Kapitaalbegrippen Vennootschapsrecht

Question 1

Wat is het minimumkapitaal?

Answer 1

• De losprijs die men moet betalen om te kunnen genieten van het beperkt kapitaal.
• Indien er niet genoeg kapitaal is ingebracht, dan zal de vennootschap wel geldig zijn opgericht, maar zullen de oprichters hoofdelijk aansprakelijk zijn voor het verschil.
• Dit zijn minima.

Question 2

Wat is het geplaatst kapitaal?

Answer 2

• Het geplaatst kapitaal is het gedeelte van het kapitaal waarvoor geldige inbrengen zijn gedaan.
• In principe gelijk aan het minimumkapitaal, indien dit niet zo is:
  
  • Oprichters hoofdelijk aansprakelijk voor het tekort.
  • Concreet: je kan dan gee aandelen uitgeven beneden hun nominale waarde.
• Inbreng moet steeds onvoorwaardelijk zijn: zeker zal moeten worden betaald.

Question 4

Wat is het toegestaan kapitaal?

Answer 4

• Dit is een wijziging van het kapitaal: dit vereist steeds een statutenwijziging door de Algemene Vergadering.
• Bij een NV: AV kan deze bevoegdheid tot wijziging van het kapitaal delegeren aan het bestuur. Hier zijn er wel beperkingen:
  
  • Maximum kapitaal
  • Bepaalde termijn
  • Doelgebonden bevoegdheid.
• Macimaal een machtiging geven tot verdubbeling van het kapitaal, voor max. 5 jaar: kan deze machtiging vernieuwen.
• Als er een openbaar overnamebod is: gelden er nog andere regels:
  
  • Maximum bedrag van het toegestaan kapitaal wordt van rechtswege ingekort tot 10 % en de duur tot 3 jaar.
• Algemene vergadering moet ook steeds bijzondere omstandigheden geven voor de machtiging tot toegestaan kapitaal.
  
  • Bijzonder verslag.
  • Machtiging = doelgebonden delegatie (kan dus wel beschermingsconstructie zijn tegen openbaar overnamebod).
• Voor bepaalde verrichtingen mag het toegestaan kapitaal niet worden gebruikt of enkel met bijzondere machtigingen: art. 603 W. Venn.

Question 5

Wat is een interne kapitaalverhoging?

Answer 5

• Zuiver boekhoudkundige operatie: enkel de posten kapitaal en reserves veranderen. Het totaal passief en actief blijven gelijk.
• Er wordt geen extra vermogen gecreëerd.
• Indien het netto-actief echter door verliezen lager is dan het kapitaal, dan is dit een onvrijwillige situatie.
• Bij een interne kapitaalverhoging blijven de bestaande aandeelhouders in principe hetzelfde en hun aandeel zal dus formeel in nominale waarde verhogen.

Question 6

Wat is een externe kapitaalverhoging?

Answer 6

• Er worden hier wel nieuwe aandelen uitgegeven en het totaal actief en passief stijgt.
• Dezelfde vereisten als bij geplaatst kapitaal: hier zijn wel de bestuurders en zaakvoerders aansprakelijk: dit om zeker te zijn dat de inbrengen geldig en effectief gebeuren.
• Statutenwijziging voor nodig via een buitengewone AV: meerderheid van 75 % en ten minste 50 % van het kapitaal (niet meer bij 2de poging).
  
  • Ook Raad van Bestuur bij NV binnen toegestaan kapitaal.
• Meestal in 1 fase bij de notaris als aandeelhouders bereid zijn om de inbreng te doen.
• Soms in 2 fasen bij NV:
  
  1. Notaris stelt de beslissing tot kapitaalverhoging vast.
  2. Men zoekt inschrijvers en men kijkt of het kapitaal is gevonden = publiek beroep op de kapitaalmarkt. Opnieuw bij notaris.
     
     • Voowaarden: prospectus (risico’s voor meer info); toezicht en goedkeuring FSMA.
     • Vaak eerst bij banken die zelf inschrijven en daarna zoeken naar investeerders.

