kolon Flashcards
(157 cards)
1
Q
neoplastik kolon polip tipleri
A
1-adenomatöz
- tübüler
- villöz
- tübülovillöz
2-karsinoid
3-bağ doku polipleri
fibroma
leimyoma
lipoma
2
Q
non neoplastik kolon polip tipleri
A
1-hemartomöz
- juvenil polip
- peutz jeghers
- cronkhite canada
2-inflamatuar (psödopolip)
3-metaplastik (hiperplastik)
3
Q
adenomatöz polip tipleri
A
1-tübüler: %0-25 villöz. max görülen tip.
2-villöz: %75-100 villöz. en malign çünkü yüzey alanı artıyor
3- tübülovillöz: %25-75 villöz.
4
Q
kanser doku hangi katmanı geçerse metaztazik hale geliyor ve evre0’dan evre1 konumuna çıkıyor
A
muscularis mukoza
5
Q
şekillerine göre polip tipleri nelerdir
A
1-sesil: daha malign, lenf ve kan damarlarıyla karşılaşma ihtimali daha fazla olduğu için
2-saplı
6
Q
Ç: polipektomi sonrası patoloğa neler sorulur? radyoloğa neler sorulur?
A
PATOLOG
1- diferansiyasyon miktarı
2- cerrahi sınırlarda tümör hücresi var mı
3- invazyon derinliği nasıl: submukozayı geçmiş mi
4- eğer muskularis mukozayı geçtiyse, kan ve lenf damarlarına ulaşmış mı
RADYOLOG
1- komşu dokulara invazyon var mı
2- lenf nodu metaztazı var mı
3- peritoneal karsinomatozis var mı
7
Q
çapına göre polip sıralaması
A
5 mm-: dimünitif
5-10 mm: orta
10 mm+: büyük
8
Q
flat adenom nedir
A
mukozadan 2 mm kabarık, görülmeyebilen, en tehlikeli polip tipidir
9
Q
Ç: kronik anal fissürde triad nedir
A
,fissürün kendini iyileştirme çabası oluşan yapılardır
1- hipertrofik anal papilla
2- sentinel pili: nöbetçi meme
3- derin fissür tabanı
10
Q
dimünitif polip tedavisi çeşitleri
A
1- kement-forseps ile enerji kullanmadan
2- argon plazma koagülatör ile ablasyon tedavisi
3- forseps+sıcak enerji ile
+
SESİL: submukozal enjeksiyon (adrenalin) ile şişirip snare vasıtasıyla çıkarılır
SAPLI: kement ile boynunu tutarak elektrik enerjisi ile
11
Q
kolorektal kanserin yayılım yolları nelerdir
A
1- lenfatik 2- hematojen 3- komşuluk 4- peritoneal implantasyon 5- intraluminal
12
Q
Ç: kolorektum kanserlerinin lenfatik yayılımı nasıldır
A
transvers kolunun;
- proksimal 2/3ü: superior mezenterik arter trasesindeki lenf nodlarına,
- distal 1/3ü: inferior mezenterik arter trasesindeki lenf nodlarına
- > paraaortik ld->sisterna chyli->ductus thorasicus->virchow nodülü->subclavian ven->sistemik dolaşım
rektumun;
- proksimali kolonla aynı
- orta: iliac lenf nodu
- distal: inguinal lenf noduna
13
Q
EVRE O ne demektir
A
muskularis mukozayı aşmamış tümör
14
Q
EVRE 1 ne demektir
A
bağırsak duvarı içerisinde olup serozaya ulaşmamış olan tümör
15
Q
EVRE 2 ne demektir
A
serozayı aşmış
lenf-organ tutulumu olmayan
organ invazyonu olabilen, tümör
16
Q
EVRE 3 ne demektir
A
lenf nodu tutulumu olan tümör
17
Q
EVRE 4 ne demektir
A
uzak organ metaztazı olan tümör
18
Q
vücutta en fazla polip oluşumu görülen yer neresidir
A
gis-> kolorektum->inen sol kolon->REKTOSİGMOİD BÖLGE
19
Q
adenom nedir
A
glandüler yapıda ya da glandüler kökenli benign neoplazi
20
Q
mekanik bağırsak obstrüksiyonu tipleri nelerdir
A
1- intraluminal
2- intramural
3- ekstramural
21
Q
fonksiyonel bağırsak obstrüksiyonu tipleri nelerdir
A
1- adinamik inhibasyon ileusu
2- spastik bağırsak
3- vasküler oklüzyon
22
Q
Ç: intraluminal bağ tıkanıklığı nedenleri
A
- mekonyum
- intussupessiyon
- safra taşı ileusu
- baryum taşlaşması
- yabancı cisim
- parazit
23
Q
ileus klinik
A
1- kolik ağrı 2- kusma 3- gaz ve gaita çıkaramama 4- distansiyon \+ hipovolemik bulgular akut karın bulguları rektal muayenede kitle fıtık karında asimetri: kolon kaynaklı distansiyon
24
Q
akut karın cerrahi patolojiler
A
