Module 4: werkloosheid Flashcards

(54 cards)

1
Q

Hoe wordt werkloosheid gemeten? (2)

A

1- Administratieve data
2- Labour force survey

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat zijn mogelijke problemen met administratieve data om werkloosheid te meten?

A

Niet iedereen is ingeschreven bij de VDAB of krijgt een werkloosheidsuitkering van de RVA. Dan ben je niet opgenomen in die data

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat zijn de mogelijke problemen met de labour force survey om werkloosheid te meten?

A

Het is duur en niet de hele bevolking is opgenomen want het is een steekproef

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Werkenden (DEF)

A

Personen die de afgelopen week ten minste sommige uren een betaalde job hadden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Beroepsbevolking (DEF)

A

Aantal werkenden + aantal werklozen → zwart werk wordt ook als werkende geteld. Dit is iedereen die beschikbaar is voor de arbeidsmarkt, ofwel omdat ze al werken, ofwel omdat ze morgen zouden kunnen beginnen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Werklozen (DEF)

A

Personen die de afgelopen week geen werk hadden maar beschikbaar zijn voor werk aan het gangbare loon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Inactieven (DEF)

A

Personen die de afgelopen week geen werk hadden maar NIET beschikbaar zijn voor werk aan het gangbare loon (bv: huisvrouw of iemand die de Euromillions wint)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Werkloosheidsgraad (DEF)

A

Het percentage van de beroepsbevolking dat werkloos is

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hoe bereken je de werkloosheidgraad?

A

Werkloosheidsgraad = aantal werklozen/beroepsbevolking * 100

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hoe bereken je de werkgelegenheidsgraad?

A

Werkgelegenheidsgraad = aantal werkenden/volwassen bevolking * 100

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Werkgelegenheidsgraad (DEF)

A

Het aantal/aandeel werkenden in de totale bevolking op arbeidsleeftijd (bv: 20-65 jaar)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Activiteitsgraad (DEF)

A

Het aantal/aandeel van de beroepsbevolking in de totale bevolking op arbeidsleeftijd (bv: 20-65 jaar)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hoe bereken je de activiteitsgraad?

A

Activiteitsgraad = beroepsbevolking/volwassen bevolking * 100

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat houdt natuurlijke werkloosheid in?

A

Er is altijd een deel van de bevolking werkloos, zelfs als de economie in evenwicht is. De werkloosheidsgraad schommelt, maar wordt nooit 0

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat zijn de 2 oorzaken voor werkloosheid?

A
  • Frictiewerkloosheid
  • Structurele werkloosheid
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat houdt frictiewerkloosheid in?

A

Het duurt een tijdje voordat mensen die hun job verliezen een nieuwe job vinden.
Dit is niet zo erg, want ze vinden wel een nieuwe job.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wat houdt structurele werkloosheid in?

A

Wanneer het aanbod van werklozen groter is dan het aantal openstaande vacatures

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat zijn de redenen voor structurele werkloosheid? (4)

A

1- Omdat mensen niet zomaar van type job kunnen veranderen
→ Bv: elektricien kan geen verpleegster worden zomaar
2- Omdat de locatie van de jobs ≠ locatie van de werkzoekenden
3- Technologische veranderingen
→ vroeger moest een automechanieker de onderdelen goed kennen, nu moet hij meer programmeren
4- Omdat de economie doorheen de tijd verandert
→ vroeger waren we in een landbouwsamenleving, nu eerder in een dienstensamenleving

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat zegt de neo-klassieke theorie over structurele werkloosheid?

A

Volgens de neoklassieke theorie ontstaat structurele werkloosheid door marktimperfecties die het vrije spel van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt verstoren. In een vrije markt zou het loon zich aanpassen zodat vraag en aanbod gelijk zijn en er geen structurele werkloosheid is.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Marktimperfecties (DEF)

A

Iedereen die wil werken tegen een bepaald loon kan werk vinden, maar er zijn oorzaken voor werkloosheid (dit zegt de Neo-klassieke theorie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wat zijn de marktimperfecties? (4)

A

1- Minimumloon
2- Vakbonden
3- Efficiency wages
4- Werkloosheidsuitkering

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hoe zorgt het minimumloon voor werkloosheid?

A

Als het wettelijk minimumloon > dan wat een WN opbrengt, dan zal een bedrijf deze WN niet aannemen.
Mensen willen wel werken maar er zijn geen jobs

23
Q

Hoe zorgen vakbonden voor werkloosheid? En waarom hebben we ze dan?

