hoofdstuk 1 Flashcards
(79 cards)
1
Q
direct effect van stress
A
stress -> gezondheid (acuut)
2
Q
indirect effect van stress
A
stress -> psychische problemen -> gezondheid
of
stress -> psychische problemen -> gedragscomponenten -> gezondheid
3
Q
effecten stress klinische praktijk
A
- maakt mensen ziek
- verhoogt kans ontwikkelen mentale/fysieke problemen
- negatief effect op herstel
- negatief effect op medische interventies
- negatief effect op communicatie tussen arts en patient
4
Q
definite stress
A
verschil biologisch en psychologisch standpunt
5
Q
biologisch standpunt stress
A
alles wat de homeostasis kan verstoren
6
Q
psychologisch standpunt stress
A
a condition or feeling experienced when a person
perceives that demands exceed the personal and social
resources the individual is able to mobilize
7
Q
stress respons
A
de reactie van het lichaam om de homeostase te herstellen
8
Q
A
9
Q
2 soorten stress
A
- adaptief
- verstorend
10
Q
adaptieve stress (goede stress)
A
- acuut en kortdurend
-snel van herstellen - bereidt het lichaam voor op gevaar
- signaleert gevaar
11
Q
verstorende stress
A
- chronisch
- langdurend
- langzaam herstel
- ontstaat eerder dan dat de stress plaatsvind
- bereid lichaam voor op niks, maar ervaart wel de stress
12
Q
voordelen kortdurende/acute stress
A
- verhoogt immuun reactie
- verhoogt mentale en fysieke performance
- altert
13
Q
nadelen kortdurende/acute stress
A
- emotioneel level
- cognitief level
- gedragsmatig level
- biologisch level
14
Q
emotioneel level
A
negatieve stemming
15
Q
cognitief level
A
concentratie, geheugen
16
Q
gedragsmatig level
A
roken, alcohol
17
Q
biologisch level
A
immuun systeem en endocriene klieren
18
Q
chronische stress voordelen
A
zou symptomen van auto-immuun ziektes kunnen onderdrukken
19
Q
chronische stress nadelen
A
auto-immuun ziektes, cardiovasculaire ziektes, kanker
20
Q
geschiedenis standpunten
A
- Darwin
- Bernard
- Cannon
21
Q
Darwin
A
organisme wat in staat is zich aan te passen aan de omgeving zal overleven
22
Q
Bernard
A
enviroment zit in een organisme: innerlijke omgeving moet stabiel blijven, dan kan je je goed aanpassen aan de omgeving
23
Q
Cannon
A
fight or flight
24
Q
autonome zenuwstelsel bestaat uit
A
- sympatische zenuwstelsel
- parasympatische zenuwstelsel
25
centraal zenuwstelsel
met name neurotransmitters
26
endocriene systeem
aangestuurd door hersenen, maar anders dan CNS, met name hormonen i.p.v. neurotransmitters
27
weg van CNS
sympatisch adrenomedullair systeem (SAM) -> hypofyse -> bijnier (HPA as) -> hormonen
28
sympatisch adrenomedullair systeem (SAM) maakt
- epinephrine
- norepinephrine
29
epinephrine
adrenaline
30
norepinephrine
noradrenaline
31
bijnier (HPA as) maakt
glucocorticoïden
- cortiosol
- steroïden
- estrogenen
- progestines
32
wat doet glucagon
- zorgt ervoor dat energie gemobiliseerd wordt, want op het moment dat je stress ervaart moet er energie vrijgegeven worden
33
functie prolactine
- zorgt ervoor dat de seksdrive onderdrukt wordt
34
additionele stresshormonen activatie
- pancreas
- hypofyse
- hypofyse + hersenen
35
pancreas (alvleesklier)
glucagon
36
37
hypofyse
- prolactine
- vasopressin
38
functie vasopressine
zorgt ervoor dat je aders stijver worden en hartslag omhoog gaat voor meer bloedtoevoer
39
hypofyse + hersenen
- endorfines
- enkepahilnes
40
functie endorfine en enkaphalines
zorgt dat pijn perceptie verminderd wordt
41
Hans Selye
- pionier op gebied van stress
- glucocorticoïden toegevoegd aan het systeem van Walter Canon
- Every stress leaves an indelible scar, and the organism pays for its
survival after a stressful situation by becoming a little older
- General Adaptation Syndrome (GAS)
42
General Adaptation Syndrome (GAS)
Alarm stage (initial respons) -> resistance stage (on-guard) -> exhaustion stage (low ability)
43
alarmfase - processen
- adrenaline - boost
- energie verhoogd
- fight or flight
44
alarmfase - symptomen
- energie
45
alarmfase - hormonen
- adrenaline (epinephrine) omhoog
46
overlevingsfase - processen
- "herstel" maar lichaam vecht nog steeds
- dealen met stress als lichaam niet kan herstellen
47
overlevingsfase - symptomen
- geirriteerd
- frustratie
- slechte concentratie
48
overlevingsfase - hormonen
- cortisol gaat omhoog
49
uitputtingsfase - processen
- opgegeven
- ontstaan van ziektes
50
uitputtingsfase - symptomen
- vermoeidheid
- burn-out
- angst/depressie
51
uitputtingsfase - hormonen
- schade aan het lichaam, immuun systeem, nieren etc.
