NERKI Flashcards
(93 cards)
1
Q
Zespół nefrytyczny
A
Ostre postreptokokowe zapalenie kłębuszków nerek
Krwiomocz
Umiarkowany białkomocz
Skąpomocz
Nadciśnienie tętnicze
Wzrost poziomu azotu pozabiałkowego i kreatyniny
2
Q
Zespół nerczycowy (nefrotyczny)
A
Zwiększona przepuszczalność bariery filtracyjnej Znaczny białkomocz >3.5g/1,73m/doba Hipoalbuminemia <3g/100 mL Obrzęki Hiperlipidemia i lipiduria
- Nadkrzepliwość
- Zaburzenia endokrynologiczne
- Podatność na zakażenia
- Niedożywienie
3
Q
Najczęstsze przyczyny zespołu nerczycowego
A
DZIECI: 70% zapalenie submikroskopowe KN
DOROŚLI: 40% zapalenie błoniaste KN
20-30% glomerulopatie wtórne
4
Q
Czym manifestuje się ONN?
A
Oliguria lub anuria
Azotemia
5
Q
3 postanie ONN
A
- Przednerkowa (czynnościowa, w znacznym stopniu odwracalna)
- Nerkowa (zapalna lub niezapalna)
- Pozanerkowa (niedrożnościowa)
6
Q
Czym wywołana jest przednerkowa ONN?
A
Nagłe pogorszenie ukrwienia nerek na skutek:
ZMIAN ORGANICZNYCH
- zator
- zawał serca
- tamponada serca
ZMIAN CZYNNOŚCIOWYCH w wyniku
- krwotoku
- ostra niewydolność krążenia
- odwodnienie
- zespół wątrobowo-nerkowy
- zaburzenia jatrogenne
7
Q
Czym wywołana jest nerkowa ONN?
A
Uszkodzenie elementów nerki- kłębuszków, naczyń, cewek i tkanki śródmiąższowej
8
Q
Czym wywołana jest pozanerkowa ONN?
A
Ostra mocznica mechaniczna
Stany niedrożnościowe dróg moczowych: złogi wewnątrznerkowe, zablokowany odpływ z pęcherza, zatkanie dróg moczowych zew. lub wew.
9
Q
Jaki jest obraz morfologiczny ONN?
A
Ostre wodonercze
10
Q
Objawy mocznicy
A
Azotemia + objawy ze strony narządów
11
Q
Czym charakteryuje się PNN?
A
Mocznica
12
Q
PNN i mocznica- zaburzenia w układach mniej oczywiste
A
Zapalenie włóknikowe osierdzia Anemia Nadczynność przytarczyc Hipokalcemia Hiperfosfatemia Hiperkaliemia
13
Q
Rozwój PNN- etapy
A
- Okres obniżonej wydolności nerek
- Okres wyrównanej azotemii
- Okres niewyrónanej retencji ciał azotowych
- Okres niewydolności nerek
- Okres schyłkowej niewydolności nerek
14
Q
PNN- etapy- filtracja
A
- Filtracja = 50%
- Filtracja= 20-50%
- Filtracja= 20-50%
- Filtracja= 20-25%
- Filtracja= 5%
15
Q
Kiedy w PNN pojawiają się objawy mocznicy?
A
Przy niewyrównanej retencji ciał azotowych (kreatynina> 8mg/dl)
16
Q
Ktore objawy w PNN pojawiają się najwcześniej?
A
Nadciśnienie, niedokrwistość
Poliuria
17
Q
Do czego prowadzi uszkodzenie cewek nerkowych?
