Hoofdstuk 7 - Zicht Flashcards
(79 cards)
Wat zijn fotoreceptoren?
Gespecialiseerde licht detecterende cellen, ook wel de receptoren voor zicht (waar transductie plaatsvindt)
Wat is ws de evolutie geweest van de ogen?
- In de verre voorouders van gewervelde dieren, raakten fotoreceptoren gegroepeerd in groepen, als een licht detecterend orgaan (oogvlekken onder de huid). Als eerste functie maakten deze het circidiaanse ritme mogelijk. Daarna konden ze ook schaduwen onderscheiden, wat hielp bij roofieren.
- De huid over de oogvlekken evolueerde tot een transparant vlies waardoor meer licht naar binnen kon en ook beter schaduwen konden worden onderscheiden
- Deze vlekken evolueerden naar binnen, in vloeistof gevulde gaten onder de transparante huid, waardoor schittering werd verminderd en waardoor dieren de richting konden bepalen van het licht
- Een van de membranen over de oogvlekken werd dikker en vormde een lens die het licht versterkte dat de fotoreceptoren bereikte.
- Deze lens evolueerde verder zodat deze het projecteren van een plaatje op de fotoreceptoren mogelijk maakte.
Wat is de retina?
Het netvlies - de achterkant van het oog waar de fotoreceptoren zich bevinden
Wat is de cornea?
Een transparant weefsel waardoor licht wordt gefocused dat het oog binnenkomt
Wat is de iris?
Hiermee wordt oogkleur bepaald en is een donutvormig ondoorzichtig weefsel, waar in het midden zich de pupil bevindt. De spieren in de iris kunnen de pupil groter of kleiner maken afhankelijk van hoeveel licht er naar binnen moet.
Wat is de pupil?
Het gat midden in de iris waardoor het licht het oog binnenkomt
Wat is de lens?
Een transparant weefsel achter de iris, waardoor licht gefocused wordt op de retina. De lens kan zich aanpassen: wordt ronder voor objecten dichterbij en platter voor objecten verder weg.
Hoe zorgen de cornea, de iris, en de lens voor het vormen van plaatjes op de retina?
Licht dat binnenkomt via de cornea wordt al iets geconvergeerd, waarna het via de pupil, die in grootte wordt aangepast door de spieren in de iris, afhankelijk van de hoeveelheid licht, op de lens valt die het licht verder convergeert zodat het onderste boven de fotoreceptoren op de retina bereikt. De hersenen vertalen input van lager op het retina als boven en input van hoger op het retina als onder.
Wat zijn kegeltjes (cones)? Hoe noem je kegeltjes-zicht?
fotoreceptoren in de vorm van kegeltjes in het retina die verantwoordelijk zijn voor het zien van kleur, het zien van details en het zien bij veel licht.
Kegeltjes-zicht noem je ook wel fotopisch zicht.
Wat zijn staafjes (rods)? Hoe noem je staafjes-zicht ook wel?
Fotoreceptoren in het retina in de vorm van staafjes die zien bij weinig licht mogelijk maken
Staafjes-zich noem je ook wel scotopisch zicht.
Hoe werkt transductie in het oog?
Licht bereikt fotoreceptoren (kegeltjes en staafjes) in het retina, waar transductie plaatsvindt. Het buitenste deel van iedere fotoreceptor bevat een chemische stof die reageert op licht (photochemical). Als er licht op deze chemische stof valt, triggert dit een serie van chemische reacties in het membraan van de receptorcel, waardoor er een electrische verandering over het membraan ontstaat. Deze electrische verandering zorgt voor een electrische reactie in andere cellen in het retina, die leiden tot actiepotentialen in neuronen in de optische zenuw. Deze loopt van de achterkant van het oog naar de hersenen.
Waar op het retina bevinden zich kegeltjes en staafjes? Waar niet? Hoe noem je de plek waar ze zich niet bevinden?
Kegeltjes bevinden zich het meest in de fovea, een gebied ter grootte van een speldenknop op het netvlies dat zich in de meest directe gezichtslijn bevindt.
Staafjes bevinden zich overal behalve in het fovea en de meeste staafjes bevinden zich in een ring op 20 graden weg van de fovea.
De plek waar de axonen van de neuronen samenkomen en de optische zenuw vormen, bevinden zich geen receptorcellen waardoor hier zich de blinde vlek bevindt.
Wat is donker adaptatie? Hoe werkt dit?
Het gradueel vergroten van de gevoeligheid in zien die optreedt wanneer je een kamer binnengaat waar het donker is.
