H10; Problemen oplossen; redenering en intelligentie Flashcards
Redenering en intelligentie
Onze herinnering aan het verleden is nuttig in die mate dat het ons helpt het heden en de toekomst te begrijpen en er adaptief mee om te gaan. De processen waarmee we onze herinneringen op deze adaptieve manieren gebruiken, worden redenering genoemd en ons algemene vermogen om te redeneren is intelligentie.
Twee soorten redeneringen die expliciet afhankelijk zijn van het identificeren van overeenkomsten
Analogisch redeneren en inductief redeneren.
Analogie
Verwijst in de psychologie naar een overeenkomst in gedrag, functie of relatie tussen entiteiten of situaties die in andere opzichten, zoals in hun fysieke samenstelling, behoorlijk van elkaar verschillen.
Wat is enig bewijs betreffende het nut van analogieën in wetenschappelijk redeneren?
Het vaak beter te kunnen begrijpen en te verklaren van natuurlijke verschijnselen door te denken aan analogieën met andere verschijnselen die beter worden begrepen.
Analytisch denken biedt wetenschappers alleen analogieën om hun begrip van de natuurlijke wereld te ondersteunen, maar wordt ook geassocieerd met een meer sceptische, wetenschappelijke kijk op de wereld in het algemeen, zelfs voor niet- wetenschappers. Onderzoekers hebben bijvoorbeeld aangetoond dat mensen die meer analytisch denken, sceptischer zijn over religieuze, paranormale en samenzweerderige theorieën dan degenen die minder geneigd zijn tot dergelijk denken.
Hoe zijn analogieën nuttig bij gerechtelijk en politiek redeneren? Wat onderscheidt een bruikbare analogie van een misleidende?
We redeneren over nieuwe of gecompliceerde problemen grotendeels door ze te vergelijken met meer bekende of minder gecompliceerde problemen, waarbij het antwoord duidelijker lijkt. Een dergelijke redenering is nuttig in de mate dat de structurele relaties in de analogie waar zijn; het is in zoverre misleidend dat die relaties niet kloppen. Goede redeneerders zijn degenen die gemakkelijk de structurele relaties tussen de ene soort gebeurtenis en de andere zien, waardoor ze kunnen bepalen wanneer een analogie waar is en wanneer en hoe deze wordt afgebroken.
Raven’s progressive matrices test
Wordt door psychologen vaak gebruikt als een meetinstrument voor fluid intelligence. Uit de patronen van de eerste twee rijen moet de deelnemer de regel vinden waarmee ook de derde rij kan worden opgelost.
Experiment Keith Holyoak (1984)
Kinderen moesten knikkers in een pot stoppen zonder op te staan, de pot stond buiten bereik. Kinderen die voorafgaand een verhaal hoorden over een gelijkaardig probleem wat opgelost werd, scoorden beter door de gevonden gelijkenis te gebruiken.
Wat is inductief redeneren en waarom wordt het ook wel hypotheseconstructie genoemd?
Inductief redeneren, of inductie, is de poging om een nieuw principe of nieuwe propositie af te leiden uit observaties of feiten die als aanwijzingen dienen. Inductie wordt ook wel hypotheseconstructie genoemd, omdat de afgeleide propositie op zijn best een gefundeerde schatting is en geen noodzakelijke conclusie uit het beschikbare bewijsmateriaal.
Waarom is redenering naar analogie inductief?
In feite is inductief redeneren in het algemeen een redenering die is gebaseerd op waargenomen analogieën of andere overeenkomsten.
Welke soorten valse gevolgtrekkingen zijn waarschijnlijk het gevolg van vertekening van de beschikbaarheid?
De availability bias is misschien wel de meest voor de hand liggende bias bij inductief redeneren. Als we redeneren, hebben we de neiging om te sterk te vertrouwen op informatie die direct voor ons beschikbaar is en om informatie te negeren die minder beschikbaar is.
Bij de availability bias heb je dus de neiging om te denken dat dingen/gebeurtenissen die je snel kunt voorstellen, ook daadwerkelijk vaker voorkomen.
