KLİNİK BAKTERİYOLOJİ - 1 Flashcards

Question

GRAM POZİTİF KOKLAR - STREPTOKOKLAR - VİRİDANS GRUBU STREPTOKOKLAR

Answer 1

Bu grupta S.mutans, S.sanguis, S.salivarius, S.mitis bulunur. Streptococcus mutans başta olmak üzere viridans streptokoklar sükraz enzimi ile besinlerdeki sükrozdan dekstran oluşturmakta ve diş plakları yaparak çürüklere yol açmaktadır. Çoğunluğu alfa hemolitik ya da hemolizsiz, Lancefield antijeni ile tiplendirilmeyen orofarinks, sindirim sistemi, ürogenital sistemde bol bulunan bakterilerdir. Pnömokoklardan optokine dirençli olmaları, safrada erimemeleri ile ayrılırlar. Enterokoklardan %6.5 NaCl buyyonda üreyememeleri ile ayrılırlar. En önemli klinik tablo subakut bakteriyel endokardittir. Doğal kalp kapak endokarditlerinin en sık etkenidirler. Konjenital ya da romatizmal kapak hastalığı olanlarda diş çekimi, tonsillektomi gibi ağız içi girişimlerden sonra kana karışarak endokardite neden olabilirler. Dekstran üreten kökenler daha sık hastalık oluştururlar Enfektif endokardit açısından risk taşıyan bireylere ağız içi operasyonlardan 1 saat önce oral 2 gram amoksisilin profilaksisi yapılmalıdır. Profilaksi gerektiren ağız içi operasyonlar; diş eti dokusunun, periapikal bölgelerin manipülasyonu veya oral mukozanın perforasyonudur. Tedavide penisilin kullanılabilir. PBP değişimi ile penisilin direnci geliştirebilirler.

Answer 2

Bu grupta S. bovis, S equinus bulunur. Eskülini hidroliz ederler. Safrali besiyerinde çoğalabilirler. Isıya dayanıklıdırlar. %6.5 NaCl buyyonda üreyememeleri ile enterokoklardan ayrılabilirler. Sıklıkla üriner sistem enfeksiyonları oluştururlar, endokardite neden olabilirler. Hemokültürde S. bovis saptandığında hastada kolon malignitesi aranmalıdır (tümör markeri).

Answer 3

En önemli türler E. faecium ve E. faecalis'tir. Kolon florasında bulunurlar. Eskülini hidroze ederler. Isıya dirençlidirler. % 6.5 NaCl buyyonda ve 9,6 pH'de ürerler. PYR testi (+) Sıklıkla ünner enfeksiyonlara neden olurlar. Endokardit, perianal apse, batın içi apsede polimikrobiyal etkenlerle bir arada etken olarak belirlenebilir. Özellikle sefalosporin ve karbapenem tedavisine rağmen apse devam ediyorsa enterokoklar akla gelmelidir Hastane enfeksiyonlarında önemli etkendir. Doğal olarak pek çok antibiyotiğe dirençlidir. Beta laktamlara direnci farklı bir PBP (PBP 5) taşımasından dolayıdır. Ayrıca beta laktamaz üreterek de direnç geliştirebilir. Sefalosporinlere doğal olarak dirençlidir. Vankomisine en sık direnç geliştiren gram pozitif bakteri cinsidir.

Answer 4

Önerilen ampisilin+aminoglikozit kombinasyonudur. Sefalosporinler, ko-trimoksazol duyarlı görülse bile kullanılmamalıdır. VRE enfeksiyonlarında etkili bir tedavi önerisi yoksa da kloramfenikol, doksisiklin, kinupristin-dalfopristin, linezolid, daptomisin, tigesiklin gibi antibiyotikler kullanılabilir.

Answer 5

Şarbon etkenidir. Gram pozitif sporlu aerop basildir.

Answer 6

Kapsül: Poli-D-glutamik asit (protein) yapısındadır, anti-fagositiktir. Ekzotoksin: Üç farklı ekzotoksini vardır; Hiç bir komponentin tek başına etkisi yoktur. Protektif Antijen (PA) hastalık yapıcı toksinleri hücreye bağlar, kuvvetli immünojendir. Ödem Faktör (EF) adenilat siklaz, zayıf immünojendir. Letal Faktör (LF) fosfokinaz enzimine parçalayan bir metalloproteaz, zayıf immünojendir. PA+ EF (Ödem Toksin): Ödem PA+LF (Letal Toksin): Nekroz EF+LF: Non-toksik PA+ EF+ LF: Ödem ve nekroz

