en vertigo hoeven niet simultaan op te treden
- Stress (?)
Hoe wordt de diagnose Morbus Menière gesteld?
- Typische anamnese, trias
- Fluctuerend lage tonen perceptie verlies
- Later permanent gehoorverlies, wordt zelden groter dan 60 dB
- Mogelijk een uiting van Migraine
Wat zijn de oorzaken van Morbus Menière?
Hypothese -> Endolymfatische beloop
Wat is de conservatieve therapie van Morbus Menière?
- Symptomatisch, anti-emetica
- Uitleg
- Zoutarm dieet, diuretica, niet bewezen effectief
- (Betaserc)
- Vestibulaire Habituatie Therapie
- Gentamycine intratympanaal, geeft gehoorverlies
- Corticosteroïden intratympanaal
Hoe gaat de chirurgische therapie van Morbus Menière
- Labyrintectomie
- Saccus -> Drainage
- Endolymfatic duct blokkage
- N. vestibularis doorsnijding
Wat is de anamnese van Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid (BPPD)?
- Positioneringsduizeligheid, getriggerd door hoofdbeweging
- Soms met misselijkheid
- Meest voorkomende vorm van vestibulaire duizeligheid, 40% van alle vertigo
- Piekincidentie tussen 50-70 jaar. Op 80ste heeft 10% een episode gehad
Aanval van draaiduizeligheid:
- Treedt op na een latentie van enkele seconden
- Na een hoofdbeweging schuin naar achter, posterieure kanaal
- Of na omdraaien in bed, horizontaal kanaal
- Duur is max 1 minuut
- Crescendo-decrescendo
- Uitputbaar
Wat is de etiologie van Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid (BPPD)?
- Otoconia uit de otolietorganen
- Depositum in een kanaal
- Gevoelig voor zwaartekracht
Wat is een dix-hallpike manoeuvre?
Arts brengt het kanaal in het vlak van draaiing door het hoofd in snelle beweging 45 graden opzij en 45 graden achterover te brengen. Patiënt houdt ogen open om te kijken of patiënt duizelig wordt
- Latentietijd tussen beweging en nystagmus
- Horizontaal-rotatoire nystagmus met duizeligheid, mogelijk misselijkheid
- Crescendo-decrescendo (Ogen gaan eerst sneller en dan steeds langzamer bewegen)
- Gegenläufigkeit (Gruis en nystagmus bij overeind komen bewegen de andere kant op waardoor weer kortdurend draaiduizeligheid ontstaat)
- Uitputbaar
Gebruikt bij testen van BPPD, moet dan wel positief zijn
Wat is de therapie van Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid (BPPD)?
- Uitleg en geruststelling
- Oefeningen -> Brandt-Daroff
- Bevrijdingsmanoeuvres -> Epley en Barbecue roll
- Chirurgie -> n. vestibularis doorsnijding en pluggen betreffende kanaal
