KWESTIE 2 HOE VERANDEREN TECHNIEK & WETENSCHAP ONS MENSBEELD? Flashcards
(20 cards)
ORIENTERENDE METAFOREN L&J
ONZE TAAL ZIT VOL MET METAFOREN DIE VERRADEN HOE ONS LICHAAM OP DE WERELD GEORIËNTEERD IS
Hebben met oriëntatie in de ruimte te maken, ze kennen aan een concept een plaats of richting in de ruimte toe. Boven-beneden
Ze zijn niet willekeurig, maar geworteld in onze lichamelijke & culturele ervaring.
Ontologische metaforen L&J
Wij gebruiken onze ervaring van de omgang met fysieke objecten (lichaam) om abstracte mentale begrippen in taal uit te drukken.
Onze ervaringen v fysieke objecten (lichamen) leveren de basis voor verschillende ontologische metaforen: manieren om gebeurtenissen, handelingen, emoties etc. als entiteiten & substanties te beschouwen.
Historische contingentie V&D
V&D presenteren hoe deze metaforen zijn ontleend aan eigentijdse technische & wetenschappelijke ontwikkelingen. De cultuur bepaalt hoe we de mens zien. Mens als machine kwam op bij mechanistisch wereldbeeld.
Gevolgen mechanistische metaforen
- De mens kan net als een machine worden beschreven in termen van oorzaken & gevolgen & kan dus causaal worden verklaard.
- Aangezien de machine niets doet zonder duidelijke oorzaken, kan het functioneren van de machine worden voorspeld als de oorzaken bekend zijn. De mens is net als de machine gedetermineerd & haar gedrag is evenzeer voorspelbaar.
- De mens is begrijpelijk, transparant & in natuurlijke, biologische termen te beschrijven. Er zijn geen religieuze, mentalistische of occulte verklaringen meer nodig.
- De mens is te begrijpen in termen van functionaliteit & efficiëntie.
Cognitivisme
Net als een computer bewerkt of manipuleert onze geest symbolen om te bepalen hoe we het beste kunnen handelen oftewel nadenken. De symbolen zijn innerlijke representaties vd werkelijkheid gebaseerd op zintuiglijke informatie.
Wij zijn ons brein
Alles wat we ervaren en doen gaat vergezeld met hersenactiviteit. Stoornissen in de hersenen zorgen voor psychiatrische & neurologische ziekten, waarbij ons gedrag, mentale gesteldheid & persoonlijkheid drastisch veranderen. Swaab stelt dat de interactie v zenuwcellen in de hersenen onze geest produceren. Geest: bewustzijn, stemmingen, emoties, waarnemingen, moraliteit, religie & vrije wil.
Swaab voor computermetafoor
Swaab vindt het computermetafoor goed gevonden: We kunnen de hersenen opvatten als biologische machines die info op een rationele, wetmatige manier verwerken. Als deze machine verstoord raakt zal hij anders gaan functioneren.
Net als computers verwerkt ons brein informatie
De computermetafoor stelt niet dat ons brein een computer is, maar dat dezelfde functionele principes teen grondslag liggen aan hun werking: beiden infromatieverwerkende systemen.
Fysiek niveau: hersenen & hardware
Functioneel niveau: ons denkvermogen & software
Functionalisme
Processen in de hersenen kunnen los van het materiaal (res extensa) beschreven worden als functies . Alle mentale processen worden opgevat als symboolmanipulatie van input tot output: Via zintuigen komt info binnen (input), waar wij in ons hoofd als het ware een plaatje maken: mentale representatie. Deze haalt aspecten uit de werkelijkheid naar voren die voor ons relevant zijn. Onze geest bewerkt de representatie en zet op basis daarvan bepaald gedrag (output) in gang.
Computers kunnen het menselijk denkvermogen simuleren
Kunstmatige intelligentie simuleert ons denkvermogen. Zwakke AI: kan specifieke taak uitvoeren = schaken
Sterke AI: bootst ons denken in algemene zin na.
2 manieren om ons denken te simuleren.