akut apendisit: MAX kolesistit nekrotizan pankreatit peptik ülser perforasyonu mekanik bağ obstruksiyonu mezenter arter-ven tıkanıklığı meckel divertikülü ektopik gebelik rüptürü over kist rüptürü boerhaave sendromu
25
akut karın medikal patolojiler
```
akut gastrit
ülser atağı
akut hepatit
biliyer kolik
renal kolik
gastroenterit: MAX
dismenore
diyabetik ketoasidoz
orak hücreli anemi krizi
fmf
sle
budd chiari
kurşun zehirlenmesi
```
26
akut karın karın dışı patolojiler
kaburga kırığı
plörezi
mi
ac infarktüsü
27
polip gis'te nerede olur
mide
duodenum
kolon
28
polip yaşı-kanser yaşı-sekans süresi
p: 40-50 yaş
k: 60 yaş
10 yıllık sekans
29
kalın bağırsak kanserinin ince bağırsak kanserinden daha fazla görülme nedenleri
```
ince bağırsakta;
*epitel kendini 24 saatte yeniler
*transit süresi kısadır
*peyer plakları vardır
*bakteri yoktur
*enzimler vardır
sonucu karsinojenlerle karşılaşma AZDIR
```
30
flat adenom nedir
mukozadan 2 mm kabarık görülmeyebilen EN TEHLİKELİ adenom
31
Ç: kolon tarama programı kimlere yöneliktir - klasik olarak ne yapılır
2 YILDA BİR GGK
10 YILDA BİR KOLONOSKOPİ
* 50 yaş üstü sağlıklı bireyler
* kolon ca-kolon polip öyküsü olanlar
* 10 yıl+ ük-crohn olanlarda
32
amsterdam kriterleri
Lynch sendromları: HNPCC için
* 1 tanesi birinci dereceden yakını olmak üzere 3 veya 3+ yakınında kolorektal ca/HNPCC ilişkili ca( yumurtalık,endometrium,rahim,böbrek,mide) saptanması
* aile soygeçmişinde en az iki nesilde kolorektal ca olması: OD olduğu için
* aile soygeçmişindeki kolorektal ca'dan birinin 5o yaşın altında görülmesi
33
şiddetli displazik karsinoma in situ hasta kolonoskopi süresi
6 ay
34
benign lezyonlu: tübüler adenomlu hastada kolonoskopi süresi
3 yıl
35
5'ten fazla benign lezyonlu: tübüler adenomlu hastada kolonoskopi süresi
1 yıl
36
sağ/çıkan kolon ca tedavi
LENF NODU: superior mezenterik arter trasesi
SAĞ HEMİKOLEKTOMİ:
* sağ kolan kanserleri kalın bağırsağın ince bağırsak ile birleştiği bölgededirler. sağ kalın bağırsağın transvers kolonun 2/3lük kısmından ince bağırsağın 10-15 cmlik kısmına kadar alınması işlemidir
* a. colica dextra/a. ileocolica/a. colica media bağlanır
İLİOTRANSVERSOSTOMİ: rezeksiyon tamamlanınca ince bağırsak transvers kolona anastomoz edilir.
37
sağ kolon+sol kolon+splenik fleksura kanseri tedavi
SUBTOTAL KOLEKTOMİ: kalın bağırsakta birden fazla tümör olduğunda hem sağ hem sol tarafının çıkarılması gerekebilir. sigmoid ya da inen kolon bırakılmak sureti ile kolon alınır (sağın tamamı-solun bir kısmı)
*a. ileocolica, a. colica dextra, a.colica media, a. colica sinistra bağlanır
38
transvers kolon kanseri tedavi
LENF NODU: middle kolik arter trasessi
SEGMENTER REZEKSİYON/ GENİŞLETİLMİŞ SAĞ KOLEKTOMİ + İNEN-ÇIKAN KOLON ANASTOMOZU
a. colica media
a. colica sinistra
39
inen kolon ca tedavi
LENF NODU: inferior mezenterik arter trasesi
SOL KOLON HEMİKOLEKTOMİ: tümörlü kısım alınıp transvers uç diğer uca anastomoz edilir
40
sigmoid kolon ca tedavi
LENF NODU: inferior mezenterik arter trasesi
```
ANTERİOR REZEKSİYON:
sol kolon + proksimal rektum çıkarılır
rektumun orta ve distali kalıyor
kolonun iki ucu anastamoz edilir
dışkılamada sorun oluşmaz (KOLOSTOMİ GEREKMEZ)
```
41
üst - orta rektum ca tedavi
LENF NODU: inferior mezenterik arter trasesi
AŞAĞI(LOW) ANTERİOR REZEKSİYON:
* tümörlü bağırsak kısmı + rektumun büyük kısmı çıkarılır
* kalan rektum ile sigmoid kolon ucu anastomoz edilir
* anastamoz peritoneal refleksiyonun altındadır
GEÇİCİ KOLOSTOMİ/İLEOSTOMİ:
*anastamoz düzeyi peritoneal refleksiyonun altında kaldığı için dışkı buraya değmemelidir. dolayısıyla kolon karın boşluğuna bağlanır.