52
Selye stelde dat
- stress is volledig fysiologisch en je zou het moeten kunnen meten = reactiviteitshypothese
53
reactiviteitshypothese
- stress zou een non-specifieke reactie van het lichaam zijn op elke behoeften of bedreiging
54
reactiviteitshypothese tegenargumtenten
- Mason
- Burchfield
55
Mason tegenargument reactiviteitshypothese
reacties op stress verschillen tussen en binnen individuen
56
Burchfield tegenargument reactiviteitshypothese
het feit dat wij ons niet kunnen aanpassen aan chronische stress heeft meer te maken met psychologische uitputting dan met fysiologie
57
prolonged activation model
- een stressor zal onze gezondheid beïnvloeden wanneer het fysiologische effect verlengd is en voor teveel activatie zorgt
58
Michigan stress model
effect van objectieve stressor op onze gezondheid hangt niet alleen af van de fysische reactie, maar ook van persoonlijkheid
59
samenvatting stressreactie en modellen
- stressreactie is niet een puur fysiologische reactie, anders zou stress niet schadelijk zijn
- niet iedereen heeft zelfde stressreactie
- stressrespons en de duur van de respons is verschillend tussen én in personen
60
cycle of stress (Reznick)
- psycho-biologische reactie op stress
- 4 fases
61
4 fases cycle of stress
1. rustfase
2. spanningsfase
3. reactiefase
4. ontspanningsfase
62
individuele verschillen in stressreactie
-> respons stereotype:
63
responsstereotypen
- stressperceptie
- verwerking
- appraisal
- coping
- genetische make-up
64
situationele verschillen
- niet alle stressoren produceren zelfde stressrespons
- hormonal signature
- gevoeligheid van het lichaam voor stresshormonen
- psychologische context
65
genderverschillen in stressreactie
- fight or flight
- tend and befriend
66
fight or flight
- meer mannelijke reactie
- meer agressief
SNS, glucocorticoïde
67
tend and befriend
- meer vrouwelijke reactie
- zorgdragend; groepsgedrag
- zoeken naar sociale affiliatie
- oxytocine
68
wat kan misgaan in stressreactie
1. niet in staat zijn om het uit te zetten
2. niet in staat zijn om hem aan te zetten
3. niet in staat zijn om hem aan of uit te zetten op een adequate manier
69
kenmerken stressreactie
- mobilisering glucogeen -> zsm afgeleverd aan spieren daarom: verhoging hartslag, bloeddruk en ademhaling
- remming langdurige processen zoals spijsvertering, groei, herstel
70
historische perspectieven omgaan met stress
- gating mechanism
- dichotomy model
- transactional model of stress
71
gating mechanism
- experiment in Noorwegen, springen vanaf 12 M
- vaker blootstellen aan stressor werkt positief, psychologische respons neemt na aantal keer af en blijft dan redelijk stabiel
72
dichotomy model
- het gaat erom hoe jij de stressor waarneemt; als een threat of een challenge
73
transactional model of stress
- perceptie van de situatie en de mogelijkheden die je hebt om ermee om te gaan; als je bij eerste appraisal dreiging waarneemt dan bepaal jij of je met de dreiging om kan gaan (coping) en bij de tweede appraisal of het positieve of negatieve stress geeft
74
first appraisel opties
- perceived threat
- perceived no threat
75
perceived no threat
- geen stress
76
perceived threat
-> second appraisal
77
second appraisal perceived threat
- perceived inability to cope
of
- perceived ability to cope
78
uitkomst
- inability to cope -> negative stress
of
- ability to cope -> positieve stress
79
GUTS theorie
we hebben altij stress en systeem staat altijd aan, behalve als het veilig is, dan wordt het onderdrukt
