Basisprincipe: kader

Question 1

kader: definitie (4)

Answer 1

• de wederzijdse onderlinge verwachtingen en de posities die hierdoor gedefinieerd worden
• impliciet of geëxpliciteerd: doorgaans bij het begin geëxpliciteerd
• van doorslaggevende invloed op de betreffende ontmoeting
• het kader grenst af ten opzichte van wat zich buiten bevindt (buitensluiten), en omlijnt de specifieke inhoudt (binnensluiten)

Question 2

kader: vier hoofdimensies

Answer 2

• tijd: frequentie en duur
• ruimte en opstelling
• regels (betaling, omgaan met materiaal, lichamelijk contact, …)
• werkwijze

Question 3

tijd (3)

Answer 3

• steeds op hetzelfde moment in de week
• steeds gedurende 45-60 minuten
• voor het afgesproken aantal sessies, afhankelijk van: psychische omstandigheden en draagkracht, levensomstandigheden en financiële draagkracht, vraagstelling en problematiek, tijdsgeest

Question 4

ruimte en opstelling (3)

Answer 4

• steeds in dezelfde ruimte met dezelfde opstelling
• gesprekskamer: sofa en stoelen
• spelkamer met spelmateriaal

Question 5

regels (4)

Answer 5

• noodzakelijke normen en grenzen: bijvoorbeeld: verbale of fysieke agressie, therapeut vertelt niet echt iets over zichzelf (behalve nuchtere zelfonthulling)
• rekening houdende met:
  (1): specifieke problematiek van de cliënt (beroepsgeheim)
  (2) de (ontwikkelings)leeftijd van de cliënt

Question 6

werkwijze (3)

Answer 6

• individueel - met ouders - ouder en kind - met hele gezin - in groep
• cliënt: op een continuüm van vrije associatie/vrij spel tot afgebakende focus
• therapeut: basishouding van tolerantie en aanvaarding, continuüm van abstinentie en gelijkzwevende aandacht tot welwillende neutraliteit en het vasthouden van een focus

Question 7

hoofddimensies als basisvoorwaarden voor het ontstaan van het therapeutisch proces, kader als drager van therapeutische ervaringen: tijd (2)

Answer 7

• hoe spannend/moeilijk/verdrietig, … een thema ook is, de therapeut (1) waakt over het einde van de sessie, zodat wat moeilijk is niet eindeloos doorgaat en overspoelt (voet-tussen-de-deur of hand-op-de-deurklink techniek) + (2) is er de volgende sessie opnieuw, en opnieuw, en opnieuw … - hij haakt niet af omdat iets de vorige sessie moeilijk of overspoelend was

Question 8

hoofddimensies als basisvoorwaarden voor het ontstaan van het therapeutisch proces, kader als drager van therapeutische ervaringen: ruimte en opstelling (4)

Answer 8

• wat verteld/gespeeld wordt, blijft binnen deze ruimte
• de therapeut bewaakt en beschermt deze ruimte tegen mogelijke indringers van buitenaf
• mogelijke indringers: familieleden van cliënt, collega’s –> zeker binnen multidisciplinaire strekking, belangrijk om nut van kader toe te lichten
• zorgt voor stabiliteit en veiligheid

Question 9

hoofddimensies als basisvoorwaarden voor het ontstaan van het therapeutisch proces, kader als drager van therapeutische ervaringen: regels (2)

Answer 9

• de therapeut laat niets gebeuren dat de cliënt en diens integriteit noch zijn eigen persoon en integriteit in het gedrang brengt
• de therapeut vult niet zomaar de verlangens van de cliënt in –> op die manier worden wegen geopend naar hogere vormen van psychische verwerking, symbolisatie in taal of spel

Question 10

kader: doel (4)

Answer 10

• ritme en continuïteit, en veiligheid en stabiliteit, en historiciteit
• kader wordt ontmoetingsruimte die uitnodigt om op zichzelf en de eigen interne ruimte te richten in een nabije relatie waarin er nauwgezet geluisterd en gekeken wordt
• ruimte weerspiegelt iets van de persoon van de therapeut
• therapeut toont zich bereid en geïnteresseerd om de cliënt te ontmoeten op zijn ritme/niveau/activiteitsgebied/via de communicatiekanalen eigen aan de persoon

Question 11

kader: doel: vervolg (2)

Answer 11

• op deze manier wordt de ruimte ook de ruimte van de cliënt: zal zich de therapieruimte toe-eigenen en zich er aan hechten
• het kader geraakt geïnvesteerd, beladen met affect en betekenis (individueel voor elke cliënt door samenspel therapeut-cliënt), waardoor therapeutische relatie kan ontwikkelen en verdiepen, en waardoor het therapeutisch proces bevorderd wordt

Question 12

kader kan de cliënt ook frustreren (3)

Answer 12

• confronteert met eindigheid en separatie, met tekort en controleverlies, …
• vial exploreren en zelf onderhandelen en aanvallen: het gestelde kader kan/mag aangevallen worden, zodat de cliënt kan ervaren hoe de therapeut eraan vasthoudt zonder in conflictueuze strijd te vervallen
• in deze zin vormen dergelijke onderhandelingen een elementaire vorm van heen-en-weer, een poging tot wederkerigheid en samenspraak op actieniveau