ARALIN 1: Kahulugan, Layunin, at Kaligirang Pangkasaysayan ng Pagsasalin

Question 1

Ang pagsasalin ay pagbuo sa tumatanggap na wika ng ______________ at ______________________ ng mensahe ng simulaang wika, una ay sa kahulugan at ikalawa, ay sa estilo (Eugene A. Nida, 1964).

Answer 1

pinakamalapit; likas na katumbas

Question 2

Ano ang priyoridad sa pagsasalin?
1.
2.
3.
4.

Answer 2

1. Kahulugan
2. Estruktura
3. Estilo
4. Target Awdyens

Question 3

Ano-ano ang dalawang elementong dapat mayroon sa pagsasalin?

Answer 3

• SL (source language o simulaang lengguwahe)
• TL (Target language o tunguhang lengguwahe)

Question 4

Ang pagsasalin ay maaaring maisagawa sa pamamagitan ng __________________ sa ideyang nasa likod ng pananalita (Theodore H. Savory, 1968).

Answer 4

pagtutumbas

Question 5

Ang pagsasalin ay ____________ sa tumatanggap na wika ng tekstong naghahatid ng kahalintulad na mensahe sa simulaang wika subalit gumagamit ng mga piling tuntuning gramatikal at ___________ ng tumatanggap na wika. (Mildred L. Larson, 1984).

Answer 5

muling pagbubuo; leksikal

Question 6

Ang pagsasalin ay isang pagsasanay na binubuo ng __________________ ang isang nakasulat na mensahe sa isang wika ng gayon ding mensahe sa ibang wika (Peter Newmark, 1988).

Answer 6

pagtatangkang palitan

Question 7

Ang pagsasalin ay isang pagsasanay na binubuo ng pagtatangkang palitan ang isang nakasulat na mensahe sa isang wika ng gayon ding mensahe sa ibang wika (____________, 1988).

Answer 7

Peter Newmark

Question 8

Ang pagsasalin ay muling pagbubuo sa tumatanggap na wika ng tekstong naghahatid ng kahalintulad na mensahe sa simulaang wika subalit gumagamit ng mga piling tuntuning gramatikal at leksikal ng tumatanggap na wika. (___________________, 1984).

Answer 8

Mildred L. Larson

Question 9

Ang pagsasalin ay maaaring maisagawa sa pamamagitan ng pagtutumbas sa ideyang nasa likod ng pananalita (___________________, 1968).

Answer 9

Theodore H. Savory

Question 10

Ang pagsasalin ay pagbuo sa tumatanggap na wika ng pinakamalapit at likas na katumbas ng mensahe ng simulaang wika, una ay sa kahulugan at ikalawa, ay sa estilo (________________, 1964).

Answer 10

Eugene A. Nida

Question 11

Nagmula sa salitang Latin na “_____________” na nangangahulugang “pagsalin”.

Answer 11

translatio

Question 11

Bakit kaya nasabing pagtataksil ang pagsasalin? Sang-ayon ba kayo rito? Bakit o bakit hindi?

Answer 11

EXPLAIN

Question 12

Hindi na kailangang tawaging “_______________” dahil ito ay redundant. Sa saliksik ni Almario sa Vocabulario de la Lengua Tagala (1754), ang kahulugan ng “salin” ay transladar (paglalapat ng salita para sa salitang nasa ibang wika).

Answer 12

pagsasaling-wika

Question 13

Isang matandang kawikaang Italiano ang “traduttore, traditore” na nangangahulugang __________________.

Answer 13

“tagasalin, taksil.”

Question 14

Hindi na kailangang tawaging “pagsasaling-wika” dahil ito ay redundant. Sa saliksik ni Almario sa Vocabulario de la Lengua Tagala (1754), ang kahulugan ng “salin” ay ___________ (paglalapat ng salita para sa salitang nasa ibang wika).

Answer 14

transladar

Question 15

Hindi na kailangang tawaging “pagsasaling-wika” dahil ito ay redundant. Sa saliksik ni __________ sa Vocabulario de la Lengua Tagala (1754), ang kahulugan ng “salin” ay transladar (paglalapat ng salita para sa salitang nasa ibang wika).

