Hoorcollege week 4 Flashcards

(117 cards)

1
Q

Wat betekend diarree?

A

Diarree = > 3x per dag water dunne ontlasting of >3x per dag veranderende consistentie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat zijn de meest voorkomende verwekkers van diarree in Nederland?

A

Viraal:
- rota virus
- noro virus
- astovirus
- adenovirus

Bacterieel:
- camphylobacter
- salmonella
- shigella
- yersinia
- E. coli
- vibrio
- cholerae
- costridium diffficile

Parasitair:
- giardia lambila
- entamoeba histolytica

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is de transmissie route van gastro-intestinale infecties (infecteuze diarree)?

A

feco-oraal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat zijn risicofactoren voor infecteuze diarree?

A
  • slechte hygiene
  • hoog pH in maag
  • verminderde mortiliteit van darm
  • veranderd intestinale flora
  • deficiëntie van antilichamen (IgA, IgG)
  • intrensieke ziekte van darmepitheel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Waar kan je naar kijken om in te schatten hoe erg dehydratie is/of er dehydratie is?

A
  • interesse om te drinken
  • gewicht daling
  • bewustzijn
  • vitale parameters: pols, bloeddruk, ademfrequentie, capillair refile
  • tempratuur handen en voeten
  • diurese (plassen)
  • traansproductie
  • vochtige slijmvliezen
  • huidturgor
  • ingevallen ogen?

Lichamelijk onderzoek extra aandacht voor: roseolen (rode/roze vlekken) –> wijst op salmonella typhi infectie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wanneer spreek je van:
- miminaal/geen dehydratie
- mild/matige dehydratie
- ernstige dehydratie

A
  • miminaal/geen dehydratie: <3% lichaamsgewicht verlies
  • mild/matige dehydratie: 3-9% lichaamgewicht verlies
  • ernstige dehydratie: >9% lichaamsgewicht verlies
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hoe word dehydratie ingedeeld met behulp van natrium concentratie?

A

Isotone dehydratie = normale natrium

Hypotone dehydratie = verlaagd natrium

Hypertone dehydratie = verhoogd natrium

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hoe wordt dehydratie behandeld + wat is het werkingsprincipe hier achter

A

Liefst behandeld met: ORS = orale rehydratie solutie

principe: SGLT in darm actief natrium en glucose over darmmembraan pompen waarbij passief water mee komt
–> ORS heeft glucose en natrium in zo’n verhouding dat SGLT optimaal werkt –> optimaal na en glu over membraan pompen en passief water mee nemen –> rehydratie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat is niet nodig om te doen bij de behandeling van dehydratie?

A
  • darmmotiliteit verminderen (opiaten)
  • absorptie van toxines (norit)
  • veranderen van intestinale flora (probiotica)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hoeveel % extra onderhoudsvocht rekenen bij iemand die gedehydreerd is en koorts heeft?

A

elke graad verhoging: 12% extra onderhoudsvocht rekenen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat zijn opname indicatie voor een kind met dehydratie?

A
  • vitaal bedreigd kind
  • bewustzijn stoornissen
  • leeftijd < 2 maanden
  • falen ORS behandeling
  • sociale indicatie: capabele ouders?
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wordt er antibiotica gegeven bij de behandeling van diarree?

A

In principe terughoudend met antibiotica geven bij behandeling van diarree/dehydratie behalve bij bacteriele infectie met:
- salmonella typhi/nontyphi of shigella dysenterie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hoeveel keer per jaar ee bovenste luchtweg infectie wordt gezien als normaal bij kinderen?

A

normaal: 6 tot 8 episoden met verkoudheid per jaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is de meest voorkomende bovenste luchtweginfectie?

A

Acute rhinitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat zijn de symptomen bij acute rhinitis?

A
  • snot, niezen
  • verstopping
  • zuigelingen: dyspnoe, drinken verminderen/weigeren
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Door welke verwekkers ontstaat een acute rhinitis?

