College 3 COVID-19 in de kliniek Flashcards
(46 cards)
wat voor soort virus is het Sars-Cov-2? Welke virussen vallen hier nog meer onder?
Beta coronavirus
- Sars-Cov-1
- MERS-CoV
wat zijn typische symptomen van COVID-19?
- hoesten: droge productieve hoest
- koorts en koude rillingen
- spierpijn
- braken
- diarree
- verlies van smaak en reuk
wat is het beloop van COVID-19?
- besmetting met pre-symptomatische fase
–> virale load en genoom neemt sterk toe door snelle virale replicatie - Milde klachten als virale load op piek is
–> Meeste mensen herstellen hieruit - ernstige ziekte met ziekenhuis opname en ARDS = pulmonale fase
- kritieke ziekte met IC-opname = hyperinflammatie fase
Wanneer komt de Ig respons weer op gang?
als de virale load al aan het afnemen is
Wat is kenmerkend voor de virale load bij mensen die ernstig ziek worden?
Is al dalende
wat is het verloop van de ziekt met dagen en klachten?
- koorts en hoesten: al vrij snel
- dyspnoe: start dag 5
Dag 5-10 na besmetting: typische timing van ziekenhuisopname - ARDS en MOF: vanaf dag 8
Dag 13-21: typische timing van OFWEL herstel OFWEL overlijden bij opgenomen patienten
Je kan COVID-19 indelen in drie groepen qua ernst. Welke zijn dit?
- non severe: geen ernstige symptomen
- severe: SaO2 < 90%, tekenen van pneumonie, tekenen van severe respiratory disstress (hoge ademardbeid)
- kritisch: levens ondersteunende handelingen nodig, ARDS< sepsis, septische shock
Wat is de incubatie tijd?
Tussen besmetting en de eerste symptomen is
2-14 dagen
mediaan: 5-7 dagen
wat is de ct-waarde bij een PCR?
Het kopiëren van het genetisch materiaal gebeurt in ‘cycli’. Tijdens elke cyclus wordt het genetisch materiaal verdubbeld, totdat het kan worden herkend door het PCR-apparaat. De Ct-waarde (Ct staat voor ‘Cycle-treshold’) is het aantal cycli dat nodig is om bij een monster boven een vastgestelde detectiegrens te komen.
wat is de ct-waarde bij een PCR als er een hoge virale load is?
Lage ct-waarde
Wat is het verband tussen de virale load en de ernst van de ziekte vaak?
Vaak is de virale load al flink afgenomen en de ernstige ziekte wordt vaak vooral veroorzaakt door de immuun respons van de host zelf
Wat is de pathogenese van COVID-19?
- SARS-CoV-2 bindt aan ACE2 receptor en TMPRSS2
- lymfocytaire endothelitis
- T-cel activatie
- klaring van het virus
Ernstig:
- aberrante immuunrespons = hyperinflammatie met overproductie van pro-inflammatoire cytokines = cytokine storm
- capillary leak, trombusvorming, orgaandysfunctie, sepsis
- uiteindelijk multi orgaan falen
Waar heeft het virus effect in het lichaam?
ACE2 is op verschillende plekken in het lichaam te vinden waardoor het virus ook op verschillende plekken organen kan aantasten
Dit geeft dus een diffuus klinisch beeld
Hoe wordt SARS-CoV-2 opgenomen in een cel?
- bindt aan ACE2-R en TMPRSS2-R op de type 2 pneumocyt
- TMPRSS2 helpt bij het cleaven van het virus
- hierdoor fusie van virale membraan en hostcel membraan
- virus neemt het metabolisme van de cel over
- gaat zijn eigen virale eiwitten produceren
- verspreiding van het virus
Wat zijn risicofactoren voor een ernstig beloop van COVID-19?
