Beeldvorming

Question 1

belang van radiologie bij klachten

Answer 1

1. algemeen
   - zichtbare afwijkingen vaak niet voorantwoordelijk voor klachten
   - belang anamnese & klinisch onderzoek
   - na bekijken van foto’s
2. keuze van techniek
   - vermoedelijke diagnose
   - kostprijs & beschikbaarheid techniek
   - invasiviteit
   - morbiditeit
   - contra-indicaties

Question 2

kosten & contraindicaties

Answer 2

1.. Rx vs MRI
- Rx = na 30min & 11 euro
- MRI = na 3m & 400 euro

2. contraindicaties
   - allergie kontrast middelen
   - eerste trimester zwangerschap
   - MRI = pacemaker, vaatclip hersenen & soms osteosynthese materiaal

Question 3

wervel op VA & profiel

Answer 3

1. VA
   - centrale bol = proc. spinosus
   - L/R 2 bollen = pedunculus
   - proc. transversus aan de zijkang
   - lamina
   - vet lijn lateraal = iliopsoas
2. profiel
   - proc. articularis superior & inferior
   - zwart gat = foramen vertebrale

Question 4

wervel op 3/4 opname

Answer 4

1. gebruik
   - beoordeling facet gewrichten
   - ruimte tussen proc. articulari beoordelen
   - normaal = gat door kraakbeen
2. beeld = hond
   - pendunculus = oog
   - proc. transversus = bek
   - proc. art sup = oor
   - proc. art inf = poot
   - pars interarticularis = isthmus = hals
   –> soms defect

Question 5

andere opname

Answer 5

1. spot opname
   - stralenbundel van RX divergeert
   - gevolg = vertekend beeld kunnen krijgen
   - parallelle stralen aan discus L5-S1
2. statiek
   - bekken & LWZ
   - symmetrie van bekken = mogelijk scoliose of beenlengte verschil
   - verbind lijn van proc. spinosus
   - scoliose benoemd als sinister of dextroconvex = naar welke kan is de bolling
3. sacrum & coccyx
   - moeilijk op te bekijken
   - kan 90° naar anterior zijn
   - kan ook verticaal zijn
   - enkel fractuur indien onderbreking van cortex

Question 6

dynamische opname

Answer 6

1. lateroflexie
   - goed beeld = op elk niveau gelijke curve
   - slecht beeld = verschil in amplitude regionaal & L/R bij lateroflexie
2. flexie/extensie
   - goed beeld = vloeiende lijn
   - slecht beeld = trapvorming
   - ook test voor fixatie van botkooi = frequente complicatie is dat deze beweegt
   –> gevolg = spinaal kanaal stenose

Question 7

full spine opname

Answer 7

1. techniek
   - enkele foto’s nemen
   - mergen
   - altijd staand
2. metingen
   - verschil hoogte heupkoppen & crista iliaca
   - scoliose
   - krommingen in profiel

Question 8

ziekte beelden radiografie

Answer 8

1. osteoartritis = arhtrosis deformans
   - 3 types
   - degeneratief discuslijden = osteochondrosis intervertebralis
   - facetartros
   - baastrup syndroom = tussen proc. spinosus
2. abnormale alignatie
   - scoliose met of zonder torsi
   - hyperlordose/toegenomen sacrale inclinatie
   - spondylolisthese = antero & retrolisthese
3. andere
   - trauma
   - osteoporose
   - tumor
   - congenitaal
   - metabool
   - inflammaotoir = spa
   - infectie = spondylodiscitis late fase

Question 9

discuslijden op RX

Answer 9

1. eerste kenmerk = intervertebrale ruimte
   - groter meer caudaal
   - vernauwing = discus degeneratie
   - L5-S1 = breedte is heel variabel persoon tot persoon!
2. andere kenmerken
   - sclerose = witte zone
   - osteofyten
   - pathologie van ander niveau = laattijdig

