DOMEIN E: LEEFOMGEVING - rivieren

Question 1

kustprocessen

Answer 1

Exogene processen die opbouw en afbraak van de kust veroorzaken.

Question 2

getijdenstroming

Answer 2

Het nettoresultaat van de vloedstroom en de ebstroom.

Question 3

springtij

Answer 3

Extra hoog hoogwater als de aantrekkingskracht van de zon de invloed van de aantrekkingskracht van de maan op de zeespiegel versterkt.

Question 4

doodtij

Answer 4

Extra laag laagwater als de aantrekkingskracht van de zon de invloed van de aantrekkingskracht van de maan op de zeespiegel tegenwerkt.

Question 5

zachte kust

Answer 5

Kust waar de windstroming en de zeestroming vrij spel hebben.

Question 6

harde kust

Answer 6

Kunstmatige kustverdediging met zeedijken.

Question 7

wad

Answer 7

Kustgebied dat wordt gekenmerkt door zandplaten die bij eb droogvallen.

Question 8

waterkering

Answer 8

Barrière die het water van rivieren of zee tegenhoudt.

Question 9

estuaria

Answer 9

Kust met trechtervormige riviermondingen met een duidelijk getijdeverschil.

Question 10

bolwerkvorming

Answer 10

Proces waarbij de erosiebestendige harde kust verder in zee komt te liggen dan de omliggende zachte kust die verder geërodeerd is.

Question 11

stroomgebied

Answer 11

Gebied dat afwatert op een rivier (met zijrivieren).

Question 12

stroomstelsel / rivierstelsel

Answer 12

Het stelsel van de hoofdrivier en zijn zijrivieren.

Question 13

waterscheiding

Answer 13

De grens tussen twee stroomgebieden.

Question 14

vertragingstijd

Answer 14

De tijd tussen het vallen van neerslag en de afvoer ervan door de rivier.

Question 15

debiet

Answer 15

De hoeveelheid water die een rivier op een bepaald moment per tijdseenheid afvoert (meestal gemeten in m3 per seconde).

Question 16

regiem

Answer 16

Geeft aan hoe de hoeveelheid water in een rivier verdeeld is over een jaar.

Question 17

piekafvoer

Answer 17

De afvoer van een rivier tijdens perioden met een grote afvoer door veel neerslag en/of smeltwater.

Question 18

verval

Answer 18

Het hoogteverschil tussen twee punten langs een rivier.

Question 19

verhang

Answer 19

De gemiddelde helling van een rivier, gemeten in meters per kilometer.

Question 20

winterdijk

Answer 20

Waterkering langs de rivier om het omliggende land te beschermen tegen extreem hoge waterstanden.

Question 21

winterbed / zomerbed

Answer 21

De ruimte die een rivier heeft tussen de winter-/zomerdijken.

Question 22

uiterwaarden

Answer 22

Land tussen een rivier en de winterdijken, aan weerszijden van de rivier.

Question 23

zomerdijk

Answer 23

Kleinere (enkele meters hoge) dijken tussen de winterdijken die de uiterwaarden beschermen tegen overstromingen.

Question 24

kanalisatie

Answer 24

Menselijke ingrepen gericht op verbetering van de waterstand en de bevaarbaarheid van rivieren.

Question 25

krib

Answer 25

Korte dam, loodrecht op de oever van de rivier.

Question 26

dijkverzwaring

Answer 26

Verhoging en verbreding van een dijk om deze sterker te maken.

Question 27

stuw

Answer 27

Waterbouwkundig werk dat het water in een rivier of kanaal kan opstuwen om het waterpeil te regelen.

Question 28

onregelmatiger neerslagregiem

Answer 28

De verdeling en de intensiteit van de neerslag in een gebied wordt door het jaar heen onregelmatiger.

Question 29

absolute zeespiegelstijging

Answer 29

Stijging van het zeeniveau doordat gletsjers en landijs smelten en het zeewater uitzet als gevolg van hogere temperaturen.

Question 30

relatieve zeespiegelstijging

Answer 30

Door bodemdaling stijgt de zeespiegel ten opzichte van het land.