Je gebruikt informatie die snel en gemakkelijk in je opkomt bij het nemen van die beslissing. En als je snel meerdere voorbeelden kunt bedenken van iets wat gebeurd is, zul je geloven dat het vaker voorkomt en soortgelijke dingen in de toekomst overschatten.
Op welke twee verschillende manieren hebben onderzoekers de voorkeur voor bevestiging (confirmation bias) aangetoond?
Peter Wason (1960) betrok proefpersonen in een spel waarin het doel was om de regel van de experimentator voor het rangschikken van getallen te ontdekken. Wason ontdekte dat proefpersonen er overweldigend voor kozen om sequenties te genereren die consistent waren met, in plaats van inconsistent met, hun huidige hypothesen en al snel kregen ze het vertrouwen dat hun hypothesen correct waren, zelfs als dat niet het geval was.
In andere experimenten die een voorkeur voor bevestiging aantoonden, werd proefpersonen gevraagd om een andere persoon te interviewen om iets over de persoonlijkheid van die persoon te ontdekken.Deze vooringenomenheid, in combinatie met de natuurlijke neiging van de geïnterviewden om al dergelijke vragen bevestigend te beantwoorden, gaf de meeste proefpersonen vertrouwen in de oorspronkelijke hypothese, ongeacht welke hypothese dat was of wie ze hadden geïnterviewd. Een interessante en enigszins verrassende bevinding over de voorkeur voor bevestiging is dat deze geen verband houdt met intelligentie. Mensen met een hoog IQ lopen net zo goed ten prooi aan de vooringenomenheid als mensen met een lager IQ.
Confirmation bias (voorkeur voor bevestiging) of myside bias
De meest geloofwaardige hypothesen zijn die welke de sterkste pogingen om ze te weerleggen overleven. Desalniettemin geeft onderzoek aan dat de natuurlijke neiging van mensen is om te proberen hun huidige hypothesen te bevestigen in plaats van te ontkrachten
Predictable-world bias
We zijn zodanig vooringesteld om orde te vinden in onze wereld dat we geneigd zijn orde te zien of te anticiperen, zelfs wanneer het niet bestaat, bvb bij gokken. Het is dus de neiging om inductief te redeneren zelfs in situaties waarin dit compleet nutteloos is aangezien de relatie die je in vraag stelt volstrekt random is.
Maximizing
Strategie van gokken waarbij je steeds inzet op de beste outcome (bvb 4/6 vlakken van een dobbelsteen zijn rood, 2/6 blauw. Door steeds op rood te gokken, ben je op lange termijn wellicht zeker van een 4/6 winst)
Matching
Gokken afstemmen op de waarschijnlijkheid van rood/blauw worpen. Dus: 4/6 rood gokken en 2/6 blauw. Het resultaat op lange termijn is een lagere opbrengst!
We redeneren grotendeels door overeenkomsten tussen nieuwe en bekende gebeurtenissen waar te nemen. Noem de analogieën die de basis vormen voor redenering.
▪ Analogieën zijn overeenkomsten in gedrag, functies of relaties in anderszins verschillende entiteiten of situaties.
▪ Zowel wetenschappers als niet-wetenschappers gebruiken vaak analogieën om waarnemingen te begrijpen en te genereren nieuwe hypothesen.
▪ Analogieën worden vaak gebruikt bij juridische en politieke overreding.
▪ Analoog denken omvat meerdere delen van de prefrontale cortex, met uitgebreide oefening waarbij analogieën worden
gebruikt die de hersenstructuur veranderen.
We redeneren grotendeels door overeenkomsten tussen nieuwe en bekende gebeurtenissen waar te nemen. Wat is inductief redeneren en welke bias(es) zijn er?
▪ Bij inductief redeneren, of hypotheseconstructie, wordt een nieuw principe of een nieuwe propositie afgeleid op basis van specifieke waarnemingen of feiten. We zijn over het algemeen goed in inductief redeneren, maar zijn vatbaar voor bepaalde vooroordelen.
▪ Echt wetenschappelijk redeneren is een vorm van inductief redeneren.
▪ De beschikbaarheidsbias is onze neiging om te veel gewicht te geven aan informatie die gemakkelijker in ons opkomt dan aan
andere relevante informatie.