Answer 7

Deri şarbonu: En sık bu şekli görülür. Giriş yerinde papül, püstül sonrası nekrotik ülser (malign püstül) oluşur. Bu lezyonun ağrısız olması tipiktir. Çevrede belirgin ödem, lenfadenit gelişir. Genelde bakteriyemi olmaz. Kanlı eksudada çok az hücre, birkaç lökosit ve eritrosit ile bol basil bulunur. Bakteriler genellikle lezyonda kapsüllü ve sporsuz, konak dışında sporlu ve kapsülsüzdür. Tedavisiz olgularda mortalite % 20 dir. Akciğer şarbonu: Bakteri sporlarının solunum yolundan alınmasıyla oluşur. Mediastinal kanama ile bir arada pnömoni gelişir. Mortalitesi yüksektir. Bağırsak şarbonu: Kontamine besinlerin alınmasıyla oluşur. En nadir formdur. İleum ve çekumda toksin etkisi ile ülserler, toksik tablo, akut batın, kanlı kusma ve diyare ile olguların 1/3-2/3'u kaybedilir.

Answer 8

Püstülden alınan materyalden hazırlanan taze preparatta sporsuz, kalın, kapsüllü gram pozitif zincir yapmış basillerin görülmesi tanısal değere sahiptir. Kabuk kaldırılmaya çalışılmaz (sepsis riski!). Kapsül metilen mavisi ile pembe-kırmızı boyanır (M'Fadyean boyası). Adi besiyerlerinde ürer. Hareketsiz olması ile diğer Bacillus cinsi bakterilerden ayrılır. Kanlı agarda "medusa başı" şeklinde koloniler, yan katı (jelöz) besiyerlerinde ters çam ağacı görüntüsü tanıda kullanılan özellikleridir. Penisiline duyarlılığı diğerlerinden ayrımda kullanılan bir özelliktir. Şarbon hastalığından ölenlerde otopside kanın pıhtılaşmaması şarbon için değerli bulgudur.

Answer 9

Cerrahi girişim uygulanmamalıdır. Doğal yoldan edinilmiş olan cilt şarbonu olgularında amoksisilin tercih edilir. Biyoterörizm amaçlı kullanımı halinde gelişen hastalıklar ise, penisilin dirençli suşlar söz konusu olabileceği için, siprofloksasin veya tetrasiklinlere rifampin, vankomisin, penisilin, imipenem, klindamisin ve klaritromisin eklenerek tedavi edilir Etkene maruz kalanlarda şarbon gelişimini önlemek için siprofloksasin veya doksisiklin profilaksisi önerilir. Ek olarak protektif antijene karşı geliştirilmiş olan monoklonal antikorlar (raksibakumab, obiltoksaksimab), tek doz olarak kullanılır. Son zamanlarda biyolojik silah (A kategori biyoterör ajanı) olarak kullanımı gündeme gelmiştir.

Answer 10

Protektif antijen kullanılarak etkili bir aşı geliştirilmiştir.

Answer 11

Isıya duyarlı toksin (HLET): Bulaşma iyi pişmemiş etler ve sebzelerle olmaktadır. Yutulan bakteri sporları bağırsaklarda vejetatif hale döner, ürer ve zaman içinde ısıya duyarlı enterotoksin üretir. CAMP artışı ile ishal oluşturur. Kuluçka süresi 8-16 saattir Isıya dirençli toksin (HSET): Olasılıkla merkezi etki ile kusma oluşturur. Kuluçka süresi 1-2 saat kadardır. Özellikle pirinçli gıdalarla oluşan besin zehirlenmelerinde etkili olur. Süperantijendir. Posttravmatik panoftalmi: Gözün yabancı cisim ile travmatize olması, çamur-toprak ile kirlenmiş travmatik göz yaralanmaları sonucunda hızla ilerleyen keratit ve panoftalmi söz konusudur. Körlükle sonuçlanır.

Answer 12

Tetanoz etkenidir, Gram pozitif terminal (rakete benzeyen, davul tokmağı) sporlu anaerop basildir. Sporları toprakta bulunur ve genelde kirli yaralarla bulaşır. Uygun ortam sağlanırsa orada gelişir ve toksinleriyle hastalık oluşur. Hijyenik olarak kesilmeyen/bakılmayan göbek bağı, yenidoğan tetanozu için giriş yeri olabilir. Tetanospazmin retrograd olarak aksonlar yoluyla MSS'ye ulaşarak özellikle medulla spinalis ön boynuz afferent motor nöronları etkiler ve inhibitör nörotransmitter (Glisin, GABA) salınımını inhibe ederek spastik bir felç oluşturur. Tetanolizin; hemolize ve yara çevresi hücre parçalanmasına yol açar.