A

95% viraal: Rhino virus, corona virus, HMP, RS virus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hoe behandel je een acute rhinitis?

A

bij neusobstructie:
- spoelen met NaCl 9% oplossing
- xylomethazoline (alfa-mimeticum) geeft vasoconstrictie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Vanaf ongeveer welke leeftijd kan een sinusitis voorkomen in:
- sinus frontalis
- sinus maxillaris

A
  • Sinus frontalis: > 12 jaar
  • Sinus maxillaris: > 5 jaar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Welke klachten bij sinusitis?

A
  • Lokale pijn: kloppijn die erger wordt bij vooroverbuigen of aanraken van sinus
  • koorts
  • malaise
  • nasale spraak
  • purulente neusuitvloei, soms met bloed
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Welke verwekker kan zorgen van sinusitis?

A

virus en secundair bacterieel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wat is de behandeling van een sinusitis?

A
  • neussoepel NaCl 9%
  • xylomethazoline
  • antibiotica

LET OP: NIET STOMEN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Welke klachten kunnen voorkomen bij acute tonsillitis?

A
  • keelpijn
  • hoesten
  • malaise
  • ademhalingsbelemmering
  • slikpijn
  • cervicale lymfadenopatie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Welke verwekkers kunnen zorgen voor acute tonsillitis?

A

Rhinovirus, adenovirus, Epstei-Barr virus (pfeiffer), groep A streptokokken (+ roodvonk beeld geven)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Wat is de behandeling van acute tonsilitis?