42
distal rektum ca tedavi
MEZENTERİK LD+*HİPOGASTRİK LD*
ABDOMİNOPERİNEAL REZEKSİYON(MİLES):
*sigmoid kolonun bir kısmı + makat bölgesi: rektum-perine-sfinkter çıkarılır.
KALICI KOLOSTOMİ
*hastanın makatı alındığı için kalıcıdır
43
hartman ameliyatı nedir
```
sol kalın bağırsak ameliyatlarında
-sigmoid kolon tümörü rüptürü
-divertükül perforasyonu
-peritonit
-hastanın genel durumu kötü
-anesteziyi uzatmak istemiyorsak
durumlarında geriye kalan bağırsak GEÇİCİ olarak UÇ KOLOSTOMİ ile karın duvarına bağlanır ve rektum kendi üzerine kapatılır.
```
HASTANIN GENEL DURUMU İYİLEŞİNCE İSE; ikinci bir ameliyat ile bağırsağın anastomozu yapılır ve bu sayede hasta normal dışkılama yapabilir
44
fap-ülseratif kolit tedavi
TOTAL KOLEKTOMİ + REKTUM REZEKSİYONU/
| TOTAL PROKTOKOLEKTOMİ: sfinkterler kalır ve ince bağırsak anüse bağlanır
45
hemoroidler anatomik olarak nasıl oluşurlar
internal sfinkter ile dış tabaka arasında longitudinal ligamen adı verilen, belli yerlerde incelip belli yerlerde kalınlaşan bir tabaka vardır. bu kalınlaşma ve incelme sonucunda hemoroidler oluşur.
46
paradoks puborektal kontraksiyon hastalığı nedir
normalde dışkı kolonun üst kısmından ampulla kısmına geldiğinde duvara yapılan bası neticesinde internal sfinkter kendisini GEVŞETİR. bazı insanlarda edinsel olarak bu refleks bozulduğunda, hasta ıkındığında internal sfinkter gevşeyeceğine KASILIYOR.
47
hemoroid fizyolojisi
3 komponenti vardır. bu 3 komponent neticesinde lümene doğru kabarma olur-> lümen daralır->mukozal yaralanma ve sekresyonlar olur-> disepitelizasyon gerçekleşir
1-MEKANİK ETKİLER: dentat çizginin distalinde bulunan Treitz ve Parks ligamentlerinin ıkınmalar sonucu yırtılması
2- ARTERİOL KAN AKIM REGÜLASYONUNDA BOZUKLUK
3- VEN DUVARINDAKİ VARİKÖZ GENİŞLEME: hasta tuvalete oturduğunda hemoroid memelerine yukarıdan kan gelmeye başlar. fazla ıkınma venöz geri dönüşte bozulmaya yol açar ve venler içinde kan göllenmeye başlar. göllenen kan içten dışa basınç oluşturunca da variköz değişiklikler oluşur
48
Ç: hemoroid tedavi yöntemleri ve mekanizmaları
EN ÖNEMLİSİ** hayat tarzı değişimi.
bol lifli beslenme
prebiyotikli beslenme
tuvalette fazla süre oturmamak
1- HEMOROİDAL ARTER LİGASYONU: superior hemoroidal arter ligasyonu yapılarak arteriol kan akım regülasyonundaki bozukluk önlenir
3-VENOTOMİK İLAÇLAR: venokontriksiyon yapar
flavonoid
kalsiyum dobesilat
4-SKLEROTERAPİ
5- HEMOROİDEKTOMİ: eksternal olanlar ASLA bantlanmaz. çok ağrılı olur.
6-FOTOKOAGÜLASYON
49
hemoroid grade 1
3lü komponentten dolayı disepitelizasyona uğramış bölge
50
hemoroid grade 2
treitz düşük dozda kopar.
| ıkınma esnasında çıkıp ıkınma bitince geri içe giren memeler açığa çıkar
51
hemoroid grade 3
treitz yüksek dozda kopar.
| ıkınma esnasında sarkan meme ıkınma bitince kendiliğinden içeri giremez, hasta kendisi memeleri sfinkter içine iter
52
hemoroid grade 4
treitz'e ek parks da kopar
| hasta kendisi bile memeleri sfinkter içine itemez olmuştur
53
hemoroid etiyoloji
```
ıkınma
kabızlık
tuvalette uzun süre geçirme alışkanlığı
anatomik defektler
dar giyinmek
```
54
anal fissür mekanizması
internal sfinkter basıncı>kan basıncı olursa anüsün iç yüzünde çentik oluşur ve bu çentik derin yaraya dönüşüp kronikleşir
55
Ç: anal fissür tedavi
1- hayat tarzı değişimleri
2-sıcak su uygulanması: gevşeme için->bu sayede bölgenin kanlanması artar ve iyileşme hızlanır
3-topikal: kortizonlu merhem-lidokain
4-azotoksit içeren kremler
5-botulinium toksini
6-sfinkterotomi: AS ama inkontinans komplikasyonu olduğu için ilk uygulanmaz.
