C:6 Markery Neo

Question 1

Neoantygeny

Answer 1

substancje nieprodukowane w komórkach prawidłowych/różnią się od takich znacznie zmienioną strukturą
-> NIE wykorzystywane w praktyce klinicznej

Question 2

Antygeny towarzyszące nowotworom

Answer 2

• ich synteza zachodzi tylko na określonych etapach onkogenezy i ustaje/zmniejsza się w komórkach dojrzałych
• wielkocząsteczkowe substancje wytwarzane i uwalniane do krwi z komórek nowotworowych, z ich błon cytoplazmatycznych i prawidłowych komórek w odpowiedzi na nowotwór
• większość antygenów ma związek z różnicowaniem się komórek
• antygeny płodowo-zarodkowe: AFP, beta-HCG, CEA
• wytwarzane przez kom. prawidłowe i neo: kalcytonina
• markery procesów degeneracji i obumierania kom.: CYFRA 21-1, TPA

Question 3

Krążące markery neo

Answer 3

• ich stężenie jest wyższe u chorych na neo niż u ludzi zdrowych/z chorobami o innej etiologii
• ich st. zmniejsza się na skutek zabiegów cytoredukcyjnych i wzrasta przy progresji w czasie odpowiednim dla T1/2 eliminacji tych substancji

Question 4

Hormony eutopowe

Answer 4

wytwarzane i uwalniane do krążenia na skutek neo rozwijających się w gruczołach endokrynnych

Question 5

Hormony ektopowe

Answer 5

wytwarzane i uwalniane do krążenia na skutek neo rozwijających się poza gruczołami endokrynnymi i łożyskiem

Question 6

Aktywność enzymów w osoczu u chorych na neo zależy od:

Answer 6

• nasilenia procesów wytwarzania i uwalniania enzymu do krążenia z tkanki neo
• obecności ognisk martwiczych i zapalnych
• zmian profilu i poziomu aktywności inhibitorów
• wpływu neo na organizm gospodarza
• uszkodzenia czynności narządów miąższowych

-> zmiany w zakresie aktywiści enzymów mogą wynikać też z innych schorzeń

Question 7

Gdzie markery neo?

Answer 7

• surowica
• płyny wysiękowe z jamy opłucnej i otrzewnej
• żółć
• ślina
• PMR
• zawartość torbieli

Question 8

Metody immunochemiczne

Answer 8

Metoda RIA - metoda radioimmunochemiczna z zastosowaniem antygenu znakowanego przeciwciałem

Metoda IRMA - metoda radioimmunochemiczna z zastosowaniem przeciwciała znakowanym izotopem promieniotwórczym

Metody enzymoimmunochemiczne

Question 9

Cechy idealnego markera neo

Answer 9

• czułość diagnostyczna
• swoistość diagnostyczna
• swoistość narządowa
• korelacja z masą guza
• możliwość przewidywania stanu klinicznego lub reakcji na formę terapii
• dodatnia wartość predykcyjna
• wysoka wartość prognostyczna
• łatwy do oznaczenia
• krótki okres półtrwania

Question 10

Badania przesiewowe: mężczyźni po 50 r.ż.

Answer 10

rak stercza: PSA

Question 11

Badania przesiewowe: kobiety po menopauzie

Answer 11

rak jajnika: CA 125

Question 12

Badania przesiewowe: marskość wątroby

Answer 12

rak wątroby: AFP

Question 13

Badania przesiewowe: obecność krwi w kale

Answer 13

rak jelita grubego: CEA

Question 14

Dodatnie wartości predykcyjne podwyższonego stężenia markerów:

Answer 14

• dla stwierdzenia odległych przerzutów kształtują się dla większości markerów w zakresie 80-100%
• ale nie stanowią podstawy dla podjęcia decyzji o wdrożeniu różnych form terapii uzupełniających

Question 15

Rak jelita grubego

Answer 15

CEA - prognostycznie i predykcyjnie

CA-125 - szczególnie polecany u kobiet z zajętą otrzewną

Question 16

Rak żołądka

Answer 16

CA 72-4 - wczesne wykrycie nawrotow, przerzutów, monitorowanie leczenia

Question 17

Rak wątroby

Answer 17

AFP - istotna kinetyka wzrostu st.

Question 18

Rak trzustki

Answer 18

CA 19-9

Question 19

Rak piersi

Answer 19

CA 15-3, CEA - monitorowanie
rec. typu 2 dla naskórkowego czynnika wzrostu - predyktor rozwoju odległych przerzutów
CA 27-29, CA 549, CA 72-4 - wyniki leczenia

Question 20

Rak szyjki macicy

Answer 20

SCC-Ag

Question 21

Rak jajnika

Answer 21

CA 125

guzy zarodkowe: hCG i/lub AFP

Question 22

Rak jądra

Answer 22

hCG, AFP, LDH - ważne w rozpoznaniu, zaawansowaniu, rokowaniu, reakcji na leczenie, wykrywaniu nawrotu
PLAP - byłby dobry w diagno, ale u palaczy jest 10 razy wyższy

