HC Endocrinologie

Question 1

Voornaamste functie van hormonen

Answer 1

Communicatie (als signaalmolucuul)

Question 2

Belangrijkste klieren (hormonen)

Answer 2

Epifyse, hypofyse, schildklier, bijschildklier, thymus, bijnier, nier, alvleesklier/ pancreas, (hart, vetcellen, darm,) ovaria, testes

Question 3

Soorten chemische signalering

Answer 3

-Endocrien: via bloed met hormonen
-Neurocrien: via zenuwen bv verbinding hypothalamus aan posterior hypofyse (neurohormonen)
-Paracrien: diffusie door weefselvloeistof na uitscheiding door endocriene cel
-Autocrien: zelf uitgescheidde signalen binden aan eigen receptoren

Question 4

Andere wijzen van afgifte: Exocrien: holocrien, apocrien, eccrien. Wat betekent exocrien?

Answer 4

• Exocrien: afgifte aan de buitenwereld.
  (- Holocrien: de talgklieren, productie en afgifte in het cellichaam totdat het vol zit en de cel met inhoud wordt geloosd in de afvoergang.)
  (- Apocrien: melkklieren – het bovenste deel van de secreet vormende cel (apicale deel) gaat samen met het secreet naar de buitenwereld)
  (- Eccrien: traanklieren, speekselklieren - wordt er secreet uitgescheiden zonder dat cel aan integriteit verliest (blijft intact))

Question 5

Functie van hormonen

Answer 5

Homeostase
- Waterhuishouding, zouthuishouding
- Groei
- Metabolisme
- Voortplanting

Question 6

Soorten hormonen (structureel)

Answer 6

-Peptiden
-Steroïden
-Amines
-Eicosanoïden

Question 7

Wat is de meest diverse groep signaalstoffen?

Answer 7

Peptiden

Question 8

Voorbeelden peptidehormoon

Answer 8

TSH (maar 3 aminozuren) en insuline

Question 9

Waarvan zijn steroïdhormonen derivaten?

Answer 9

Cholesterol

Question 10

Noem voorbeelden van steroïdhormonen

Answer 10

Cortisol, aldosteron, geslachtshormonen: oestradiol en testosteron

Question 11

Noem aminehormonen

Answer 11

Dopamine, catecholamines: epinephrine/adrenaline en norepinephrine

Question 12

Eicosanoïden zijn derivaten van:

Answer 12

Vetzuren

Question 13

Welke soort signaalstoffen zijn eicosanoïden vooral?

Answer 13

Paracrien

Question 14

Welke belangrijke signaalstoffen bij immuunreacties behoren tot de eicosanoïden?

Answer 14

Prostaglandines

Question 15

Noem verschillende functies van prostaglandines

Answer 15

-Ontstekingsmediatoren
-Koorts opwekken
-Pijnsensatie versterken
-Afgeven placenta: contractie uterus
-Vasoconstrictie / vasodilatatie: darm/long

Question 16

Welke soort medicijnen remmen prostaglandines?

Answer 16

NSAIDS zoals ibuprofen en aspirine

Question 17

Werkwijzen van hormonen

Answer 17

-Oppervlaktereceptor G-protein coupled
>koppeling aan second messenger voor verandering intracellulaire processen.
>op het celmembraan
-Binding intracellulaire receptor
>Steroïdhormonen > binden DNA als complex en transcriptie activeren
>genomisch
-Ionkanaal gekoppelde PM receptoren
> directe activatie van processen in de cel
>insuline, groeihormonen
> in het celmembraan

Question 18

Hoe wordt de hypothalamus gekenmerkt?

Answer 18

-Deel v.d. hersenen met groot aantal kernen (groep herkenbare neuronen=kern)
-Bijna elke hersenregio staat in contact met de hypothalamus
-Integratie van omgeving en lichaam en handhaven in lichaamsfunctie: autonome zenuwstelsel, hormoonhuishouding, voortplanting

Question 19

Vanuit welke locaties krijgt de hypothalamus signalen?