56
anal fissürde lokalizasyon hastalıkları
posteriorda: anal fissür
anteriorda: kadında doğum
lateralde: crohn-ük
57
anorektal abse oluşum mekanizması
- anüs çevresi kıl köklerinden
| - kriptoglandüler yapıların boşaltıcı kanallarının tıkanması ile oluşabilirler
58
anorektal abse çeşitleri
1-perianal: maks
2-intersfinkterik
3-iskiorektal
4-suprasfinkterik
59
anorektal absenin bir tarafı-iki tarafı delinirse ne oluşur
1 tarafı: sinüs
| 2 tarafı: fistül
60
anorektal abse klinik
abse bölgesinde;
* ağrı
* kızarıklık
* şişlik
abse kısmında bakteriler üreyince;
* ateş
* halsizlik tabloya eklenir
61
anorektal abse tedavi
*DRENASYON + ab
62
anorekal fistül tedavi
1-fistülotomi
| 2-PRP
63
pilonidal hastalık nedir
intergluteal bölgede apokrin ter bezlerinin boşaltıcı kanallarının tıkanması sonucu SİNUS oluşur. tamamen tıkanırsa ABSEleşir.
64
pilonidal hastalık tedavi
limbek flebi ameliyatı
65
hidroadenitis suppurativa nedir
perine bölgesinde apokrin ter bezlerinin boşaltıcı kanallarının tıkanması sonucu FİSTÜL oluşur ve burada enfeksiyon-skar-fibrozis oluşur
66
Ç: anal kanal kanseri özellikleri
k>e
55-65 yaş
SIKLIKLARINA GÖRE SIRALAMA
1-skuamöz hücreli kanser
2-bazal hücreli kanser
3-in situ adenokanser: meme dışı paget hastalığı
4-in situ yassı hücreli ca: bowen hastalığı
5-malign melanoma
6-verrüköz karsinoma
67
anal kanal kanseri tedavi
NEOADJUVAN
+
YASSI HÜCRELİDE:
CERRAHİ: lokal eksizyon/abdoperineal rezeksiyon
+
NİGRU FORMÜLÜ: mitromisin+ 5florourasil+ rt
68
pruritus anni nedir
anüste deri yüzeyinde bulunan koruyucu yağ tabakasının;
- tuvalet kağıdı
- sabun vs. ile ortadan kaldırılması sonucu, dışkı ile gelip korumasız deri ile direkt temasta bulunan;
- kafein
- baharat
- kakao
- narenciye irritanları ile irrite olur.
* anal kanalda kaşıntı-yanma olur
* kaşınma sonucu çentikler oluşur ve çentiklerden içeri giren mikroorganizmalar nedeni ile sekonder infeksiyon tabloya eklenir
69
pruritus anni tedavi
KONSERVATİF:
- su ile temizlen
- kaşınma
- lifli beslen
MEDİKAL:
- gümüş nitrat ile pansuman
- metilen mavisi tatuaj
70
kolon kanseri toplumda kaçıncı sıklıkla görülür
3
71
kolon kanseri risk faktörleri
* 50 yaş+
* yağ-kolesterol zengini diyet
* yetersiz ca-lif-vitamin alımı
* sigara
* alkol
* obezite
* HNPCC
* FAP
* herediter polipozis sendromları
* ailede kolon ca: 1.derece akrabada 60 yaş- ca
* akromegali
* ük-crohn
* meme over uterus ca
* pelvik radyasyon
* kolesistektomi
* apendektomi
* tip 2 DM
72
kolon kanseri hangi zeminler üzerinden gelişebilir
1- ailesel
2- genetik: herediter
3- sporadik: yüzde75
73
kolon kanserinde etkili genler
APC
k-RAS
p53
DCC
74
epitelyal kolerektal kanserler nelerdir
* adenokarsinoma
* müsinöz adenokarsinoma
* taşlı yüzük hücreli karsinoma
* skuamöz hücreli karsinoma
* adenoskuamöz karsinoma
75
endokrin kolorektal tümörler nelerdir
*karsinoid tümörler
76
nonepitelyal kolorektal kanserler nelerdir
* leiyomiyosarkoma
| * kaposi sarkomu
77
kolorektal kanser tipleri nelerdir
* epitelyal
* nonepitelyal
* endokrin
* malign lenfoma
* metaztazik
78
kolorektal kanserlerin makroskopik çeşitleri nelerdir
* polipoid
* skiröz
* kolloid
* ülseratif
* linitis plastika
79
Ç: kolorektal kanserinin hematojen yayılımı nasıldı
transvers kolonun
* proksimal 2/3üne kadar: A. mezenterica superior
* distal 1/3ü ile proksimal rektum dahil: A. mezenterica inferior
* orta ve distal rektum: A. iliaca interna + A.Pudenda interna
-kolon + proksimal rektum -> portal sistem
-orta + distal rektum -> kaval sistem (portal sisteme uğramadan iliac vene, oradan da v. cava inferior'a)
ile yayılır.