Question 10

discuslijden andere kenmerken

Answer 10

1. vacuum-fenomeen
   - zwarte vlekken op in discus
   - stikstof kan naar centrum van discus gaan
   - enkel indien gescheurd
   ≈ vingers kraken
2. op MRI
   - T1 = donker ruggenmerg
   - minder vochtgehalte in discus
   - minder signaal op T2 = black disc

Question 11

gevolg van discuslijden

Answer 11

= micro-instabiliteit

1. Modic stadium I
   - reactief beenmergoedeem
   - vocht = pijnlijk
   - T1 = laag signaal
   - T2 = hoog signaal
2. Modic stadium II
   - stabiliteit komt terug door therapie
   - oedeem verdwijnt
   - rode beenmerg is vet geworden
   - T1 = hoog signaal
   - T2 = laag signaal
3. Modic stadium III
   - eindfase = sclerose
   - T1 & R2 laag signaal
4. eindstadium
   - secundaire overbelasting facetgewrichten = artrose
   - anterolithese

Question 12

andere vormen van artrose

Answer 12

1. syndroom van Baastrup
   - kissing spine = proc. spin raakt elkaar
   - bij hyperlordose
   - neogewricht = pijnlijk
2. facetartrose
   - ruimte op 3/4 opname
   - artrose = vernauwing of raken van proc. articularis
   - richting waarnaar hond kijkt = kant van facet gewricht dat bekeken wordt

Question 13

pseudoradiculaire pijn

Answer 13

1. betekenis
   - uitstralende pijn
   - van bezenuwing facetgewricht
2. pijn
   - volgt radiculair patroon = dermatoom
   - niet voorbij knie
3. kliniek
   - facetpathologie is meer dan facetartrose
   - diagnose = RX, CT of facetartrografie
   –> CT = osteofytose
   - therapie = infiltratie corticoiden of anesthetica

Question 14

bekkenscheefstand & scoliose

Answer 14

1. bekkenscheefstand
   - enkel indien staande opname interpretatie mogelijk
   - ongelijke lengte OL
2. (torsie)scoliose
   - torsie = beoordeling proc. spinosi
   - proc. spin draait naar middenlijn
   - niet in midden van corpus

Question 15

hyperlordose & congenitale afwijkingen

Answer 15

1. hyperlordose
   - normaal = centrum L3 door S1
   - hyperlordose = lijn valt anterior van S1
2. congenitale afwijkingen
   - fusie = blokwervel = frequent
   - hemivertebra = halve wervel
   - vlinder wervel = slechte fusie van groeikernen
   - spina bifida occulata = posterior fusie stoornis

Question 16

sacrale inclinatie

Answer 16

1. lumbosacrale hoek
   - S1 tov. horizontaal
   - gemiddeld 35°
   - normaal 25-50°
2. toegenomen inclinatie
   - hoek > 50°
   - tegenomen krachtinwerking op facetgewrichten
   - degeneratieve anterolisthesis

Question 17

spondylolisthesis

Answer 17

1. verplaatsing
   - beschrijving van bovenliggend tov. onderliggend
   - trapvorming in aflijning wervels
2. oorzaak
   - degeneratieve anterolithese door te hoge kracht op facet gewrichten
   - bilaterale spondylolyse
3. spondylolyse
   - onderbreking pars interarticularis
   - normaal wit
   - indien bilateraal afwezig = verschuiving

Question 18

post-menopauzaal trofostatisch syndroom

Answer 18

1. oorzaak
   - 60-70j
   - hypotrofie buikwandspieren
   - lumbale hyperlordose
2. directe gevolgen
   - syndroom van Baastrup
   - laag lumbale facetartrose & anterolisthese = L4-S1
3. compensatoire gevolgen
   - thoracale hyperkyfose
   - retrolisthese thoracaal/hoog lumbaal

Question 19

fracturen

Answer 19

1. types
   - acuut trauma
   - osteoporose
   - osteolytische metastase = wegvreten van corpus
   - osteoblastische metastase = ontstaan van ivoor corpus
2. corpus
   - trapstand in corpus = vermindering van hoogte
   - ontstaan van pseudosclerotische = compressie zone
   - recent = nog geen osteofyten
3. iliopsoas
   - overmatig opspannen bij ongeval
   - fractuur van proc. transversus

