INFORMELE DROGREDENEN Flashcards
(17 cards)
Cirkelredenering -
Een cirkelredenering is een drogreden waarbij het argument inhoudelijk hetzelfde zegt als het standpunt, maar in andere woorden is geformuleerd. Er wordt geen nieuwe informatie of onderbouwing gegeven; de conclusie wordt simpelweg herhaald als bewijs voor zichzelf. Hierdoor wordt dus geen echte onderbouwing gegeven, maar wordt de conclusie simpelweg opnieuw gepresenteerd als “bewijs”.
Dubbelzinnigheid
Dubbelzinnigheid (of ambiguïteit) is een denkfout waarbij een woord of zin meerdere betekenissen heeft, maar in een argument zodanig wordt gebruikt dat het lijkt alsof het slechts één vaste betekenis heeft. Hierdoor wordt de conclusie onterecht ondersteund.
Argumentum Ad Hominem
Een argumentum ad Hominem (Latijn voor “argument op de persoon”) is een denkfout waarbij iemand niet ingaat op de inhoud van een argument, maar in plaats daarvan de persoon achter het argument aanvalt. Het doel is om de geloofwaardigheid van de persoon te ondermijnen, zodat hun standpunt of argument ook ongeldig lijkt. Dit kan op verschillende manieren gebeuren:
Soorten Ad Hominem
- Directe Persoonlijke Aanval (Op de Man Spelen):
Hierbij wordt de persoon direct beledigd of in een negatief daglicht gezet, bijvoorbeeld door te zeggen dat ze dom, onwetend of minderwaardig zijn. - Indirecte Persoonlijke Aanval (Inspelen op Verdachte Motieven):
Hierbij wordt gesuggereerd dat de persoon een verborgen agenda heeft of er persoonlijk belang bij heeft om een bepaald standpunt in te nemen.
Tu Quoque (De Jijbak):
Hierbij wordt de persoon beschuldigd van hypocrisie: “Jij doet het zelf ook!” Het gedrag van de persoon wordt gebruikt om hun argument te ondermijnen.
Argumentum Ad Veracundiam
Een argumentum ad verecundiam (beroep op autoriteit) is een denkfout waarbij een standpunt wordt ondersteund door de mening/uitspraak van een autoriteit die geen expertise heeft binnen het betreffende onderwerp. Het lijkt alsof het argument sterk is omdat een “autoriteit” het zegt, maar als die autoriteit niet relevant is, is het argument zwak.
Argumentum Ad Populum
Een argumentum ad populum (Latijn voor “argument naar het volk”) is een denkfout waarbij iemand een beroep doet op de emoties, vooroordelen of meningen van een groep mensen om een standpunt te ondersteunen. Het idee is dat als veel mensen iets geloven of vinden, het wel waar moet zijn. Dit wordt ook wel het “bandwagon-effect” genoemd: mensen springen op de bandwagon omdat “iedereen het doet”.
Irrelevante kritiek (stroman)
Een stroman (Engels: straw man) is een denkfout waarbij iemand het standpunt of argument van de tegenpartij verdraait, overdrijft of simplificeert, en vervolgens dat verdraaide standpunt aanvalt. Het doel is om het oorspronkelijke argument makkelijker te kunnen weerleggen, maar in werkelijkheid wordt er een “stroman” (een zwakke versie van het argument) opgebouwd en aangevallen in plaats van het echte argument.
Irrelevante verdediging (ontwijken van de beschuldiging)
Een irrelevante verdediging is een denkfout waarbij iemand kritiek ontwijkt door niet op de kern van de beschuldiging in te gaan, maar in plaats daarvan een ander, niet-betwist punt te weerleggen. Dit wordt ook wel “ontwijken van de beschuldiging” genoemd. Het lijkt alsof er een verdediging wordt gegeven, maar in werkelijkheid wordt de echte kritiek niet aangepakt.
Argumentum Ad Ignorantiam
Een argumentum ad ignorantiam (Latijn voor “argument uit onwetendheid”) is een denkfout waarbij iemand concludeert dat iets waar of onwaar is, simpelweg omdat het tegendeel niet is bewezen. Dit wordt ook wel “bewijs uit het onbekende” genoemd. Het idee is dat als iets niet is bewezen, het wel onwaar moet zijn (of andersom: als iets niet is weerlegd, het wel waar moet zijn).
Valse causaliteit
Valse causaliteit (ook wel causale denkfout genoemd) is een denkfout waarbij ten onrechte een oorzakelijk verband wordt gelegd tussen twee gebeurtenissen of verschijnselen. Het idee is dat omdat twee dingen samen voorkomen, de ene de oorzaak moet zijn van de andere. Dit is echter niet altijd het geval: correlatie (samenhang) is niet hetzelfde als causaliteit (oorzakelijkheid).
Irrelevante gevolgen (argumentum ad consequentiam)
Een argumentum ad consequentiam is een drogreden waarbij een bewering wordt geaccepteerd of verworpen op basis van de (gewenste of ongewenste) gevolgen, zonder te kijken naar of de bewering feitelijk waar of onwaar is. De redenering richt zich op emotionele of praktische gevolgen, terwijl die niets zeggen over de waarheidswaarde van de bewering zelf.
Hellend vlak
Een hellend vlak (Engels: slippery slope) is een denkfout waarbij wordt gesuggereerd dat een bepaalde actie of gebeurtenis onvermijdelijk zal leiden tot een reeks negatieve en vaak extreme gevolgen, zonder dat er voldoende bewijs is voor deze causale keten. Het idee is dat een kleine eerste stap zal leiden tot een oncontroleerbare neerwaartse spiraal.
Overhaaste generalisatie
Een overhaaste generalisatie is een denkfout waarbij iemand een algemene conclusie trekt op basis van een te kleine of niet-representatieve steekproef. Het idee is dat omdat iets in een beperkt aantal gevallen waar is, het ook in alle gevallen waar moet zijn. Dit wordt ook wel “n=1” genoemd, waarbij één enkel voorbeeld wordt gebruikt om een brede conclusie te trekken.
Verabsolutering
Verabsolutering (ook wel dicto simpliciter genoemd) is een denkfout waarbij een bewering wordt gepresenteerd als algemeen geldend, terwijl er onder bepaalde omstandigheden uitzonderingen bestaan. Het idee is dat iets altijd waar is, zonder rekening te houden met nuances of specifieke situaties
Valse analogie
Een valse analogie is een denkfout waarbij twee dingen worden vergeleken die eigenlijk niet vergelijkbaar zijn. Het idee is dat omdat twee dingen op één punt lijken, ze ook op andere punten vergelijkbaar zijn, terwijl dit niet het geval is.
Ontduiken van bewijslast
Ontduiken van de bewijslast is een denkfout waarbij iemand iets ten onrechte als vanzelfsprekend voorstelt, waardoor het lijkt alsof er geen onderbouwing nodig is. Het idee is dat de bewijslast wordt verschoven naar de tegenpartij, terwijl de oorspronkelijke bewering niet wordt onderbouwd.
INFORMELE DROGREDEN
Fout in de inhoud of het taalgebruik. Klinkt vaak overtuigend, maar bevat misleiding of irrelevantie.