* superior hemoraidal ven ile KCye
* orta ve inferior hemoroidal ven-inferior vena cava ile ACye metaztaz
kolon: kc>ac
rektum: ac>kc
80
inguinal lap'lı hastada ne düşünelim
genç: ayak mantarı
| yaşlı: kolon ca
81
kolorektal kanser T
t0: tümör kanıtı yok
tis: intraepitelyal-lamina propria invazyonu: muskularis mukozada sınırlı
t1: submukozal
t2: muskularis propria
t3: tüm bağırsak duvarı-perikolik ve perirektal dokular
t4: komşu doku invazyonu
82
kolorektal kanser N
n0: yok
n1: 1-3
n2: 4+
83
sağ kolon tümörleri klinik
ÇAPI GENİŞ
* obs yok
* ggk
* hipokrom mikrositer anemi
TRİAD:
karında kitle
sağ alt kadran ağrısı
anemi
84
sol kolon tümörleri klinik
ÇAPI DAR
* obs var
* aşikar kanama
* hematokezya
* perforasyon-peritonit
* hipogastrik bölgede ağrı
85
rektal tümör klinik
* sık dışkılama
* tenezm
* gaita çap ve hacminde azalma
* hematokezya
86
ileoçekal valv tümörü klinik
distansiyon
karın ağrısı
bulantı kusma
87
kolorektal kanser tanı
1-rektal tuşe
2-kolonoskopi
3-rektosigmoidoskopi+baryumlu çift konstrat grafi
88
kolorektal kanser tarama programları nelerdir, orta risk grubuna: 50yaş+ asemptomatik popülasyona ne sıklıkla yapılmalıdırlar
* GGK: 2yıl
* kolonoskopi:10 yıl
* fleksibl sigmoidoskopi: 5 yıl
* çift kontrastlı baryumlu kolon grafisi
* CEA tayini
* gaitada DNA
* gen testi: FAP:apc, HNPCC: mismatch repair
89
FAP ve HNPCCde adenomatöz yapılar kaç yaşında görülür, taraması ne zaman yapılır?
FAP:
16. bu yüzden hastaya 15 yaşından itibaren tarama amaçlı kolonoskopi yapıyoruz.)(yılda 1)
HNPCC
20. bu yüzden hastaya 20 yaşından itibaren tarama amaçlı kolonoskopi yapıyoruz
90
Ç: ileus oluşum tipine göre ikiye ayrılır. bunlar nelerdir
1-MEKANİK:
* intraluminal
* intramural
* ekstramural
2-FONKSİYONEL:
* adinamik inhibasyon
* spastik bağırsak
* vasküler oklüzyon
terminal ileum>proksimal ileum>jejenum>kolon>duodenum
91
Ç: ileus sınıflandırılma kriterleri
* akut-kronik
* tam-parsiyel
* yukarı-aşağı
* ib-kb
* basit-strangüle-kapalı ans-birleşik volvulus
92
basit tıkanıklık nedir
sadece lümen tıkalıdır, kan akımında sorun yoktur
| kolik ağrı
93
invajinasyon-intussupessiyon nedir
proksimal bağırsak ansının distal bağırsak ansına girmesi sonucu olan BASİT tıkanıklık
94
strangülasyon nedir
lümen tıkalıdır-buna ek iskemi vardır
kitle ve hassasiyet vardır
hasta devamlı huzursuz-ağrılı
95
kapalı ans tıkanıklığı nedir
* her iki taraf da tıkalıdır.
* anüse doğru gidiş tıkalı:ileri geçiş yok
* ileoçekal valv kapalı:geriye kaçış yok
* lümende gaz birikir-bağırsak şişer
* distansiyon ani-hızlı ilerler
* bağırsak içimde devamlı sıvı birikince bağırsak duvarına bası olur ve kan akımı bozulur: iskemi gelişebilir
* çekum perfore olabilir: laplace kanunu->yüzeyel alanın en geniş olduğu yerde basınç en fezla. çekumun yüzey alanı geniş, duvarı ince, sferik yapıda bu yüzden çekum parçalanıyor.