A

Vakbonden zorgen ervoor dat de lonen hoger liggen, als een WN minder opbrengt dan dit loon dan zal het bedrijf de WN niet aannemen.
Zonder vakbonden zouden sommige WG’s te veel macht hebben

24
Q

Vakbonden (DEF)

A

Een soort kartel waardoor WN’s de krachten kunnen bundelen en een hoger loon of betere arbeidsomstandigheden kunnen eisen dan het evenwicht

25
Efficiency wages (DEF)
Bedrijven opereren efficiënter als ze hun WN's boven het evenwichtsloon betalen
26
Hoe zorgen efficiency wages voor werkloosheid?
Omdat bedrijven hogere lonen betalen dan het marktevenwicht om werknemers productiever te maken, ontstaat er een overschot aan arbeid: meer mensen willen werken dan er jobs zijn, wat leidt tot structurele werkloosheid.
27
Waarom zijn efficiency wages op het eerste zicht positief?
* Gezondheid → gezondheid en loon zijn gecorreleerd met elkaar → minder langdurig zieken * Verloop van WN's → mensen blijven langer bij hetzelfde bedrijf * Arbeidsinspanning → Meer tevreden WN's zijn productiever * Beste WN's aantrekken → Als het loon te laag is sluit je meteen goede kandidaten uit
28
Werkloosheidsuitkering (DEF)
Wanneer iemand zijn job verliest hij hij in veel landen recht op een werkloosheiduitkering
29
Wanneer zal een werkloze een nieuwe job aanvaarden?
ENKEL als het nettoloon > uitkering + extra kosten van werken (bv: kinderopvang, transport,...)
30
Reservatieloon (DEF)
Minimumloon dat iemand wilt verdienen die werkloos is (= uitkering + extra kosten van werken)
31
Vul aan: hoe hoger de werkloosheidsuitkering,...
Hoe hoger de werkloosheidsuitkering, hoe hoger het reservatieloon, hoe minder bereid werklozen zullen zijn om te gaan werken tegen het gangbare loon als dat gangbare loon onder hun reservatieloon ligt
32
Wat zegt Keynes over de relatie tussen productie en vraag en werkloosheid?
Keynes stelt dat vraag niet automatisch volgt op productie, omdat mensen en bedrijven kunnen besluiten minder uit te geven. Hij vindt overheidsinterventie belangrijk
33
Wat zegt de Wet van Say over vraag en aanbod en de werkloosheid?
Productie zwengelt vraag aan, dit zorgt voor meer inkomen en alles wat we produceren wordt ook weer geconsumeerd. Daardoor is er automatisch meer vraag. Hoe meer vraag er is, hoe meer er geproduceerd moet worden. Dit blijft telkens doorgaan. Het is dus een vicieuze cirkel. Say zegt dus dat werkloosheid geen probleem is op lange termijn.
34
Wat zegt Keynes op korte termijn over werkloosheid?
Op korte termijn kan een schock zoals een beurscrash ervoor zorgen dat vraag < aanbod Mensen durven hun geld niet meer uitgeven en gaan grote aankopen (bv: reis naar Amerika) uitstellen. Daardoor verliezen mensen in de reissector hun job, die gaat op hun beurt grotere aankopen uitstellen en zo blijft het odorgaan.
35
Wat zegt Keynes op lange termijn over werkloosheid?
Niks, op lange termijn zijn we allemaal dood. De lange termijn is voor hem niet relevant.
36
Hoe denkt Keynes over overheidsingrijpen bij werkloosheid?
De overheid moet de vraag stimuleren via hogere overheidsuitgaven of belastingverlaging om werkloosheid te bestrijden.
37
Wat is een belangrijk verschil tussen Say en Keynes over de rol van de overheid?
Say vindt overheidsingrijpen overbodig; Keynes vindt het essentieel om de economie te stabiliseren.
38
Wat zegt Marx over werkloosheid?
Marx ziet werkloosheid als een essentieel onderdeel van het kapitalisme. Het 'reserveleger van arbeid' houdt lonen laag en dient als machtsmiddel voor WG's. Werkloosheid is dus geen tijdelijke fout, maar een noodzakelijk gevolg van het systeem. Marx wil werkloosheid juist in stand houden
39
Wie is de grondlegger van de economie in het algemeen?
