De rol van de overheid Flashcards
Bestuursniveau Rijk, ministeries, taken ministerie VWS
Kabinet verantwoordelijk voor beleid, Eerste en tweede Kamer zorgen mede voor beleidsbepaling en bekritiseren en controleren de regering.
Gezondheidszorg valt onder ministerie van Volksgezondheid, welzijn en Sport, verder zijn ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap; Infrastructuur en Milieu; Financiën betrokken bij de gezondheidszorg.
Taken ministerie van VWS:
- maken en handhaven van wetten om de GZ te bevorderen of op peil te houden
- in stand houden en verbeteren van de GZ
- toezicht op naleving van wetten dmv inspecties
- laten aanbrengen van voorzieningen en late verrichten van onderzoek waar nodig (dmv RIVM, TNO, RIGO)
- stimuleren van het werk van adviesraden en commissies ten dienste van de GZ
- verstrekken van subsidies aan instellingen in de GZ
CBS, 4 adviesorganen (welke aspecten)
CBS: voorziet de overheid van allerlei gegevens en info op basis waarvan beleid wordt gemaakt.
Adviesorganen:
- Gezondheidsraad (wetenschappelijke aspecten)
- Zorgverzekeringswet (College voor Zorgverzekeringen) (kostenaspecten)
- Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (beleidsmatige aspecten)
- Nederlandse zorg autoriteit (Nza) (financiële aspecten)
Gezondheidsraad, taken
CVZ, taken
Raad voor de Volksgezondheid en Zorg, taken
Gezondheidsraad:
Tientallen vertegenwoordigers uit verschillende specialismen. Geeft gevraagd of ongevraagd voorlichting aan de regering over de stand van zaken in de medische wetenschap, bestaat uit commissies.
Zorgverzekeringswet/CVZ:
Zelfstandig bestuursorgaan, bestuur en ondersteunend orgaan benoemd door minister van VWS olv een directie. Is verantwoordelijk voor de sturing en financiering van de belangrijkste verzekeringswetten in de GZ: Zorgverzekeringswet, AWBZ, WMO.
Raad voor de Volksgezondheid en Zorg:
Bestaat uit 45 stemgerechtigde leden, deskundige ambtenaren en vertegenwoordigers van organisaties van artsen, apothekers en tandartsen. taken zijn advies geven aan de minister over onderwerpen als kwaliteit en doelmatigheid, structuur en uitvoering van de GZ en de wetten. Daarnaast bevordert de raad de samenwerking tussen openbare en particuliere GZ-voorzieningen en wordt geadviseerd over wetsontwerpen en andere maatregelen.
Nederlandse zorg autoriteit (Nza), taken
Marktmeester in de zorg:
Nza maakt en bewaakt goed werkende zorgmarkten. Consument staat centraal. Door marktwerking hebben zorgaanbieders en verzekeraars meer vrijheid en verantwoordelijkheid, ze kunnen vrij onderhandelen over de prijs van zorg.
Onafhankelijke toezichthouder op de zorg:
Nza houdt toezicht op het gedrag van zorgaanbieders en verzekeraars op de curatieve en langdurige zorgmarkt en kijkt of ze de wet naleven. Nza stelt regels, budgetten en tarieven vast voor dat deel van de zorg dat is gereguleerd en stelt condities voor marktwerking vast voor het vrije deel.
Toezicht:
Nza houdt toezicht op gedrag van zorgaanbieders en verzekeraars (en centraal administratiekantoor dat de AWBZ-gelden beheert) en dat ze de wetten naleven (Wet marktordening GZ, Zvw, AWBZ).
Provincie, Gemeente, taken
Provincie:
Commissaris van de Koningin, Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten (bestuursorganen).
- nakomen en toezicht houden op alles wat in de wetten staat
- gemeentelijke activiteiten coördineren
- stimuleren van werk van adviesraden en commissies voor de GZ
- treffen van voorzieningen voor de GZ
Gemeente:
College van Burgemeester en Wethouders
- nakomen en toezicht houden op alles wat in de wetten staat
- bevorderen samenwerking tussen instanties in de GZ
- treffen van voorzieningen voor de GZ
- uitvoeren WMO
11 wetten in de gezondheidszorg
- Gezondheidswet
- Geneesmiddelenwet
- Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG)
- Wet Publieke Gezondheid
- Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ)
- Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)
- Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)
- Wet op de Geneeskundige Behandelovereenkomst (WGBO)
- Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector
- Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen
- Kwaliteitswet Zorginstellingen
Gezondheidswet, jaartal, doel, 4 inspecties, bevoegdheden inspecteurs, beschermende inspecties
1956
Regelt het staatstoezicht op de volksgezondheid via inspecties. Onderdeel van het ministerie van VWS. Inspectie voor de Gezondheidszorg is het frontoffice voor de zorginstellingen en maakt risicoanalyses met: Nieuwe Voedsel en Warenautoriteit en Infrastructuur en Milieu- inspecties.