96
birleşik volvulus nedir
iki farklı bağırsak ansının birbiri etrafında dolanmasıdır
97
Ç: intramural bağırsak tıkanıklığı etiyoloji
```
konjenital->atrezi,imperfore anüs, mekkel divertikülü
intramural hematom
crohn
divertükilit
ra
tbc
neoplazma
iskemik striktür
```
98
Ç: ekstramural bağırsak tıkanıklığı etiyoloji
```
adhezyon: MAX
herni
yara ayrılması
volvulus
bası yapan kitle: gebelik-damar anomalisi-anüler pankreas
```
99
Ç: fonksiyonel bağırsak tıkanıklığı etiyoloji
```
ADİNAMİK:
nörojenik: spinal kord hasarı
metabolik: elektrolit imbalansı
farmakolojik: morfin
infeksiyöz: pnömoni->maks mide perforasyonunda peritonitle beraber
```
SPASTİK:
ağır metal zehirlenmesi
VASKÜLER OKLÜZYON:
mezenterik iskemi
100
Ç: ib obs. maks etiyoloji
çocuk: fıtık
| yetişkin: adhezyon
101
Ç: kb obs.. maks etiyoloji
neoplazi
102
ileus klinik
1-AĞRI:
kolik-kramp
peristaltizmle artlar
2-KUSMA
başta refleks tarzı
bakteri üreyince fekaloid tarzda
3-GAZ-GAİTA ÇIKARAMAMA
4-DİSTANSİYON
+
HİPOVOLEMİ:
taşikardi-hipotansiyon-şok-dehidratasyon
ortostatik hipotansiyon-postural hipotansiyon-somnolans
PERİTONEAL İRRİTASYON - AKUT KARIN: bağırsak bakterileri distansiyon sonucu periton boşluğuna geçerse
KİTLE: strangülasyon varsa
103
proksimal-distal ileus farkı
P: ağrı epizodları SIK 4-5DK
D: ağrı epizodları SEYREK 15-20DK
P:kusma erken başlar
D:kusma distansiyon başlayınca geç başlar
P: distansiyon nadir
D: distansiyon sık
104
basit tıkanıklık-strangülasyon fark
B: ağrı periyodları arasında ağrısız normal dönem vardır:kolik
S: iskemik olduğu için sürekli şiddetli ağrı vardır, buna ek kolik ataklar gelişir. hasta sürekli huzursuzdur. hızlıca akut karın gelişir
105
ileus fm
```
İNS:
iki büklüm-hiperaktif hasta
şokta mı-dehidratasyon var mı
karın duvarında peristaltizm görülüyor mu
abdomen solunuma katılıyor mu
```
OSK:
- kolik ataklar sırasında gürültü, çınlama, metalik ses
- ağrısız evrede sessiz
```
PAL-PER:
artmış peristaltik hareket
rebound
peritoneal irritasyon
ele gelen kitle
```
106
akut - kronik ileus fark
kronikte motilite kaybı sonucunda ağrı olmayabilir
107
obstrüksiyonda tıkanıklık bölgesine göre ağrı lokalizasyonu
jejenum: üst abdominal bölge
ileum: göbek çevresi
kolon: alt karın
rektosigmoid bölge: perine
108
tam-parsiyel tıkanıklık fark
parsiyelde pasaj devam edeceğinden dışkılama olur ama döngüsü bozuktur: kolik ağrı-kabız-ishal
109
ib-kb obs farkı
İB:
kolondaki dışkı çıkarılır yani gaz gaita çıkışı olur
daha ciddidir: sıvı elektrolit kaybı ÇOK
strangülasyon sık
KB:
gaz-dışkı çıkışı durur
asimetri görülür
daha hafiftir
strangülasyon nadir
ileoçekal valv sağlamsa: kapalı ans tık. olur-ib etkilenmez
ileoçekal valv sağlam değilse: ib de etkilenir
110
obs.da distansiyon sebebi nedir
alınan gıdalar
hava
bağırsak emilim bozukluğu
111
obs kliniğinin şiddetini belirleyenler
```
tıkanıklık seviyesi-süresi-tipi
sıvı kaybı derecesi
iskemi seviyesi
sepsis seviyesi
eşlik eden hastalık
```
112
ileus tanı
*AYAKTA DİREKT KARIN GRAFİSİ:
patolojik yerlerde hava sıvı seviyeli görünür.
hss'nin normal olduğu yerler:mide fundus, duodenum, terminal ileum, kolon
*AC GRAFİSİ:
diyafram altında hava sıvı seviyesi varsa perforasyon anlamına gelir
```
*LAB
SIVI KAYBI: hemokonsantrasyon
ELEKTROLİT KAYBI: hiponatremi
LÖKOSİTOZ: peritonit varsa
TROMBOSİTOPENİ: sepsis varsa
ANEMİ: tümör sebepli ise
METABOLİK ALKALOZ: aşırı kusma
METABOLİK ASİDOZ: dehidratasyon
ÜREMİ
HİPERAMİLAZEMİ
```
grafide baryum kullanılmaz. suda eriyen kontrast madde kullanılır.
