7.6 SOA's Flashcards
(37 cards)
Wat is de definitie van een SOA?
Een infectieziekte die wordt overgedragen door seksueel contact. Trichomonas en Mycoplasma zijn een beetje uitzondering, want ze zijn wel overdraagbaar, maar aandoening is niet helemaal zeker. 30 pathogenen die SOA kunnen geven (Bacteriën, virussen, parasieten)
Voorheen werd het geslachtsziekten, venerische ziekte. Engels -> Sexually Transmitted Infections (STI), Voorheen werd het Sexually Transmitted Diseases or Venereal Diseases (STD/VD) genoemd.
Uitbraak via seks netwerken van ongebruikelijke SOA’s -> Monkeypox, Shigella, Scabiës en Meningococcen
Wat is de SOA zorg in Nederland?
- Huisartsen (79%)
- Drempelvrije poliklinieken/SOA poli-online
- Dermato-venereologen en internist-infectiologen
- GG&GD’en (CSG -> Centrum Seksuele Gezondheid) (21%)
Wat is de meest voorkomende oorzaak van urethritis bij mannen?
SOA
Wat zijn de oorzaken van urethritis?
- Neisseria gonorrhoeae
- Chlamydia trachomatis
- Mycoplasma genitalium
- HSV
Wat zijn de symptomen van urethritis?
- Dysurie
- Irritatie van urethra en/of jeuk in combinatie met afscheiding uit de urethra
Hoe wordt de diagnose bij urethritis gesteld?
LO met inspectie genitaliën, afscheiding, palpatie scrotum en liezen, rood oog
Dipstick wanneer er geen afscheiding is
Wel afscheiding: NAAT Ct en Ng of uitstrijkje
Wat is de behandeling bij urethritis?
- 1e keus: Azitromycine 1000 mg, po eenmalig
- 2e keus: Doxycycline 100 mg, po 2dd7
- Alternatief: Ofloxacine 400 mg, po 2dd7
Wat kan de oorzaak zijn van fluorklachten?
- Candida albicans
- Bacteriële vaginose
- Trichomoniasis vaginalis
- Groep A-streptokokkeninfecties (GAS)
- Chlamydia trachomatis
- Neisseria gonorrhoeae
Wat zijn fluorklachten?
Vaginale afscheiding in geur, kleur, jeuk, irritatie
Candida:
- Jeuk
- Niet riekende witte afscheiding
- Rode/gezwollen vulva/vaginawand
- Witte brokkelige fluor
Bijv. Riekende, dunne, homogene fluor
Tv: Jeuk, geelgroene afscheiding, rode vaginawand
Kan een SOA ten grondslag hebben, echter andere oorzaken zijn ook veel voorkomend
Bacteriële vaginose:
- Amsel klinische criteria
- Nugent microbiologische criteria
- Microbiologische diagnostiek
Wat is het lichamelijk onderzoek bij fluorklachten?
- Inspectie vulva en speculum onderzoek
- Vaginaal toucher
- Onderzoek van de buik
Overbodig bij klachten van candida of bacteriële vaginose
Wat voor aanvullend onderzoek wordt er gedaan bij fluorklachten?
Overbodig bij waarschijnlijk candida of recidief BV.
Anders:
- pH fluor en aminetest
- Indien 3 positieve amstelcriteria: BV
- Zo niet, gericht vervolgonderzoek zoals gistkweek, microscopisch onderzoek
Wat is de behandeling van candida?
Vaginaal: Miconazol 1200 mg capsule intravaginaal eenmalig
Systemisch oraal: Fluconazol 150 mg, po eenmalig
Wat is de behandeling van BV?
Metronidazol 500 mg, ovule intra-vaginaal 1dd7
Wat is de behandeling van TV?
Metronidazol 2000 mg, po eenmalig
Wat is de nugent score?
Gebaseerd op een telling van soorten micro-organismen in een gram preparaat. Gebruikt voor de diagnostiek van BV:
- 0-3 normale vaginale flora
- 4-6 intermediaire vaginale flora
- 7-10 bacteriële vaginose
Wat is de Amsel criteria?
Gebruikt voor de diagnose van BV:
1) Dunne homogene grijs-witte fluor
2) Vaginale pH >4.5
3) Positieve amine test, gedefinieerd als de aanwezigheid van een vislucht wanneer 10% KOH wordt toegevoegd aan de fluor
5) Clue cells in fysiologisch zout preparaat
Wat zijn klassieke bacteriële verwekkers van SOA?
- Neisseria Gonorrhoeae: Veroorzaakt vooral urethritis met pus uit urethra
- Chlamydia trachomatis: Meest voorkomende SOA verwekker
- Treponema Pallidum: Veroorzaakt syfilis (Mycoplasma genitalium)
Wat doen Neisseria Gonorrhoeae en zijn ze altijd pathogeen?
Ze koloniseren de mucosa. Vele soorten zijn niet pathogeen
De 2 belangrijkste pathogene soorten:
- Neisseria meningitidis
- Neisseria gonorrhoeae
Wat zijn de kenmerken van Neisseria Gonorrhoeae?
Het zijn gramnegatieve diplococcen
Ze hebben pili: Hiermee kunnen ze zich vasthouden aan de mucosa. Ze hebben een kapsel en doen aan intracellulaire vermenigvuldiging
Wat zijn de klachten bij een gonococcen infectie?
Gonococcen behoren dus tot de Neisseria groep bacteriën:
- Urethritis, cervictis
- Endometritis, epididymiyis, PID, Fitz-Hugh-Curtis syndroom
- Proctitis, pharyngitis
- Ophthalmia, neonatorum -> Gedissemineerde infectie: Koorts, polyartritis, tenosynodermatitis (Veroorzaakt door immuuncomplexen)
- Septische artritis
Wat is de belangrijkst diagnostiek bij gonoccocen?
- PCR (Ct/NG -> Hoe lager, hoe meer pathogenen)
- Eventueel kweek en gevoeligheid gonorrea (NB -> Transport in speciaal medium en binnen 6 uur in het lab)
Wat zijn de kenmerken van treponema pallidum?
- Spirocheet, niet kweekbaar
- Treponema soorten: T. pertenue (Framboesia), T. carateum (Pinta)
- Ook verwant aan Borrelia (Geeft ziekte van Lyme) en Leptospira
- Daarom -> Cave serologische kruisreacties
- Veroorzaakt syfilis
Geeft huidaandoeningen en komt alleen in bepaalde delen in de wereld voor. De testen hiervoor zijn voor serologie (Swap van (ano)genitale of keel)
Als Lues niet wordt behandelt kan het congenitale lues worden. Wat zijn de kenmerken hiervan?
Een grote verscheidenheid aan aangeboren afwijkingen. Volledig te voorkomen door penicilline vroeg in de zwangerschap (Zwangere screening!)
Syfilis heeft verschillende stadia. Zoals stadia 1 met Chancre, Stadia 2 met rash, koorts en neurologische symptomen en latente stadia zonder klachten en Stadia 3 met gumma, bot, hart en zenuwziekten
Wat is het belangrijkste diagnostiek van Lues?
Serologie:
- Screening middels ELISA: EIA IgG (Vroeger met de hand: TPPA, TPHA)
- Confirmatie: Immunoblot
- Activatie: VDRL/RPR (Non-treponemale test, anti-cardiolipine antistoffen) -> (Erg gevoelig, niet specifiek)
PCR Ulcus (Beter in primaire stadia)
Donkerveld microscopie ulcus
