Besluitvorming, vertegenwoordiging en organen Flashcards
4.
De stagiaire kan in een concrete zaak beoordelen of een (voorgenomen) besluit van een rechtspersoon geldig of ongeldig is.
De vraag of een besluit (on)geldig is ziet op het besluitaspect.
een nietig besluit is nooit tot stand gekomen. art 2:14. Een besluit kan ook partieel (gedeeltelijk) nietig zijn zo regelt art. 3:41 BW.
een vernietigd besluit is in beginsel geldig maar heeft terugwerkende kracht. Totdat er een beroep op wordt gedaan is het geldig. Het besluit wordt na vernietiging geacht nooit te hebben bestaan. art 2:15 BW.
Vervolgens is het de vraag of de vennootschap aan het besluit gebonden is (bij externe werking) of niet. Dit is het vertegenwoordigingsaspect.
5.
De stagiaire kan het verschil uitleggen tussen een nietig en vernietigbaar besluit, en daarbij beoordelen welke procedure voor het inroepen van gebreken of het voorkomen of ongedaan maken van de gevolgen van het besluit het meest passend is (in ieder geval met inachtneming van de artikelen 2:14, 2:15 en 2:16 BW).
OPEN
een nietig besluit is nooit tot stand gekomen. art 2:14. Een besluit kan ook partieel (gedeeltelijk) nietig zijn zo regelt art. 3:41 BW.
een vernietigd besluit is in beginsel geldig maar heeft terugwerkende kracht. Het besluit wordt na vernietiging geacht nooit te hebben bestaan. art 2:15 BW
Gebrek kan worden herstelt door
bekrachtiging/bevestiging van het besluit (2:14 lid 2 en 2:15 lid 6)
Alleen de vns mag zich beroepen op een beperking (art.
2:130/240 lid 3)
o
voorwaarde: inschrijving (art. 2:6)
o
derde te kwader trouw wordt niet beschermd (HR Bibolini; wetenschap alleen niet genoeg)
o
wie vertegenwoordigt de vns bij het inroepen van de beperking?
o
bestuurdersaansprakelijkheid (BerghuizerPapierfabriek, Willemsen-NOM)
6.
De stagiaire kan in een concrete zaak bepalen of de wederpartij bescherming geniet tegen de nietigheid of vernietiging van het besluit (met inachtneming van art. 2:16 lid 2 BW).
OPEN
7.
De stagiaire kan in een concrete zaak bepalen of een bestuurder bevoegd is tot c de NV, BV of stichting bij een voorgenomen transactie.
OPEN
Iedere bestuurder is in beginsel onbeperkt bevoegd de BV of NV te vertegenwoordigen. Indien deze bevoegdheid is beperkt (en dit staat ingeschreven) dan is de wederpartij in beginsel alsnog eenzijdig gebonden. De vennootschap kan eventueel een beroep doen op vernietiging of nietigheid van de rechtshandeling. t onbevoegde vertegenwoordiging.
8.
De stagiaire kan in een concrete zaak bepalen wat de gevolgen zijn indien een vennootschap bij een rechtshandeling vertegenwoordigd is door een vertegenwoordigingsonbevoegde persoon.
Het uitgangspunt bij onbevoegde vertegenwoordiging is:
de niet-geldig / onbevoegd vertegenwoordigde onderneming is niet gebonden, tenzij er sprake was van een schijn van vertegenwoordigingsbevoegdheid.
Er is sprake van schijnvertegenwoordiging indien 1. de andere contractpartij gerechtvaardigd heeft vertrouwd dat die persoon bevoegd was;
en 2. die toegerekend moet worden aan de onderneming. Oftewel het gerechtvaardigd vertrouwen moet zijn gebaseerd op feiten en omstandigheden die voor risico van de onderneming komen en waaruit naar verkeersopvatting een schijn van vertegenwoordigingsbevoegdheid kan worden afgeleid.
Er is geen sprake van schijn van vertegenwoordigingsbevoegdheid als het gewekte vertrouwen uitsluitend is gebaseerd op verklaringen of gedragingen van de onbevoegde persoon.
De wederpartij kan de onbevoegd persoon eventueel aansprakelijk stellen voor eventuele schade die de andere contractspartij lijdt.
9.
De stagiaire kan in een concrete zaak beoordelen of er eventueel sprake is van een tegenstrijdig belang van een bestuurder en/of commissaris bij een NV of BV.
Op grond van art. 2:239 lid 6 BW moet een bestuurder met een direct of indirect belang dat tegenstrijdig is met het belang van de vennootschap zich onthouden van de beraadslaging en besluitvorming.