Question 7

Wat is het voorkeurrecht van bestaande aandeelhouders?

Answer 7

• Bij een kapitaalverhoging/inbreng in geld hebben de bestaande aandeelhouders een voorkeurrecht. Hierdoor kunnen na de kapitaalverhoging de verhoudingen gelijk blijven.
• Dit geldt enkel bij inbreng in geld, dus niet in natura.
• De aandeelhouders moeten minstens 8 dagen voor het begin van de periode van minstens 15 dagen voor het uitoefenen van hun voorkeurrecht op de hoogte zijn gebracht.
• Aandeelhouders kunnen hun voorkeurrecht overdragen, maar wel onder dezelfde voorwaarden als voor overdracht aandelen.
• Men kan dit voorrecht uitsluiten in het belang van de vennootschap wanneer men open wil stellen tot het groter publiek. Bijzondere procedure:
  
  • Bijzonder verslag raad van bestuur voor de redenen en financiële gevolgen.
  • Revisor/accountant (of commissaris als die er is) ook bijzonder verslag.
  • Uitdrukkelijke beslissing om het voorkeurrecht op te heffen met bijzondere meerderheid en in het belang van de vennootschap.
  • Raad van bestuur heeft uitdrukkelijke machtiging nodig van AV.
• Men kan het voorkeurrecht ook uitsluiten t.o.v. bepaalde personen.
  
  • Wel bijkomende waarborgen: identificatie personen die wel aandelen mogen kopen en waarborgen.
• Voorkeurrecht uit te sluiten ten gunste van het personeel om te stimuleren zich meer in te zetten:
  
  • Zelfde vereisten, maar prijs is flexibeler, men kan ze verkopen met een korting van max. 20 % normale prijs.

Question 8

Wat zijn de risico’s bij een kapitaalverhoging?

Answer 8

• In het algemeen leidt een kapitaalverhoging tot het risco op ongelijke behandeling van aandeelhouders: de oude dreigen benadeeld te worden tov de nieuwe.
• Nominale waarde = gedeelte van kapitaal dat aandeel vertegenwoordigt / aantal aandelen.
  
  • Intrinsieke waarde: rekening houden met reserves. Deze waarde is dus hoger dan nominale waarde.
• Gevaar: men vraagt aan de aandeelhouders slechts nominale waarde van het aandeel = dilutie.
• Bescherming = voorkeurrecht.
• Oplossing: uitgiftepremie of agio
  
  • Hierdoor blijft de instrinsieke waarde van het aandeel behouden.
  • Compensatie voor de claim van de nieuwe aandeelhouders in de reserve. De verhoudingen blijven gelijk en dus geen oneerlijke behandeling.
  • Geen verplichting tot uitgiftepremie en ook geen vaste berekeningswijze.
    
    • Moet wel onmiddellijk volledig worden volgesort.
• Alternatief uitgiftepremie: kapitaalverhoging combineren met een externe kapitaalverhoging:
  
  • Hierdoor stijgt de nominale waarde en is die gelijk aan de intrinsieke waarde.
  • Hierdoor opnieuw geen ongelijke behandeling van de oude aandeelhouders.

Question 9

Wat is een formele kapitaalvermindering?

Answer 9

• De formele kapitaalvermindering is louter een boekhoudkundige operatie. Er verandert niets aan het totaal actief of totaal passief: het vermogen blijft constant.
• Men gaat reserves aanrekenen op het kapitaal. Hierdoor zakt het vermogen tot onder het cijfer van het kapitaal en het kapitaal is aangetast.
• Men gaat dus eigelijk het kapitaalcijfer overeenbrengen met de realiteit: men gaat het geleden verlies afboeken en het kapitaal verminderen.
• Hier geen beschemring nodig voor schuldeisers, want het is een onvrijwillige situatie. Men brengt enkel het kapitaal in overeenstemming met de realiteit.

Question 10

Wat is een werkelijke kapitaalvermindering?