NEDEN:
perforasyon olursa şimik peritonite neden olmasın,
baryum taşlaşmasın,
ameliyatta bağırsak temizlenirken peritona dökülmesin diye
*BT:
tam-parsiyel
strangülasyon
malign benign ayrımları yapılır
113
hava sıvı seviyesinin fizyolojik olduğu yerler
mide fundus
kolon
terminal ileum
duodenum
114
ib tipi hava sıvı seviyesi
```
santral
küçük çap
fazla
merdiven basamağı
tam obs ise kolonda hava-sıvı YOK
```
115
kb tipi hava sıvı seviyesi
```
periferik
büyük çap
az
haustrasyonlu
ileoçekal valv sağlamsa ib normal
```
116
obs tedavi
```
KONSERVATİF
oral alım kes
sıvı replasmanı
elektrolit replasmanı
idrar çıkışı takibi
```
CERRAHİ
* 24-48 saat tedaviye rağmen bulgular düzelmiyorsa
* peritoneal irritasyon
* distansiyon
117
FAP'lı bireyde yaşam döngüsü ve tarama programı
16lı yaşlarda adenomlar vardır
20li yaşlarda polip ortaya çıkar
40lı yaşlarda ca başlar.
-----
* 20 yaşında olmadan taramaya başla.
* 40 yaşına kadar polipler ortaya çıkabilir.
- > çıkmıyorsa, 50 yaşından sonra sağlıklı bireyin rutin kontrolleri gibi kontrol et
*TOTAL KOLEKTOMİ yapılmazsa kanser riski %100dür.
118
gardner sendromu
adenomatöz polip+kemik ve yumuşak doku tümörleri
119
turcott
adenomatöz polip+sss tümörleri
120
hemartamöz polipozis sendromları
1-juvenil
2-peutz jegher: potz yeger
3-cronkhite Canada: kronkayt kanada
121
kolon ca ameliyatı geçiren hastaya ilk kolonoskopi randevusunu ne zamana veririz
1 yıl sonra
122
kolonoskopide sigmoid obstrüksiyon saptanmış ve ameliyat ile sigmoid kolon çıkarılmış. hastaya bir sonraki kolonoskopi randevusu ne zamana verilir
4-5 ay sonra
| ->niye çağırıyoruz? çünkü obs. olduğu için sigmoidin ilerisini göremedik ameliyattan önce
123
kolon ca olduğunu bildiğimiz bir hastada evreleme için neler yaparız
* anamnez
* fm
* kan testi: cae - ca19-9
* pelvis mr - toraks abdomen bt - usg: met. var mı
* endoskopi - kolonoskopi: senkron polip var mı
124
varikoz genişleme nedir
Bir venin boyca büyümesi, genişlemesi, kıvrıntılı hal alması
125
hemoroid klinik
```
genel ağrı (dışkılamaktan bağımsız)
kaşıntı
ıslaklık hissi
akıntı
çekilme hissi
```
126
perianal virütik hastalık, etkeni ve bu hastalık üzerinden gelişen kanser tiği nedir
* candyloma acuminata
* etkeni: HPV
* kanseri: lövenstein buschke tümörü
- kanama
- akıntı
- kaşıntı
- siğil
127
Ç: HNPCC hakkında
- missmatch repair genleri
- kalıtsal kolerektal kanserlerin en sık görüleni
- OD
- proksimal kolon tutulumu
- müsinöz adenokarsinom sık
- mikrosatellit instabilite
128
Ç: poliplerde malignite bulguları
* çap>1cm
* dejenerasyon: sert-ülsere-kanamalı
* sesil (sapsız)
* multipolip
* distal yerleşim
* villöz yapı
* genetik sendromlar: FAP - HNPCC
129
Ç: cerrahi sınır pozitif/negatif ne demek
negatif: ameliyatta tümörlü dokuya dokunmadan, etrafındaki bir miktar tümörsüz doku ile birlikte çıkarılması demektir
130
Ç: anal ağrılı hastada neler düşünülebilir
- eksternal hemoroid: tromboze ise zonklayıcı
- fissür: dışkılama esnasında bıçak kesiği gibi
- fistül
- abse
- ülser
- klamdiya trahomatiz
- kandiloma aküminata
- şankroid
- herpes
131
Ç: anal fissür klinik
- gaita çıkış anında cam kesiği ağrısı
- dışkıda kan
- dışkılamadan sonra birkaç saat süren perirektal ağrı-spazm
132
Ç: currarino triadı nedir
1-konjenital anal malformasyon
2-presakral kitle
3-sakral kemik defekti
133
Ç: ggk nasıl bakılır
```
1-gaita örneği guaiac kağıda sürülür
2-üzerine hidrojen peroksit damlatılır
3-gaitada kan varsa MAVİ renk oluşur
*poliklonal/monoklonal antikorlar ile saptanır
*hg molekülü
```
134
Ç: ileus nedir, subileus nedir
İLEUS: intestinal içeriğin gis içerisinde sefadokaudal ilerleyişinin tam/parsiyel engellenmesi. gaz ve gaita çıkışı yoktur
SUBİLEUS: zaman zaman açıklık ve tkanıklık periyodlarının birbirini izlediği klinik tablodur. gaz çıkışı vardır, gaita çıkışı yoktur..