A
Zaburzenia elektrolitowe
Wielomocz
Nycturia
18
Q
Zaburzenia rozwojowe nerek
A
Agenezja
Niedorozwój
Nieprawidłowe umiejscowienie- miednica mniejsza
Nerka podkowiasta- połączenie biegunów
19
Q
Glomerulopatie pierwotne
A
Ostre rozlane rozplemowe KZN Gwałtownie postępujące KZN (z półksiężycami) Błoniaste KZN Submikroskopowe KZN Błoniasto-rozplemowe KZN Ogniskowe segmentowe stwardnienie kłębuszków nerkowych Ogniskowe segmentowe rozplemowe KZN Nefropatia IgA- choroba Bergera Przewlekłe KZN
20
Q
Glomerulopatie wtórne
A
Cukrzyca Guzkowe zapalenie tętnic Ziarniniak Wegnera Zespół Goodpasteure'a SLE Skrobiawica Plamica Henocha-Schonleina Bakteryjne zapalenie wsierdzia Choroba Fabry'ego
21
Q
Patogeneza KZN
A
Odpowiedź immunologiczna, odkładanie kompleksów immunologicznych:
- Reakcja antygen-przeciwciało- antygen w kłębuszkach, kompleksy w krwi, przeciwciała przeciwko kłębuszkom
- Odpowiedź komórkowa
- Aktywacja alternatywnej drogi dopełniacza
22
Q
Ostre rozlane rozplemowe KZN
A
Dzieci, 2x chłopcy Postreptokokowe KZN Duża skłonność do smaowyleczenia Ponabłonkowe depozyty (GARBIKI) Gorączka, nudności, ostry zespół nefrytyczny
23
Q
Gwałtownie postępujące KZN (z półksiężycami)
A
Znaczna oliguria
Powiększone, blade nerki “pokąsane przez pchły”
Półksiężyce
TYP I- przeciwciała przeciwko błonom podstawnym (zespół Goodpasteure’a)
TYP II- kompleksy immunologiczne- podobnie garbiki (SLE, purpura Henoch-Schonlein)
TYP III- przeciwciała ANCA przeciw neutrofilom (Ziarniniak Wegenera, mikroskopowe guzkowe zapalenie tętnic)
24
Q
Półksiężyce
A
W przestrzeni Bowmana 50-100%
proliferujące komórki listka ściennego torebki Bowmana+ komórki napływające + włóknik
25
Nefropatia błoniasta
85% idiopatyczna
Najprawdopodobniej autoimmunologiczne- antygeny obce, in situ kompleksy
Odkładanie się depozytów podnabłonkowo wzdłuż i następnie w błonie podstawnej
Pogrubienie błony podstawnej
Stopienie nóżek podocytów
Przeżycie spoko, wyleczenie niezbyt
26
Submikroskopowe zapalenie nerek
```
Brak zmian zapalnych w nerkach oprócz zwyrodnień kropelkowych komórek nabłonka kłębuszka
Brak nóżek podocytów
Nadmierna reabsorpcja lipoprotein
Podłoże immunologiczne lub genetyczne
Leczy się kortykosteroidami
Rokowanie sztos
```
27
Błoniasto-rozplemowe KZN
Zmiany w błonie podstawnej, proliferacja mezangium
Młodzi dorośli
TYP I: 2/3, odkładanie kompleksów w mezangium i podśródbłonkowo, aktywacja dopełniacza, wypustki wnikające do błony podstawnej
TYP II: 1/3, odkładające się depozyty w błonie podstawnej, gorsze rokowanie
TYP III: Bardzo rzadko
28
Ogniskowe segmentowe stwardnienie kłębuszków nerkowych
Szkliwienie dotyczy części kłębuszków i pętli naczyniowych
Najczęściej idiopatyczne
Cały kłębuszek zeszkliwiony~AIDS
25-35 r.ż.
29
Nefropatia IgA- Choroba Bergera
Jedna z najczęśtszych
Ludzie młodzi, dzieci
Odkładanie się złogów z IgA w mezangium
Następstwo wydzielania w przewodzie pokarmowym, płucach
Wtórnie do celiakii, chorób wątroby
Najczęściej typ I: krwiomocz po infekcji GDO (lub ukł pokarmowego, moczowego)
30
Ogniskowe segmentowe rozplemowe KZN
Ogniskowa segmentowa proliferacja mezangium z ogniskową martwicą i włóknikiem
Idiopatyczna, wtórna, skłądnik innej nefropatii
31
Przewlekłe KZN
Nerki symetrycznie zmniejszone z drobnoziarnistą powierzchnią i tkanką tłuszczową okołomiedniczkową
Szybko śmierć z powodu mocznicy
32
Które glomerulopatie najczęściej progresują do przewlekłego KZN?