Answer 10

• De reële of werkelijke kapitaalvermindering is een kapitaalvermindering waarbij er effectief een gedeelte van de inbreng van de aandeelhouders wordt terugbetaald of vrijgesteld van volstortingsplicht.
• Er verdwijnen effectief vermogensbestanddelen uit de vennootschap = onderpand van de schuldeisers vermindert!
• 2 mogelijkheden:
  
  1. Effectieve terugbetaling in de mate dat de inbreng ook al effectief was gestort.
  2. Vrijstelling van de volstortingsplicht van het toegezegde saldo.
• Procedure:
  
  • Statutenwijziging. Delegatie is nooit mogelijk. Altijd een beslissing van de algemene vergadering.
• Gelijke behandeling van de aandeelhouders:
  
  • Schuldeiser kan een bijkomende zekerheid verdienen als hun schuld nog niet opeisbaar is op het moment van de kapitaalvermindering.
  • Voorwaarden:
    
    1. Een schuldvordering hebben die not niet opeisbaar is of in rechte betwist is op het ogenblik van de kapitaalvermindering.
    2. Recht werd uitgeoefend binnen een termijn van 2 maanden vanaf publicatie in BS. Pas na 2 maanden kan de vennootschap overgaan tot terugbetalen van inbrengen.
  • Wat kan een vennootschap doen dan?
    
    1. Zekerheid toestaan
    2. Geen zekerehdi stellen de schuld vervroegd terugbetalen onder aftrek van disconto (negatieve interest, waarde dat de schuldeiser de schuld sneller terugkrijgt).
  • Bij discussie –> voorzitter rechtbank van koophandel.
• Opgelet: men mag nooit onder het wettelijk mimumkapitaal terechtkomen. Dit mag enkel zeer kort = accordeon-beweging: eerst een formele kapitaalvermindering om dan onmiddellijk een kapitaalverhoging te doen.
  
  • Gevaar ongelijkheid aandeelhouders maar hier voor de nieuwe tov de oude.
  • Maar 1 oplossing: eerst een formele kapitaalverminderne om de verliezen af te boeken en dan pas aandelen uit te geven.

Question 11

Wat is inkoop van eigen aandelen?

Answer 11

• Dit kan een instrument zijn om onrechtstreeks toch bepaalde winst te doen toevloeien naar de aandeelhouders.
• Hier zijn 2 vormen van:
  
  1. Een primaire verwerving:
     
     • Wanneer een vennotoschap op haar eigen inschrijft naar aanleiding van een uitgifte van haar eigen aandelen –> verboden!
  2. Secundaire verwerving:
     
     • Inkoop van eigen aandelen door de vennootschap, niet onmiddellijk vanaf uitgifte, maar inkoop van aandeelhouders die dat aandeel aanvankelijk hebben geplaatst.
     • Hier strenge voorwaarden, geen absoluut verbod voor kapitaalbescherming.
• De vennootschap bezit aandelen in zichzelf, als de vennootschap failliet gaat, dan zullen deze aandelen niets meer opbrengen voor de schuldeisers.
• Een inkoop van eigen aandelen is dus enkel mogelijk voor zover er andere dan ‘eigen vermogen’ posten zijn: bv. reserves of overgedragen winsten, van waaruit die aandelen kunnen worden betaald.
• Het kapitaal zal dus onveranderlijk blijven.
• Art. 620 W. Venn. voor de NV: max. 20 % van het kapitaal dus nooit een meerderheid.
• Men kan de prijs kiezen, hoeft niet de nominale waarde te zijn.
• Na de inkoop?
  
  • De vennootschap moet een onbeschikbare reserve aanleggen voor dit bedrag, die men niet mag uitekeren, zolang men de eigen aandelen houdt.
  • Stemrecht wordt geschorst.

Question 12

Wat zijn de voorwaarden voor inkoop van eigen aandeelen?

