7 Flashcards

(48 cards)

1
Q

Translasyon vektörleri nedir?

A

Yabancı genlerin bakteriyel hücrelrde verimli bir şekilde protein üretmesini sağlamak için tasarlanmış DNA molekülleri.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Ribozom bağlanma bölgesi nedir, ne işe yarar?

A

Ribozomların mRNA’ya bağlanmasını kolaylaştırır.
RBS, başlangıç kodonu (AUG) ile doğru mesafede konumlanmalıdır (yaklaşık 5-10 baz uzaklık).
Bu mesafe, translasyon verimliliğini artırır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Konsensusun Başlangıç kodonu (AUG) RBS’nin ….da yer almalıdır.

A

aşağı akışında (downstream)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Konsesus dizi nedir?

A

Korunmuş dizilerdir, housekeepingler. Farklı organizma ve bireylerden elde edilen dizilerin karşılaştırmasıyla ortaya çıkan en sık tekrar eden diziler.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Kodon kullanımı nedir?

A

Bİr organizmanın belirli a.a.leri kodlamak için hangi kodonları tercih ettiğini ifade etmektedir.
Örneğin AAA ve AAG lizini kodlar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kodon kullanımının önemi nedir?

A

Yabancı bir proteini bir organizmada üretmek istediğimizde o organizmanın kodon tercihine uygun bir gen dizayn etmek koymak önemlidir. (kodon optimizasyonu)
Ayrıca yanlış kodon seçimi protein sentez hızını düşürebilir.
Ayrıca nadir kullanılan kodonları tanıyan tRNA miktarları daha azdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

E.colide AAA mı AAG mi kullanılır lizin için?

A

E. coli’de AAA, %75 ve AAG %25 kullanılır.
Rhodobacter AAG’yi %75 oranında kullanır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Genellikle hangi konumdaki baz değiştirildiğinde yine aynı a.a. kodlanabilmektedir?

A

Genetik kodun üçüncü pozisyonu genellikle dejeneredir, yani baz değişse bile aynı amino asit üretilir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kodon optimizasyonunun sağladığı 1 avantaj?

A

Kodon optimizasyonu yapılmış genler, üretilen protein seviyesinde 10 kat artış gösterebilir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Nadir tRNA kullanılması gerek hücre içinde. Ama yok ne yaparız?

A

Harici olarak dışarıdan nadir tRNA’lar sokulabilir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

E.colideki nadir kodonlar nelerdir?

A

E. coli’deki nadir kodonlar, arginin kodlayan yaklaşık %0.14 ve %0.21’lik frekanslarda meydana gelen AGG ve AGA’dır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

argU geni nedir?

A

argU geni nadir kodonları tanıyan arginin tRNA’sını kodlar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Protein aşırı üretimi sonrası ne oluşur?

A

1 inklüzyon cisimcikleri
2 yanlış katlanmış ve işlevsel olmayan proteinin yoğun kristalleri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Neden protein üretimi istenenden fazla artmaktadır?

A

Güçlü promotorların (T7 promotoru) aşırı aktifleşmesi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Agregasyon nedir?

A

Proteinlerin yanlış katlanması sonucu bir araya gelerek çözünmeyen ve yoğun yapılar oluşturması.
Hücre bu tür yanlış katlanmış inklüzyon cisimcikleriini iişleyemez ve proteinlerin biyolojik aktivitesi kaybolur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Moleküler şaperonlar ne işe yaramaktadır?

A

Yanlış katlanmış inklüzyon cisimciklerini çözündürüp doğru katlanmalarını sağladıkları gibi protein sentezi sırasında yeni oluşan polipepetit zincirine de bağlanarak onların doğru katlanmalarını sağlar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Yanlış katlanmış proteinlerin çözünmesi için ne kullanılır?

A

Kaotropik ajanlar (üre ve guanidin)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Protein sekresyonu nedir?

A

hücrelerin proteinleri sentezleyip, modifiye edip, uygun şekilde paketleyerek hücre dışına veya hücre zarına taşımasıdır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hücre zarı boyunca sekresyon nasıl, ne sayesinde yönlendirilir?

