Medicatie 2 Flashcards
(40 cards)
1
Q
Geef verschillende medicamenten op de gebitselementen
A
- Intrinsieke verkleuring
- Extrinsieke verkleuring
- Inhiberend effect op orthodontische verplaatsing
- Cariës
- Erosie
- Attritie
- Congenitale dysplasie
- Externe dentineresorptie
- Agenesieën
- hypersensitiviteit
2
Q
Geef verschillende soorten intrinsieke verkleuringen
A
- fluoride (fluorosis)
- tetracycline
- minocycline (acne)
3
Q
intrinsieke verkleuringen: fluoride
A
- Overmatige dosering tijdens amelogenese
- 0,5 – 4,5 j : amelogenese van front en PM
- Fluorosis
• Witte of bruine vlekken in glazuur
• Hypo mineralisatie tijdens pre-eruptieve amelogenese
• Poreuzer opp
• Fluoride remt afbraak van proteïne matrix en stoort vorming hydroxy-apatiet
4
Q
intrinsieke verkleuringen: tetracycline
A
- Geelgrijze tot bruine verkleuring
- Ingebouwd tijden amelogenese
- Tegenindicatie 2de en 3de trimester zwangerschap (voor MT)
- 0 – 10 jaar voor def gebit
5
Q
intrinsieke verkleuringen: minocycline (acne)
A
- Wordt ingebouwd tijdens dentinogenese
- Kan ook op latere leeftijd nog verkleuring geven
6
Q
Wat is extrinsieke verkleuring
A
Aanslag op het oppervlak van de tand of verkleuring van pellikel of biofilm
7
Q
Wat kan extrinsieke verkleuring veroorzaken
A
- chloorhexidine
- ijzerpreparaten (ferriprieve anemie)
- etherische oliën
- antibiotica
- tinfluoride
8
Q
Extrinsieke verkleuring: chloorhexidine
A
- Bruine tot zwarte verkleuring van gebitselementen
- Te verwijderen door professionele reiniging
9
Q
Extrinsieke verkleuring: ijzerpreparaten
A
- Zwarte verkleuring, meestal in cervicaal gebied
- Te verwijderen door professionele reiniging
- Preventie door spoelen van de mond na inname medicatie
10
Q
Extrinsieke verkleuring: etherische oliën
A
- Ter bestrijding van gingivitis en halitose
- In combinatie met drinken van thee : verkleuring van de tanden
11
Q
Extrinsieke verkleuring: antibiotica
A
- Meldingen bij amoxicilline, erythromycine, penicilline, ….
12
Q
Extrinsieke verkleuring: tinfluoride
A
- Vroeger gebruikte, onstabiele fluoride verbinding
- Geelbruine verkleuring
- Nu gecheleerd (stabieler) en gecombineerd met producten om extrinsieke verkleuring te
voorkomen
13
Q
Orthodontische verplaatsing en medicatie?
A
- (NSAID’s) door inhibitie botgenezing
- Acetylsalicylzuur !
- Enkel dierproeven
- Te extrapoleren naar mens ?
14
Q
Wat zijn verschillende vormen van irreversibele aantastingen van harde gebitsweefsels
A
- cariës
- erosie
- attritie door bruxisme
- congenitale dysplasie
- resorptie
15
Q
Cariës en medicatie
A
- Hypo-sialie inducerende medicatie
• Daling buffercapaciteit van speeksel
• Minder natuurlijke reiniging
• Verhoging van cariës risico - Medicatie in visceuze oplossing met hoge concentratie saccharose
• Bij gebruik gedurende enkele weken in hoge mate cariogeen
16
Q
Erosie en medicatie
A
- Bruistabletten met vitamines
- Acetylsalicylzuur
- Antibiotica (cefaclor, cefuroxime, amoxicilline,…) pH < 5
- Anti-psychotica
- Anti-emetica
- Bronchodilatatoren
- Antitussiva
- Anti-epileptica
- Sommige speekselsubstituten (met lage pH)
17
Q
Attritie door bruxisme tgv inname van
A
• Attritie door bruxisme tgv inname van
- Anti-depressiva (serotonineheropnameremmers)
- Anti parkinson middelen (levodopa,..)