Answer 12

1. Machtiging algemene vergadering met bijzondere meerderheid van 80 %.
2. Machtiging geldt maximum voor 5 jaar.
3. Algemene vergadering geeft maximum en minimumprijs, hierbinnen heeft bestuur manoevreerruimte.
4. Prijs kan enkel worden betaald met uitkeerbare middelen, niet met posten van het kapitaal of de posten van de onbeschikbare reserves.
5. Ingekochte aandelen kunnen enkel aandelen zijn waarvan de inbreng volledig was volgestort.
6. Gelijke behandeling voor de aandeelhouders: openbaar aanbod waarbij iederen gelijke kans krijgt om aandelen te verkopen. Overaanbod? iedereen pro rata behandeld en verhoudingswijs. Niet vereist bij beurgenoteerde vennootschappen.
7. Er moet een onbeschikbare reserve worden aangemaakt.

Question 13

Wat is aflossing van het kapitaal?

Answer 13

• Een verrichting dieook leidt tot een terugbetaling van gelden aan aandeelhouders, maar net zoals bij inkoop is dat maar mogelijk op voorwaarde dat er niet wordt geraakt aan het kapitaal zelf.
• Verschil met inkoop eigen aandelen:
  
  • Bij inkoop: aandeel voor zijn volle waarde betalen.
  • Hier betaalt de aandeelhouder enkel de inbreng: enkel de nominale en niet de instrinsieke waarde. De aandeelhouder blijft aandeelhouder.
  • Hij krijgt een bewijs van deel gerechtigheid dat dezelfde rechten verleent als een aandeel behalvehet recht om de inbreng terugbetaald te krijgen. Hij moet ook afstand doen van recht op eerste dividend.
• Er is niet echt een gelijkheid omdat de aflossing nooit gelijktijdig kan gebeuren: moet via lottrekking gebeuren.

Question 14

Wat is de financiële steunverlening?

Answer 14

• Situatie waarbij de vennootschap haar eigen actief in verzekering gaat stellen om de aankoop van haar aandelen door iemand anders te financieren = financial assistance.
• Voorbeeld: Vennotschap met 3 broers, broer wil alle aandelen kopen, maar niet voldoende middelen. Hij geeft de vennootschap als borg bijde bank om de aandelen te kopen. Dit is dus een soort hefboom.
• Strenge voorwaarden:
  
  1. Toestemming AV: met bijzondere meerderheid, op voorhand.
  2. Bijzondere verslagen.
• Uitzonderingen:
  
  • Banken: kunnen perfect eigen actief aantreeffen om aan derden toe te laten hun aandelen te verwerven.
  • Management buy-out: Vennootschap wortdt gerund voort een bepaald management: zij beslissen aan de aandeelhouders een aandeel over te kopen om de vennootschap zelf verder te zetten: art. 629 W. Venn.

Question 15

Wat zijn obligaties?

Answer 15

• Kan in alle volkomen rechtspersonen.
• Dit zijn effecten, schuldinstrumenten. Instrumenten die een schuldvordering op de vennootschap veretgenwoordigen, vergelijkbaar met een lening:
  
  • Een obligatielening is een lining allemaal in kleine stukjes, vertegenwoordigd door individuele effecten die verspreid zijn in het publiek.
• Obligatiehouder vs. aandeelhouder:
  
  • Aandeelhouder is ook een schuldeiser van de vennootschap, maar een post-concurrente schuldeisers. Aandeelhouder komt als laastste aan bod, na de andere schuldeisers.
  • Vast rendement is niet gewaarborgd bij aandeel, maar wel hoog bij winst.
  • Obligatie kan worden gewaarworgd door de vennootschap d.m.v. een hypotheek: zekerheid van terugbetaling.
• Obligatiehouder vs. bank:
  
  • Obligatiehouders zijn gegeroepeerd in de AV van obligatiehouders: bij meerderheid beslissingen nemen voor wijsiging van voorwaarden obligatielening.
  • Bank is makkelijker om je lening opnieuw te veranderen.
• Obligatie omzetten in een aandee: = inbreng in natura van een schuldvordering = zuiver formele kapitaalverhoging. Recht op interest wordt aandeel.
  