135
Ç: akut karın nedir
* ani başlayan karın ağrısı ile karakterize
* belirti ve bulguları karın bölgesinde olan
* travma dışı nedenlerden gelişen patolojilerdir
136
Ç: ağrı çeşitleri nelerdir
1-KOLİK AĞRI
* içi boş organların tıkanması sonucu düz kas spazmına bağlı oluşur
* aralıklıdır
2-İNFLAMATUAR
* ağrı başlar, yavaş yavaş şiddetlenir, sürekli hale gelir
* kendiliğinden geçmez
* azalırsa: perforasyon demektir
3-İSKEMİK:
* en şiddetli ağrı
* ani ve şiddetli başlar, o şekilde devam eder
137
Ç: akut karın klinik
- ağrı
- bulantı kusma
- gaz gaita çıkaramama
- distansiyon
- ateş
- hipovolemik şok
- bağırsak seslerindeki bozukluk (normali dkde 4-8)
- ek bağırsak sesleri
- defans-rebound
- jeneralize peritonit
- sarılık
138
Ç: organların peritoneal durumları
RETROPERİTONEAL
* böbrek-böbrek üstü bezi-üreter
* pankreas
* aorta-v.cava inferior
İNTRAPERİTONEAL
* kc-dalak
* mide
* jejenum-ileum
SEKONDER RETROPERİTONEAL:
*colon ascendens-descendens
139
Ç: peutz jeghers hakkında
- od
- gis'te hemartamöz polipler görülür
- mukokutanöz melanin birikimi: hiperpigmentasyon
- jejenum>ileum>mide>duodenum>kolon
- EN SIK KOMP: intussupessiyon->mekanik bağırsak obstrüksiyonu->rekürren karın ağrısı
140
Ç: anal kanal kanseri risk faktörleri
```
hpv
anal ilişki
çok eşlilik
sigara
aids
```
141
Ç: anal kanal kanseri klinik
* makatta ağrı-kaşıntı-rahatsızlık
* dışkıda kan
* makat etrafında yaralar
* incelmiş dışkı
* bağırsak alışkanlıklarında değişim
142
Ç: anal kanal kanseri tanı
* rektal dijital muayene: ele kitle gelmesi
* proktoskop: değerlendirme-biyopsi
* usg-mr-bt
143
anorektal fistül çeşitleri
1-intersfinkterik
2-suprasfinkterik: dentat çizgiye açılır
3-transsfinkterik
4-ekstrasfinkterik: rektuma açılır
144
kolon ve rektum kanserlerinde hastalığın ilerleyip karın boşluğuna yayılmasına ne denir
peritoneal karsinomatozis
145
hpv ile anal kanal birlikteliği
- kandiloma akuminata
- verriköz kanser
- bowen hastalığı
146
yavaş hareketler
dizler fleksiyonda
karın solunuma eşlik etmiyor
hangi ağrı
inflamatuar ağrı
147
hasta yerinde duramıyor
| hangi ağrı
kolik ağrı
| iskemik ağrı
148
hasta öne eğilince rahatlıyor
| hangi ağrı
pankreatit
149
gangi akut karın problemlerinde yüksek ateş görülür
karın içi abse
kolanjit
jeneralize peritonit
150
akut karın tanı
BT: karın içi havada as
usg
direkt grafi
kan-idrar-biyokimya
kararsızlık ortadan kalkmadıysa: laparoskopi
baryumlu grafi kontraendike.
mr kullanılmıyor.
151
kolorektal kanser genel bulguları
```
dışkılama düzeninde değişim
ishal kabız atakları
tenezm
gaita çapında azalma
kanlı mukuslu gaita
metaztazik ise: perianal-sakral ağrı
```
152
hemoroidal yastıkçık nedir
üst anal kanalda vasküler dokulardan zengin elastik lifler içeren yastıkçıklar vardır. defekasyonla şişer ve anal kanalı travmalardan korurlar. 3 tanedirler: 3-7-11 hizasında
153
anorektal fistül etiyoloji
```
kriptoglandüler tıkanıklığa bağlı abse: maks
crohn
ra
tbc
travöa
```
154
anal fissür etiyoloji
kabızlık-diyare
hipertonik hiperplastik internal anal sfinkter
iskemi-azalmış kan akımı
155
anal fissür ayırıcı tanı
```
travma
ük-crohn
tbc
anal kanal ca
cmv
hsv
sfiliz
şankroid
behçed
lösemi
```
156
kolon divertikülü tanı
baryumlu grafi
sigmoideskopi
kolonoskopi
bt
157
kolon divertikülü tedavi
iltihapsızsa: gerek yok
| iltihaplıysa:ab