Answer 15

Almario

Question 16

Layunin o Kahalagahan ng Pagsasalin

_______________ ng mga impormasyon at kaalaman mula sa pag-aangkat ng mga kaisipan mula sa ibang wika.

Answer 16

Magdagdag

Question 17

Layunin o Kahalagahan ng Pagsasalin

Mailahok sa _____________________ ang iba’t ibang katutubong kalinangan mula sa iba’t ibang wikang rehiyonal at pangkating etniko sa bansa.

Answer 17

pambansang kamalayan

Question 18

Layunin o Kahalagahan ng Pagsasalin

Mapagyaman ang kamalayan sa ________________ sa daigdig mula sa pagbubukas ng bagong mundo mula sa mga salin.

Answer 18

iba’t ibang kultura

Question 19

Layunin o Kahalagahan ng Pagsasalin

Mapagyaman ang kamalayan sa ________________ sa daigdig mula sa pagbubukas ng bagong mundo mula sa mga salin.

Answer 19

iba’t ibang kultura

Question 20

Layunin o Kahalagahan ng Pagsasalin

Answer 20

1. Magdagdag ng mga impormasyon at kaalaman mula sa pag-aangkat ng mga kaisipan mula sa ibang wika.
2. Mailahok sa pambansang kamalayan ang iba’t ibang katutubong kalinangan mula sa iba’t ibang wikang rehiyonal at pangkating etniko sa bansa.
3. Mapagyaman ang kamalayan sa iba’t ibang kultura sa daigdig mula sa pagbubukas ng bagong mundo mula sa mga salin.

Question 21

Kung bakit dapat magsalin?

Answer 21

• Selection
• Codification
• Implementation
• Elaboration

Question 22

Maikling Kasaysayan

Sinasabing kasintanda na ng panitikang nakasulat ang pagsasalin. Ilan sa mga bahagi ng epiko ni _________________ ng Sumeria ay kinatagpuan ng salin sa iba’t ibang wikang Asiatiko.

Answer 22

Gilgamesh

Question 23

Maikling Kasaysayan

Tablet XI of ________________ was first translated into English and published in 1872. The first comprehensive scholarly translation to be published in English was ____________________’s in 1930.

Answer 23

Gilgamesh; R. Campbell Thompson

Question 24

Maikling Kasaysayan Isa sa mga unang tekstong naisalin ay ang __________.

Answer 24

Bibliya

Question 25

Maikling Kasaysayan Sa kaniyang _____________________ (395 AD), pinaboran ni San Geronimo ang salita-sa-salitang salin ng Bibliya dahil “ang mismong paghahanay ng salita ay isang misteryo”

Answer 25

Letter to Pammachius

Question 26

Maikling Kasaysayan Kasintanda din ng nakalimbag na panitikan ang _________________ sa Pilipinas.

Answer 26

pagsasalin

Question 27

Maikling Kasaysayan Ang unang aklat na nailimbag, ang _________________ (1593), ay salin ng mga pangunahing dasal salin ng mga pangunahing dasal at tuntunin ng Simbahang Katolika.

Answer 27

Doctrina Cristiana

Question 28

Maikling Kasaysayan Nasundan pa ito ng pagsasalin ng mga tekstong moral o relihiyoso noong Panahon ng mga Espanyol tungong mga _________________ (hal., Tagalog, Cebuano, Kapampangan, etc.) sa layuning ______________ ang mga Pilipino.

Answer 28

katutubong wika; indoktrinahan

Question 29

Maikling Kasaysayan ____________________, ang unang nobelang Tagalog, na salin ni Fray Antonio de Borja.

Answer 29

Barlaan at Josaphat

Question 30

Maikling Kasaysayan Barlaan at Josaphat, ang unang nobelang Tagalog, na salin ni ______________________.

Answer 30

Fray Antonio de Borja

Question 31

Maikling Kasaysayan ___________________, Patron ng Pagsasalin, kapistahan tuwing ika-_______ ng Setyembre.