  • Hiervoor is een bijzondere meerderheid vereist binnen AV van obligatiehoduers, en bijzondere meerderheid AV van aandeelhouders (want kpaitaalverhoging).
• Obligatiehouder mag AV bijwonen, maar geen stemrecht.
• Bestuursorgaan is bevoegd om obligaties uit te lenen, geen beslissing AV vereist.

Question 16

Wat zijn converteerbare obligaties?

Answer 16

• Obligaties die op het eerste verzoek van de obligatiehouder kunnen worden omgezet in een aandeel.
• Enkel mogelijk bij NV.
• Op het ogenblik dat de betrokken obligatiehouder zijn conversierecht uitoefent wordt hij een aandeelhouder, dan wordt zijn schuldvordering het kapitaal geïncorporeerd.
• Dit is dus een kapitaalverhoging, onder opschortende voorwaarde van conversie.
• Bij uitgeving van zo’n obligatie is een besluit van de AV nodig.
  
  • Beperkte uitzondering: het toegestande kapitaal voor beslissing Raad van Bestuur, op voorwaarde dat de machtiging van het toegestaan kapitaal uitdrukkelijk in die mogelijkheid voorziet.

Question 17

Wat zijn warrants?

Answer 17

• Het ercht om in te schrijven op een toekomstige kapitaalverhoging tegen een prijs die op voorhand al is vastgesteld.
• Dit is een nieuwe investering.
• Uitgifte vereist een beslissing van de AV, want AV beslist over een kapitaalverhoging.
• Vaak gebruikt voor werknemers: vrijstelling van belasting indien waarant aan gunstige prijs wordt verkocht.

Question 18

Hoe zit het met de aandelen in een vennootschap met rechtspersoonlijkheid?

Answer 18

• Meer aandelen dan dat er vennoten zijn.
• Instrinsieke waarde: Wat een gek ervoor wilt geven, volgens vraag en aanbod.
• Nominale waarde: kapitaal/aantal aandelen = waarde dat elk aandeel vertegenwoordigd in het kapitaal.
  
  • BVBA: enkel aandelen met dezelfde nominale waarde = gelijke waarde en gelijke rechten.
  • CV: idem, maar ongelijke rechten mogelijk.
  • NV: ook aandelen met een ongelijke waarde mogelijk om uit te delen. Dit is dan de pariwaarde of de fractiewaarde: kapitaalbedrag/ aantal aandeel.
• Vormen van aandelen:
  
  1. Aandelen aan toonder: aandeel was roerend lichamelijk goed, maar is afgeschaft.
  2. Aandelen op naam of nominatieve aandelen: register voor tegenwerpelijkheid en bewijs. Dit is voor alle vennootschappen met volkomen rechtspersoonlijkheid.
  3. Gedematerialiseerde aandelen: allen in NV: inschrijving op een effectenrekening: wie uiteindelijk het echte recht heeft, valt niet uit het register af te leiden.

Question 19

Hoe kan men aandelen indelen per soort?

Answer 19

• Voorkeurrecht: houdt het midden tussen vermogen- en lidmaatschapsrecht, want houdt een verwatering tegen van rechten van de aandeelhouder.
• In beginsel in verhouding tot kapitaalvertegenwoordigende waarde.
• Men kan pas spreken van soorten aandelen als er afwijkingen zijn van de soorten.
• Men kan rechten verbonden aan aandelen ook wijzigen:
  
  • Normaal enkel via statutenwijziging om de belangen te verzoenen.
• Bij invoering van een nieuwe categorie aandeelhouders moet een bijzondere procedure niet worden gevolgd indien er maar 1 soort bestond. Als er al meerdere soortn bestonden, dan moet er een meerderheid zijn in elke soort.

Question 20

Wat zijn winstbewijzen?

Answer 20

• Enkel in NV = in ruil voor inbreng buiten kapitaal (bv. arbeid)
• Bv. bij oprichting van een vennooschap.
• Vooral nuttig voor diegenen die geen kapitaal kunnen inbrengen.
• Lidmaatschaps en vermogensrechten mogen vrij worden geregeld in de statuten, maar moet uidrukkelijk zijn voorzien.
• Winstbewijzen mogen pas worden overgedragen worden na 2 jaar, tenzij deze winstbewijzen een som in geld voorstelt (buiten kapitaal), dan wel vrij verhandelbaar.

