ijzerstatus

Question 1

FE2+/FE3+

Answer 1

• 2+=ferro
• 3+=ferrie
• EC<IC
• = spore-element
• bijna 100% proteïne gebonden

Question 2

in lichaam

Answer 2

4-5g bijna volledig prot gebonden
- 2+= Hb & myoglobine
- 3+& 2+ = enzymen
=> fysiologisch actief
- 3+ = apotransferrine
=> transportvorm
- 3+ = apoferritine
=> opstapelvorm (lever & serum)
- 3+ hemosiderine
=> opstapelvorm (kleine granulen gedeponeerd)

Question 3

pathologie & klinische relevantie

Answer 3

1) negatief ijzerbalans door:
- verlaagde opname
-> minder aanbod in voeding
-> gebrekkige absorptie in dunne darm
- bloedverlies: GI of menstruatie
- meer behoefte
-> prematuren, zuigelingen, groei, zwangerschap, na bevalling, borstvoeding
2) teveel ijzer door:
- primaire hemochromatose (aangeboren)
- secundaire hemochromatose (overmatig parenteraal toedienen ijzer/bloed)
-> therapie bij hemochromatose: aderlating
-> ferritine hoog > opgestapeld als hemosiderine > hemosiderose
-> ferritine & hemosiderose afgezet in levercellen > functioneren minder

Question 4

.ijzerstatus ferriprieve anemie

Answer 4

• serum ferritine
• serum ijzer
• serum transferrine
• totale ijzer bindingscapaciteit (TIBC)
• transferrine saturie (serum ijzer saturie)
• oplosbare transferrine receptoren
  -> samen met hematologische parameters beoordelen
  => bloedbeeld & reticulocyten, erytrocyten protoporfyrine verhoogd, Hb laag, MCV laag, RCDW hoog, RBC distributie wijder = a-n-isocytose

Question 5

staalname ijzerstatus

Answer 5

serumijzer, ferritine & transferrine = serum & hemolyse vermijden

Question 6

klinische relevantie serumijzer

Answer 6

LAAG
- onvoldoende opname voeding
- onvoldoende resorptie
- chronisch bloedverlies
- verhoogde nood, onvoldoende aangevuld ijzersupplementen
- chronische inflammatie
- infecties
HOOG
- hemochromatose
- verhoogde toediening parenterale ijzerpreparaten

Question 7

bepaling serum ijzer

Answer 7

= Fe3+ gebonden aan vooral transferrine
1) ijzer vrijstellen Fe3+
- prot complex door laag pH van serum
2) alle Fe3+ > Fe2+
3) toevoegen specifieke stof (ferrozine/ferene/pyridylazo)
4) fotometrisch bepalen

Question 8

klinische relevantie transferrine

Answer 8

• apotransferrine gesynthetiseerd in lever
• transportEW ijzer in serum
• 2 bindingsplaatsen ijzer
• transferrine: Z ijzeratoom of 1/2 ijzeratomen (30% verzadigd ijzer)
• LIBC = hoveelheid ijzer potentieel kan binden = latent ijzerbindinscapaciteit

Question 9

bepaling transferrine

Answer 9

• immunoassay
• partikel versterkte immunoturbidimetrie / nefelometrie met laser lichtbron

Question 10

klinische relevantie LIBC, TIBC, % saturatie

Answer 10

• LIBC = TIBC-serum Fe3+
• TIBC = serum Fe3+ + LIBC
  => in µg/dl
• TIBC = max ijzer kan binden aan serumproteînen (transferrine)

Question 11

meting TIBC

Answer 11

• serum + overmaat Fe3+ > ijzer bindende EW verzadigd
• verwijder overmaat niet gebonden Fe3+ door absorptie MgCO3
• meet serum ijzer

Question 12

berekenen % serum ijzer saturatie

Answer 12

= 100 serum ijzer / TIBC in µg/dl

Question 13

klinische relevantie ferritine

Answer 13

• correleert met ferritine, opgeslagen in weefsels
• goed idee ijzerreserves in lichaam in gezonde situatie
• sneller dalen bij ijzer deficiëntie dan gemeten serum ijzer
• fluctueert minder snel diurnaal dan serum ijzer
  LAAG DOOR
• onvoldoende opname ijzer
• verlaagde resorptie ijzer
• chronisch bloedverlies
• verhoogde behoefte ijzer indien onvoldoende aangevuld ijzersupplementen
  HOOG
• hemochromatose
• overmatige toediening parenterale ijzerpreparaten
• leverpathologie
• hemolytische aandoeningen
• neoplastische aandoeningen (goed/kwaadaardige tumoren)
• inflammatie
• infecties
  => correleert met serumijzer behalve bij meerdere neoplastische aandoeningen, inflammatie & infecties

Question 14

bepaling ferritine

Answer 14

• lage conc met immunologische technieken > elektrochemiluminescentie detectie