Answer 13

Generalize tetanoz: En sık görülen tetanoz tablosudur. Yara yerinde ağrı, rahatsızlık hissi gibi prodromal belirtiler olabilir. Trismus, risus sardonicus (sırıtma) ve opistotonus görülür. Trismus çene kaslarında kasılma sonucu ağzı açamama bulgusudur. İlk ortaya çıkan, en uzun süren ve en son kaybolan bulgudur. İlk, en sık ve en uzun tutulan kaslar masseterlerdir. En önemli komplikasyon aspirasyon pnömonisidir. Şuur tüm evrelerde açıktır ve ateş görülmez.

Answer 14

Anamnez ve klinik bulgularla tanı konur. Hastanın diline abeslangla bastırıldığında normalde öğürme refleksi görülürken tetanozda çene kilitlenmesi olur (Spatula testi). Laboratuvar tanısı yoktur.

Answer 15

Hasta öncelikle gürültü, ışık, sıcak, soğuk gibi uyaranlardan uzaklaştırılır, Hava yolu açık tutulur. Benzodiazepinlerle toksinin spazm yapıcı etkileri antagonize edilir. Gerekirse hasta uyutulur ve entübe edilir. İhtiyaç durumuna göre ventilatöre bağlanır. Yara iyi görünüyor olsa bile debridman yapılmalıdır. Tetanoz hiperimmünglobülini (HTIG, antitoksin) deltoid kasa verilir. Diğer koldan toksoid aşısı yapılır. Aşı ve immüngolbülin aynı enjektöre çekilmez. HTIG toksinin sinir hücresi ile birleşmesini önler yani toksini nötralize eder fakat sinir hücresine bağlanmış toksine etkisi yoktur (Hücre içine girmiş bakteri, virüs ve toksinlere antikorlar etkisiz). Nörona girmiş olan toksin, antitoksinden etkilenmediği için HTIG uygulanmasına rağmen, hastalık birkaç gün daha ilerler. Metronidazol (7-10 gün) kullanılır. Santral etkili bir GABA antagonisti olan Penisilinler, klinik tabloyu ağırlaştırabilecekleri için tetanoz tedavisinde artık kullanılmamaktadırlar.

Answer 16

Tetanoz toksoid aşısı ile üç doz aşılanır ve her 10 yılda bir tekrar doz uygulanır. Hamilelerde uygulanan 2 doz aşı yenidoğan tetanozunu ileri ölçüde engeller. Hastalık sırasında kanda, immünositleri uyarmaya yetecek miktarda serbest toksin bulunmaz. Bu nedenle hastalığı geçirenlere simultane tetanoz toksoid aşısı yapılır.

Answer 17

Gram (+), subterminal sporlu, zorunlu anaerop bakteridir. Botulismus etkenidir. Toprakta yaygın olan sporların besinlere bulaşmasıyla, bunlarla uygun olmayan tarzda yapılan konservelerle, sucuk ve jambon ile bulaşır. Bu besinlerde gelişen bakteriler toksin üretir ve bu toksin alındığında hastalık ortaya çıkar. Toksin üretimi faj kontrolündedir. Toksin bağırsaktan emilerek periferik sinirlere ulaşır. Nöromuskuler bileşkedeki kolinerjik reseptörlere, postganglionik parasempatik sinir uçlarına, otonomik ganglionlara bağlanır, sinir hücresine girer ve dönüşümsüz olarak asetilkolin salınımını inhibe eder. Flask paralizi (özellikle kafa çiftlerinde) gelişir. Botulinum toksini bilinen en güçlü toksindir.

Answer 18

Botulizmin besin zehirlenmesi, bebek botulizmi, yara botulizmi ve inhalasyon (biyoterörizm) botulizmi olarak 4 klinik şekli tanımlanmıştır. Ayrıca botoks uygulaması esnasında aşırı doz kullanımı neticesinde latrojenik olarak da meydana gelebilir Besin zehirlenmesi: Konserve gıdalar bu konuda en büyük riski oluştururlar. Sporlar yüksek tuz yoğunluğunda ölürler ve toksin kaynatma ile 10 dakikada etkisini kaybeder. Bu koşullar sağlanamıyorsa risk var demektir. Tablo genelde salgınlar halinde ortaya çıkar. Bulgular genelde besin alınmasından 18-36 saat sonra ortaya çıkar. İlk bulgular ağız kuruluğu, pupiller dilatasyon, bulanık görme ve diplopidir. Yumuşak damak felci (burundan su/besin gelmesi), konuşma bozuklukları ve takiben solunum yetmezliği gelişir. Şuur açıktır; ateş, duyu kaybı yoktur. İnfant (bebek) botulizmi: Bebeklerin sindirim kanalında kolonize olan bakteriler toksin oluşturarak gevşek bebek tablosu oluşturabilirler. Ani beşik ölümü ile ilgisi olduğundan ve kontamine balın ve hazır bebek mamalarının bulaşta rol oynayabileceği düşünüldüğünden 1 yaş altı çocuklara (özellikle kabız çocuklara) bal önerilmez. Tanı genelde klinik bulgulara dayanır.