Question 21

Hoe zit het met de waarde van een aandeel?

Answer 21

• De intrinsieke waarde is eigelijk de echte waarde volgens vraag en aanbod op de beurs.
• Indien dit er niet is: boekwaarde, maar dit is dus de balanswaarde. Dit wordt dan eigelijk de intrinsieke waarde gebruikt.
• Nominale waarde = het gedeelte van het kapitaal dat het aandeel vertegenwoordigd = kapitaalbedrag delen door aantal aandelen = kapitaalvertegenwoordigde waarde. Nominale waaarde is onveranderlijk, deze bepaalt ook de rechten van aandeelhouder.
• BVBA:
  
  • Enkel aandelen met gelijke nominale waarde: dus ook zelfde rechten.
  • Uitzondering: aandelen zonder stemrecht: max. 1/3de van kapitaal. Ook nog strenge voorwaarden = moet bevoorrecht stukje winst geven.
• Coöperatieve vennootschap:
  
  • Aandelen gelijke waarde, maar dat betekent niet noodzaklijk dat die aandelen gelijke rechten verdelen.
• NV:
  
  • Ook aandelen ongelijke waarde of aandelen uit te geven zonder nominale waarde.
  • Werd op dezelfde manier berekend als nominaal = fractie of pariwaarde maar grotere flexibiliteit.
  • Gevolg: Aandelen uitgeeft zonder nominale waarde, potentieel voor vermogensverschuiving.
    
    • Zolang aandelen uitgeeft boven nominale = geen probleem, nieuwe worden benadeeld maar eigen keuze.
    • Beneden pari: nadeel voor oude aandeelhouders: art. 582 W. Venn. bijzondere procedure.
  • 1 uiterste grens: leonijns beding! Stemrecht: het kleinste aandeel moet bovendien 1 stem zijn.

Question 22

Hoe delen we de aandelen in naar vorm?

Answer 22

1. Aandelen aan toonder
   
   • Vroeger in NV enkel mogelijk: volkomen waardepapier dus een roerend lichamelijk goed.
   • Bezit was titel = makkelijk overdraagbaar, maar nadelen: verloren = geen aandeelhouder.
   • Ook veel fraude.
   • Afgeschaft in 2005.
2. Aandelen op naam
   
   • Inschrijving in een bepaad register: op de zetel van de vennootschap.
   • Inschrijving geldt met oog op tegenwerpelijkheid vennootschap en aan derden.
   • Ook bewijsfunctie.
   • Bezit geldt niet als titel: aandeel is een onlichamelijk goed, een schuldvordering
3. Gedematerialiseerde aandelen:
   
   • Enkel in NV = equivalent van elektronisch geld.
   • Hiervoor statutaire regeling vereist en vennnotschap een overeenkomst met bank.

Question 23

Wat is de beperking van overdracht van effecten bij niet-volgestort aandelen?

Answer 23

• Degene die zijn aandeel heeft overgedragen blijft gehouden tot zijn inbreng van schulden die dateren van voor de datum van publicatie van de overdracht.
• Vanaf bekendmaking verkoop aandeel, dan weet de derde dat hij zijn inbreng moet verrekenen op de volstorting van die initiële overdraging.
• Gedurende 5 jaar blijft de overdrager hoofdelijk aansprakelijk voor oude vennootschapsschulden ten belope van niet-volgestorte deel.
• In de oprichtingsakte staan de namen van de aandelen die niet zijn volstort want die moeten op naam zijn.

Question 24

Hoe zit het met de overdracht van aandelen in de BVBA?

Answer 24

• Algemene regel: De kandidaat-overnemer moet toestemming krijgen van minstens de helft van de vennoten die 3/4de van het kapitaal bezitten.
  