Gwałtownie potępujące KZN 90%
Ogniskowe segmentowe stawrdnienie kłębuszków nerkowych 60-80%
Glomerulopatia błoniasto-rozplemowa 50%
33
Glomerulopatie wrodzone i dziedziczne
Zespół Alporta
Krwinkomocz rodzinny
Wrodzony zespół nerczycowy
34
Zespół Alporta
Zaburzenie syntezy kolagenu typu IV
Upośledzenie słuchu, zmiany oka
5-20 lat
Krwinkomocz z epizodami krwiomoczu
35
Krwinkomocz rodzinny
Stały lub nawracający krwinkomocz
Choroba cienkich błon podstawnych
Dziedziczenie AD
36
Nefropatia cukrzycowa
```
Białkomocz
Przewlekła niewydolność nerek
Zespół nerczycowy
Zespół Kimmelstiela-Wilsona
Związana z uogólnioną mikroangiopatią
```
37
Czym charakteryzuje się zespół Kimmelstiela-Wilsona?
Białkomocz
Nadciśnienie tętnicze
Stwardnienie międzywłośniczkowe kłębuszków
38
Nefropatia cukrzycowa- 3 rodzaje zmian
1. Glomerulopatie
- rozlane stwardnienie międzywłośniczkowe
- guzkowe stwardnienie międzywłośniczkowe
- pogrubienie błony podstawnej
2. Naczyniowe- stwardnienie tętniczek
3. Zapalenie odmiedniczkowe nerek z martwicą brodawek nerkowych
39
Okresy nefropatii cukrzycowe wg. Mogensena
```
I hiperfiltracja
II pogrubienie błon podstawnych
III mikroalbuminuria
IV białkomocz
V schyłkowa niewydolność nerek
```
40
Choroby cewek nerkowych i tkanki śródmiąższowej
1. Ostra martwica cewek nerkowych
2. Śródmiąższowe zapalenie nerek
- odmiedniczkowe ostre i przewlekłe
- ostre polekowe
- nefropatia poanalgetyczna
3. Nefropatia moczanowa
4. Wapnica nerek
41
Ostra martwica cewek nerkowych
Zmiana odwracalna, prowadzi do ostrej mocznicy
Wtórna- tak jak przednerkowa NN-->głównie cewki bliższe
Pierwotna- uszkodzenie toksyczne nerek-->cewki blizsze i dalsze
Wzrost przepuszczalności cewek
42
Ostra martwica cewek nerkowych- okresy
1. Wstępna- nieznaczna oliguria i azotemia
2. Oliguria- ostra mocznica
3. Poliuria-w wyniku regeneracji kanalików
4. Zdrowienie
43
Odmiedniczkowe zapalenie nerek
Wstępujące zakażenie bakteryjne z przewodu pokarmowego lub narządów płciowych
E. Coli, Proteus, Klebsiella
Predysponują stany utrudnionego odpływu moczu, ciąża
Częściej kobiety- krótsza droga
44
Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek
Ropne zapalenie wstępujące, zstępujące
Nerki powiększone
Predysponuje ciąża: II, III trymestr
Gorączka, bóle, dyzuria
3 POWIKŁANIA:
1. Ropień okołonerkowy
2. Roponercze
3. Martwica brodawek nerkowych- dziadki z cukrzycą- martwica skrzepowa
45
Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek
Nieregularne blizny od kory do kielichów
Zniekształcenia, poszerzenie kielichów i miedniczek
Cewki- obraz tarczycopodobny
Włóknienie
