Klíníkur

Question 1

Hvaða önnur einkenni fylgja oft Broca’s stroke?

Answer 1

Oft einkenni í hæ. hendi þar sem svæðið er rétt hjá í hemisphere-inu.

Question 2

Hver eru einkenni UMN lesion?

Answer 2

Hyperreflex
Spasicity
Pronator drift
Babinski

Question 3

Hvar er lesion ef einstaklingur er með hemiparesis + eðl. andlit?

Answer 3

MÆNA

Question 4

Hvar er skammtímaminni staðsett og hvað getur haft áhrif á það?

Answer 4

Skammtímaminni er í hippocampus.
Anoxia = hippocampus er sérstaklega viðkvæmur
Thiaminskortur = hippocampus er sérstaklega viðkvæmur
HSV encephalitis er með sérstakt affinity í hippocampus

Question 5

Mismunagreiningar Bradykinesiu

Answer 5

1. Idiopathic Parkinson’s disease
2. Parkinson plús
   - Multiple system atrophy => Meiri ANS einkenni
   - Lewy Body dementia
   - Progressive supranuclear palsy
   - Cortical basal ganglionic degeneration
3. Lyf - þ.m.t. neuroleptica
4. Lower body parkinsonism
5. “Dementia pubilistica”
6. Eiturefni t.d. CP og Mangan
7. NPO
8. Wilsons sjúkdómur
9. Huntingtons sjúkdómur

Question 6

Hvað getur valdið acute symptomatic seizure?

Answer 6

Hypoglycemia
Hypocalcemia
Hyperosmolar ástand
Hyponatremia
Uremia
Porphyria
Slag
Heilahimnubólga
Subarachnoid blæðing
Trauma
Ofskammtur lyfja
Lyfjafráhvarf

Question 7

Hvar þurfa lesionir að vera á MRI til að fá MS greiningu?

Answer 7

Juxtacorical
Periventricular
Infratentorialt
Mæna

Question 8

Hvaða pathonomiskar breytingar verða á vöðvariti við denervingu?

Answer 8

Fibrillationir í hvíld
Stór polyphasísk MUP
Takmörkuð aktivering

Question 9

Hvaða pathonomiskar breytingar verða á vöðvariti í myopathiu?

Answer 9

Lítil MUP
Mikil aktivering
Fibrillations í polymyositis (ath er eina myopathia sem er með fibrillationir)

Question 10

Hvað eru F-bylgjur og í hvað eru þær notaðar

Answer 10

F-bylgjur meta leiðni proximalt í tauginni og koma á eftir vöðvasvarinu. (LANGA SVARIÐ) F-bylgjur eru notaðar í að meta proximal neuropathiur og þá er F-bylgjan sein eða ekki til staðar.

Question 11

Hver eru einkenni hækkaðan ICP?

Answer 11

Höfuðverkur
Minnkuð meðvitund
Ógleði
Papilloedema

Question 12

Hvað veldur progressívu stroke-i?

Answer 12

Lacunar infarct.
Oft tröppugangur í versnun
Sj. yfirleitt með áhættuþætti
Lacunar infarct er lítill og því yfirleitt sensorískt eða mótórískt. Ekki bæði.

Question 13

Hvað þarf fyrir samhæfingu?

Answer 13

Það þarf tvennt af eftirfarandi þremur:

• Sjón
• Stöðuskyn
• Vestibulum

Question 14

Mismunagreiningar hemieinkenna:

Answer 14

Stroke
Mígreni
Tumour
MS
MTK sýking - encephalitis og abscess
Subdural blæðing
Electrólýta- og blóðsykurtruflun
Todd’s paresa
Cerebral palsy
Funktional einkenni

Question 15

Ataxia mismunagreiningar:

Answer 15

Cerebellar sjúkdómur
Skert stöðuskyn (sensory)
Proximal máttleysi

Question 16

Hvað getur valdið bilateral vesitbulopathiu?

Answer 16

Wernicke’s encephalopathia

Gentamycin

Question 17

Hver eru mögulega einkenni dissection?