Patient gerelateerd:
- leeftijd: hoe ouder hoe ernstiger
- Man
- obesitas
- DM met complicaties
- chronische nierziekten
- COPD en bronchiectasien
- neurocognitieve ziekten
- CVD
- roken
- transplantatiepatienten
- immuunstoornis
- maligniteiten (mn hematologische)
Presentatie gerelateerd:
- koorts > 39 gr
- verhoogde qSOFA
Wat zijn twee acute fase eiwitten?
- CRP
- ferritine (kan ook bij bvb leverziekte of AIZ verhoogd zijn) –> hierdoor deze icm met CRP bekijken
Waar moet op gelet worden bij het lichamelijk onderzoek bij patienten die op de SEH komen met COVID-19?
Ademhaling
- AF verhoogd
- hulpAH spieren
- dyspnoe: lastig volzinnen spreken, hoesten
Oxygenatie:
- SaO2: CAVE is het met of zonder O2 suppletie
Auscultatie:
- crepiteren
- rhonchi
- piepen
- verlengd experium (teken van obstructieve longziekte)
ROX-score:
= (SpO2% / FiO2%) / AF
–> of iemand OF moet (idee over oxygenatie)
CV:
- bloeddruk
- polsfrequentie
Algemeen:
- koorts
- mentale status
- slijmvliezen, conjunctivae
Hoe verloopt de diagnostiek van COVID-19?
Vaak:
- typische symptomen met
OF PCR+
OF passende CT
PCR met keel neus swap uit nasofarynx duurt ong 12-24h
Sneltest in ca 1h op SEH
IgM/IgG immuunrespons voor SARS-CoV-2 aantonen
wat zie je bij de labuitslagen bij COVID-19 (ernstig)?
- neutropenie/lymfopenie (duidt op verhoogd verbruik van de cellen)
- verhoogd lactaat
- CRP verhoogd
- ferritine verhoogd
- IL-6 verhoogd (belangrijk pro-inflammatoir cytokine)
- verhoogde ACE2
- D-dimeren verhoogd: duidt op stollingsactivatie
Wat kan je zien op beeldvorming bij ernstige COVID-19>
X-thorax:
- kan in begin onduidelijk zijn
met wat subtiele afwijkingen in perifere longen bdz
- later toenemende sluiering/matglas afwijkingen
CT:
- Matglas (88%)
- bilaterale afwijkingen (88%)
- dorsale distributie (80%)
- perifere distributie (79%)
- multi-lobulaire betrokkenheid (79%)
- consolidaties (32%)
wat is het tijdverloop voor de CT-afwijkingen bij ernstige COVID-19?
Vroeg 0-4 dagen: beetje matglas
Progressief 5-8 dagen: uitbreiding van matglas
Piekstadium 10-13 dagen
- dense consolidaties (verdichting van weefsel)
Resoprtie > 13 dagen
afwijkingen nemen af
Waarvan zijn consolidaties een teken?
Ernstige aantasting van het longweefsel
Wat is een complicatie die kan optreden bij mensen die ernstige COVID-19 hebben gehad?
Longfibrose
Wat zijn de tekenen van de verschillende infectie stadia met SARS-CoV-2, wat is het behandeldoel en wat is de behandeling?
- Vroege infectie
a) Tekenen:
- lymfopenie
- milde constitutionele symptomen
- koorts
- droge hoest
b) doel: verdere transmissie beperken
c) immuunsysteem ondersteunen/versterken door anti-virale therapie - Pulmonale fase:
a) tekenen:
- dyspnoe
- hypoxie
- abnormale beeldvorming
- laag-normaal calprotectine
- transaminitis
b) Doel: beperken progressie en voorkomen ziekenhuisopname
c) Behandeling:
begin: anti-virale therapie
later: dempen van IS en coagulatie - hyperinflammatie fase:
a) tekenen:
- ARDS
- SIRS/shock
- cardiaal falen
- inflammatoire markers verhoogd
- troponine en NT-proBNP verhoogd
b) Doel: beperken mortaliteit en morbiditeit
c) dempen van IS en coagulatie