Litij i stabilizatori raspoloženja

Question 1

Što je manija?

Answer 1

• očituje se euforijom, grandioznim idejama, povećanom tj. aktivnošću i
  seksualnošću te smanjenom potrebom za spavanjem
• većina maničnih bolesnika doživljava i epizode depresije, pa takvu bolest nazivamo
  manično - depresivnom psihozom (bipolarni poremećaj)

Question 2

Koji su učinci litija?

Answer 2

prvi lijek u liječenju manične faze bipolarnog poremećaja
- djelotvoran je i kod manije i kod depresije (u profilaksi) u bipolarnom poremećaju
- ima 2 mehanizma djelovanja: 1. suprimira inozitolne signalizacije
2. inhibira glikogen sintetazu 3 (GSK 3)
- NUSPOJAVE
- česte - poliurija i subklinička hipotireoza
- ostale - mučnina, povraćanje, proljev, tremor, oštećenje bubrežnih tubula što
dovodi do nefrogenog dijabetesa insipidusa, povećanje tireoidne žlijezde,
dobivanje na težini, edemi, aritmije, toksičan je kod novorođenčeta
- nema sedativne učinke
- nema značajnijih antagonističkih učinaka na receptore AŽS-a I CNS-a
- ima usku terapijsku širinu (terapijski prozor) - djeluje terapijski samo pri konc. od
0,5 – 1,1 μmol/L (iznad toga je toksičan, a ispod toga je nedjelotvoran)

Question 3

Koji se stabilizatori raspoloženja koriste kada litij ne djeluje?

Answer 3

Lamotrigin, valproična kiselina, karbamazepin

Question 4

Koji je učinak lamotrigina?

Answer 4

-ujedno i antiepileptik
- mehanizam djelovanja mu je nejasan
INDIKACIJE
- prevencija (profilaksa u depresivnoj fazi) + liječenje akutne manije
NUSPOJAVE - mučnina, vrtoglavica, glavobolja, osip

Question 5

Koji je učinak Valproične kiseline?

Answer 5

-ujedno i antiepileptik
- mehanizam djelovanja mu je nejasan
INDIKACIJE
- liječenje akutne manije (prva linija u akutnoj bolesti)
NUSPOJAVE - uzrokuje smetnje i mučninu, tremor, disfunkcija jetre, povećanje težine,
inhibicija metabolizma lijekova, gubitak kose ili alopeciju

Question 6

Koji je učinak karbamazepina?

Answer 6

-ujedno i antiepileptik
- mehanizam djelovanja mu je nejasan
INDIKACIJE
- razumna alternativa za litij kada litij ne daje učinak
- prevencija (profilaksa u depresivnoj fazi) + liječenje akutne manije
NUSPOJAVE
- o dozi ovisna diplopija (dvoslike), ataksija (gubitak koordinacije mišićnih pokreta)
- karbamazepin ima aktivni metabolit koji je hematotoksičan i inducira P450