konak mikroorganizma ilişkisi

Question 1

Rezervuar nedir?

Answer 1

Mikroorganizmanın doğal olarak yaşadığı, çoğaldığı ve bulaş için kaynak oluşturduğu ortamdır.

Question 2

Fomit nedir?

Answer 2

Patojenleri taşıyan cansız nesnelerdir (örneğin: stetoskop, havlu, yatak).

Question 3

Vektör nedir?

Answer 3

Patojenleri taşıyan canlı organizmalardır (örneğin: sivrisinek, kene, pire).

Question 4

Virulans nedir?

Answer 4

Bir mikroorganizmanın hastalık oluşturma gücünün derecesidir (niceliksel özellik).

Question 5

ID50 nedir?

Answer 5

Bir organizmanın %50 olasılıkla enfeksiyon oluşturduğu doz miktarıdır; ne kadar düşükse o kadar virulandır.

Question 6

Subklinik enfeksiyon nedir?

Answer 6

MO konakta ürer ama hastalık oluşturmaz (örnek: T. gondii).

Question 7

Latent enfeksiyon nedir?

Answer 7

MO hücre içinde canlı kalır ama çoğalmaz; hastalık oluşturmaz (örnek: herpes virüsleri).

Question 8

Konak savunmasından kaçma yolları nelerdir?

Answer 8

1. Yüzey yapı değişimi 2. Hücre içi yaşama adaptasyonu 3. İnvazyon enzimleri 4. Kapsül

Question 9

Adezin nedir?

Answer 9

MO’nun konak hücre yüzeyine tutunmasını sağlayan yüzey yapısıdır.

Question 10

Konak hücre reseptörleri genellikle hangi yapıları içerir?

Answer 10

Glikoprotein ve glikolipidler

Question 11

Konak hücre ile MO’nun etkileşimi nasıl gerçekleşir?

Answer 11

Negatif yüklü adezin-konak reseptör etkileşimiyle (anahtar-kilit uyumu)

Question 12

Sitoplazmaya yerleşebilen mikroorganizmalar hangileridir?

Answer 12

Listeria ve Shigella

Question 13

Virulans faktörleri nelerdir?

Answer 13

Aderens, çoğalma, yayılma, invazyon, dokuya zarar verme

Question 14

İnvazin nedir?

Answer 14

MO’nun doku içine veya hücre içine girmesini sağlayan proteinlerdir.

Question 15

Kollagenaz enzimi ne yapar?

Answer 15

Bağ dokusunu parçalayarak MO’nun yayılmasına yardımcı olur (C. perfringens).

Question 16

Hyaluronidaz enzimi hangi MO’larda bulunur ve görevi nedir?

Answer 16

Strep, Staph, Clostridium spp.; hücreler arası matriksi parçalayarak invazyon sağlar.

Question 17

Endotoksin nedir?

Answer 17

Gram negatif bakterilerin hücre duvarındaki LPS yapısıdır; parçalanınca açığa çıkar.

Question 18

Ekzotoksin nedir?

Answer 18

Gram (+) ve bazı Gram (-) bakterilerin ürettiği, hücre dışına salınan protein yapıda toksinlerdir.

Question 19

Endotoksinin toksik kısmı nedir?

Answer 19

Lipid A

Question 20

Endotoksin hangi hücreleri uyarır?

Answer 20

Makrofajları uyararak IL-1 ve TNF-α salımına yol açar.

Question 21

Süperantijen toksinler nasıl çalışır?

Answer 21

MHC Class II’ye işlenmeden bağlanır; çok sayıda T hücresini (CD4+) aktive eder.

Question 22

Süperantijenlere örnek ver.

Answer 22

Stafilokok enterotoksinleri, streptokok pirojenik ekzotoksinler

Question 23

Tip I ekzotoksin nedir?

Answer 23

Süperantijen toksinler (örn: TSST-1)

Question 24

Tip II ekzotoksin nedir?

Answer 24

Hücre membranında por oluşturarak lizise neden olan toksinler (örn: hemolizinler)

Question 25

Tip III ekzotoksin nedir?

Answer 25

A-B tipi toksinler; hücre içine girerek metabolizmayı bozar (örn: difteri toksini)

Question 26

Antifagositik kapsüle sahip MO’lara örnek ver.

Answer 26

S. pneumoniae, K. pneumoniae, N. meningitidis, H. influenzae tip b

Question 27

Fagolizozomdan kaçabilen bakteriye örnek ver.

Answer 27

Listeria monocytogenes

Question 28

Fagositoz aşamaları nelerdir?

Answer 28

Tanıma, bağlanma, internalizasyon (fagosom), lizozomla birleşme (fagolizozom), parçalama