Microbes

Question 1

Welke typen micro-organismen (microbes) bestaan er (5):

Answer 1

1. Bacterien
2. Virussen
3. Fungi (=schimmels)
4. Protozoa
5. Algen

Question 2

Waarom zijn micro-organismen belangrijk voor ons (6)?

Answer 2

1. Vormen de basis van vele voedselketens
2. Zijn meesters van het recyclen (bv. omgevallen bomen)
3. Recyclen gassen uit de atmosfeer (bv. door CO2 opslag)
4. Hebben veel nut voor de voedselindustrie (bv. om yoghurt en kaas te maken)
5. Zijn van groot belang voor de geneeskunde (bv. bij de productie van insuline en vitamines)
6. Zorgen ervoor dat schadelijke microbes geen kans krijgen om op/in het lichaam te vestigen

Question 3

Noem 2 voorbeelden van fungi (schimmels)

Answer 3

1. Eencelligen (bv. gisten voor bier en brood)

2. Meercelligen (bv. paddenstoelen/zwammen)

Question 4

Wat zijn saprofyten?

Wat zijn parasieten?

Answer 4

• Afbrekers van plantaardig materiaal

- Schimmels die schadelijk zijn voor planten

Question 5

Saprofyten leven vaak in een symbiose, wat houdt dit in?

Answer 5

Een samenlevingsvorm (ruilen mineralen, suikers)

Question 6

Zijn schimmels eukaryoot of prokaryoot en wat betekend dit?

Answer 6

Schimmels zijn eukaryoot, want ze hebben een kern

prokaryoot betekent dat je geen kern hebt (bacteriën)

Question 7

Waaruit bestaan Eukaryoten (schimmels) (5)?

Answer 7

1. Celkern
2. Celwand (met poriën voor uitwisseling van cytoplasma)
3. Mitochondrien
4. Cytoskelet (vorm en richting)
5. Vacuole: blaasje

Question 8

Infectie houdt in dat:

Answer 8

Een micro-organisme is het lichaam binnengedrongen en heeft zich vermenigvuldigd (schimmel: Candida albicans)

Question 9

Ziekte ontstaat wanneer:

Answer 9

Een micro-organisme dusdanig veel schade aanricht dat het normale functioneren van de gastheer is verstoord

Question 10

Besmetting =

Answer 10

Wanneer een ziektekiem zich nog niet heeft vermenigvuldigd

Question 11

Ontsteking:

Answer 11

Een infectie heeft vaak een ontsteking als gevolg

Question 12

Pathogeen =

Answer 12

De naam van een macro-organisme bij een ziekmakende infectie: Ziekteverwekker

Question 13

Wat bevatten bacteriën allemaal (prokaryoten) (5)

Answer 13

1. 1 Chromosoom
2. Plasmid
3. Flagellen (voortbeweging) en pili (hechting)
4. Celwand
5. Slijmerig kapsel

Question 14

Wat is plasmid?

Answer 14

Een klein, rond stukje DNA

Question 15

Wat kan/is de fuctie van een plasmid (3)?

Answer 15

1. Onafhankelijk van het chromosomale DNA repliceren
2. Kan worden doorgeven van de ene naar de andere bacterie
3. Op plasmide liggen bepaalde eigenschappen: voordeel, antibiotica resistentie

Question 16

Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen een prokaryoot en een eukaryoot? (4)

Answer 16

1. Eukaryoten hebben 2 of meer chromosomen, pro 1
2. Prokaryoten hebben een (slijmerig)kapsel
3. Prokaryoten hebben plasmiden
4. Bezitten wel de zelfde macromoleculen

Question 17

Wat is het verschil tussen gram- en gram+ bacteriën tijdens een gramkleuring en waarom is dit zo?

Answer 17

• Gram- heeft een buitenmembraan en een dunne celwand en kleurt roze
• Gram+ heeft geen buitenmembraan en een dikke celwand en kleurt paars

Question 18

Bacteriën kunnen worden getypeerd op basis van (3):

Answer 18

1. Groei en omstandigheden: exponentieel
2. Kolonie vorming
3. Gram-kleuring

Question 19

Wat is kenmerkend voor Gram-positieve bacteriën + welke kleur geven ze na de gram-kleuring (2):

Answer 19

1. Dikke celwand
2. Geen buitenmembraan
   De bacterie geeft een paarse kleur

Question 20

Kenmerken groei van bacteriën (3)

Answer 20

1. Groei is altijd exponentieel
2. Verdubbelingstijd verschilt per bacteriesoort
   · Varieert: 12 min - 24 uur
3. Kolonie vorming: 1 kolonie is ontstaan uit 1 bacteriesoort
   · 1 CFU (colony forming unit = 1 kolonie)

Question 21

Wat zijn toxinen en waar kunnen ze toe leiden?