A
  • Geen
  • bij streptokokken als ziekteverwekker: antibiotica (penicilline)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Wat is de fysiologische ontwikkeling van de tonsillen?
Tonsillen groeien tot ± 6e levensjaar en worden daarna weer kleiner (involutie)
26
Wanneer wordt een tonsillectomie gedaan bij kinderen?
- Obstructieve slaap apneu syndroom: sneurken, ademstop (20 sec), hypoxie - belemmering eten en slikken
27
Wat is de fysiologische ontwikkeling van het adenoïd?
adeoïd groeit tot ± 6 jaar en wordt daarna weer kleiner (involutie)
28
Welke symptomen passen bij adenoïditis?
- openhangende mond - neusverstopping - obstructie van buis van Eustachius: doofheid en otitis * lange termijn: spraak-taal ontwikkelingsstoornis - cervicale lymfadenopathie - postnasale drip - slikproblemen - snurken - slaapapneu - 'failure to thrive'
29
Wat is vaak de verwkker van adenoïditis?
Bacterieel: streptokokken, H. Influenzae
30
Wat is de behandeling van adenoïditis?
- acuut: antibiotica - later: adenotomie --> grote recidief kans
31
Wat is vaak de verwekker van laryngitis subglottica?
75% gevallen: para-influenza virus
32
Wat is de epidemiologie van Laryngitis subglottica?
- leeftijd meestal: 1-4 jaar - periode: herst, en winter - niet zeldzaam
33
Welke symptomen kunnen optreden bij laryngitis subglottica?
- na verkoudheid hese stem - 'zeehondenblafhoest' - progressieve inspiratoire stridor (avond/nacht) - subfebriele tempratuur
34
Wat zijn symptomen bij zeldzame complicatie van laryngitis subglottica: ernstige obstructie
- angst, onrust - sterk intrekken - zacht tot opgeheven ademgeruis bij auscultatie - bleekheid, cyanose
35
Wat is de behandeling van laryngitis subglottica?
- rustig maken: kan symptomen self-limited zijn - glucocorticosteroiden 1 malig - GEEN antibiotica - indien ernstig benauwd: kind observeren - zo nodg: zuurstofsuppletie, intuberen
36
Wat is vaak de verwekker bij epiglotitis?
H. Influenzae type B (HIP)
37
Wat is de prognose van epiglotitis?
Zonder behandeling: dood door verstikking
38
Symptomem bij epiglotitis?
- acuut ernstig ziek kind - hoge koorts - snel progressieve inspiratoire stridor (geluid bij inademen) - kind zit rustig rechtop - kin vooruit, slikpijn - kwijlen - GEEN hoest - GEEN heesheid
39
Waar moet je altijd op letten bij verdenking epiglotitis?
NIET MET SPATEL IN KEEL KIJKEN - erin kijken kan zwelling laten toenemen en zorgen voor een acute totale obstructie
40
Wat is de behandeling van epiglotitis?
- antibiotica tegen H. influanzae - intuberen onder narcose - nood: tracheotomie
41
Hoe ziet een normaal trommelvlies eruit?
- glanzend en doorschijnend - kleurloos of parelgrijs - centrale positie van hamersteel - scherpe lichtreflex in de onderste kwadrant - lucht in middenoor - normale beweeglijkheid
42
Welke vormen van otitis media zijn er?
1. Acute otitis media (AOM) 2. Otitis media met effusie (OME) 3. Actieve chronische mucosale otitis media (ACMOM)/chronische suppuratieve otitis media (CSOM)
43
Wat is de definitie van Acute otitis media (AOM)?
Acute otitis media (AOM) = ontsteking van middenoor met ophoping van vocht in middenoor + klachten en tekenen van acute infectie
44
Symptomen van acute otitis media?
- recent en acuut onstane oorpijn - koorts - prikkelbaarheid - nachtelijke onrust
45
Hoe zit het trommelvlies eruit bij acute otitis media?
- Erytheem (rood) - opbolling (vocht in het middenoor) - otorroe = loopoor (pus uit oor)
46
Wat zijn risicofactoren voor Acute otitis media?
- passief roken - creche bezoek - afwijkende anatomie - obstructie in KNO gebied - genetische aanleg
47
Hoeveel % van kinderen heeft een episode van acute otitis media meegemaakt voor 4e levensjaar?
50-84%
48