2 POSTACIE:
1. Niedrożnościowa- obraz wodonercza, brodawki
2. Refluksowa- skyty przebieg
46
Ostre polekowe zapalenie śródmiąższowe nerek
Nadwrażliwość typu IV
Typ alergiczny: eozynofilia, wysypki skórne,
W podścielisku obrzęk i odczyn zapalny
47
Nefropatia poanalgetyczna
Przewlekłe śródmiąższowe zapalenie nerek
Fenacetyna- również acetominofen, ASA (2-3 kg w okresie 3 lat)
Martwica brodawek nerkowych- wtórnie uszkodzenie cewek i śródmiąższa
Pogrubienie błony podstawnej
Często wapnienie dystroficzne brodawek
Nocturia, bóle głowy, nadciśnienie, niedokrwistość
RAK BRODAWCZAKOWATY
48
Nefropatia moczanowa
OSTRA: U chorych leczonych cytostatykami z powodu białaczek i chłoniaków złośliwych- wzrost puryn
Kanaliki, cewki zbiorcze
PRZEWLEKŁA: Dna moczanowa
Cewki dystalne, zbiorcze
Bliznowaty zanik kory nerki
KAMICA MOCZANOWA: u 40% ostrej nefropatii moczanowej
49
Wapnica nerek
Złogi wapnia w nerkach:
a) Zwiększona resorbcja z kości: szpiczak mnogi, nadczynność przytarczyc, przerzuty do kości
b) Zwiększona absorpcja wapnia: przedawkowanie witaminy D, sarkoidoza
50
Zmiany w nerkach w przebiegu szpiczaka mnogiego
1. Nefropatia cewkowo- śródmiąższowa
Nefropatia wałeczkowa łańcuchów lekkich- białkomocz wywołany białkiem Bence-Jonesa
2. Glomerulopatia łańcuchów lekkich- odkładanie łańcuchów lekkich immunoglobulin w postaci niewłóknikowej
3. Skrobiawica
51
Choroby wywołane zmianami naczyń
```
Zwężenie tętnicy nerkowej
Zawały nerek
Łagodne stwardnienie nerek
Złośliwe stwardnienie nerek
Rozlana martwicy kory nerek
```
52
Nerka Goldblatta
Nerka ze znacznym upośledzeniem dopływu krwi tętniczej
53
Zwężenie tętnicy nerkowej
Jednostronne rzadko powoduje nadciśnienie
I. Miażdżyca (70-90%)- mężczyźni, cukrzyca
- odejście tętnicy nerkowej od aorty, 1/3 proksymalna
II. Dysplazja włóknisto-mięśniowa- kobiety 30-40 l.
- zmiany w błonie środkowej najczęściej
- środkowa, dystalna część tętnicy nerkowej
54
Zawały nerek
Zawały blade
Zatory z lewej komory, rzadko przyścienne aorty
Jak już zawał krwotoczny to zakrzepica żyły nerkowej
55
Łagodne stwardnienie nerek
Szkliwienie, zwężenie małych tętniczek
| Pogrubienie błony wewnętrznej i środkowej tętnic
56
Złośliwe stwardnienie nerek
W przebiegu nadciśnienia złośliwego
Nerka pokąsana przez pchły
MArtwica włóknikowata ściany tętniczek
57
Obraz kliniczny nadciśnienia złośliwego
Ciśnienie rozkurczowe >130mmHg
Obrzęk tarczy nerwu wzrokowego z retinopatią
Encefalopatia
Zmiany w nerkach i układzie sercowo-naczyniowym
58
Rozlana martwica kory nerek
Niedokrwienie w wyniku:
- aktywacji układu krzepnięcia
- skurczu naczyń