Question 31

bodemdaling

Answer 31

Daling van het maaiveld ten opzichte van een vastgesteld nulpunt (in Nederland is dat NAP).

Question 32

verdroging

Answer 32

Als een gebied steeds minder goed in staat is om water vast te houden.

Question 33

overstromingsrisico bewustzijn

Answer 33

Besef van de kans op een overstroming en de gevolgen hiervan.

Question 34

primaire waterkeringen

Answer 34

Belangrijkste verdedigingswerken tegen hoogwater.

Question 35

integraal waterbeleid

Answer 35

Samenhangend pakket maatregelen van de regering waarin naast het keren van water ook verdroging, verzilting, waterkwaliteit en natuur­ en recreatiewaarden een plek hebben.

Question 36

waterschap

Answer 36

Waterbeheerder op regionale schaal in Nederland. Ook het gebied waarin een waterschap actief is, heet een waterschap (soms ook een hoogheemraadschap).

Question 37

watertoets

Answer 37

Een proces waarbij de initiatiefnemer van een ruimtelijk plan en de waterbeheerder samen bekijken hoe het plan zo uitgevoerd kan worden dat het ook aan de eisen van het waterbeleid voldoet.

Question 38

Deltawet

Answer 38

Wet waarin de veiligheid voor overstromingen en de zoetwatervoorziening van Nederland wordt gewaarborgd.

Question 39

Nationaal Waterplan

Answer 39

Het plan voor het waterbeleid van de overheid, wordt elke zes jaar herzien.

Question 40

drietrapsstrategie

Answer 40

Waterbeheer in drie stappen: 1. Vasthouden van water in of op de bodem (retentie); 2. Bergen in oppervlaktewater; 3. Bevorderen van de afvoer.

Question 41

retentie

Answer 41

Vasthouden van water in of op de bodem.

Question 42

dynamisch handhaven

Answer 42

Het handhaven van de kustlijn door natuurlijke processen en tegelijk de natuurlijke dynamiek laten bestaan. De mens grijpt indien nodig in (met zandsuppleties).

Question 43

zandsuppletie

Answer 43

Het toevoegen van zand aan de zeebodem langs de kust of aan de kust zelf.

Question 44

zandmotor

Answer 44

Opgespoten schiereiland van zand voor de kust van Ter Heijde met als doel dit zand door de zeestromen over de kust te laten verspreiden (vorm van dynamisch handhaven).

Question 45

slufter

Answer 45

Duinvallei waar de zee via een gat in de zeewerende duinenrij naar binnen kan stromen.

Question 46

rivierbedverruiming

Answer 46

Maatregelen om de rivier meer ruimte te geven in haar bedding, zodat de kans op overstromingen afneemt.

Question 47

verdieping (van het zomerbed)

Answer 47

Het dieper maken van de vaargeul van een rivier.

Question 48

krib verlaging

Answer 48

Het lager maken van kribben om te voorkomen dat ze bij hoogwater obstakels vormen voor de rivier.

Question 49

uiterwaardvergraving

Answer 49

Het afgraven van de sedimentlaag in de uiterwaarden om bij hoogwater de ruimte voor de rivier tussen de zomer­ en winterdijken te vergroten.

Question 50

verbreiding (van de uiterwaarden)

Answer 50

Het breder maken van het winterbed door de dijken te verleggen.

Question 51

dijkverlegging

Answer 51

Het verplaatsen van dijken om meer ruimte voor de rivier te maken bij hoogwater.

Question 52

nevengeul

Answer 52

Geul in de uiterwaard, evenwijdig aan de rivier.

Question 53

retentiebekken

Answer 53

Gebied (open water of een stuk land) waar overtollig water tijdelijk kan worden opgeslagen.

Question 54

noodoverloopgebieden

Answer 54

Binnendijks gebied dat onder water mag lopen om dijkdoorbraken en overstromingen op andere plekken te voorkomen.

Question 55

Deltaprogramma

Answer 55

Nationaal programma waarin rijksoverheid, provincies, waterschappen, gemeenten, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven samenwerken om de watervoorziening en veiligheid tegen overstromingen te waarborgen.

Question 56

waterplein

Answer 56

Retentiebekken in de stad.