Wat zijn de verwekkers van acute otitis media?
Viraal (vaak): RSV, influenae, verkoudheidvirussen Bacterieel (minder): streptococcus pneumoniae, H. influenzae, groep A streptococcen, Moraxella catarrhalis
49
Hoe is het beloop van een acute otitis media?
- Gunstig: 80% na 2-3 dagen vermindering klachten zonder behandeling - 4-8% krijgt loopoor - complicaties zijn zeldzaam
50
Wat is de behandeling van Acute otitis media?
- Symptomatisch: pijnbestrijding en mogelijk neusverstopping Wathfull waiting bij: - niet ernstige zieke kinderen ouder 6 md - eenzijde AOM - zonder otorroe - Chirurgische behandeling; trommelvliesbuisjes > 3 ontstekingen in 6 md OF > 4 ontstekingen in 12 md
51
Wanneer wordt er antibiotica gegeven bij acute otitis media?
- Ernstig zieke kinderen of kinderen die zieker worden - En verhoogd risico op complicatie: * < 6 md leeftijd * anatomische afwijking in KNO gebied * status na ooroperatie * gecomprimeerde immuunsysteem - leeftijd < 2 jaar met OMA - Na 3 dagen geen verbetering - 1e presentatie met ottoroe + koorts/pijn
52
Welke mogelijke complicaties kunnen optreden bij acute otitis media?
Intracranieel: - hersenabsces - meningitis - sinustrombose Extracranieel: - N. facialis parese - labyrinthitis - mastoiditis - gradenigo syndroom
53
Wat is de betekenis van otitis media met effusie (OME)?
Otitis media met Effussie = ophoping van vocht in het middenoor zonder teken van acute ontsteking
54
Wat is het trommelvliesbeeld bij otitis media met effusie?
vocht ophoping achter trommelvlies (luchtbellen) zonder tekenen van actieve ontsteking (erytheem)
55
Welke symptomen kunnen voorkomen bij otitis media met effusie?
- slechthorendheid - gedragsproblemen - drukkend gevoel op oren - spraak en taalontwikkeling problemen
56
Wat is de epidemiologie van otitis media met effusie?
- piekleeftijd: 6 md - 5 jaar - < 1ste levensjaar: >50% kinderen doorgemaakt - voor naar school gaat: 90% kinderen doorgemaakt
57
Wat zijn risicofactoren voor otitis media met effusie?
- Bovenste luchtweginfectie - allergie - meeroken - reflux - obstructie
58
Hoe wordt otitis media met effusie behandeld?
- Trommelvlies buisjes * plaatsen als: > 3md + gehoorverlies > 25 db of stoornis is (spraak)ontwikkeling - hoortoestel - mogelijke oorzaak behandelen? LET OP: (meestal) geen medicamenteus behandeling
59
Wat is een alarmsymptoom voor meningokokken infectie?
aspecifieke symptomen die in een paar uur optreden en snel verergeren: - koorts - malaise - spierpijn - braken - meningisme
60
Welke uiterlijke kenmerken zou je kunnen zien bij meningokokken (sepsis)?
Petechien: niet wegdrukbare rode vlekken (huidbloedinkjes) Ecchymosen: groep van petechien bij elkaar
61
Wat is de incubatie tijd van een meningokokken infectie?
2-10 dagen
62
Op welke leeftijd komt meningokokken infectie veel voor?
1e piek: < 5 jaar 2e piek: adolescenten en jong volwassenen
63
Wat is de ziekteverwekker van een meningokokken infectie?
Neisseria meningitidis
64
Hoe kan een infectie met Neisseria meningitidis leiden tot een sepsis?
Bacterie kan in mucosaal milieu voorkomen en koloniseren - kan invasie worden --> in bloedbaan komen --> infectie van orgaan systemen (sepsis)
65
Wat zijn risicofactoren voor meningokokken infectie?
Omgeving factoren: - crowding - sociaal-economische deprivatie - roken - reis/verblijf in de meningitis belt Virus factoren: - virulentie van virus kan verschillen per keer Gastheer factoren: - antistofdeficientie - complement deficiëntie - asplenie - mogelijk sommige genetische achtergrond (vb mutatie in complement systeem)
66
Wat is de etiologie van meningokokken infectie?