Answer 17

Höfuðverkur
Horner’s syndrome
Contralateral lömun

Question 18

Mismunandi tegundir afbrigðilegs vöðvatónus?

Answer 18

Rigiditet (Cogwheel og lead-pipe). Er vegna lesionar í basal ganglia.
Spasticity. Aukinn tónus vegna UMN lesion
Gegnhalten (paratonia) => stórt vandamál í diffuse heilasjúkdómi, oftast frontal lobe.
Flaccidity => LMN

Question 19

Hver er leiðsluhraði skyntauga?

Answer 19

• Myelinserað er 40-50 m/s. Kallast large A fibers og flytja stöðu- og titringsskyn.
• Ómyelinserað er 1-2 m/s. Kallast small C fibers og flytja sársauka- og hitaskyn.

Question 20

Hvaða breyting á augnhreyfingum verður með hækkandi aldri?

Answer 20

Smooth gaze minnkar og eftir eru hoppandi augnhreyfingar

Question 21

Hver eru cerebellar einkenni?

Answer 21

Miðlínulesion => truncal ataxia

Cerebellar hemisphere => dysmetria öðrum megin

Question 22

Hvaða myopathia veldur distal máttleysi?

Answer 22

Myotonic myopathia. Undantekning frá proximal máttleysi reglunni

Question 23

Mismunagreiningar proximal máttleysis?

Answer 23

Myopathiur (dystrophia, endocrine og lyf)
Myastenia Gravis og Lambert Eaton Syndrome
Mænusjúkdómar (MS)
Inflammatorískar neuropathiur (GBS og CIDP)
Watershed infarct

Question 24

Hver eru einkenni internuclear opthalamoplegiu?

Answer 24

Ipsilateral augað fer ekki yfir miðlínu og nær ekki að adductera. Contralateral augað abdcuterar með nystagmus.

Er vegna lesion í medial longitudinal fasciculus.

Question 25

Áhættuþættir stroke:

Answer 25

ALDUR HÁÞRÝSTINGUR Síðan: blóðfitur, sykursýki og reykingar (f. subarachnoidal blæðingar).

Question 26

Mismunagreiningar vertigo:

Answer 26

``` Peripher vertigo: Vestibular neuritis Meniere sjúkdómur BPPV Central vertigo: - eru með önnur taugaeinkenni t.d. ataxiu, Horner’s og tvísýni Stroke í cerebellum Stroke í heilastofni ```

Question 27

Hvað er PRES?

Answer 27

Posterior reversible encephalopathy syndrome Breytingar bilateralt í occiptal lobe vegna háþrýstings Er afturkræft 90% posterior circulation

Question 28

Hver eru einkenni cervical spondylosis?

Answer 28

UMN einkenni í ganglimum LMN einkenni í griplimum => vantar stundum reflexa. Ddx: MND sem hefur líka bæði UMN og LMN. Þar eru engin skyneinkenni

Question 29

Hver eru algengustu einkenni MS?

Answer 29

Skyntruflanir frá mænu => 50% | Sjóntruflanir => 25%

Question 30

Hvað veldur klaufsku?

Answer 30

Lesion í: Extrapyramidal Cerebellum Corticospinal brautir

Question 31

Hvað prófar pronator drift?

Answer 31

Þetta er prófar pyramidalbraut affection og sambærilegt að láta sj. hoppa á öðrum fæti. Prófar bæði proximal og distal kraft.

Question 32

Stroke hvar getur ollið hreinum motor einkennum?

Answer 32

Lacunar infarct í capsulla interna Infarct í paramedian grein => mjög lítilli grein til að fá hreina mótorík. Infarct í pyramidalbrautum í pons

Question 33

Hver er munurinn á central og peripher paresis?

Answer 33

Í central facial paresis getur einstaklingur hrukkað ennið og lokað augunum!

Question 34

Brown-Sequard syndrome

Answer 34

Tapar contralateralt sársauka og hitaskyn Tapar ipsilateralt stöðu og hitaskyn Tapar ipsilateralt motor

Question 35

Hvaða æxli meinvarpast helst í bein?

Answer 35

``` Prostata Brjóst Lungu Nýru (Ristill) Oft eru fyrstu einkenni mænueinkenni, sérstaklega hjá eldri einstaklingum! ```

Question 36

Hvað veldur akút höfuðverk?