Question 20

barst van corpus

Answer 20

1. beeldvorming
   - pendunculus grotere afstand tov. elkaar
   - hoog risico want fragmenten kunnen verplaatst zijn = spinaal kanaal stenose
2. keuze techniek
   - RX = altijd eerste keuze breuken
   - CT = verplaatste stukken
   - MRI = effect op weke delen
3. effect van spinaal kanaal stenose
   - cauda equina = beperkte last
   - conus medullaris = risico op verlamming

Question 21

verschil osteoporose & metastase

Answer 21

1. gelijkenissen
   - rugpijn
   - inzakken van wervel
2. osteoporose
   - wigvormige indeuking
   - horizontale fractuurlijn
   - meestal meerdere niveau’s
3. metastase
   - bollen met vocht
   - nood aan MRI voor differentiatie

Question 22

insufficiëntie fractuur

Answer 22

1. algemeen
   - heel frequent bij ouderen
   - 70-80j
   - een van de eerste structuren die breken
2. breuk
   - sacrum
   - bilateraal anterior

Question 23

inflammatie

Answer 23

1. spondylitis ankylosans
   - ankylose = overbrugging
   - itis = ontsteking
2. leeftijd
   - gemiddelde start op 21j
   - gemiddeld 10j delay van diagnose
3. keuze van beeldvorming
   - Rx voor botafwijkingen
   - CT onmogelijk door jonge leeftijd = reproductieve periode
   - MRI nodig voor vroeg stadium detectie

Question 24

voorkeurslocaties SPA

Answer 24

1. gewrichten
   - SI
   - facetgewrichten
   - costo-vertebrale gewrichten
   - heupen
2. andere
   - lig. longitudinale anterius = syndemofyten die zorgen voor overbruggingen
   - tenostosen = pees-bot overgang

Question 25

specifieke kenmerken SPA

Answer 25

1. sacro-iliacale gewrichten - erosie = vernauwing - subchondrale sclerose - eindstadium = ankylose - vaak gemist door symmetrie van afwijking - MRI = beenmerg oedeem 2. syndesmofyten - in lig log anterius - vorming van bamboo spine - verticaal verloop & enkel anterior - osteofyten hebben horizontaal verloop = vergroten van opp

Question 26

DD van sarco-iliacale pathologie

Answer 26

1. sacro-ilitis - SPA = bilateraal - psoriasis = unilateraal - septisch = unilateraal met koorts - andere sponyloartropathie 2. artrose - leeftijdsgebonden - bekkenscheefstand - typische kenmerken + vacuum fenomeen 3. fractuur - trauma - insufficiëntie 2. hyperostosis triangularis ilii

Question 27

hyperostosis triangularis ilii

Answer 27

= osteitis condensans 1. oorzaak - post-natale moeder - hoger risico bij meer bevallen - stress letsel - overbelasting 1. beeld - witte driehoeken bilateraal - vooral aan kant van ilium - goede aflijning van gewricht 2. intra-uteriene devices - vaak zichtbaar - pijn na zwangerschap - niet opnieuw zwanger willen worden

Question 28

ziekte van Scheuermann

Answer 28

1. epifysitis juvenilis - groeiziekte werveldekplaten = verzwakking - thoracaal > lumbaal 2. kliniek - nachtelijke pijn - zelflimiterend 1. prevalentie - tienerleeftijd 14-20j - groot & mager - kyfotische houding 2. beeld - meerdere niveau's - onregelmatige aflijning - wigvormige afplatting - intracorporele hernia nucleus pulposus = Schmorl nodule

Question 29

CT-scan

Answer 29

1. afwijkingen - polytrauma - congenitale afwijkingen 1. post-op - incoproratie botenten = doorgroei/connectie na plaatsen van kooi - positie schroeven 1. andere - spondylitis ankylosans later stadium - spondylolyse & spondylolysthesis