Toxines + baterie bindt aan trombocyten en leukocyten --> klonteren aan vaatwand --> vrijkomen van actieve, beschadigende stoffen leidt tot: - productie anti-inflammatoire eiwitten - complement activatie - vorming van stolsel in kleine vaten - lekken van vaten - verlies van flow regelmechanisme capillaire lek + microtrombi + mycard dysfunctie --> multi orgaan falen
67
Wat is de behandeling van meningokokken sepsis?
- ANTIBIOTICA (liefst zonder diagnose delay) - volume suppletie en inotropie - intubatie en beademing - metabole correctie - corticosteroïden - mogelijk ECMO
68
Hoe beschermen we de bevolking tegen meningokokken infectie?
- meningokokken infectie is een meld plichtige ziekte * in contact geweest krijg je profylactisch antibiotica - alleen 'knuffelcontacten' - Zo snel mogelijk: < 24 h tot 7 dagen - altijd krijgen, ongeacht positief vaccinatie status - vaccinatie
69
Wat is meningitis?
Meningitis = ontsteking van de meningen (hersenvliezen)
70
Wat is de pathogenese van een meningitis?
Soms kan er een directe doorbraak zijn vanuit KNO gebied of na trauma van baterie/virus invasie --> hemotoligsche verplaatsing --> overleven in bloed --> invasie van bacterie in CZS
71
Welke bacteriële verwekkers kunnen meningitis veroorzaken?
1. S. Pneumoniae (pneumokokken) 2. N. Meningitis (meningokokken) 3. H. influenzae type B
72
Wat is het klinische beeld van meningitis?
- koort - hoofdpijn (fotofobie) - geïrriteerd/lethergie - nekstijfheid - convulsies - volle fontanellen - focale neurologia
73
Hoe kan een liquor punctie eruit zien bij een: bacteriële meningitis?
- Witte bloedcellen: toename - Glucose: afname - Eiwitten: toename
74
Wat is de therapie bij een meningitis?
- ABCDE stabiel - - Zo snel mogelijk antibiotica geven - Dexamethason (ontstekingsremmer) --> minder gehoorverlies en neurologische restverschijnselen
75
Wat is een bekende complicatie bij meningitis?
Gehoorverlies ontstaan door: bacteriële inflammatie van labyrint --> ossificatie --> slecht horend - kan al snel ontstaan: enkele weken - Gehoortest doen tijdens ziekenhuisopname
76
Wat is meningo-encefalitis?
Meningo-encefalitis = ontsteking van hersenparenchym
77
Welke 3 type beschadiging kunnen ontstaan bij meningo-encefalitis?
1. direct effect (necrose) van micro-organisme op hersencellen: schwann cellen, glia cellen, neurale cellen 2. immunologische effect: kruisreactieve antistoffen 3. Gemengd effect
78
Welke virale verwekkers komen voor bij Meningo-encefalitis?
- Enteroviurs, parechovirus - mazelen - influenza - herpers simplex - varicella - bof - rabies - alfavirussen - TBE
79
Wat is het klinische beeld bij meningo-encefalitis?
- Subacuut begin: veranderd bewustzijn, lethargisch, veranderd gedrag, convulsies, psychiatrische symptomen - koorts - hoofdpijn - nekstijfheid BELANGRIJK: bij presentatie vaak bijkomende neurologische verschijnselen
80
Hoe kan een liquor punctie eruit zien bij: virale encefalitis?
- Witte bloedcellen: mononucleaire cellen (lymfocyten, macrofagen) - glucose: normaal - eiwitten: normaal of licht verhoogd
81
Wat is de behandeling van een meningo-encefalitis?
- ABCDE stabiel - aciclovir starten - antibiotica starten (voor veel verwekkers geen specifieke therapie) - GEEN dexamethason
82
In welke 'stappen' van preventie kan vaccinatie worden toegepast?
- Primaire preventie: ziekte voorkomen --> geven voor ziekte blootstelling - Secundaire preventie: voorkomen erger worden ziekte/ziekte verlichten --> geven na ziekte blootstelling
83
Hoe vind de preventie van ziektebeelden plaats met behulp van vaccinatie?
Vaccinatie geven leidt tot: 1. Individuele bescherming 2. Groepsimmuniteit = kleine groep niet gevaccineerd beschermt omdat ziekteverwekker kleine kans krijgt om te circuleren
84
Wat betekend immunogeniciteit?
Immunogeniciteit = mate van immuunreactie of sero-conversie