- upośledzonej fibrynolizy
Przyczyny:
- związane z ciążą
- zmiany u małych dzieci
- różne schorzenia dorosłych
Rokowanie złe z rozlanej
59
Mikroangiopatia zakrzepowa- podział
1. Zespół hemolityczno-mocznicowy dzieci
2. Zespół hemolityczno-mocznicowy dorosłych
3. Idiopatyczny/zakrzepowa plamica małopłytkowa- zespół Moschcowitza
60
Mikroangiopatia zakrzepowa- patogeneza
Zakrzepy z płytek i włóknika w naczyniach włosowatych i tętniczkach generalnie spowodowane uszkodzeniem śródbłonka
Klinicznie: małopłytkowość, niedokrwistość hemolityczna, niekiedy niewydolność nerek
61
Zespół hemolityczno-mocznicowy wieku dziecięcego
E. Coli
ONN, niedokrwistość hemolityczna, małopłytkowość
Ogniska martwicy w korze nerek
U dzieci spoczko rokowanie, dorośli gorzej
62
Zakrzepowa plamica małopłytkowa
Częściej u młodych kobiet
Objawy neurologiczne
Rokowanie złe
63
Wodonercze
Poszerzenie kielichów i miedniczek nerkowych powyżej przeszkody i spłaszczenie brodawek
Przyczyną wszystko co może blokować odprowadzanie moczu
Długotrwale powoduje zanik nerki
Powikłania: zakażenie, odmiedniczkowe zapalenie nerek, kamica nerkowa, zakażenie dróg moczowych
64
Kamica nerkowa
2x mężczyźni
80% jednostronne
Następstwa: wodonercze, infekcje wstępujące, zatrzymanie odpływu moczu
65
Rodzaje kamieni nerkowych
Najczęstsze:
1. Kamienie wapniowe- sprzyja hiperkalcemia, hiperurykuria, hipomagnezemia, hipocytraturia, hiperoksaluria
2. Fosforanowo-magnezowo-amonowe- infekcyjne, sprzyja zasadowy mocz, amoniak, rogi jelenia
3. Moczanowe- u chorych z hiperurykemią i hiperurykurią, niskie pH sprzyja, małe, żółte
4. Fosforanowe- miękkie, odlewowe
66
Torbielowatość nerek- rodzaje
1. Torbielowata dysplazja nerek
2. Wielotorbielowatość nerek
- dorosłych AD
- dzieci AR
3. Torbielowatość rdzenia nerki
- gąbczastość rdzenia nerki
- zespół zaniku nefronów
4. Torbielowatość nabyta
5. Torbiele proste
6. Torbiele związane z zespołami wrodzonymi
67
Torbielowata dysplazja nerek
```
Związana z nieprawidłowym różnicowaniem
Nerka powiększona i jak masa winogron
Liczne torbiele różnej wielkości
Nieprawidłowości moczowodów
Znacznie częściej jednostronna
```
68
Wielotorbielowatość nerek AD
Choroba dziedziczna obu nerek i wielonarządowa
>40 r.ż.
Związana z mutacjami w genie PKD
Torbiele wypełnione płynem
-->Torbiele w wątrobie, tętniaki tętnic podstawy mózgu, nieprawidłowości zastawkowe
69
Wielotorbielowatość nerek AR
Zmiany torbielowate w nerkach i wątrobie
Mega śmiertelność
Nerki gładziutkie w środku usłane torbielami
70
Gąbczastość rdzenia nerki
Zwykle dotyczy obu nerek
Ujawnia się 40-50 r.ż.
