HC.6 Botaanleg, remodelling en reparatie

Question 1

Welke soorten botvorming zijn er?

Answer 1

• Desmale (membraneuze) verbening
• Enchondrale verbening

Question 2

Waarvoor is Desmale verbening?

Answer 2

Platte beenderen: schedel, heup en schouderblad.
Ook voor breedtegroei van pijpbeenderen.

Question 3

Waarvoor is enchondrale verbening?

Answer 3

Verantwoordelijk voor lengtegroei van pijp beenderen via epifysairschijf. Er ontstaat bot uit kraakbeen

Question 4

Welke zones bij enchondrale verbening?

Answer 4

1. Rustzone
2. Proliferatie zone
3. Hypertrofische zone: bot zwelt op
4. Ossificatiezone: vanuit kraakbeenzone wordt het weefsel gecalcifiseerd waarna er ossificatie optreed.

Question 5

Verschil in groei bij desmale verbening tov enchondrale?

Answer 5

Bij desmale verbening is er geen tussentap van kraakbeen, onrijpe stamcellen differentiëren direct naar osteoblasten.

Question 6

Wat is botweefsel eigenlijk?

Answer 6

Gewoon gedifferentieerde vorm van bindweefsel.

Question 7

Welke bouwstenen heeft bot?

Answer 7

 Osteoblasten
 Osteocyten
 Osteoclasten

Daarnaast botmatrix en calcium kristallen

Question 8

Hoe ontstaat osteoblast?

Answer 8

Door differentiatie van mesenchymale stamcel

Question 9

Functie van Osteoblast?

Answer 9

Productie van osteoid : ongemineraliseerde bot matrix

Question 10

Wat gebeurt er bij mineralisatie?

Answer 10

Apatiet of hydroxyapatiet kristallen worden ingebouwd (dit maakt het bot hard)

Question 10

Hoe kan je histologisch actieve osteoblasten herkennen?

Answer 10

Inactieve osteoblaste zijn plat en een stuk kleiner. Actief zijn ze veel kubischer en meer rechthoekig.

Question 11

Belangrijkste van Osteoïd!!

Answer 11

Het is ongemineraliseerde bot matrix

1. maximaal 2% van het botvolume
2. maximaal 20% van het botoppervlak

Als dit afwijkend is kan er osteomalacie zijn.

Question 12

Op welke manieren kan dit mineralisatie proces klinisch relevant zijn?

Answer 12

 Radionucleotiden (Tc) – nucleaire geneeskunde
 Tetracycline – pathologie
 Metaal-geinduceerde osteomalacie

Je kan gewoon dingen mee laten inbouwen in het bot en dit gebruiken voor diagnostiek.

Question 13

Wat is een osteocyt?

Answer 13

Gematureerde osteoblast die is ingevangen in osteoid. Ze spelen een rol bij mechanotransductie.

Question 14

Waaruit ontstaan osteoclasten?

Answer 14

Hematopoëtische stamcel (monocytaire reeks)

Question 15

Wat doen osteoclasten?

Answer 15

Botmatrix afbreken.

Question 16

Belangrijke receptor die osteoclasten reguleert?

Answer 16

Rank-receptor: als rank bind wordt de osteoclast geactiveerd.

Met medicijnen kan je dit remmen

Question 17

Wat is remodeling?

Answer 17

Vervanging/ omvorming van bot gedurende leven

Question 18

Wat doet calcitonine en waar wordt het geproduceerd?

Answer 18

In C-cellen van schildklier, remt osteoclast activiteit

Question 19

Wat doet PTH?

Answer 19

Het remt direct de osteoblast activiteit. Echter als een osteoblast PTH bindt gaat het IL-6 en IL-11 produceren, die naastgelegen osteoclasten activeren (indirect effect)

Question 20

Wat is dus het beeld bij hyperparathyreoïdie?

Answer 20

Toename botafbraak, verhoogd calcium in bloed

Question 21

Hoe kan je eerdere remodeling zones onderscheiden histologisch?

Answer 21

Je ziet cementlijnen/kitlijnen

Question 22

Probleem bij Morbus Paget?

Answer 22

Sterk verhoogde bot remodeling. Histologisch zie je veel kitlijnen.

Question 22

Welke fases heb je bij factuurgenezing?

Answer 22

1. Vorming hematoom (<12 uur)
2. Vorming granulatieweefsel (>48 uur): Fibroblasten vormen aan rand van hematoom granulatieweefsel. Macrofagen halen bloedpigmenten en dood bot weg.
3. Intramembraneuze en enchondrale ossificatie (1-4 weken): er ontstaat woven bot
4. Remodeling (>4 weken): ombouw van woven bot naar lamellair bot.

Question 23

Hoe kan je botweefsel in kleine stukjes krijgen om te onderzoeken?

Answer 23

1. ontkalking (met azijnzuur of mierenzuur) 2. Inbedden in plastic (zonder ontkalking)

Question 23

Welke manieren kan je gebruiken om botweefsel te verkrijgen voor pathologisch onderzoek?

Answer 23

 Crista biopt (hematologisch, metabool)  Jamshidi biopt (bottumor)  Excochleatie (bottumor, het bot uitschrapen)  Excisie/ resectie

Question 24

Nadelen ontkalking?

Answer 24

Niet mogelijk om te zien hoe het bot mineraliseert. Dus je kan niet gebruiken om bijv osteomalacie te beoordelen.

Question 25

Indicaties inbedden in plastic?

Answer 25

 metabole botziekte (calcificatie kan beoordeeld worden)  hematologische ziekte (optimaal cel detail)

Question 26

Wanneer langzame mineralisatie en verdenking op osteomalacie?

Answer 26

Als je teveel osteoïd ziet.

Question 27

Welke kleuring kan je gebruiken om mineralisatie te zien?

Answer 27

Goldner-kleuring

Question 28

Aan het einde van het college is nog wat ingegaan op een aantal tumoren van bot en histologie daarachter. Check it out.

Answer 28

Leerdoelen college:  Student leert uit welke elementen bot is opgebouwd  Student leert het samenspel tussen bot-aanmaak en bot-afbraak  Student leert microscopische bewerkingstechnieken van bot  Student leert enkele van de meest voorkomende botziekten