H7: Altruïsme

Question 1

Altruïstisch gedrag

Answer 1

Niet-louter-reactief gedrag met als voornaamste kenmerk dat het de situatie van anderen appetitiever maakt

Question 2

Intentie bij altruïstisch gedrag

Answer 2

• Mensen hebben hekel aan mensen die dubbele intentie anderen helpen, en onterechte sociale beloning ontvangen
• Persoonlijk voordeel krijgen maakt van goede daad iets slechts van
• Altruïsme > besmet altruïsme

Question 3

Evolutionaire benadering van altruïstisch gedrag

Answer 3

• Altruïstisch gedrag draagt tot bij tot overleving van genen
• Gunstiger voor soort zichzelf helpen en eigen soort
• Delen proportie genen met anderen en dus hen sneller helpen
  -> obv intuïtie en fysieke nabijheid

Question 4

Instrumentele conditionering en Altruïstisch gedrag

Answer 4

• meer helpen als gunstige gevolgen verwachten
• minder helpen als ongunstige gevolgen verwachten
  => Verwachtingen mogelijks ontwikkeld via leerprocessen (instrumentele conditionering)

Question 5

Versterkers en straffen van altruïstisch gedrag

Answer 5

Versterkers bij helpen
- sociale versterkers
- later zelf geholpen (ruilverhouding)
- Emotionele reacties
___________
Straf bij helpen
- Tijd, geld, moeite, ervaring van uitbuiting
____________
Versterker bij niet helpen
- Tijd gespaard, geld behouden, moeite bespaard en uitbuiting voorkomen
____________
Straf bij niet helpen
- sociale afkeuring, later zelf niet geholpen, emotionele reacties

Question 6

Interne beloningen bij altruïsme

Answer 6

• Interne beloningen bij altruïsme zijn van nature en geen instrumentele conditionering
• Interne beloning niet slecht, kan altruïstisch gedrag bevorderen in maatschappij
• Onderzoek: zelfs bij 2-jarige peuters (Aknin, Hamlin en Dunn, 2012)

Question 7

Diffusie van verantwoordelijkheid

Answer 7

Mensen die geen hulp aanbieden denken dat andere deelnemers gaan helpen, achtten zichzelf niet verantwoordelijk voor redding
- Experiment 1: epilepsie-aanval (Darley en Latané, 1968)

Question 8

Perceptie van verantwoordelijkheid

Answer 8

• Kennismaking volstaat om te helpen, want deelnemer denkt enige te zijn die slachtoffer kent, dus kan verantwoordelijkheid moeilijker van zich afschuiven
• belangrijke determinant voor anderen helpen
  (Rookexperiment)

Question 9

Priming

Answer 9

• Activeren van kennis in geheugen door aanbieding prikkel die geassocieerd is met kennis
• Priming beïnvloedt toekomstig gedrag doordat kennis interpretatie van gedragssituatie beïnvloedt

Question 10

General learning model

Answer 10

= model dat weerspiegelt hoe iemand onder invloed van allerlei factoren kan leren om bepaald gedrag te vertonen
- ltruïstisch gedrag vooral route van activatie altruïstische gedachten speelt een grote rol

Question 11

Altruïsme en macht

Answer 11

1) Ingrijpen op hulpvraag en dus welbevinden van een ander kan macht geven, hulp bieden weigeren kan zelfs nog meer macht geven
2) Hulpvraag komt over als poging van hulpbehoevende om sociale macht te krijgen over gedrag handelende persoon
-> bedreigende macht (bv. dwingend verzoek voor hulp) zorgt voor reactantie

Question 12

Belang van macht bij altruïstisch gedrag

Answer 12

• Liever hulp aan identificeerbare enkeling, waar effect van hulp kan nagaan (gevoel van macht)
• Minder hulp aan abstract ‘goed doel’, want merkt effect van hulp niet meteen op
• Intrinsieke beloning van altruïstisch gedrag komt enkel als handelend individu gevoel heeft zelf voor dit gedrag gekozen te hebben

Question 13

Wat vormt altruïstisch gedrag

Answer 13

• Interactie van biologische (genetische) factoren en situationele factoren

Question 14

Kritiek bij altruïsme

Answer 14

• Kritisch nagaan of men voor keuze staat ‘of’ of voor keuze ‘wie’ te helpen
• Determinanten nagaan van welke noodsituatie overhand krijgt

Question 15

Bystander effect verklaard door …

Answer 15

1) Diffusie van verantwoordelijkheid: Noodsituaties duidelijk en verwachten dat anderen hulp zullen bieden
2) Impliciete sociale invloed: situatie is ambigu en indruk dat anderen het niet zien als noodsituatie, er komt geen diffusie voor

=> in beide gevallen wordt er niet geholpen

Question 16

Draagwijdte van bystander effect

Answer 16

• virtuele omgeving is voldoende waarde voor bystander effect
• 5-jarigen tonen bystander effect met gelijkaardige zelfbeschrijvingen als de volwassenen

Question 17

Hoe kan je bystander effect ongedaan maken

Answer 17

• Als er bij normovertreding men zich ook persoonlijk benadeeld voelt
• Bevestigd door veldexperiment van Chekroun in park (afval) en winkelcentrum (graffiti)

Question 18

Falsificatie-onderzoeken van het model over bystander effect (Darley en Latané)

Answer 18

• Bystander treedt op bij volwassenen met kinderen, terwijl volwassenen extra verantwoordelijkheid op zich nam
• Bystander effect treedt op wanneer dns omstanders niet zien, zich voorstellen met veel mensen deed altruïstisch gedrag afnemen

Question 19

Het bystander-effect van Darley en Latané

Answer 19

= terughoudenheid om hulp te bieden door aanwezigheid van anderen
MODEL:
Situatie opmerken
Situatie interpreteren als noodsituatie
Zichzelf verantwoordelijk achten
Zichzelf bekwaam achten om te helpen
Beslissen om te helpen