▪ De bevestigingsbias leidt ertoe dat we proberen onze huidige hypothese te bevestigen in plaats van te ontkennen.
Logischerwijs kan een hypothese niet worden bewezen, alleen weerlegd.
▪ De voorspelbare wereld-bias leidt ertoe dat we tot voorspellingen komen door middel van inductie, zelfs wanneer
gebeurtenissen werkelijk willekeurig zijn.
Hoe verschilt deductief redeneren van inductief redeneren?
Deductief redeneren, of deductie, is de poging om logisch de consequenties af te leiden die waar moeten zijn als bepaalde premissen als waar worden geaccepteerd. Terwijl inductief redeneren beredeneerd giswerk is, is deductief redeneren (indien correct gedaan) een logisch bewijs, ervan uitgaande dat de premissen echt waar zijn.
Ook bij deducties is het opletten voor bias! Vaak wordt kennis i.p.v. logica gebruikt! Dit kan ook gezien worden als een bias om eerder inductief dan deductief te denken. Onze natuurlijke neiging is te redeneren door het vergelijken van de huidige informatie met onze vroegere ervaringen, hetgeen meestal nuttig is.
Series problem
Probleem waarbij je items moet groeperen in series op basis van een groep vergelijkingsuitspraken en vervolgens tot een conclusie moet komen.
Syllogisme
Een logische redenering waaruit een conclusie wordt afgeleid. Een syllogisme biedt een hoofdstelling en een kleinere stelling aan, die mentaal gecombineerd moeten worden om uit te maken of een bepaalde conclusie waar, onwaar of onbepaald is.
Wat is het bewijs dat de neiging om te vertrouwen op kennis uit de echte wereld ons vermogen tot deductief redeneren kan overweldigen?
De neiging om kennis te gebruiken in plaats van formele logica bij het beantwoorden van deductieve redeneervragen kan worden opgevat als een neiging om inductief te denken in plaats van deductief. Onze natuurlijke neiging is om te redeneren door de huidige informatie te vergelijken met onze eerdere ervaring, en buiten het wiskundelokaal of psychologie-experiment met logica komt die neiging ons over het algemeen goed van pas. Een deel van de vaardigheid bij het oplossen van problemen die in tegenspraak zijn met onze kennis die is opgedaan met eerdere ervaringen, ligt in ons vermogen of onze bereidheid om die kennis te onderdrukken.
Deontische redenering
Redeneren over wat iemand zou, zou moeten of zou moeten doen.
Inzichtproblemen (insight problem)
Problemen die moeilijk op te lossen lijken tot je ze vanuit een ander perspectief bekijkt. Hiervoor moet je afstappen van je ‘mental set’ en het probleem op een andere manier bekijken.
Mental set
Een gevestigde gewoonte van waarneming of denken.
Functionele standvastigheid (functional fixedness)
Het onvermogen om een objects te zien als een andere functie dan de gebruikelijke. (Denk aan lepel-kleuters)
In hoeverre is de ontwerphouding (designstance) met betrekking tot gereedschappen een beperking van de menselijke cognitie of een aanpassing?
Gezien de centrale rol van hulpmiddelen in het menselijk leven en gedurende de menselijke evolutie, kan functionele standvastigheid met betrekking tot gereedschappen een aanpassing zijn.
Zodra een tool is uitgevonden en gebruikt voor een specifiek doel, ontwikkelt het een speciale status. Weten waarvoor een tool “voor” is en het uitsluitend voor dat doel gebruiken, levert de gebruiker meer efficiëntie op, hoewel dit ten koste gaat van enige flexibiliteit.
Welk bewijs suggereert dat het oplossen van inzichtsproblemen kwalitatief anders is dan deductief redeneren?
Een onderzoek toonde aan dat het vermogen van mensen om inzichtsproblemen op te lossen, maar niet hun vermogen om syllogismen op te lossen, positief correleerde met hun creativiteit, gemeten aan de hand van hun vermogen om slimme titels voor grappen te bedenken. Een andere studie vond dat werkgeheugencapaciteit, die positief correleert met het vermogen om deductief redeneerproblemen op te lossen, helemaal niet correleerde met het vermogen om inzicht te verwerven in inzichtproblemen.