Answer 36

``` Subarachnoidal blæðing Subdural hematoma Abscess Meningitis Mekanískur höfuðverkur => við hreyfingu ```

Question 37

Mismunagreiningar slettifóts:

Answer 37

``` Peroneous paresa Mononeuropathy multiplex L5 radikulopathia => máttminnkun í inversion og eversion Útbreidd neuropathia MND Skaði á N. Ischiaticus Myopathia => myotonic dystrophy ```

Question 38

Hvað veldur peripher facialis lömun?

Answer 38

``` Óþekkt örsök (Bells palsy) Æxlisvöxtur (parotis) Sarcoidosis Lyme sjúkdómur (bilateral) GBS ```

Question 39

Hver eru mænueinkenni?

Answer 39

Sensory level | Blöðru einkenni

Question 40

Hvað veldur höfuðverk?

Answer 40

Dilatation og inflammation í æðum Langvarandi ischemiu og samdrætti í perikranial vöðvun Tog eða þan á dura mater og stórum intrakranial æðum

Question 41

Hvernig eru fyrirboðar (aura) mígrenis?

Answer 41

``` 1/3 fá fyrirboða Sjónára er algengust Dofi í öðrum helmingi líkamans Málstol Hemiparesis ```

Question 42

Hvernig verka triptan lyf og hvað þarf maður að hafa í huga?

Answer 42

Triptan er serotonin agonisti sem veldur vasoconstriction og minnkar þar með áreiti á taugar. Þetta lyf er gefið þegar fólk er KOMIÐ MEÐ mígrenishöfuðverk. Getur valdið myocardial ischemiu og má ekki gefa hjartasjúklingum og eldri einstaklingum.

Question 43

Hver er fyrirbyggjandi meðferð mígrenis?

Answer 43

Ef sjúklingur fær 3 slæm köst (skemmir daginn) eða fleiri á mánuði má nota prophylaxis lyf. Propranolol Metoprolol Topiramate

Question 44

Hvernig eru lotur Cluster höfuðverks?

Answer 44

Köstin vara í 15 mín - 3 klst 1 kast annan hvern dag til 8 köst á dag Lotur vara í nokkrar vikur og verkjalaus tímabil á milli Verkurinn er unilateralt við augað og það fylgir a.m.k. eitt autonom einkenni

Question 45

Hvernig er lotur paroxysmal hemicraniu?

Answer 45

Köstin eru styttri 2-30 mín Tíðar > 5 köst á dag Alltaf öðru megin og skiptir ekki um hlið Svara indómetasín

Question 46

Hver eru einkenni idiopathic intracranial hypertension?

Answer 46

Höfuðverkur Stuttvarandi sjóntruflanir Tvísýni => Stasapapilla sést við skoðun. Getur valdið blindu.

Question 47

Hver eru einkenni sinus thrombosu?

Answer 47

HÖFUÐVERKUR => 90% tilfella upphafseinkenna Ógleði Uppköst Flog Meðvitundarskerðing/leysi Rugl Fokal neurologisk einkenni (e. staðsetningu)

Question 48

Hernig er uppvinnslu á sinus thrombosa háttað?

Answer 48

``` Þarft að útiloka storkugalla: Prótein C, Prótein S og antithrombin skortur Fakotr V leiden mutation Prothrombin mutation Antiphospholipid/anticardiolipin mótefni LP, D-dímer, TS, SÓ, TS venografia ```

Question 49

Hvaða myndbreytingar eru hjá Sinus Thrombosu?

Answer 49

TS-höfuð: dense triangle sign | TS-höfuð með kontrast: empty delta sign

Question 50

NPH triad

Answer 50

1. Minnistruflun 2. Göngulagstruflun 3. Þvagtregða Wet, wacky and wobbly!

Question 51

Hvar er lesion í homonymous hemianopsiu og bitemporal hemianopsiu?

Answer 51

Bitemporal hemianopsia => lesion í chiasm | Homonymous hemianopsia => lesion f. aftan chiasm í optic tract eða lesion í occipital lobe.

Question 52

Mismunagreining skjálfta:

Answer 52

Fókal flog Segmental myoclonus Chorea

Question 53

Hyperkinetic sjúkdómar?

Answer 53

Huntingtons sjúkdómur Dystonia Hemiballismus

Question 54

Hver eru klassísku einkenni IPD?

Answer 54

Bradykinesia Hvíldarskjálfti Postural instability Rigidity

Question 55

Hvar á líkamanum leggst hvíldarskjálfti helst?

Answer 55

Hvíldarskjálfti sést nær eingögnu á IPD. Leggst helst á hendur, svo fætur og síðan neðri kjálki. Sést oft áberandi við göngu!

Question 56

Hvernig presenterast bradykinesia?

Answer 56