- Anti psychotica (clozapine,…)
18
Q
Congenitale dysplasie en medicatie
A
- Verstoring van de odontogenese tgv inname van cytostatica • glazuurhypoplasie • Microdontie • Relatief korte wortels • Relatief grote pulpakamers
19
Q
Resorptie en medicatie
A
- Waterstofperoxide
- Carbamideperoxide
- Natriumperboraat
- Natriumpercarbonaat
- Vooral bij intern bleken met hoge concentraties
- Externe dentineresorptie in cervicaal gebied
- Enkel bleken bij + 18jarigen
- Met lage conc (max 6%)
20
Q
Agenesie
A
- Inname van bep anti-epileptische medicatie tijdens zwangerschap
- Inname van cytostatica op zeer jonge leeftijd
21
Q
Hypersensitiviteit
A
- Gebruik van tandpasta tegen verkleuring en tandsteenvorming
- Gebruik van bleekmiddelen
- Tijdelijk fenomeen
22
Q
Invloed van medicatie op de gingiva
A
- Ontsteking
- Intrinsieke verkleuring
- Irritatie
- Trauma
- Cytotoxiciteit
- Lichenoïde reactie
- Proliferatie
23
Q
ontsteking en medicatie
A
• Anticonceptiva in beginjaren veroorzaakten of bevorderden gingivitis
- Cfr hormoongerelateerde gingivitis bij zwangeren
- Nu combinatiepreparaten, laag gedoseerde preparaten
24
Q
Intrinsieke verkleuring: hyperpigmentatie van de gingiva
A
- Minocycline (een tetracycline)
• Veroorzaakt verkleuring van de tanden na de doorbraak
• Veroorzaakt pigmentatie van orale mucosa, gingiva en de huid
• Verdwijnt na stoppen van medicatie (soms na enkele maanden) - Antimalariamiddel hydroxychloroquine
25
Irritatie, trauma en medicatie
* Gebruik van bleekmiddelen
* Lokale applicatie van acetylsalicylzuur
* Lokale applicatie van waterstofperoxide
* Intensief spoelen met alcoholische mondspoelmiddelen
26
Lichenoïde reacties
* Unilateraal
* Latentietijd is sterk wisselend
* Laesie verdwijnt na staken medicatie (na weken of maanden)
* Gelinkt aan gebruik van NSAID’s, ACE-remmers, Beta-blokkers en Orale glycemie verlagende middelen
* Lokale behandeling met corticosteroïden kan letsel doen verdwijnen
27
Cytotoxiciteit
* Cytostatica
| * Bisfosfonaten : osteonecrose van mandibula (of maxilla)
28
Proliferatie van de gingiva
• Anti-epileptica (fenytoïne, fenobarbital, ….)
• Immuunsuppressiva
- Voornamelijk diegene die toegepast worden na orgaantransplantatie
- Vb ciclosporine
• Calcium-antagonisten
- Betere bloeddoorstroming, verminderen cardiale druk, verlagen hartfrequentie, daling van bloeddruk
• Steeds in combinatie met minder goede MH
• Chirurgische verwijdering heeft enkel zin indien MH op peil
29
Droge mond kan je krijgen van
- Maagzuurremmer
- ACE-remmer (hartfalen, hypertensie)
- Diuretica(hypertensie, oedeem)
- Of combinatie van medicatie
30
Gevolgen van droge mond
- Slecht slapen
- Slechte zelfreiniging in de mond
- Verhoogd risico op candida
- Verhoogd risico op cervicale cariës
- Problemen met eten (kauwen, slikken)
• Overgaan op vloeibaar voedsel
• Ondervoeding
- Verminderde smaak
- Halitose
31
Candidose kan je krijgen van
- Verstoring van orale flora bij gebruik van
• Antibiotica
• Inhalatie corticosteroïden
• ‘s nachts dragen van gebitsprothese
- Behandeling met antimycoticum
• Cave combinatie met vit K antagonisten
32
Angio- oedeem kan je krijgen van
- Plotse diffuse zwelling van tong, lippen, aangezicht of oropharynx
- Vaak tgv ACE-remmers (bij hypertensie)
33
Halitosis kan je krijgen van
- Foetor ex ore
- Gevolg van tongbeslag bij dysfagie en xerostomie
- Medicatie die zwavel of jodium bevat (vb diuretica)
34
Smaakstoornissen kan je krijgen van
- Medicatie die invloed heeft op aanwezigheid van Cu, Ni, Zn
- ACE-remmers binden met Zn in smaakreceptoren
- Andere medicatie :
• glycemieverlagende medicatie,
• maagzuurremmers, …
35
Bisfosfonaten en medicatie gerelateerde
| osteonecrose van de kaak (MRONJ)
```
BIFOSFONATEN
- Remmen osteoclasten
- Grote kans op MRONJ na
• Extracties
• Chirurgie
• Drukulcus prothese
- Risico groot bij IV (70% opgenomen in bot)
- Risico kleiner bij orale toediening (1 % opgenomen in bot)
- Halfwaardetijd = 5 jaar
• Staken medicatie geen zin
ANGIOGENESEREMMERS
```
36
MRONJ: risicofactoren
```
- Tandproblemen
• Invasieve procedures
• Extracties
• Niet goed zittende protheses
- Slechte MH en roken
```
37
MRONJ: preventie noodzakelijk
- Preventieve check-up
| - Follow-up elke zes maanden
38
Geef medicatie met bifosfonaten erin
- Fosamax
- Fosavance
- Actonel
- Aclasta
- Prolia
39
Neemt patiënt middelen met risico op ONJ ?
informeer actief
40
Heeft patiënt hoog of laag risico op ONJ ?
- Osteoporose : hoe lang wordt medicatie reeds gebruikt?
- Kanker : veronderstel steeds hoog risico
• Bij twijfel steeds overleg met behandelende arts voor
uitvoeren invasieve ingreep
• Niet invasieve ingrepen zijn steeds toegelaten