Torbielowato poszerzone cewki zbiorcze w rdzeniu
71
Zespół zaniku nefronów
Wspólne cechy: obecność torbieli w rdzeniu, znaczny zanik cewek w korze, włóknienie śródmiąższowe
Postaci: sporadyczna, wieku młodzieńczego, dorosłych, dysplazja nerkowo-siatkówkowa
Dzieci, młodzież
Poliuria
72
Nabyta torbielowatość nerek
Dializy
Po 8 latach u 92% chorych
W ścianie torbieli u 5-7% pojawia się rak nerki
73
Torbiel prosta
W korze
| Zawiera przezroczysty płyn
74
Nowotwory zlośliwe nerek
1. Rak nerki
- rak jasnokomórkowy
- rak brodawkowaty
- rak chromofobowy
- rak z cewek zbiorczych
- rak sarkomatoidalny
2. Rak miedniczki nerkowej
3. Chłoniak złośliwy
75
Najczęstsze złośliwe nowotwory nerek
DOROŚLI: Rak nerki
DZIECI: Guz Wilmsa
Nienabłonkowe złośliwe rzadkie- mięsak i chłoniak
76
Rak nerki
TRIADA OBJAWÓW:
Krwiomocz
Ból okolicy krzyżowo-lędźwiowej
Palpacyjnie wyczuwalny guz jamy brzusznej
```
ZESPOŁY PARANEOPLASTYCZNE:
Hiperkalcemia
Nadciśnienie tętnicze
Zespół Cushinga
Amyloidoza
```
PRZERZUTY do płuc 55% i kości
STADIUM ZAAWANSOWANIA: Robson, TNM
HISTOLOGICZNY STOPIEŃ ZŁOŚLIWOŚCI WG FUHRMANA
77
Raki nerki- rokowanie
Raki brodawkowate, chromofobowe > rak jasnokomórkowy
Raki mięsakopodobne i z cewek zbiorczych NAJGORSZE ROKOWANIE
78
System Robsona
I- nie przekracza torebki
II- nacieka tkankę tł. okołonerkową, ale nie powięź Geroty
III- nacieka naczynia żylne lub/i limfatyczne
IV- przerzuty do hematogenne lub do narządów innych niż nadnercza
79
Rak jasnokomórkowy
```
Najczęstszy
Mutacje VHL
Jednostronny, pojedynczy
Górny biegun nerki
Gniazda komórek nowotworowych
Nacieka żyłę nerkową
Fuhrman
```
80
Co ocenia skala Fuhrmana?
Cechy jądra (wielkość i kształt) i jąderek (wielkość)
81
Rak brodawkowaty
Najczęstszy u chorych z torbielowatością nabytą
Mężczyźni
Aktywacja protoonkogenu MET
Pojedynczy guz
Rdzeń brodawek tworzą cienkościenne naczynia
82
Rak chromofobowy
Występuje jednakowo i u kobiet i mężczyzn
Utrata wielu chomosomów
Postać typowa i eozynochłonna
83
Rak z cewek zbiorczych
Guz
Zniekształcenia kielichów i miedniczek
BRAK martwicy, zmian krwotocznych
Obecność lektyn, keratyny 18
84
Rak sarkomatoidalny
Agresywny, niskozróżnicowany, anaplastyczny, złe rokowanie
| Duży guz
85
Rak miedniczki nerkowej
Najczęściej urotelialny
Dorośli
Usposabia nefropatia analgetyczna
86
Chłoniak złośliwy nerki
50% chłoniaków węzłowych nacieka nerki
| Wielkokomórkowe o dużej złośliwości
87
Najczęstsze przerzuty do nerek z...?
Płuca
Sutka
Przewodu pokarmowego
Czerniak złośliwy
88
Nowotwory łagodne nerki
```
Onkocytoma
Naczyniako-mięśniako-tłuszczak
Gruczolak
Guz z komórek aparatu przykłębuszkowego
Włókniak rdzenia nerki
```
89
Onkocytoma
Guz kory nerki
Pochodzenie nabłonkowe
Z komórek wstawkowych przewodów zbiorczych
Bywa wieloogniskowy
Centralnie gwiazdkowata blizna łącznotkankowa
90
Naczyniako-mięśniako-tłuszczak
Rzadko
Może powodować obfite krwotoki
U chorych na stwardnienie guzowate
Przeciwciała HMB-45
91
Gruczolak
U osób starszych i ze zbliznowaceniem nerek
| U chorych ze schyłkową niewydolnością nerek i przewlekle dializowanych
92
Guz z komórek aparatu przykłębuszkowego
Nadmierna produkcja reniny
93
Marker odrzucania humoralnego- ostre odrzucanie nerki
C4d