Answer 21

Toxinen zijn schadelijke stoffen (gifstoffen) voor het menselijk lichaam: kunnen leiden tot koorts, shock en dood

Question 22

Waardoor worden exotoxines actief geproduceerd en uitgescheiden. Hebben deze stoffen grote gevolgen?

Answer 22

Door Gram+ en Gram- bacteriën

Ja, er zijn weinig exotoxines nodig voor ernstige gevolgen

Question 23

Waar bevinden endotoxines zich?

Answer 23

Aan de buitenkant van het membraan van Gram-negatieve bacteriën (LPS)

Question 24

Verschillen tussen exotoxinen en endotoxinen?

Answer 24

Exotoxinen:
· Worden actief geproduceerd en uitgescheiden door gram- en gram+ bacteriën (sommige vormen niet allemaal)

· Weinig exotoxine nodig voor grote gevolgen

· Bv. cholera, difterie, tetanus (de laatste twee zitten in het vaccinatieprogramma)

Endotoxinen:
· Zitten aan de buitenkant membraan van gram- bacteriën (want die hebben een buiten membraan)

Question 25

Wat zijn prokaryoten?

Answer 25

Prokaryoten = hebben geen kern of andere celorganellen met membranen (vb. bacteriën)

Question 26

wat is LPS?

Answer 26

LPS = lipopolysacharinde, dit is een toxine die in het buitenmembraan van gram- bacteriën zit

Question 27

Bij LPS heb je lipid A en antigen O, waar bevinden deze zich en wat doen ze?

Answer 27

1. Lipid A : toxische effecten. onderaan de bacterie (blauw) 2. Antigen O: varieert sterk tussen verschillende bacteriestammen. Pathogeenherkenning door het immuunsysteem. bovenaan de bacterie (rood)

Question 28

Wat is een abces? | Bevat (3):

Answer 28

Abces = een holte gevuld met etter en pus: · Bacteriën · Witte bloedcellen · Weefselresten

Question 29

Hoe ontstaat een abces, waardoor is een abces omgeven, welke bacteriën bevat een abces en wat is de behandeling

Answer 29

1. Een abces ontstaat als een ontstekingsreactie niet voldoende is om de infectie te herstellen 2. Omgeven door bindweefsel (doet lichaam zelf) 3. Wortelkanaalbehandeling of antibiotica

Question 30

Wat bevat een virus (2)

Answer 30

1. Bestaat uit een kern van genetisch materiaal, (DNA of RNA) 2. Omgeven door capside: beschermende laag van eiwitten

Question 31

Kenmerken virussen (4)

Answer 31

1. Uniek: geen zelfstandig levende organime 2. Afhankelijk van andere organismen 3. Enkel vermenigvuldigen als ze in de cellen van een ander organisme zitten 4. Omdat virussen in levende gastheercellen kruipen, zitten ze dus goed verstopt voor het immuunsysteem (capside gaat open > RNA vrij > vermendigvuldigen)

Question 32

Wat is een koortslip en wat zijn de eigenschappen? (6)

Answer 32

1. Word veroorzaakt door het herpes simplex type 1 virus 2. Overgedragen door eetgerei, scheerapparaten, handdoeken of direct huidcontact 3. Een koortslip zijn een kleine met vocht gevulde blaasjes (vol virus) 4. Verstopt zich in een neuraal ganglion, dus moeilijk te vinden voor het immuunsysteem 5. Wordt gemakkelijk gereactiveerd bv. bij koorts, menstruatie, zonnebaden, stress, minder weerstand 6. Zeer gevaarlijk voor jonge baby's (<6mnd) i.v.m. ernstige/ fatale complicaties zoals hersenvlies ontsteking of blindheid

Question 33

verschillen tussen bacteriën en virussen: - cellen - overleving - vermenigvuldigen - bestrijding

Answer 33

bacterie: cellen met celwand virus: geen cellen bacterie: kan op zichzelf leven virus: heeft een gastheercel nodig bacterie: kan zichzelf vermenigvuldigen virus: heeft een gastheercel nodig om te vermenigvuldigen bacterie: is te bestrijden met antibiotica virus: uitzieken en eventuele antivirale medicijnen

Question 34

Ontsteking = Wond = Infectie =

Answer 34

- de reactie van je lichaam op weefselschade of een infectie - weefselschade - micro-organisme in wond