Answer 31

San Geronimo; 30

Question 32

Maikling Kasaysayan Iginiit ni San Agustin sa sadyang wasto ang _____________, ang bersiyong Griyego ng Ebanghelyo ng mga Ebreo dahil ayon sa alamat, ______ Griyegong Hudyo ang nagsalin nito ngunit nagkaisa sila sa salin bagama’t magkahiwalay silang nagsalin.

Answer 32

Septuagint; 70

Question 33

Ang pagsasalin daw ay ___________ dahil sa pinagdaraanan nitong proseso.

Answer 33

agham

Question 34

Mga katangian ng tekstong pampanitikan ayon kay Belhaag (1997):

Answer 34

- Nagpapahayag ng damdamin (ekspresibo) - Bukas sa iba’t ibang interpretasyon (konotatibo, subhetibo) - Nakatuon sa anyo at nilalaman - Hindi kumukupas at para sa kahit sinong mambabasa - May tendensiyang tumaliwas sa mga tuntuning pangwika.

Question 35

Pagsasaling Siyentipiko at Teknikal Kabilang dito ang lahat ng pagsasalin tungkol sa purong _________, aplayd na agham at teknolohiya.

Answer 35

agham

Question 36

Mas abstrakto at mas mahirap isalin ang mga ___________________ (purong agham) ngunit may estandardisado na itong mga termino na makakatulong sa pagsasalin.

Answer 36

tekstong siyentipiko

Question 37

SCIENTIFIC VS. TECHNICAL TRANSLATION It is too easy to overestimate the apparent similarities of these two terms and what is worse, to use them in an interchangeable way. BUT THEY ARE _____________________.

Answer 37

NOT THE SAME

Question 38

________________: related to science which is defined as “Knowledge ascertained by observation and experiment, critically tested, systemised and brought under general principles.”

Answer 38

SCIENTIFIC

Question 39

______________: related to technology which is defined as “The application of scientific knowledge for practical purpose”

Answer 39

TECHNICAL

Question 40

So, we can say that, “________________________ relates to pure science in all of its theoretical, esoteric, and cerebral glory while ______________________ relates to how scientific knowledge is actually put to practical use.”

Answer 40

Scientific translation ; technical translation

Question 41

Pagsasaling Pampanitikan Sinasalamin nito ang ________________, ______________ at _______________ panulat ng may-akda; natatangi ang tekstong pampanitikan dahil sa estetika o ganda nito.

Answer 41

imahinatibo, intelektuwal, at intuwitibong

Question 42

Ang pagsasalin naman daw ay isang ___________ dahil sa ginagawa ditong muling paglikha.

Answer 42

sining

Question 43

Did you know that Antoine de Saint Exupery’s story ___________________ is one of the most-translated books in the whole world? It’s been translated into 253 different languages from around the world. And it’s been translated from the original French into English several times.

Answer 43

The Little Prince

Question 44

Dahil sa mabilis na takbo ng pandaigdigang ekonomiya, asahan ang mas marami pang ______________ ng mga produkto at serbisyo upang lalong umayon sa kalikasan ng mga target nitong mamamayan. Isa ito sa magtutulak sa lalo pang pagsasalin.

Answer 44

lokalisasyon

Question 45

Ang ___________ ay isang gawaing walang-kupas at lalong nagiging mahalaga sa daigdig.

Answer 45

pagsasalin

Question 46

Nagpapahayag ng damdamin (ekspresibo)

Answer 46

tekstong pampanitikan

Question 47

Bukas sa iba’t ibang interpretasyon (konotatibo, subhetibo)

Answer 47

tekstong pampanitikan

Question 48

Nakatuon sa anyo at nilalaman

Answer 48

tekstong pampanitikan

Question 49

Hindi kumukupas at para sa kahit sinong mambabasa

Answer 49

tekstong pampanitikan

Question 50

May tendensiyang tumaliwas sa mga tuntuning pangwika.

Answer 50

tekstong pampanitikan

Question 51

Mga katangian ng tekstong pampanitikan ayon kay _______________ (1997)

Answer 51

Belhaag