Answer 19

Hareketsiz tek Clostridiumdur. Sporlu, gram (+) anaerop bakteridir. Kanlı agarda çift hemoliz zonu oluşturması ve sütü pıhtılaştırma etkisi (stormy fermentasyon, fırtına etkisi) ve ters CAMP testi önemli özellikleridir. Doğada ve insan kalın bağırsağında bol miktarda bulunur.

Answer 20

Alfa toksin: Lesitinaz (fosfolipaz C) aktivitesi ile pek çok hücre için toksiktir. Nagler reaksiyonu ile belirlenir Özellikle gazlı gangren kliniğinden sorumludur. Beta toksin: Nekrotizan enterit yapar. Enterotoksin: Kalın bağırsakta salgılanır. Süperantijendir. Sulu ishal tablosu oluşturur.

Answer 21

Clostridial miyonekroz (gazlı gangren): En sık etkenidir. Kontamine yaralanmalar, IM enjeksiyonlar ya da cerrahi operasyonlar sonrasında ortaya çıkabilir. Ağrı, ödem, kötü kokulu seröz akıntı, çoğu kere dokuda gaz oluşumu gözlenir. Hızla ilerleyerek ölüm sıktır. Spontan gazlı gangrenin en sık etkeni C.septicum'dur. C. septicum kanda saptandığında ise sindirim sistemi kaynaklı bir malignite düşünülmelidir. Lezyondan alınan sıvıda ve biyopsi materyalinde bol gram pozitif basil görülmesine rağmen, alfa toksinin lesitinaz (hücre zarını parçalayıcı) etkisinden dolayı lökosit ve eritrosit görülmez. Tedavide öncelikle debridman ya da amputasyon düşünülmelidir. Yüksek doz penisilin + klindamisin uygulanır. Hiperbarik oksijen faydalı bulunmaktadır. Besin zehirlenmesi: Enterotoksin ile meydana gelir. Özellikle et suyu ve etli besinlerle olan zehirlenmelerde karşımıza çıkar.

Answer 22

Hastanelerde nozokomiyal ve antibiyotiğe bağlı ishalin en önemli nedenidir. Her antibiyotik kullanımı sonrasında ishal gelişebilme riski varken bu risk, klindamisin, amoksisilin, ampisilin ve sefalosporinlerde daha yüksektir. Aminoglikozidler, metronidazol ve vankomisin antibiyotik ishali ile nadiren ilişkili olabilirler. Tablo basit bir ishalden ölümcül psödomembranöz enterokolite kadar uzanabilir. Toksin A ve B ile hastalık ortaya çıkar. Bebekler ve küçük çocuklarda toksinler için bağlayıcı reseptör yoktur. Bu yaş grubunda PME gelişiminde S.aureus enterotoksin-B düşunülmelidir.

Answer 23

Günde 3 veya daha fazla sulu dışkılaması olan ve yakın zamanda antibiyotik kullanma öyküsü olan hastada glutamat dehidrogenaz (GDH), Toksin A ve Toksin B testleri istenir. GDH, C. difficile ishallerinde pozitif çıkar ancak, C. difficile ye spesifik değildir. ELISA ile dışkıda toksin A veya Toksin B'nin gösterilmesi ile tanı konur. Hücre kültürlerinde sitotoksisite deneyleri özellikle (Toksin-B) altın standarttır. PCR ile de toksin geni saptanabilir.

Answer 24

Hafif olgularda antibiyotiği kesmek, daha ağır olgularda metronidazol kullanımı ve gereğinde vankomisin (oral) tercih edilir. Hastanelerde salgın varlığında çevre 1/10 çamaşır suyu ile silinmelidir. El antiseptikleri sporlara etkili değildir. Bu nedenle C. difficile salgın yaptığında el antiseptikleri yerine su ve medikal sabun kullanılmalıdır.

KLİNİK BAKTERİYOLOJİ - 1 Flashcards

(48 cards)