Bruni og lýtalækningar

Question 1

Hverngi er 1° bruni?

Answer 1

-Yfirborðsbruni, bara í epidermis. Ekki örmyndun, t.d. sólbruni.

Question 2

Hvernig er grunnur og djúpur 2° bruni?

Answer 2

Grunnur 2° = Hlutþykktarbruni, epidermis og papillary dermis. Yfirleitt örmyndun. verkur og bólga.

Djúpur 2°= hlutþykktarbruni, epidermis, papillary dermis og reticular dermis. Mikil örmyndun. Verkur og bólga. þarf yfirleitt húðgraft.

Question 3

Hvernig er 3° bruni?

Answer 3

Fullþykktarbruni, Er komin í gegnum öll húðlög og niður fyrir dermis. Verkjalaust, þarf alltaf húðgraft.

Question 4

Hvernig er 4° bruni?

Answer 4

Meira en fullþykktarbruni, komin niður í vöðva/bein. þarf alltaf aðgerð.

Question 5

Hvernig virkar rule of nines og palmar method við mat á bruna?

Answer 5

Notað til að meta útbreiðslu bruna.
Rule of nines =
Framhluti líkamanns: fætur 9% hvor, hendur 9% saman, búkur 18% (9x2) , höfuð 4,5%.

Palmar method = að lófinn sé sirka 1% af yfirborði líkamanns. (notað fyrir bruna <10%)

Question 6

Hvað flokkast sem bráður bruni? (5)

Answer 6

• Hlutþykktarbruni >15% hjá fullorðnum, 10% hjá börnum.
• Bruni á andliti, háls eða kynfærasvæði.
• Fullþykktarbruni (3°)
• Hringbruni
• Rafstraums eða efnabrunar.

Question 7

Hvað er escarotomya og faciotomya?

Answer 7

Escarotomy = skorið í gegnum brunna skorpna húð til að létta á þrýsitng.

Faciotomia = Opnað inná faciuna, vökvahólf opnuð til að létta á þrýsting. (gert í bruna og fl. tilfellum)

Question 8

Hvernig er formúlan fyrir næringarþörf brunasjúkliga?

Answer 8

Fullorðnir: 20kkal x kg + 70 kkal x % brunans.
Börn: 60 kkal/kg + 35kkal x % brunans.

Dæmi 60 kg með 30% bruna.
20 x 60 + 70 x 30 = 3300 kkal.

Question 9

Af hverju einkennist rafbruni?

Answer 9

Alltaf inngangspunktur og útgangspukntur.

*Þar sem rafstraumurinn fer inn og út

Question 10

Hvernig er formúlan fyrir vökvaþörf brunasjúklinga?

Answer 10

4ml x % brunans x KG.
-Gefa helming vökvans á 8 klst og svo hinn helminginn á 16 klst.

(*Þörf er að byrja vökvagjöf strax ef bruni er 15-20% hjá fullorðnum en 10% hjá börnum)

Question 11

Hvað þurfa umbúðir eftir húðágræðslu að vera lengi og hvað tekur langan tíma fyrir húðtökusvæðið að gróa?

Answer 11

Umbúðirnar þurfa að vera óhreyfðar í 4 daga.

Tekur húðtökusvæðið um 10-14 daga að gróa.

Question 12

Á hvaða aldri eru skörð í vör og góm löguð?

Answer 12

Vör og framhluti góms = 3 mánaða eða við 5 kg.
Aftari hluti góms = 6-18 mánaða.
Bein flutt frá mjöðm í skarð = 8-13 ára.

(*fl. útlitsaðgerðir mögulega í framhaldinu eða kjálakaskurðaðgerð)

Question 13

Hvað stuðlar að góðum gróanda? (7)

Answer 13

• Gott næringarástand,
• Ekkert nikotín,
• Forðast bólgueyðandi verkjalyf fyrir aðgerð,
• Plástrar og spelkur,
• Feit smysl,
• Silikón smyrsl eða plástar,
• Forðast sól þar sem ör/skruður er.

Question 14

Hvað eru hypertrófísk og keloid ör?

Answer 14

Hypertrófískt = aukinn breidd á öri en fylgir örinu samt.

Keloid ör = vex stjórnlaust eins og æxli.

Question 15

Hvaða efni er í bótox?

Answer 15

Lamandi efni, dregur úr hrukkum með því að lama eða slaka á smávöðvum í andliti.