A

Yeni sentezlenen proteinlerin hücre zarından geçebilmesi için özel bir sinyal dizisine ihtiyaçları vardır.
Bu sinyal dizisi proteinin N-terminal ucunda bulunur ve genellikle hidrofobik amino asitlerden oluşur.
(Sinyal dizileri proteinin hücre dışına, periplazmaya ya da zar içine taşınacağı hedefi belirleyen bir “posta kodu” gibidir.)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Protein taşıma bittikten sonra napılır?

A

N-terminal uçtaki sinyal dizisi kesilir. Kesilme sayesinde protein aktif olur, kesilme olmazsa yanlış katlanmalar olabilir.

21
Q

Hem iç hem de dış zara sahip gram negatif bakterilerde (e.coli gibi) proteinler her iki zardan da geçip kültür ortamına nasıl gider?

A

Özel salgı sistemleri vardır. Bu salgı sistemleri Tip I, Tip II, Tip III, Tip IV ve Tip V gibi sınıflandırılır. Her bir sistem farklı proteinleri taşır ve farklı mekanizmalara sahiptir.

22
Q

Protein sekresyonu neden önemlidir ve nasıl düzenlenir?

A

Protein sekresyonunun düzenlenmesi, proteinlerin doğru zamanda ve doğru miktarda salgılanmasını sağlamak için önemlidir.
Bu süreç, sinyal dizileri ve taşıma sistemleri aracılığıyla kontrol edilir.

23
Q

Sec proteinleri nedir?

A

Proteinlerin zar boyunca taşınmasını sağlayan önemli bir taşıma sistemidir. Özellikle katlanmamış proteinlerin taşınmasında.

24
Q

Füzyon proteini nedir?

A

Rekombinant proteinlerin doğal olarak salgılanan bakteriyel proteinlerin sinyal dizileriyle birleştirilmesi sonucu oluşan proteinler.
Bu yöntem, proteinlerin doğru katlanması ve stabil kalması için kullanılır.