Inspectie voor de gezondheidszorg houdt toezicht op naleving van wet- en regelgeving die gericht is op het voorkomen van ziekten en de zorgverlening bij ziekten. Bestaat uit 4 inspecties: - publieke en geestelijke GZ - curatieve GZ - verpleging en langdurige zorg - geneesmiddelen en medische technologie
Regionale inspecteurs van de Inspectie voor de Gezondheidszorg houden zich bezig met handhaven van de voorschriften op hun terrein en geven advies. Ze hebben de volgende bevoegdheden:
- verrichten onderzoek
- betreden van plaatsen (evt met rechtelijke machtiging)
- opmaken proces-verbaal na overtreding
- overheden van bericht en advies dienen in bepaalde zaken
De andere inspecties (nVWA, I&M-inspectie, inspectie verkeer en waterstaat en arbeidsinspectie) richten zich op primaire preventie en worden daarom beschermde inspecties genoemd.
Aparte taak van Inspectie voor de Gezondheidszorg is toezicht op producten en hulpmiddelen, die binnen de GZ worden gebruikt.
Geneesmiddelenwet, jaartal, doel, UA- en UR-lijst, verschil met andere landen
2007
Regelt zaken rondom de productie, handel, het voorschrijven en verstrekken van geneesmiddelen. bevat ook voorschriften om een veilig gebruik van geneesmiddelen te stimuleren.
UA-lijst: geneesmiddelen die uitsluitend door een apotheker mogen worden verstrekt. Mogen niet via zelfbediening worden verkocht.
UR-lijst: geneesmiddelen mogen alleen op recept worden verstrekt.
Indien niet op deze 2 lijsten, dan mag ook door drogist (soms ook supermarkt) worden verstrekt.
Andere landen: alleen geneesmiddelen via de apotheek.
Wet BIG, jaartal, doel, AMvB, voorbehouden handelingen, bekwaamheid, titelbescherming, tuchtrecht
1993
regelt de zorgverlening door beroepsbeoefenaren en beoogt de bevordering van de kwaliteit van de beroepsbeoefening en de bescherming van de individuele patiënt tegen ondeskundig en onoordeelkundig handelen door beroepsbeoefenaren.
Is een kaderwet (geeft alleen de grote lijnen aan). Via Algemene Maatregelen van Bestuur worden diverse zaken geregeld.
Voorbehouden handelingen (heelkundige handelingen verloskundige handelingen, puncties en injecties, narcose, katheterisaties en endoscopieën): mogen alleen door bevoegde beroepsbeoefenaar uitgevoerd, of in opdracht van een bevoegde beroepsbeoefenaar. Vuistregel is onbekwaam is onbevoegd. Het toedienen van schade aan iemands gezondheid is strafbaar (3 straffen: hechtenis, boete, ontzetting uit beroep).
Wet BIG regelt titelbescherming voor aantal beroepen (dwz de drager van de titel is deskundig op het gebied). Volgende beroepen zijn bij wet geregeld: arts, tandarts, apotheker, klinisch psycholoog, psychotherapeut, verloskundige, fysio en verpleegkundige.
Bepaalde groepen vallen onder tuchtrecht.
Wet Publieke Gezondheid, doel, 3 typen infectieziekten
Verplicht een arts tot het doen van aangifte van bepaalde besmettelijke ziekten.
- categorie A: bijv pokken en cholera. Moeten worden gemeld (op naam) bij een vermoeden van de arts. Melding bij inspectie voor de GZ en de burgemeester.
- categorie B: bijv kinkhoest, tyfus, hepatitis. Moeten gemeld worden (op naam) zodra een arts de diagnose heeft gesteld.
- categorie C: infectieziekten die een epidemiologisch patroon kunnen hebben (bijv geslachtsziekten). Moeten alleen naar aantallen gemeld worden, niet op naam.
Wet BOPZ, jaartal, doel, rechterlijke machtiging, middelen en maatregelen
1994
In de wet wordt aandacht besteedt aan de rechten van (psychiatrische) patiënten, informatievoorziening, de taakomschrijving van de Inspectie voor de GZ en mogelijkheden voor hoger beroep.