HR Bruil/Kombex (r.o. 3.7)
Het moet gaan om:
- een persoonlijk belang van de bestuurder;
- dat tegenstrijdig is met het belang van de vennootschap gezien de concrete omstandigheden van het geval;
- op basis waarvan de bestuurder niet in staat moet worden geacht het belang van de vennootschap met de vereiste integriteit en objectiviteit te kunnen behartigen.
10.
De stagiaire kan in een concrete zaak bepalen wat de gevolgen zijn van de aanwezigheid van een tegenstrijdig belang van een bestuurder en/of commissaris bij een NV of BV.
OPEN
art. 2:239 lid 6 BW
een bestuurder niet mag deelnemen aan de beraadslaging en besluitvorming over een onderwerp indien hij of zij daarbij een direct of indirect persoonlijk belang heeft dat (kort samengevat) strijdig is met het belang van de vennootschap en de met haar verbonden onderneming. Indien het bestuur geen besluit kan nemen, doordat alle bestuurders geconflicteerd zijn, wordt het besluit genomen door de raad van commissarissen. Bij het ontbreken van een raad van commissarissen, besluit de algemene vergadering, tenzij bij de statuten anders wordt bepaald.
Stel dat de bestuurder ondanks het tegenstrijdig belang betrokken was bij de beraadslaging en besluitvorming. Dan is het genomen besluit in beginsel vernietigbaar ogv 2:15 sub a BW. Het besluit is immers genomen in strijd met wettelijke en statutaire bepalingen die het tot stand komen van besluiten regelen.
Als achteraf blijkt dat het besluit ten onrechte niet is genomen door het correct bevoegde orgaan, is het besluit nietig.
wanneer is een besluit nietig?
Art. 2:14 BW
nietig besluit wegens strijd met de wet of statuten
o
door inhoud of strekking in strijd met de wet of de statuten;
o
strijd met de wettelijke of statutaire bepalingen die de bevoegdheid van de verschillende organen regelen;
o
genomen ondanks het ontbreken van een door de wet of de statuten voorgeschreven voorafgaande handeling van of mededeling aan een ander dan het orgaan dat het besluit heeft genomen;
o
strijd met andere fundamentele totstandkomingsvoorschriften (zoals bv. een quorumeis);
o
strijd met goede zeden of openbare orde.
wanneer is een besluit vernietigbaar?
Art. 2:15 BW
vernietigbaar besluit
Sub a: wegens strijd met wettelijke of statutaire bepalingen omtrent de
totstandkoming van besluiten
Sub b: wegens strijd met de redelijkheid en billijkheid (art. 2:8 BW)
Sub c: wegens strijd met een reglement
Let wel, herstel door
bekrachtiging/Bevestiging mogelijk (2:14 lid 2 en 2:15 lid 6)
Hoe tast je een besluit aan?
aantasting van besluitvorming.
via diverse mogelijkheden:
o buitengerechtelijke vernietiging (art. 3:49, 3:50 BW);
o verklaring voor recht m.b.t. (on)geldigheid; vordering tot medewerking aan schorsing of herroeping (ook in KG?)
Vgl. de Ondernemingskamer (OK) kan in het kader van het enquêterecht veel doen (art. 2:349 (onmiddellijke voorziening) en art. 2.356 BW (definitief; o.a. schorsing of vernietiging besluiten)
De stagiaire kan in een concrete zaak bepalen of een besluit (indirect of direct) externe werking heeft.
OPEN
zie p. 59 ev literatuur
Er valt een onderscheid te maken tussen een besluit aspect en een vertegenwoordigingsaspect. Zelfs wanneer een besluit niet geldig is genomen kan het voorkomen dat - bij een extern werkend besluit - de wederpartij wordt beschermd vanwege het vertegenwoordigingsaspect.
Slechts uit de wet voorkomende beperkingen kunnen aan derde worden tegengeworpen. Deze beperkingen hebben zogenaamde externe werking.
Andere dan wettelijk erkende beperkingen kunnen in principe niet aan derden worden tegengeworpen, zelfs als zij in de statuten zijn opgenomen. Deze beperkingen hebben interne werking. De vennootschap is dan in beginsel gebonden.
leg het Bruil arrest uit.
Op grond van het Bruil-arrest dient sprake te zijn van een materieel, concreet tegenstrijdig belang. Dat betekent dat op grond van alle omstandigheden van het geval moet worden beoordeeld of er sprake is van een persoonlijk tegenstrijdig belang van een bestuurder.
Daarbij is leidend de vraag of de bestuurder in staat wordt geacht om het belang van de vennootschap en de daarmee verbonden onderneming te bewaken op een wijze die van een integer en onbevooroordeeld bestuurder mag worden verwacht.
De enkele omstandigheid dat een bestuurder een eigen belang heeft, behoeft dus nog niet te leiden tot de kwalificatie van een persoonlijk tegenstrijdig belang.