``` Svipbrigðalítið andlit Deplar lítið augum Minnkuð sveifla á handleggjum Micrografia Hypophonia ```

Question 57

Hvernig er týpískt Parkinson göngulag?

Answer 57

Flexion í liðamótum Minnkuð sveifla handleggja Hesitation => erfitt að ganga af stað Freezin => í þrengslum og við snúning

Question 58

Hvaða langtíma aukaverkanir koma af L-dopa meðferðinni?

Answer 58

Dyskinesiur Rapid wheezing off Freezing

Question 59

Hvernig greinir maður IPD?

Answer 59

Byggir á klínískum einkennum sem eru oftast asymmetrísk í byrjun. Hvíldartremur sést hjá 75% og meira en 90% svara vel levodopa í byrjun. CT og MRI er eðlilegt. SPECT sýnir minnkað magn dópamín transporter binding í nigrostriatum í IPD, MSA og PSP.

Question 60

Hvað er notað til að blokka levodopa periphert?

Answer 60

Cardiodopa (sinemet) Benzarsid (Madopar) Blokkar semsagt að levodopa convertist periphert og nær þannig að komast inn í gegnum BBB og gera gagn.

Question 61

Hver eru einkenni progressive supranuclear palsy?

Answer 61

Rigiditet og bradykinesia Dettni (oft afturábak) Truflaðar veljastýrðar augnhreyfingar => tapa fyrst vertical augnhreyfingum

Question 62

Hver eru einkenni MSA?