Answer 19

-Ruggenmerg
-Retina via de nervus optimus
-Hersenen
-Thermo- en osmoreceptoren

Question 20

Functie hypofyse

Answer 20

• Stimulatie van perifere klieren en de perifere klieren geven een hormoon af

Question 21

Posterior hypofyse functies

Answer 21

-Neurocriene communicatie met hypothalamus: neurohormonen worden vanuit de axonen (indien actief) afgegeven aan het bloed door posterior pituitary.
>Geproduceerde hormonen gaan direct naar de organen
>neuroendoriene deel

Question 22

Neurohormonen voorbeelden (van hypothalamus)

Answer 22

Oxytocine, ADH (vasopressine)

Question 23

Anterior hypofyse (voorkwab) functies

Answer 23

-Ontvangt releasing en/of inhibiting hormonen vanuit de hypothalamus. Endocriene cellen van de anterior pituitary geven als gevolg meer of minder van het corresponderende hormoon af.
>Hormonen van de anterior pituitary beïnvloeden klieren in de periferie.
>poortadersysteem met hypothalamus

Question 24

Voorbeelden hormonen van de anterior pituitary met functie

Answer 24

-Groeihormoon
-FSH en LH
-TSH: stimuleert schildklier
-Prolactine: stimulatie borstontwikkeling en melkproductie
-ACTH: stimuleert cortisolproductie van bijnieren

Question 25

GnRH (van de hypothalamus)

Answer 25

Stimuleert secretie FSH en LH door de anterior pituitary

Question 26

Welke negative feedback loops bestaan er voor de hormoonhuishouding?

Answer 26

-Long-loop feedback: periferie hormoon naar anterior pituitary en hypothalamus voor negative feedback -Short-loop feedback: tropic hormoon (van de hypofyse) gaat naar de hypothalamus

Question 27

Tropic hormonen

Answer 27

Hormonen geproduceerd door de anterior pituitary met als target perifere hormoonklieren

Question 28

(Nor)adrenaline vs cortisol

Answer 28

-Adrenaline: energie vrijmaken, hartslag/bloeddruk, geheugen (hoger) -Cortisol: energie, onderdrukt immuunsysteem, geheugen (bevordert info-opslag),

Question 29

Cortisolritmes

Answer 29

Ritme van cortisolconcentraties in het bloed door kleine stresspiekjes en negative feedback

Question 30

Welke hormonen worden geproduceerd in het bijnierschors?

Answer 30

Mineralocorticoïden zoals aldosteron Glucocorticoïden zoals cortisol

Question 31

Mineralocortcoïden

Answer 31

mineralocorticoiden (aldosteron > terugresorptie van water en Na)

Question 32

Functie aldosteron

Answer 32

Terugresorptie water en natrium

Question 33

Functie cortisol

Answer 33

Stimulatie glucoseomzetting, bevorderen informatieopslag, onderdrukken immuunsysteem >steroïdehormoon

Question 34

Welke hormonen maakt het bijniermerg?

Answer 34

Adrenaline (epinephrine) en noradrenaline

Question 35

Functie (nor)adrenaline

Answer 35

Activatie animale zenuwstelsel Hart/bloeddruk/metabolisme/geheugen stimulatie

Question 36

Affiniteit van glucocorticoïd receptoren (non-genomisch en genomisch) en mineralocorticoïdreceptoren voor cortisol

Answer 36

Glucocorticoïdreceptor: hoge affiniteit Mineralocorticoïdreceptor: lage affiniteit

Question 37

Freezingreactie door angstgeheugen bij ...

Answer 37

Aversieve stimulus + corticosteron (een glucocorticoïde)

Question 38

Minder freezing reaction bij toedoening antagonist van glucocorticoïde: namelijk ...

Answer 38

RU486

Question 39

Stresshormonen

Answer 39

nor(adrenaline), cortisol

Question 40

Langdurige stresssymptomen

Answer 40

-Hoge glucosespiegels -Hoge hartslag/bloeddruk -Verslechterd geheugen -Kwetsbaar voor ziekten -Angst en depressie -Vermoeidheid en slaapproblemen

Question 41

Cushing Syndrome

Answer 41

Pathologie van de bijnier en hypofyse (hypofysetumor: Cushing Disease), non-hypofyse tumor: ecotopisch ACTH syndroom >Glucocorticoïd therapie >teveel ACTH: en teveel cortisol.

Question 42

Addison Disease

Answer 42

Aldosteron/Cortisol deficiency disease, erstig verhoogd ACTH en cortisol en aldosteron op 0. ACTH productie wordt niet geremd

Question 43

Groeihormoon secretie vooral in de ...