  • Zowel onder levenden als bij overlijden. Ook bij om niet.
  • De overdrager zelf, indien hij alle aandelen verkocht mag niet meedoen tenzij hij niet alle aandelen verkoopt.
• Uitzondering: potentiële overnemers die geen toestemming nodig hebben:
  
  • Een vennoot
  • Echtgenoot van de vennoot
  • Bloedverwanten in rechte lijn
• Statutaire verstrenging mogelijk, in principe wel geen versoepeling, maar kunnen wel mensen worden toegevoegd die geen instemming nodig hebben. Dit mag niet teveel zijn waardoor ze de hoofdregel kunnen uithollen.
• Wat als de toestemming wordt geweigerd?
  
  1. Overdracht onder levenden:
     
     • Voorzitter koophandel in kort geding, ook voor burgerlijke vennootschappen tegen de weigering door aan te tonen dat die arbitrair is.
     • Rechter kan verplichten de andere vennoten binnen 3 maanden een andere koper te zoeken, anders de vennootschap ontbinden als ultimym remedium.
     • Prijs = balanswaarde of soms statutair bepaald dat er een externe deskundige is. Prijs die geboden is, maar risico van offre de complaisance.
     • Rechter is gebonden aan statutaire prijsbepaingsclausule, tenzij dit leidt tot onredelijke prijs.
     • Als prijs niet bepaald is in de statuten, beslist de rechter discretionair.
     • Overdrager is niet verplicht aandelen te verkopen aan alternatieve koper die men zou voorstellen.
  2. Overdracht bij overlijden:
     
     • Soms erfgenaam geen teostemming nodig dus soms zelfs aandeelhouder tegen zijn zin, hij kan proberen verkopen, zelfde procedure als hierboven.
     • Erfgenaam heeft wel recht op waarde aandelen als hij wordt geweigerd. Ze sullen binnen 3 maanden de aandelen moeten overkopen.

Question 25

Hoe zit het met de aandelenoverdracht bij een CV?

Answer 25

• De CV is een vennootschap sui generis.
• Overdracht is in beginsel vrij maar statuten kuinnen hierop beperking aanbrengen.
• Zeer gemakkelijk mechanisme van toe- en uittreding. Dit heeft tot gevolg dat het kapitaal veranderlijk is, dus onderscheid:
  
  • Variabel kapitaal: geen statutenwijziging vereist: wel nog steeds beslissing van organen nodig.
  • Vast kapitaal: wel een statutenwijziging: hetzelfde als bij NV/BVBA.
• Vennoot die uittreedt in de CV krijgt een scheidingsaandeel, gebaseerd op de waarde van de jaarrekening = partiële ontbinding van de vennootschap. Die vennoot krijgt inrbeng en deel van de winst, maar vennootschap blijft bestaan.
  
  • Soort van inkoop eigen aandelen.
• Overdracht tussen vennoten onderling is vrij, niet opnieuw toestemming nodig.
• Overdracht aan derden:
  
  1. Bepaalde personen aangeduid in statuten met naam:
     
     • Beding ten behoeve van een derde: zolang dit beding niet is ingetrokken kan de derde zich hierop eenzijdig beroepen om vennoot te worden.
  2. Een bepaalde categorie van personen heeft omschreven die vennoot kunnen worden.
     
     1. Voorbeeld is een advocatenvennootschap waarbij enkel advocaten kunnen. Bestuur of AV zal moeten oordelen of die persoon voldoet aan wettelijke en statutaire vereisten.

Question 26

Hoe zit de aandelenoverdracht ineen bij de NV?