Productsimulatie
De simulatie van het uiteindelijke resultaat. Bv: schaken: Voorgeprogrammeerde kennis van alle stukken, de waarde & hoe ze kunnen lopen. Bij het nadenken over de zet, loopt hij alle mogelijke zetten langs & geeft ze een waarde gebaseerd op de uitkomst .
Processimulatie
De imitatie van de menselijke manier van denken of denkprocessen in het brein. Bv.: Neurale netwerken: Deze leren patronen herkennen & verbeteren zichzelf met nieuwe input, zoals gezichtsherkenning. Dit zelflerende (autodidact) gedrag, maakt dat we computerprocessen vaak antropomorf beschrijven.
Dreyfus
Sceptisch over sterke AI. Hij stelt dat AI ten onrechte aanneemt dat de hardware waarop de software draait willekeurig is. Dreyfus verzet zich tegen de aanname van het arbitraire karakter van het materiaal. Onze geest is ingebed in een lichaam, dat specifieke kenmerken heeft. De materialiteit van ons lichaam bepaalt onze bewegingsmogelijkheden & de kwaliteit van onze zintuiglijke gewaarwordingen. Dit kan dus ook niet worden ingewisseld voor systemen opgebouwd uit willekeurige materialen aan de kant vd hardware.
3 functies van het lichaam die computer niet kan nabootsen
- We hebben bepaalde verwachtingen over onze waarneming, gebaseerd op eerdere ervaringen
- Deze verwachtingen richten onze aandacht & geven betekenis aan de details, andersom stellen we onze verwachting bij wanneer waarnemingen daarvan afwijken
- Verwachtingen brengen we over op andere zintuigen; verwachting van bepaalde testervaring bij ‘t zien v object met zacht materiaal.
Weerlegging tegenargument Dreyfus:
Een neuraal netwerk kan ons denkvermogen wel simuleren
- Zowel in een computer als in het brein spelen zich elektronische processen af, beiden op te vatten als een netwerk van binaire verbindingen (slechts 2 standen aan/uit)
Computer: Functies geregeld door enen & nullen die bepalen of een taak wel/niet wordt uitgevoerd
Hersenen: Neuronen geven een signaal wel/niet door - Neurale netwerken leren patronen herkennen door veel data te verwerken, zonder voorgeprogrammeerde lijsten. Net als ons brein: herkent patronen & categoriseert info op basis v ervaringen. Bovendien kunnen neurale netwerken opgeslagen inhoud direct activeren. Hierdoor zijn neurale netwerken een overtuigende metafoor voor menselijke cognitie, volgens connectionisten.
4E-cognitivisten
Stellen dat denken is ingebed in lichaam & omgeving. Embodied - belichaamd. Embedded - ingebed. Extended - uitgebreid. Enaactive - dynamisch interactief
Embodied cognition
Ons brein zit in een lichaam dat zintuigen heeft & kan bewegen. De fysieke eigenschappen zorgen voor een specifieke ervaring van zichzelf & de verhouding tot de omgeving. Bewustzijn & kennis hebben een lichamelijke basis, namelijk een sensomotorisch gevoel: ervaring ontstaan uit interactie tussen zintuigen & bewegingen van ‘zelf’
Embedded cognition
Ons denkvermogen zit niet louter in ons lichaam, maar dit lichaam is ook ingebed in een natuurlijke & sociale omgeving. Ons denken is verdeeld over brein, lichaam & omgeving. (Potlood & papier om denkprocessen te ondersteunen, maar het denken doet het brein zelf
Extended cognition Clark & Chalmers
Bij het denken maken we niet alleen gebruik van ons lichaam, maar ook van allerlei externe hulpmiddelen. Ze zijn er niet alleen ter ondersteuning, maar ze zijn er ook onderdeel van. Ons denkvermogen breidt zich dus uit buiten ons lichaam (boodschappenlijstje)
Enactive cognition
Ons denkvermogen & bewuste ervaringen komen voort uit praktische, belichaamde interacties met de omgeving, waarbij denken geen symboolmanipulatie is, maar een directe manipulatie van objecten in de wereld door ons sensomotorische lichaam. Denken komt voort uit doen.