Answer 62

``` Autonome einkenni => orthostatismi, trufluð blöðrutæming Rigiditet Cerebellar einkenni Pyramidal einkenni => Alpha-synnuclein uppsöfnun í glia ```

Question 63

Hver eru einkenni corticobasal degeneration?

Answer 63

Unilateral dystonia í handlegg Bradykinesia Apraxia => alien limb phenomenom Dementia => seint í sjúkdómnum

Question 64

Hvernig er rubral tremor?

Answer 64

Bæði hvíldar og action tremor Hemiballismus er dæmi um RT Orsakast af meini í miðheila

Question 65

Lateral medullary syndrome aka Wallenburg syndrome?

Answer 65

Ipsilateral 5, 9, 10 og 11 heilataugapalsy => dysphagia, dysarthria og skyntap. Ipsilateral Horner’s syndrome Ipsilateral cerebellar einkenni Contralateral spinothalamic tap => sársauka- og hitaskyn Vestibular tap => svimi, ógleði, nystagmus

Question 66

Orsakir coma - heilasjúkdómar:

Answer 66

-Trauma -Heilaæðasjúkdómur: ICH (HTN), SAH (aneurysma, AVM), infarctar (thrombosis, embolism) -Sýkingar: meningitis, encephalitis -Æxli: primer, metastasar Krampar

Question 67

Hverjar eru metabólískar orsakir coma?

Answer 67

- Metabólískar encephalopathiur: Hyperosmolar non-ketotískt coma, myxedema osfrv. - Hypoxískar encephalopathíur - Eitranir - Hypothermia - Thiamin skortur

Question 68

Hver er fyrsta meðferð við coma?

Answer 68

ABCDE => tryggja öndun, immobilsera hálsliði Thiamin 100 mg i.m./i.v. 50% dextrósi i.v. Naloxone => 0,4 mg i.v. á 5-10 mín fresti Flumazanile

Question 69

Hvaða skyntaugar leggst diabetic neuropathy helst á?

Answer 69

Diabetic neuropathy leggst helst á small fibers sem eru ómýelinseraðar og því tapas fyrst sársauka og snertiskyn.

Question 70

Hvaða skyntap verður af occlusion í a. spinalis anterior?

Answer 70

Occlusion í a. spinalis anterior veldur infarct í fremri 2/3 mænu og sparar bakstrengi. Þ.a. þú tapar sársauka og titringsskyni fyrir neðan lesion.

Question 71

Hvernig er skyntap í syringomyeliu?

Answer 71

Skyntap í spinothalamic fibers sem eru að krossa á þessu stað. Kallast stundum suspended sensory loss. Það verður stundum reflex tap á level lesions ef afferent þræðir reflexins verða fyrir skaða.

Question 72

Tegundir hyperkinetic disorders:

Answer 72

Tremor => taktfastur titringur Chorea => jerky, brief, ósjálfráðar hreyfingar. Oft lesion í caudate nucleus Athetosis => hægari hreyfingar, hringhreyfingar. Tengjast oft choreu. Ballism => dramatískasta form af choreu og athetosis. Lesion er oftast í contralateral subthalamus. TIcs => stereotypical, endurtekið Myoclonus => shock like muscle jerks Dystonia => langvarandi vöðvasamdráttur sem veldur afbriðgðilegum stöðum og tremor. Tengist oft athöfnum.

Question 73

Tegundir tremors:

Answer 73

Physiologískur => bilateralt, hendur > fætur, eykst með stressi Parkinsonism => unilateral og asymmetrískur. Hendur > fætur, haka, aldrei höfuð. Essential tremor => bilateral hendur og höfuð. “ættgengt”, lagast með áfengi Dystonic => allir útlmir Functional => minnkar þegar fólk hugsa um annað.

Question 74

Hvaða sjúkdómar geta ollið positive visual phenomena?

Answer 74

``` Mígreni Retinuskemmdir Lesion í primary visual cortex Flog Charles Bonnet's syndrome ```

Question 75

Hvar er lesion í monocular diplopiu?

Answer 75

Monocular diplopiu bendir sjúkdóms í auga

Question 76

Hvar er lesion í binocular diplopiu?

Answer 76

Í binocular diplopiu lagast sjónini þegar öðru auganu er lokað. Þetta gerist þegar augnhreyfingartruflun sem oftast er af neurologískum ástæðum.

Question 77

Hvar eru þrír aðalstrúktúrar sem lesionir í geta valdið nystagmus?

Answer 77

Vestibulum, heilastofn og cerebellum

Question 78

Marcus Gunn pupil

Answer 78

Relative afferent pupillary defect. Skaði/bólga á optic disc þ.a. pupillur eru symmetrískar en swinging light test er jákvætt. Oft minnkað sjónsvið og skert litarsjón. Sumir geta presenterast með central scotoma.

Question 79

Hvað er bulbar palsy og hver eru einkenni þess?

Answer 79

Bulbar palsy er LMN lesion í CN 9-12. Lesionin er þá annað hvort í medullu eða fyrir utan heilastofninn. Tungan hrörnar og eru með fasculationum, gómhreyfingar eru minnkaðara og einstaklingur er með dysphagiu og dysarthriu.

Question 80

Hvað er pseudobulbar palsy?

Answer 80

UMN lesion í CN 9-12. Hér er tungan lítil og herpt, hreyfir sig hægt.

Question 81

Hvernig er atónísk þvagblaðra og hvar er lesion í taugakerfinu?

Answer 81

Atónísk þvagblaðra er vegna lesion í LMN þ.e. í conus medullaris eða sacral taugarótum. Þá tapast detrusor virknin og þvaglosun verður vegna overflow og intra-abdominal þrýstings.

Question 82

Hypertónísk þvagblaðra. Staðsetning lesionar og einkenni.

Answer 82

Lesion er í UMN þ.e. í heilastofni eða mænu. Þvagblaðran verður dyssynergísk, bráð þvagþörf og ófullkomin tæming