85
Wa betekend reactogeniteit
Reactogeniteit = mate van ongewenste bijwerkingen (adverse effects)
86
Hoe krijg je actieve en passieve immuniteit?
Actief + natuurlijk = ziekte Passief + natuurlijk = maternale antistoffen Actief + geïnduceerd = vaccinatie Passief + geïnduceerd = immunoglobuline
87
Welke ideeën/uitingen zijn er tegen vaccinaties?
Ziekte gerelateerd: - 'bestaat niet meer' - 'ernst wordt overdreven' - 'goede behandeling beschikbaar' - 'goed voor ontwikkeling kind om zelf ziekte door te maken' Vaccinatie gerelateerd: -'effectiviteit wordt overschat' - 'vaccinatie veroorzaakt allerlei ziekten' - 'vaccinatie is onnatuurlijk' - 'immuunsysteem wordt overbelast' - 'niet toegestaan vanuit religie'
88
Wat is de epidemiologie van hepatocellulaire carcinoom (HCC)
wereldwijd: 5e plek frequente kankervorm wereldwijd: 2e plek meest voorkomende oorzaak kanker-gerelateerde sterfte wereldwijd: ± 1 miljoen nieuwe diagnose en sterfte door slechte prognose
89
Welke klachten kunnen optreden bij HCC (hepatocellulair carcinoom)
Vage klachten: - buikpijn - opgezette lever - verminderde eetlust - malaise en vermoeidheid - misselijkheid en braken - onverklaarbaar gewichtsverlies - icterus en jeuk
90
Welk aanvullend onderzoek wordt er verricht om HCC vast te stellen?
- Bloedonderzoek: ASAT en ALAT - beeldvorming: CT, Echo - leverbiopt
91
Welke behandel mogelijk heden zijn er voor HCC?
Curatieve opties: - resectie - RFA: radiofrequente thermoabaltie: vernielen kankercellen door verhitting - levertransplantatie niet-curatieve opties: - TACE: transarteriele chemo-embolisatie: onderbreken bloedvoorziening naar tumor - SIRT: selectieve inwendige radiotherapie
92
Wat zijn risicofactoren voor het krijgen van HCC?
- Lever cirrose - virale hepatitis (wat kan leiden tot cirrose)
93
Wat zijn kenmerken van het hepatitis B virus: - type virus - transmissie route - vaccinatie - symptomen - prognose - deel wereld
- type virus: dd DNA virus - transmissie route: bloed/lichaamsvloeistof - bloed * seksueel contact * bloedtransfusie * gecontamineerde naalden * beroep * verticale transmissie: moeder --> kind (geboorte) - vaccinatie: ja - symptomen: asymptomatisch, volwassenen soms symptomatisch - prognose: * pasgeboren: >90% wordt chronisch * kind < 5jr: 30% wordt chronisch * volwasenen: <10% wordt chronisch - deel wereld: Afrika, Azie en deel Canada, Zuid-Amerika
94
Wat zijn kenmerken voor het hepatitis C virus: - type virus - transmissie route - vaccinatie - symptomen - prognose - deel wereld
- type virus: ss + sense RNA virus - transmissie route: bloed - bloed * seksueel contact * bloedtransfusie * gecontamineerde naalden (IV drugs, tatoeages, piercings) - vaccinatie: nee - symptomen: vaak asympotmatisch - prognose: * acuut: 20-40% * chronisch: 60-80% - deel wereld: Zuid-Amerika, deel Afrika en China
95
Welke stoffen van hepatitis B virus komen terecht in serum van de patient?
- virus partikel - HbSAg - HbeAg
96
Welke stoffen van hepatitis C virus komen terecht in serum van de patient?
- Virus partikel
97
Hoe kan het ziekteproces van acute hepatitis verlopen? (alle stappen die mogelijk zijn benoemen)
Acute infectie kan: - herstellen - dood - vorderen naar chronische infectie, kan: * geen ziekte bevordering * fibrose vorming * vorderen naar cirrose, kan: - vorderen naar leverkanker - sterfte
98
Welke therapie kan er gegeven worden tijdens een chronische hepatitis?
- virale replicatie onderdrukken - immuun modulatie (PEG-IFN)
99
Welke therapie kan er gegeven worden tijdens HCC?
- HBV: geen genezing --> blijft productie virale eiwitten - HCV: direct-acting antivirals (DAAS) geven --> genezing voor > 95%
100
Welke therapie kan er gegeven worden tijdens HCC?