Als een psychiatrische patiënt niet wil worden opgenomen kan een de rechter bepalen of opname noodzakelijk is. hiervoor wordt dan een rechterlijke machtiging aangevraagd. deze is maximaal 14 dagen geldig. Een psychiater van de GGZ beoordeelt of er voldaan wordt aan de voorwaarden voor een machtiging en geeft dan een geneeskundige verklaring af. deze wordt voorgelegd aan de rechter en die geeft een machtiging af.
Middelen en maatregelen in noodsituaties:
- insluiten van een cliënt in speciale kamer
- fixatie dmv een onrustband en bedhekken
- toedienen vocht, voedsel en/of medicatie
AWBZ, doel, , volksverzekering, veranderingen, eigen bijdrage, aanvraag CIZ, PGB
Doel: verzekeren van de langdurige zorg en de risico’s die niet verzekerd kunnen worden. AWBZ zorgt voor behandeling en verpleging in diverse instellingen als verpleeghuizen, instellingen voor doven enz.
AWBZ is een volksverzekering, iedereen die loonbelasting betaalt, betaalt ook premie voor de AWBZ.
Door WMO en Zorgverzekeringswet gaat een deel van de AWBZ-aanspraken over naar andere regelingen. Langdurige zware zorg blijft wel in de AWBZ.
Bewoners van AWBZ-instelling betalen een eigen bijdrage an het CAK-BZ ( centraal administratiekantoor bijzondere ziektekosten).
Voor AWBZ-zorg is een indicatie vanuit het CIZ nodig.
Bij recht op AWBZ-zorg langer dan 3 maanden kan men het PGB aanwenden.
WMO, jaartal, doel, voorbeelden van hulp en voorzieningen, wat zijn geen WMO-voorzieningen
2007
Doel: zorgt ervoor dat iedereen kan meedoen aan de maatschappij en zelfstandig kan blijven wonen. Bijv, mensen met beperkingen door ouderdom, handicap, chronisch psychisch probleem, maar ook vrijwilligers en mantelzorgers. WMO wordt uitgevoerd door de gemeente.
Voorbeelden hulp en voorzieningen:
- hulp bij huishouden, zoals opruimen, schoonmaken en ramen zemen
- aanpassingen in de woning zoals traplift
- vervoersvoorzieningen in de regio
- ondersteunen vrijwilligers en mantelzorgers
- hulp bij opvoeden van kinderen
- rolstoel
- maaltijdverzorging
- sociaal-cultureel werk, buurthuizen, subsidies aan verenigingen
- maatschappelijke opvang, daklozenopvang etc.
Niet WMO-voorzieningen:
- tijdelijke hulpmiddelen
- woningaanpassingen niet voor de eigen woning, bijv. caravan etc.
- algemeen gebruikelijke voorzieningen (dingen die men ook zonder handicap zou kunnen gebruiken)
- persoonlijke verzorging (AWBZ)
WGBO, jaartal, doel, zorgverleningsovereenkomst, vertegenwoordiging
1995
Doel: regelt de relatie tussen hulpverlener en patiënt. Op basis van de WGBO houdt de zorgverlener/aanbieder voor, tijdens en na de zorgverlening serieus rekening met de wensen en belangen van de patiënt.
Overeenkomst met wettelijke regels (zoals een arbeidsovereenkomst), regels voor info, toestemming, inrichting dossier, privacy, inzage, aansprakelijkheid.
bevat ook een regeling voor patiënten die niet zelf kunnen beslissen.
Wet klachtrecht cliënten zorgsector, doel, IKG/zorgbelangenorganisaties, taken
Onderdeel van een totaal wetgevingsprogramma, dat gericht is op de positie van de patiënt te versterken. Elke zorgaanbieder moet een behoorlijke klachtenregeling hebben voor ontevreden cliënten. Klachtencommissie leg5t een oordeel vast over de klacht en geeft aanbevelingen voor maatregelen.
De cliënt kan met de klacht terecht bij een klachtenfunctionaris (binnen de organisatie) of bij een IKG (informatie- en klachtenbureau GZ, buiten de organisatie). IKG’s zijn opgegaan in 13 Zorgbelangenorganisaties, die zijn opgericht om de samenhang tussen alle zorgvoorzieningen in de regio te bevorderen.
Taken zorgbelangenorganisaties:
- belangenbehartiging en beïnvloeding van zorg- en welzijnsbeleid
- info en voorlichting geven aan burgers over de zorg en het aanbod
- registreren van klachten en bieden van ondersteuning bij meldingen
- bevordering kwaliteit van de zorg dmz onderzoek en verbeterafspraken
- ondersteunen lid-organisaties
Regeling voor de opvang en bemiddeling bij klachten is niet verplicht, een regeling voor de behandeling van klachten wel.