Adam Smith (boek: The Wealth of Nations)
40
Wie is de grondlegger van de macro economie?
John Maynard Keynes: hij benadrukt het belang van overheidsingrijpen en effectieve vraag.
41
Welke redenen zijn er dat natuurlijke werkloosheid wijzigt? (2)
1- Frictiewerkloosheid daalt door nieuwe technologie → je kan sneller een nieuwe job vinden 2- Structurele werkloosheid stijgt
42
Door welke redenen wijzigt structurele werkloosheid? (3)
* Openstaande vacatures vragen een andere soort skills dan wat werklozen kunnen bieden door bv versnelde technologische vooruitgang * Syndicaliteitsgraad daalt (minder mensen sluiten zich aan bij een vakbond) * Werkloosheidsbeleid wijzigt in de tijd (werkloosheidsuitkeringen wijzigen voortdurend door nieuwe regeringen)
43
Hoe gebruikt de centrale bank natuurlijke werkloosheid in haar beleid?
De centrale bank streeft naar stabiele inflatie. Een belangrijk signaal daarvoor is de vergelijking tussen de actuele werkloosheid en de natuurlijke werkloosheid. Als de werkloosheid lager ligt dan de natuurlijke werkloosheid, wijst dit op krapte op de arbeidsmarkt, waardoor werknemers meer onderhandelingsmacht hebben om hogere lonen te eisen. Dit verhoogt de loonkosten voor bedrijven en kan leiden tot inflatie. Daarom gebruikt de centrale bank deze indicator om te beslissen of het monetair beleid moet worden aangescherpt (bv. rente verhogen).
44
Waarom leidt lage werkloosheid vaak tot inflatie, volgens centrale banken?
Bij lage werkloosheid zijn er minder werkzoekenden beschikbaar. Dit geeft werknemers meer onderhandelingsmacht: werkgevers moeten hogere lonen bieden om vacatures in te vullen. Centrale banken zien dit als een teken van mogelijke looninflatie. Marx zou dit omschrijven als een verzwakking van het "reserveleger van arbeid": als er minder werklozen zijn, verliezen werkgevers hun machtspositie. Meer loononderhandelingen leiden dan tot hogere prijzen in de hele economie.
45
Wat is The Great Resignation?
Een trend waarbij miljoenen mensen vrijwillig hun baan opzegden, vaak om van carrière te veranderen, meer balans in hun leven te zoeken of omdat ze ontevreden waren over loon, werkomstandigheden of zingeving. Dit gebeurde na de corona periode omdat mensen tijd hadden om hun leven te overdenken
46
Een krappe arbeidsmarkt (DEF)
Er zijn minder werkzoekenden per openstaande vacature
47
Vrijwillige werkloosheid (DEF)
Wanneer mensen ervoor kiezen om werkloos te blijven terwijl er openstaande vacatures zijn
48
Onvrijwillige werkloosheid (DEF)
Wanneer mensen willen werken aan het gangbare loon, maar er geen openstaande vacatures zijn
49
Kortstondige werkloosheid (DEF)
Werkloosheid die minder dan 1 jaar duurt
50
Langdurige werkloosheid (DEF)
Werkloosheid die langer dan 1 jaar duurt
51
Hysteresis (DEF)
Hoe langer je werkloos bent, hoe moeilijk het is om een nieuwe job te vinden. Vanaf een bepaalde tijd dat je werkloos bent is de kans dat je langdurig werkloos zal zijn groter
52
Wat zijn 3 verklaringen voor hysteresis?
1- Negatief signaal naar toekomstige WG's 2- Demotiverend 3- Menselijk kapitaal neemt af of verdwijnt als we het niet blijven gebruiken (bv: skills, talent,...)
53
Wat zijn de kosten van werkloosheid voor het individu? (6)
* Inkomensverlies * Identiteitsverlies * Sociale cirkel * Familiale problemen * Grotere kans op depressie * Gezondheidsproblemen
54
Wat zijn de kosten van werkloosheid voor de maatschappij?
* Solow model: minder arbeid (L) = BBP daalt * Omgekeerde multiplicator effect → als werkloosheid stijgt, daalt het inkomen. Daardoor daalt de vraag en dan stijgt de werkloosheid opnieuw * Werkloosheidsuitkering stijgt = uitgaven van de staat stijgt en belastingen dalen