- HBV: geen genezing --> blijft productie virale eiwitten - HCV: direct-acting antivirals (DAAS) geven --> genezing voor > 95%
101
Hoe kan het dat het afweersysteem hepatitis B en C virus moeilijk kan klaren?
1. Lever is een tolerogeen orgaan: in rust niet een heel sterk immunogeen response 2. Immuunresponse 'omzeilt' door virus: - HBV: geen genen tot expressie brengen die INF-type 1 response opwekken --> geen INF-type 1 response - HCV: wel genen tot expressie brengen die leiden tot INF-type 1 response maar HCV eiwitten remmen effect van INF-type 1 response 3. T-cel response beperkt
102
Wat betekend een cytopatisch virus?
cytopatisch virus = virus beschadigd geïnfecteerde cel wat leidt tot celdood (geeft direct weefselschade)
103
Hoe kan een chronische hepatitis leiden tot lever cirrose en uiteindelijk HCC?
Steeds schade aan cellen --> replicatie van cellen hoog --> ontstaan litteken (cirrose) --> turnober levercellen neemt toe --> opstapeling van kritische mutaties --> maligne groei (HCC)
104
Wat is een andere manier dat hepatitis virus HCC kan laten ontstaan wat niet voorafgegaan is door cirrose?
Hepatitis virus heeft al een oncogene activiteit (directe route) --> genen die worden ingebouwd/geactiveerd zijn pro-onco genen en kan direct HCC laten ontstaan
105
Je hebt een directe en indirecte route voor het ontstaan van HCC door hepatitis virussen. Welke routes kan HBV en HCV 'activeren'?
HBV: direct en indirecte route - HBx = viraal oncogeen eiwit HCV: alleen indirecte route
106
Wat zijn risicofactoren voor acute hepatitis B?
- onbekend (grootste groep) - onbeschermd heteroseksuele contact - homoseksueel contact met wisselende partners - IV drugs gebruik - beroepsmatig
107
Welk viraal eiwit + adjuvant wordt in hepatitis B vaccinatie gestopt?
HbsAg (envelop eiwit) adjuvant: aluminiumhydroxide
108
Waarom wordt er gevaccineerd tegen hepatitis B? (vanuit medisch perspectief)
- Acute en chronische infectie voorkomen - voorkomen vorming cirrose - voorkomen HCC - voorkomen complicaties
109
Wat voor reactie geeft het lichaam op een Hepatitis B vaccinatie?
anti-Hbs neutraliserende antistoffen ---> voorkomen binding virus aan hepatocyt
110
Wat zijn kenmerken (qua werking) van het hepatitis B vaccinatie?
pasgeboren volledige serie gekeken: >95% krijgt goede response response neemt toe per vaccinatie: - 1e: 30-55% - 2e: 75% - 3e: >90%
111
Waarom wordt er gevaccineerd tegen hepatitis B? (vanuit public health perspectief)
- vaccinatie niet voordelig meeste mensen maar acceptabel omdat risicogroep benadering onvoldoende gewerkt heeft - vaccinatie geeft beste bescherming voor populatie en risicogroepen - simpel: geen extra prik - kosteneffectief: levert gezondheidswinst op
112
Wat is het doel van de HPV vaccinatie?
Doel: voorkomen baarmoederhalskanker (cervix carcinoom)
113
Kenmerken HPV virus in relatie tot kankervorming?
- lange tijd (10-15 jaar) voordat HPV kanker veroorzaakt - meeste mensen klaren HPV zelf - >80% man en vrouw krijgt HPV in leven - voorloperstadium opgespoord en behandeld worden (bevolkingsonderzoek)
114
Welke vormen van HPV virus zijn hoog risico virus?
HPV-16 + HPV-18 samen oorzaak van >70% van baarmoederhalskanker
115
Voor hoeveel proces van totaal kanker is HPV verantwoordelijk?
5%
116
Welke type kanker zijn geassocieerd met HPV?
- mond kanker - bovenste luchtweg kanker - cervix kanker - vagina kanker - vulva kanker - anus kanker - penis kanker
117
Wat is het huidige beleid van HPV vaccinatie in Nederland?
- HPV vaccinatie voor jongens en meisjes - leeftijd < 10 jaar verlaagd, rede: * voordat seksueel actief is vaccinatie gekregen * makkelijker bereikbaar (via ouders) - catch-up programma voor iedereen tot 26 jaar