25
Bacillus'ta protein sekresyonu neden daha basittir?
Çünkü gram pozitif bir bakteri, tek bir zar yapısı var ve bu da kolaylaştırıyor.
26
Tip I salgı sistemi hangi salgılamalarda kullanılmaktadır?
Bazı toksinlerin patojen bakteriler tarafından salgılanmasında kullanılır.
27
Tip II salgı sisteminde salgılama nasıl olmaktadır?
Proteinleri iç zardan periplazmaya taşımaktadır. Daha sonra özel mekanizmalarla dış zardan geçirilir.
28
Bakteriler ve ökaryotlar arasındaki glikolizasyon farkı nedir?
Ökaryotlar N bağlı glikozil gruplarına sahipken bakteriler O-glikozilasyonda.
29
Glikolizasyonda glikan shield nedir?
Protein yüzeyini kaplayarak proteini dış etkenlerden koruyan yapı.
30
N-glikolizasyon ve O glikolizasyonun önemleri?
N Önemi: Protein stabilitesi ve katlanmasında kritik rol oynar. O Önemi: Hücre-hücre tanıma, sinyal iletimi ve mukus oluşumu gibi süreçlerde görev alır.
31
Campylobacterin glikolizasyonla ilişkisi nedir?
Bu bakteri N-glikolizasyon yapabilien nadir bakterilerden ve bunu yapmasını sağlayan pgl genlerini başka organizmalara taşıyorlar. Bu sayede bakteriyel ekspresyon sistemlerinde bile glikolize proteinler üretebiliyorlar.
32
Böcek hücrelerinin glikolizasyonla ilişkisi nedir?
Böcek hücreleri, memeli hücrelerine benzer post-translasyonel modifikasyon mekanizmalarına sahip. Özellikle " Baculovirus Ekspresyon Sistemi" ile glikolize rekomb. proteinler üretmek. ( memeli ve böcekler mannoz eklenmesine kadar asparagin bakiyelerinin translasyon sonrası glikosilasyon yolunu paylaşırlar.) Terapötik proteinlerin stabilizasyonunu ve biyolojik aktivitesini arttırır.
33
EPOGEN nedir?
Rekombinant insan eritropoietini. Anemi tedavisinde, böbrek yetmezliğinde, kanser tedavisine bağlı anemilerde kullanılır. Doğal eritropoietin 4 tane bağlı oligosakkarite sahipken rekomb. olanın fazladan N-bağlı glikosilasyon bölgeleri vardır.
34
Ökaryotik proteinler bakterilerde üretildiklerinde genellikle kararsızdır ve işlevsellikleri bozulmuş olur. Bunun sebebi nedir?
Ökaryotik proteinler, daha karmaşık yapılar ve işlevler taşır. Bu proteinler, özellikle disülfid bağları, glikosilasyon ve diğer modifikasyonlarla işlevsel hale gelirler. Ancak bakterilerde protein üretimi sırasında bu modifikasyonlar yapılamaz, çünkü bakterilerde bu tür post-translasyonel değişiklikler için gerekli enzimler yoktur.
35
Post translasyonel modifikasyonlara örnek ver.
Disülfid bağları ve glikosilasyon, post-translasyonel modifikasyonların önemli örneklerindendir. Proteinlere çeşitli kimyasal grupların eklenmesi. Prekürsör (büyük, işlevli olmayan proteinler. bölününce işlev kazanıyorlar) bölünmesi.
36
Neden rekombinant protein üretimi için maya kullanırız?
-biyoreaktörlerde kolaylıkla yetiştirilebilir. -güvenli bir organizma olarak kabul edilir. -proteini saflaştırma kolaylığı
37
Saccharomyces cerevisiae ile üretilen proteinlere örnek ver.
insülin, faktör XIIIa (kan pıhtılaşması için), çeşitli büyüme faktörleri, aşı olarak veya tanı amaçlı bazı virüs proteinleri salındıktan sonra sinyal dizisinin kesilmesi gerekiyor.
38
Üretilecek proteinlerde mayaların kullanılmasının dezavantajları? (4)
1 verim genellikle düşük 2 ekspresyon plazmitlerinin büyük biyoreaktörlerde büyürken kaybolması 3 salgılanması gereken proteinlerin membran ve duvar arasındaki boşlukta kalması 4 glikolizasyonun genelde aşırı fazla olması
39
Böcek hücteleri ile proteinlerin ifadesindeki avantajlar? ve nasıl yapılır?
hücreler nispeten dayanıklı, memeli hücrelerine göre daha basit ortamlarda büyütülebilir. Ekspresyon için bakulovirüse dayalı vektörler kullanılıyor. Polihedrin kodlama dizisi çıkarılır ve ifade edilecek proteini kodlayan cDNA ile değiştirilir. Klonlanacak gen polihedrin promotorunun kontrolü altındadır.
40
Maya sinyal peptidazı nedir?
Maya sinyal peptidazı, maya hücrelerinde proteinlerin salgı yoluyla hücre dışına gönderilmeden önce sinyal peptidini kesen bir enzimdir.
41
Polihedron nedir?
Virüs partiküllerini çevreleyip dış ortamdan koruyan genelde proteinden oluşan kristalli yapıdır. Baculovirus'ların çoğu, enfekte olmuş böcek hücrelerinde polihedron oluşturur, bu da virüslerin çevreye yayılmalarını sağlar.
42
Polihedrin nedir?
Polihedrin, baculovirus'un polihedron yapısını oluşturan ana proteindir.
43
Polihedrin verimi özellikle hangi hücre hattında daha yüksektir?
sonbahar tırtılı spodoptera frugiperda hücre hattında
44
Baculovirüsün nasıl bir mekik vektörüdür?
E.colide bir plazmit olarak ve böcek hücrelerinde bir virüs olarak replike olan bir shuttle vektör.
45
Baculovirüs DNA'da neler var say
-polihedrin geni yerine konmuş insert DNA -MCS -bakteriyel ori -marker
46
Bakulovirüs sistemi ticari olarak nadiren kullanılmıştır. Başlıca kullanımı aşı üretiminde .
Doğru
47
Memeli hücreleri tarafından proteinlerin ifadesi
-mekik vektörler kullanılır -S40 gibi bir virüsten alınmış memeli hücrelerinde çalışan bir repli. ORI -genin 3'ucunda bir poliadenilasyon sinyali sağlamalıdır.
48
npt (NeoR) geni ne kodlar?
neomisin fosfotransferazı kodlar. npt, G-148 kullanarak hayvan hücrelerini; neomisin veya kanamisin kullanarak bakteri hücrelerini seçmek için kullanılabilir.