Kleszcz pospolity

Question 1

Kleszcz - szczyt występowania

Answer 1

• szczyt wystepowania na przelomie lata i jesieni, drugi na wiosne

Question 2

Kleszcz - stadia rozwojowe

Answer 2

3 stadia rozwojowe: larwy, nimfy, osobniki dorosłe

każde stadium może być formą wektorową

LARWA <1mm / 3 pary odnóży
NIMFA 1-1,5mm / 4 pary odnó
SAMIEC >2,5mm / 4 pary odnó

Question 3

Kleszcz budowa

Answer 3

IDIOSOMA (z tylu - ciało i nogi)

GNATOSOMA (z przodu, narządy gębowe

(narządy gębowe, kształt stożkowatej rury) - główna cecha roztoczy BUDOWA:
- HELICERY (szczęki)
- WARGA GÓRNA
- GŁASZCZKI
- STOŻEK GĘBOWY (podstawa gnatosomy)
- HIPOSTOM - struktura za pomocą, której kleszcz umocowuje się w skórze żywiciela, zaopatrzony jest w ząbki

Question 4

POSTAĆ DOROSŁA KLESZCZA - budowa i narząd zmysłu

Answer 4

• tarcza grzbietowa (scutum) pokrywa przednią część powierzchni idiosomy ; u samca prawie całą idiosomę
  - alloscutum (cz. błoniasta) ulega poszerzeniu w miarę napicia się krwią

● organ hallera - narząd zmysłu (na pierwszej parze odnóży) – węch, bodźce mechaniczne, wilgotność, temperatura

Question 5

TRANSMISJA PATOGENÓW u kleszcza (2 drogi)

Answer 5

droga transstadialna - sukcesywne przenoszenie patogenów na kolejne stadia rozwojowe, co pozwala na szersze rozprzestrzenianie się tych pat. w środowisku

droga transowarialna - przeniesienie bakterii zakażonej samicy do rozwijającego się oocytu, może prowadzić do zakażenia larwy

Question 6

żywiciel kleszcza w różnych stadiach

Answer 6

• larwy i nimfy pasożytują na malych gatunkach ssaków, rzadziej ptaków

sobniki dorosłe na
większych zwierzętach – owce, sarny, dziki,

CZŁOWIEK - ŻYWICIEL PRZYPADKOWY!! KAŻDEJ FORMY ROZWOJOWEJ KLESZCZA

Question 7

CHOROBY PRZENOSZONE PRZEZ KLESZCZA

Answer 7

WIRUSY
- Flavivirus TBE - kleszczowe zapalenie mózgu

BAKTERIE
- borelioza
- gorączka Q
- Tularemią
- Ludzka erlichioza granulocytarna

PIERWOTNIAKI
- babeszjoza

Question 8

Kleszczowe zapalenie mózgu - fazy

Answer 8

faza 1 (wiremia) - obecność wirusa we krwi (samoistne wyleczenie), objawy grypopodobne
faza 2 (neurologiczna) – po 8 dniach - obecność wirusa w ośrodkowym ukł. nerwowym, ostry stan zapalny, symptomy zajęcia ośr. ukł. Nerwowego, gorączka 40st, silne bóle głowy, nudności, wymioty, bóle mięśni i stawów.

• 2% chorych – zgon; wyzdrowienie pozostałych 98% nie zawsze jest całkowite

Question 9

rezerwuar wirusa Flavivirus TBE)- Kleszczowe zapalenie mózgu

Answer 9

rezeruwarem wirusa są zwierzęra domowe, gospodarskie i dzikie – dla zwierząt nie jest chorobotwórczy

Question 10

jak można się zarazić Kleszczowe zapalenie mózgu

Answer 10

zakażenie od kleszcza, inne rzadkie drogi zakażenia: zakażone mleko krów, kóz, owiec, transfuzja krwi, wdychanie materałów zakaźnych

Question 11

czynniki ryzyka boreliozy

Answer 11

• ugryzienie przez postać dorosłą kleszcza
• 0% jeśli kleszcz usunięty do 24h

Question 12

diagnoza boreliozy

Answer 12

• badania serologczne po kilku tygodniach , potem drugi etap – test western-blot

Question 13

objawy boreliozy

Answer 13

(objawy dermatologiczne, reumatologiczne, neurologiczne i kardiologiczne)

Question 14

fazy boreliozy

Answer 14

faza 1 (stad. wczesne ostre zlokalizowane) - występuje rumień wędrujący oraz chłoniak limfocytowy skóry; dni, tygodnie po ugryzieniu; dodatkowo mogą się pojawić ból głowy i objawy grypopodobne

faza 2 (stad. wczesne rozsiane) - ostre zapalenie stawów, ostre zapalenie mięśnia sercowego, rumień wędrujący mnogi, paraliż, osłabienie mięśni twarzy; tygodnie-miesiące po ugryzieniu;

faza 3 (stad. późne) - neuroborelioza (zap. mózgu i rdzenia, zap. opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu w neuropatiach obwodowych i innych), boreliozowe ostre zap. stawów, przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn, drętwienie, paraliż, problemy z mową, napady padaczkowe; miesiace-lata po ugryzieniu