6.1 - 6.3 Eiwitten Flashcards
(41 cards)
Wat zijn zymogenen en waarom worden ze inactief aangemaakt?
Zymogenen zijn inactieve enzymvoorlopers die pas geactiveerd worden op de plaats waar ze nodig zijn. Dit voorkomt autodigestie (zelfvertering, doorboring, verweeking) van de organen die de enzymen produceren
Hoe wordt pepsinogeen omgezet in zijn actieve vorm?
Pepsinogeen wordt in de maag door zoutzuur (HCl) omgezet in pepsine, het actieve enzym dat eiwitten afbreekt.
Wat is het verschil in eiwitbehoefte tussen een kracht- en duursporter?
Krachtsporters: 1,5-2,0 g eiwit/kg lichaamsgewicht per dag.
Duursporters: 1,2-1,4 g eiwit/kg lichaamsgewicht per dag.
Wat gebeurd er met eiwitten bij een positieve energiebalans?
Overtollige eiwitten worden omgezet in vetten of gebruikt voor energie als glycogeenvoorraden vol zijn
Wat gebeurt er met eiwitten bij een negatieve energiebalans?
Het lichaam breekt spiereiwitten af voor energie, wat leidt tot spierverlies?
Hoe draagt eiwitinname na inspanning bij aan spierherstel?
Eiwitinname ondersteunt spierherstel door spierafbraak te verminderen en spiersynthese te bevorderen, vooral binnen 48 uur na inspanning.
Wat is de rol van de alvleesklier (pancreas) bij de eiwitvertering?
De alvleesklier scheidt zymogenen uit, zoals trypsinogeen, chymotrypsinogeen en procarbopeptidase, die in de dunne darm worden geactiveerd tot hun actieve enzymvormen voor verdere eiwitafbraak
Welke enzymen spelen een rol bij de afbraak van polypeptiden in de dunne darm?
Trypsine, chymotrypsine, carboxypeptidase, aminopeptidases, dipeptidases en tripeptidases breken polypeptiden af tot aminozuren
Wat is de rol van enterokinase bij de eiwitvertering?
Enterokinase, geproduceerd door het slijmvlies van de dunne darm, activeert trypsinogeen tot trypsine, wat op zijn beurt andere zymogenen activeert.
Waarom kunnen alleen aminozuren worden opgenomen in de bloedbaan?
Alleen vrije aminozuren kunnen door de darmwand heen in de bloedbaan worden opgenomen. Di- en tripeptiden moeten eerst worden afgebroken door specifieke enzymen
Hoe kan een tekort aan essentiële aminozuren de gezondheid beinvloeden?
Een tekort kan leiden tot spierafbraak, verminderde eiwitsynthese
Wat is de “anabole window” en hoe lang duurt deze?
De periode na een training waarin spiereiwitsynthese verhoogd is. Dit venster duurt niet slechts enkele uren, maar kan tot 48 uur na inspanning doorgaan.
Hoe draagt krachttraining bij aan spiergroei op cellulair niveau?
Krachttraining stimuleert de synthese van contractiele eiwitten (actine en myosine) en verhoogt het aantal sarcomeren en myofibrillen, wat leidt tot spierhypertrofie
Welke adaptaties in de spieren treden op bij duurtraining?
Duurtraining verhoogt het aantal en de grootte van mitochondriën, de capallarisatie en de hoeveelheid oxidatieve ezymen, zonder significante hypertrofie
Wat is het verschil tussen netto eiwitsynthese en netto eiwitafbraak?
Netto eiwitsynthese treedt op wanneer de eiwitsynthese groter is dan de afbraak, terwijl netto eiwitafbraak optrreedt als de afbraak groter is dan de synthese, bijvoorbeeld bij onvoldoende eiwitinname
Hoe verschilt de eiwitbehoefte tussen een omnivoor, vegetariër en veganist?
Omnivoor: 0,8 g/kg lichaamsgewicht.
Vegetariër: 1,2x hoger (0,96 g/kg).
Veganist: 1,3x hoger (1,04 g/kg), vanwege de lagere verteerbaarheid van plantaardige eiwitten.
Wat betekent de term ‘biologische waarde’ (BV) bij eiwitten?
De biologische waarde geeft aan hoeveel van het geconsumeerde eiwit daadwerkelijk wordt opgenomen en gebruikt door het lichaam. Hoe hoger de BV, hoe efficiënter het eiwit benut wordt.
Wat is de PDCAAS-score en waarom wordt deze gebruikt?
De Protein Digestibility-Corrected Amino Acid Score (PDCAAS) beoordeelt de kwaliteit van een eiwit op basis van de aminozuursamenstelling en verteerbaarheid. Het wordt vaak gebruikt om de voedingswaarde van verschillende eiwitbronnen te vergelijken.
Wat is het verschil tussen ‘net protein utilization’ (NPU) en ‘biologische waarde’ (BV)?
BV meet hoeveel van het geconsumeerde eiwit wordt opgenomen en gebruikt.
NPU meet de verhouding tussen geabsorbeerde eiwitten en daadwerkelijk in het lichaam ingesloten eiwitten, inclusief verliezen via feces en urine.
Hoe wordt een overschot aan aminozuren in het lichaam verwerkt?
Overtollige aminozuren kunnen niet worden opgeslagen en worden via de deaminatie omgezet in ammoniak en ureum, waarna ze via de nieren worden uitgescheiden. De rest kan worden gebruikt voor energieproductie of vetopslag.
Wat is de rol van glutamine in het lichaam?
Glutamine is een semi-essentieel aminozuur dat een belangrijke rol speelt in spierherstel, het immuunsysteem en de regulatie van stikstofbalans in het lichaam.
Hoe beïnvloedt een tekort aan leucine de spieropbouw?
Leucine is een Branched Chain Amino Acid (BCAA) die een sleutelrol speelt bij de activatie van mTOR, een signaalroute die essentieel is voor spiergroei en eiwitsynthese.
Wat zijn de voordelen en nadelen van plantaardige eiwitten ten opzichte van dierlijke eiwitten?
✅ Voordelen: Hoger in vezels, lager in verzadigde vetten, beter voor het milieu.
❌ Nadelen: Vaak een lagere biologische waarde, missen soms essentiële aminozuren, slechtere verteerbaarheid.
Wat is het nut van eiwitsupplementen voor sporters?
Eiwitsupplementen zoals whey en caseïne kunnen helpen om de eiwitbehoefte te bereiken, vooral direct na inspanning, wanneer snelle eiwitaanvulling gewenst is voor spierherstel.