Answer 43

Puberteit

Question 44

GH functies

Answer 44

-Afgifte aan lever > secretie Insulin-Like-Growth Factor (IGF-I) -Afgifte aan vele organen en weefsels >eiwitsynthese, metabolisme stimulatie

Question 45

GH metabolisme stimulatie

Answer 45

-Omzetting glycogeen naar glucose -Vet naar vetzuren -Meer opname van aminozuren door spieren -Meer eiwitsynthese in spieren -Stimulatie weefselgroei o.i.v. IGFs

Question 46

Syndroom met GH

Answer 46

Gigantisme, overproductie GH door bv een tumor = acromegaly

Question 47

Welk orgaan wordt door TSH gestimuleerd?

Answer 47

De schildklier

Question 48

Welke hormonen maakt de schildklier

Answer 48

Joodthronine (T3) en thyroxine (T4)

Question 49

Wat is nodig voor de aanmaak van T3?

Answer 49

Jodium en thyrosine

Question 50

Functies T4 en T3

Answer 50

- Stimulatie van het metabolisme via genen voor bepaalde enzymen, en stimulatie van de hersenontwikkeling - Remming TRH en TSH productie door Hypothalamus en anterior pituitary

Question 51

Goiter

Answer 51

Vergrootte schildklier

Question 52

Hypogoiter

Answer 52

Te weinig T4 en T3 door te weinig jodium >Overproductie TSH > Stimulatie afgifte T4 en T3. >Vergrootte schildklier

Question 53

Hyperthyroïd Goiter

Answer 53

Een antilichaam activeert de TSH receptor >Stimulatie afgifte T4 en T3, TSH spiegel laag

Question 54

Welk hormoon van de hypothalamus remt de anterior pituitary in de aanmaak van TSH

Answer 54

Dopamine

Question 55

Calcium regulatie

Answer 55

Secretie/absorptie door darmen Absorptie door nieren Mineralisatie van botten

Question 56

Calcium is betrokken bij bijvoorbeeld deze processen:

Answer 56

Intracellulaire signalen Contractie Exocytose Bloedstolling

Question 57

Vitamine D, wat is het en hoe wordt het gemaakt?

Answer 57

Steroïdehormoon -Vorming in de huid o.i.v. licht en via voedsel -Omzetting in lever en nier nodig voor actieve vorm

Question 58

Vitamine D functies

Answer 58

-Stimulatie calciumopname uit darmen -Stimulatie calciumopname uit botten, stimulatie mineralisatie botten -Stimulatie heropname van calcium in de nieren -Meer vrij calcium

Question 59

Parathroïd hormoon (PTH)

Answer 59

Peptidehormoon -Stimulatie calciumopname uit bot -Stimulatie heropname van calcium in nieren -Stimulatie vorming vitamine D -Botafbraak -Netto toename calciumspiegels

Question 60

Osteoporose

Answer 60

Bot raakt erg verzwakt en poreus door botontkalking > bij tekort calcium en vitamine D in het voedsel en te veel vet en suiker

Question 61

Hormonen voor stimulatie botvorming en remming ervan

Answer 61

GH, Vitamine D (mineralisatie), estrogeen Remming door cortisol

Question 62

Hormonen voor stimulatie van botafbraak en remming ervan

Answer 62

PTH, Vitamine D, cortisol Remming door estrogeen

Question 63

Fases van metamorfose

Answer 63

Premetamorfose Prometamorfose Climax

Question 64

Rol van schildklierhormoon (T4+T3) bij metamorfose van amfibieën.

Answer 64

Versnelde metamorfose bij toediening schildklierhormoonextract. Verwijdering van schildklierhormoon leidt tot een permanent larvaal stadium

Question 65

Volgorde van expressie bij metamorfose thyroid receptoren en hormonen

Answer 65

TRa piek - TRb lichte parabool - T3 -T4

Question 66

Hoe wordt de rol van schildklierhormoon bij amfibie metamorfose verklaard?

Answer 66

Het aantal receptoren voor de hormonen T4 en T3 neemt al vroeg al sterk toe (TRα, TRβ), en later pas secretie T3 en T4.

Question 67

Resultaat van ontbreken van TSH of thyroïdhormoonreceptoren.

Answer 67

Maturatiestoornissen