Answer 26

• Overdracht aandelen in principe vrij. Wetgever legt geen beperkingen op buiten 2:
  
  1. Overdracht van niet-vlstorte aandelen moeten op naam blijven want de overdrager blijft instaan voor schulden vennootschap van voor bekenmaking: dus nog gedurende 5 jaar.
  2. Winstbewijzen: pas na 2 jaar tenzij ze geld vertegenwoordigen.
• Wel statutaire overdrachtsbeperkingen mogelijk:
  
  1. Clausules die overdracht tijdelijk verbieden zonder meer of onder bepaalde voorwaarden:
     
     • Goedkeuringsclausulses: kan aan AV of bestuur zijn of een bepaalde groep aandeelhouders. Aandacht voor prijsbepalingsclausules!
     • Voorkooprechten = overdracht van bestaande aandelen (dus geen voorkeurrecht): right of first refusal: andere aandeelhouders eerst recht om aandelen te kopen in verhouding met aandelen die ze al hebben.
     • Deze mogen maar maximum 6 maanden duren, daarna vrij overdraagbaar.
  2. Onoverdraagbaarheidsclausule / blokkerings/standstillclausule:
     
     • Tijdelijk verbod om aandelen te verkopen.
     • Standstill is ook nog verbod om extra aandelen te kopen.
     • Joint venture: huur: gemeenschappelijke dochteronderneming waarbij verhouding gelijk moet blijven voor een tijd.
     • Op elk ogenblik moet beding in belang zijn van de vennootschap. Het beding mag ook niet onredelijk lang zijn: niet langer dan 20 jaar in de praktijk.
• Bij openbaar overnamebod bepaalt de wetgever dat goedkeuringsclausules niet moet worden toegepast. 2 uitzonderingen hierop
  
  1. Toch toepassen indien er een tegenkandidaat voor dezelfde prijs binnen 5 dagen: dit is een regel van financieel recht. In dit geval zal men de aandeelhouders toch niet kunnen verplichten om hun aandelen te verkopen, niet aan de bieder maar an de andere koper.
  2. Wanneer men in tempore non suspecto (voor het openbaar overnamebod) een aantal goedkeuringsregels heeft neergelegd: als men die consequent toepast, kan men dus weigeren.

Question 27

Hoe zit het bij de overdracht van aandelen in een genoteerde NV?

Answer 27

• Vanaf dat men 30 % verwerft in een beurgenoteerde NV, dan wordt men verplicht openbaar bod uit te brengen op alle andere aandelen voor een billijke prijs.
• Van zodra een aandeelhouder 95% van de effecten en stemrechten heeft, dan:
  
  • Squeeze-out: Kan hij ofwel de minderheidsaandeelhoduers uitkopen en de vennootschap van de beurshalen, want dan is een beursnotering niet mogelijk/nodig.
  • Sell-out: Wanneer liquiditeit zo beperkt is dat er minder dan 5% minderheidsaandelhouders zijn, dan kunnen ze vragen om uitgekocht te worden.

Question 28

Hoe zit het met de geschillenregeling in de BVBA en NV?

Answer 28

• Men kan de uitsluiting of de uittredeing van een vennoot bekomen via gerechtelijke weg.
• Men kan naar de voorzitter van de rechtbank van koophandel gaan zoals in kortgeding:
• Uitsluiting:
  
  • Wanneer men 30% van het kapitaal bezit (uitzonderlijk 20% in NV) kan men de medevennoot verplichten zijn aandelen te verkopen.
  • Gegronde redenen aantonen dat de samenwerking is aangetast.
• Uittreding:
  
  • Via gegronde redenen vragen dat medevennoot wordt veroordeeld tot het overnemen van zijn aandelen.
  • Men moet niet minimaal een aantal aandelen bezitten.
  • Rechter bepaalt prijs, vaak via deskundige.
  • Als de rechter de overdracht heeft bevolgen is deze verplicht.
• Deze procedure regelt niet schadevergoeding, enkel overname/overdracht aandelen. Schadevergoeding mag in andere procedure voor fouten. Wel impliciete vergoeding mogelijk.

Question 29

Wat is een uitkoopbod in de niet-publieke NV?

Answer 29

• Dit is hetzelfde als de squeeze out in de genoteerde NV.
• Wanneer een vennoot meer dan 95 % bezit, heeft hij het recht om de resterende 5% een bod te doen.
• Verschil: hier kunnen de minderheidsaandeelhouders die aandeelhouder willen blijven zich verzetten. Bij de genoteerde NV gaan ze van rechtswege over, zonder dat ze zich kunnen verzetten, maar tegen rechtvaardige prijs.