Question 23

Rak pęcherza moczowego

Answer 23

NMP22
BTA
CYFRA 21-1

Question 24

Rak stercza

Answer 24

PSA, fPSA

Question 25

Neo głowy i szi

Answer 25

SCC-Ag

Question 26

Rak drobnokom. płuca

Answer 26

NSE - przesiewowy | SCC-Ag - efektywność leczenia

Question 27

Rak niedrobnokom. płuca

Answer 27

CYFRA 21-1 CEA - przesiewowy SCC-Ag - efektywność leczenia

Question 28

Rak tarczycy

Answer 28

tyreoglobulina, kalcytonina

Question 29

Szpiczak mnogi

Answer 29

Białko Bence'a-Jones'a | beta2-mikroglobulina

Question 30

Przerzuty do wątroby

Answer 30

CEA fosfataza zasadowa gamma glutamylotransferaza 5'-nukleotydaza

Question 31

Przerzuty do kości

Answer 31

techniki obrazowe, głownie RTG i scyntygraficzne CT, MRN Hiperkalcemia

Question 32

Czerniak

Answer 32

S-100 - niekorzystny czynnik rokowniczy | TA-90 - czy daje przerzuty

Question 33

Markerem powodzenia w operacjach płuc jest:

Answer 33

SCC NSE CYFRA 21

Question 34

Markerem przerzutów w czerniaku jest:

Answer 34

TA-90

Question 35

CEA i CA15-3 są markerami w: tu chodziło o najczęstsze do monitorowania chyba

Answer 35

rak piersi

Question 36

Markerem przejściowokomórkowego raka pęcherza:

Answer 36

CYFRA

Question 37

Markerem drobnokomórkowego raka płuc:

Answer 37

NSE

Question 38

Jakie markery w nowotworze zarodkowym

Answer 38

AFP, hCG

Question 39

Marker raka rdzeniastego tarczycy

Answer 39

kalcytonina

Question 40

W diagno raka sutka

Answer 40

CAE | CA 15-3

Question 41

Marker swoisty narządowo

Answer 41

Kalcytonina PSA Tyreoglobulina (zróżnicowany rak tarczycy)

Question 42

Które markery są przydatne w monitorowaniu wznowy i cośtam w raku płuca (są przydatne do oceny efektów niechirurgicznego leczenia - chyba cos takiego)

Answer 42

CYFRA21 SCC CA- 125

Question 43

Jaki marker w kontroli leczenia ​zaawansowania, przerzutowania i szansy wznowy​ raka j grubego

Answer 43

CEA

Question 44

W nasieniaku

Answer 44

HCG podwyższone AFP bez zmian

Question 45

Markery nowotworowe, fałsz:

Answer 45

- wysoka czułość - wysoka swoistośc - zawsze specyficzne dla danego rodzaju nowotworu chyba - > żadne nie jest poprawne

Question 46

Fałszywe o AFP

Answer 46

że w przerzutach do wątroby wzrasta Prawdy: coś z pierwotnym nowotworem, że do różnicowania AFP-L3 do różnicowania zmian łagodnych i złośliwych

Question 47

CEA w monitorowaniu:

Answer 47

raka jelita grubego

Question 48

Rak drobnokomórkowy płuca

Answer 48

``` SCC-Ag CEA CA 15-3 nse ProGT ```

Question 49

Pacjent w wodobrzuszem, który marker moze mieć podniesiony:

Answer 49

AFP

Question 50

Oznaczanie AFP znalazło zastosowanie w:

Answer 50

wady płodu | neo wątroby

Question 51

PSA jest przykładem idealnego markera

Answer 51

FAŁSZ

Question 52

Zwiększony poziom kalcytoniny

Answer 52

rak tarczycy

Question 53

Markery nowotworowe (ogólnie)

Answer 53

korelują ze spadkiem cytozy nowotworu zgodnie ze spadkiem wg t1/2 substancje produkowane w kom nowotworowej na pewnym etapie jej cyklu  rozwojowego a w zdrowych tkankach w duzo mniejszych ilosciach 

Question 54

Czego nie ma w przerzutach neo do kości

Answer 54

ALAT Jest: - fosfataza kwaśna - fosfataza zasadowa - hiperCa

Question 55

 wysoki poziom wolnej frakcji PSA zwiększa prawdopodobieństwo raka

Answer 55

FAŁSZ

Question 56

Prawidlowe o CEA 

Answer 56

zmiany sa przydatne w kontrolowaniu leczenia i ew wznowy 

Question 57

Markery neoantygenowe:

Answer 57

``` ​żaden wymienione: AFP CEA NSE ```

Question 58

 wzrost markera CEA jest w

Answer 58

- palenie papierosów - rak sutka - zapalenie wątroby

Question 59

PSA

Answer 59

rośnie z wiekiem  jest swoisty narzadowo dla stercza w przypadku 20 % nowotworów jego poziom może być niski  jest proteazą serynową wytwarzaną w komórkach nabłonkowych gruczołu krokowego 

Question 60

Marker w raku trzustki 

Answer 60

CA 72-4 | CA 125

Question 61

Alfa­fetoproteina (AFP):

Answer 61

 jest markerem wykorzystywanym w diagnostyce pierwotnego raka wątrobowokomórkowego 

Question 62

Antygen CYFRA 21­1 

Answer 62

wykorzystywany jest w diagnostyce niedrobnokomórkowego raka płuca podwyższone stężenie tego markera stwierdzono u pacjentów z przejściowokomórkowym rakiem  pęcherza moczowego podwyższone stężenie tego markera występuje w raku szyjki macicy