Op het moment dat je van een lichte plek naar een donkere plek gaat, zie je slecht. Er is niet genoeg licht voor de kegeltjes en de staafjes zijn nog niet actief. De rhodopsin (fotochemische stof van de staafjes) moet reactiveren en dat duurt enkele minuten (25 minuten om helemaal te reactiveren). Op het moment dat rhodopsin (gedeeltelijk) is gereactiveerd kun je beter zien in het donker.
Wat is licht adaptatie? Hoe werkt dit?
Het verkleinen van de gevoeligheid van het zicht op het moment dat je van een donkere situatie naar een situatie gaat met veel licht.
Op het moment dat er ineens veel licht je ogen binnenkomt, zullen de staafjes maximaal reageren zodat je verblind bent waarna het ongeveer 5 minuten duurt om de rhodopsin af te breken en de staafjes inactief worden onder invloed van het licht. Daarna kun je weer normaal zien met je minder gevoelige kegeltjes.
Welke drie fenomenen zijn van belang bij donker en licht adaptatie? Welke is het belangrijkst?
- Groter en kleiner worden van de pupil om meer of minder licht door te laten
- Tijdelijke veranderingen in de gevoeligheid van de visuele neuronen die input krijgen van de receptorcellen
- Verschil in gevoeligheid tussen staafjes en kegeltjes
Het verschil in gevoeligheid tussen staafjes en kegeltjes is het belangrijkst bij donker en licht adaptatie
Wat is rhodopsin en hoe werkt dit? Wat gebeurt ermee bij teveel licht?
Rhodopsin is de fotochemische stof die ervoor zorgt dat er transductie optreedt in staafjes doordat er bij licht inval een structurele verandering in de rhodopsin molekulen optreedt, waardoor er een chemische reactie optreedt in het membraan van het staafje, die op zijn beurt weer zorgt voor een verandering in electrische spanning over het membraan.
Als er teveel licht op rhodopsin valt dan wordt het afgebroken in twee inactieve stoffen, waardoor de staafjes niet meer werken.
Op basis waarvan kunnen we kleur zien? In welke range zit zichtbaar licht?
Op basis van de golflengte van het licht? Golflengtes van licht die zichtbaar zijn voor mensen zitten in de range van 400 tot 700nm
Wat is the three primaries law? (drie primaire kleuren wet?)
Stelt dat drie verschillende golflengtes van licht kunnen worden gecombineerd om alle kleuren te maken die het oog kan zien. Deze primaire golflengtes zijn rood (langere golflengte), groen (middelste golflengtes) en blauw (kortste golflengtes)
Wat is de law of complementarity?
Stelt dat er paren van golflengtes van licht bestaan die samen de sensatie van wit geven.
Hoe verschilt het mengen van licht met het mengen van verf?
Het mengen van licht gaat over additief mixen van kleur, als je alle kleuren mixt krijg je wit, en het mengen van verf gaat over het subtractief mixen van kleur, als je alle kleuren mixt krijg je zwart. (er kan dan geen licht meer gereflecteerd worden)
Wat stelt de trichomatische theorie?
Het zien van kleur ontstaat door de gecombineerde activeit van drie verschillende type receptoren, ieder gevoelig voor een verschillende golflengte van licht.
Hoe linkt de trichomatische theorie aan de three-primaries law? Hoe was de theorie gevalideerd?
Als er drie verschillende kegeltjes zijn die gevoelig zijn voor verschillende golflengtes, dan is het mogelijk om met verschillende activatie van die drie type kegeltjes iedere kleur licht te maken, volgens de three-primaries law.
Deze theorie is gevalideerd door de vondst van drie verschillende type kegeltjes, ieder met een verschillende fotochemische stof die dat type kegeltje gevoelig maakt voor een bepaalde range van golflengtes van licht.
Hoe werkt kleurenblindheid?
Mensen die kleurenblind zijn missen een bepaald type fotochemische stof voor kegeltjes (meestal groen of rood). Dit noem je dichromaten (tov trichromaten). Bij golflengtes in een bepaalde range is dan maar 1 type fotoreceptor actief waardoor de persoon geen manier heeft om kleur te mengen.
Waarom komt kleurenblindheid vaker voor bij mannen dan bij vrouwen?
Kleurenblindheid wordt veroorzaakt door een recessief gen dat zich op het X-chromosoom bevindt. Omdat mannen maar 1 X-chromosoom hebben, wat ze van de moeder erven, is 1 defect gen voldoende om kleurenblindheid te veroorzaken.