Neuroinfekcje Flashcards

(87 cards)

1
Q

Definicja neuroinfekcji

A

zapalne choroby układu nerwowego, wywoływane przez bakterie, wirusy, grzyby, riketsje, mykoplazmę, pierwotniaki i pasożyty, też w przebiegu odczynów neuroalergicznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Epidemiologia bakteryjnych ZOMR

A

0,5/1tys żywo urodzonych noworodków
35-40 / 100tys niemowląt

1 r.ż. - 50% przypadków
do 3.rż. - 75%
do 9 r.ż. - 90%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kto/co może być źródłem neuroinfekcji?

A

chory człowiek, nosiciel, kleszcze, komary

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Zakażenia bezpośrednie (neuroinfekcje) - jakie drogi?

A
  • przez szczelinę kostną po urazie cz-m lub zabiegu neurochiru
  • wady rozwojowe - przez otwarte przepukliny oponowo-rdzeniowe, przetoki skórne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Zakażenia przez ciągłość (neuroinfekcje) - jakie drogi?

A
  • z ucha środkowego
  • z zatok obocznych nosa
  • ze zgorzelinowego zęba
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Zakażenia drogą krwionośną (neuroinfekcje) - jakie drogi?

A

z odległego ogniska: zastawki serca, pępowina, skóra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Bakteryjne ZOMR u dzieci - częściej szpitalne czy pozaszpitalne?

A

pozaszpitalne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Podział neuroinfekcji

A

Wrodzone
Nabyte:
-ostre, podostre, przewlekłe

lub lokalizacyjnie (opony i/lub mózg, RK, nerwy obwodowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Zapalenia mózgu - czym mogą być wywołane?

A

Bezpośrednią agresją patogenu lub reakcją immunologiczną wobec składowych mieliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Objawy ZOMR u noworodka

A
  • posocznica
  • niestabilność temperatury (wcześniaki - hipotermia; donoszone - gorączka)
  • bezdechy
  • bradykardia / tachykardia
  • niechęć do ssania
  • wymioty
  • krzyk mózgowy o wysokim tonie
  • sinica, zaburzenia oddechowe
  • zaburzenia świadomości
  • napięcie ciemienia
  • drgawki lub drżenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wczesne objawy ZOMR u niemowlęcia

A
  • gorączka
  • wymioty, utrata łaknienia
  • napięte tętniące ciemię przednie
  • zaburzenia świadomości
  • nadwrażliwość na światło
  • przeczulica
  • wybroczyny skórne
  • bezdechy
  • opistotonus
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Późne objawy ZOMR u niemowlęcia

A
  • NTK
  • bradykardia
  • hiperwentylacja
  • śpiączka
  • poszerzenie szwów czaszkowych
  • porażenie n. III lub VI
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Objawy ZOMR u niemowlęcia - objawy oponowe

A

sztywność karku, objawy Brudzińskiego i Kerniga (mogą być ujemne)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Objawy ZOMR u dziecka starszego

A
  • bóle głowy
  • gorączka
  • wymioty
  • fotofobia
  • zaburzenia świadomości
  • bóle mięśni i pleców
  • dodatnie objawy oponowe (sztywność karku, Brudziński i Kernig)
  • obrzęk tarcz n.II
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Neuroinfekcje - badania dodatkowe

A
  • PMR (posiew, preparat bezpośredni, szybkie testy lateksowe, serologia, PCR)
  • bakteriologia i wirusologia krwi
  • neuroobrazowanie (dla powikłań)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Neuroinfekcje - neuropatologiczne wtręty

A

Cowdry’ego typu A - patognomoniczne dla zapalenia opryszczkowego, półpaścowego i CMV
typu B - dla zakażenia wywołanego przez polio

ciałka Negriego - dla wścieklizny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Objawy alarmujące w neuroinfekcjach

A
  • nagły początek
  • objawy posocznicy
  • wodogłowie
  • zarostowe zapalenie pajęczynówki
  • zakrzep zatok żylnych czaszki
  • ropień mózgu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Lokalizacja neuroinfekcji a objawy osiowe

A

ZOMR - objawy oponowe
zap. mózgu - zaburzenia świadomości
zap. móżdżku - ataksja
nerwy obwodowe i korzonki - zespół rdzeniowy i niedowłady

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

ZOMR u noworodków - patogeny

A

E. coli i Streptococcus grupy B, Klebsiella, Proteus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

ZOMR u niemowląt - patogeny

A

G- flora jelitowa, Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis (do 3 mca życia)
Neisseria meningitidis i Hib (ale to już szczepione) (od 4mca)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

ZOMR u dzieci starszych - patogeny

A

Neisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae, H. influenzae, Borrelia burgdorferi
S. aureus u dzieci z ogniskami zakażeń skóry, zastawek i cewników

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Zapalenie mózgu - patogeny

A

Wirus opryszczki (t.2 u noworodka), ospy wietrznej, półpaśca, cytomegalii, enterowirusy (polio, Coxsackie, ECHO), arbowirusy, Borrelia burgdorferi, wirus wścieklizny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Zapalenie RK - patogeny

A
 Cytomegalia
 Zapalenie opryszczkowe
 Wirus WZW A
 Adenowirusy
 Neuroborelioza
 Mycoplasma pneumoniae
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Zapalenie nerwów obwodowych i czaszkowych - patogeny

A
Polio,
Borrelia burgdorferi,
Mycobacterium tuberculosis
herpetyczne,
EBV,
CMV,
WZW,
Campylobacter jejuni,
Listerioza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Leczenie neuroinfekcji
- antybio jak najszybciej | - wspomagające
26
Leczenie wspomagające neuroinfekcji
- kroplówki - p/gorączkowe - p/drgawkowe - p/obrzękowe - ropne zapalenia → gamma globulina
27
Postępowanie w posocznicy meningokokowej z ostrą niewydolnością nadnerczy
Antybio + wspomagające + - monitorować czynności życiowe, jonogram, układ hemostatyczny - hydrokortyzon 10mg/kg co 4-6h lub Dexaven (deksametazon) 1mg/kg/dawkę co 6h
28
Postępowanie w zapaleniach neuroalergicznych
- leczenie objawowe | - sterydy (immunosupresja)
29
Antybiotyki - Streptococcus pneumoniae (pneumokokowe ZOMR)
I rzut - cefalosporyny III gen | II rzut - wankomycyna 40-60 mg/kg/d + cefotaksym 300mg/kg/d
30
Antybiotyki - Neisseria meningitidis (meningokokowe ZOMR)
I rzut - penicylina krystaliczna 300-500 tys. J/kg/d | II rzut - cefotaksym
31
Antybiotyki - H. influenzae
I rzut - ceftriakson 100mg/kg/d lub cefotaksym 200mg/kg/d | II rzut - chloramfenikol 75-100mg/kg/d
32
Antybiotyki - Staphylococcus aureus
I rzut - Wankomycyna oraz cefalosporyna III gen lub aminoglikozyd II rzut - ryfampicyna 15 mg/kg/d
33
Antybiotyki - Listeria monocytogenes
I rzut - ampicylina i aminoglikozyd | II rzut - trimetoprim
34
Antybiotyki - Pseudomonas aeruginosa
I rzut - ceftazydym i aminoglikozyd | II rzut - tikarcylina, mezlocylina i aminoglikozyd
35
Antybiotyki - beztlenowce
I rzut - penicylina i metronidazol | II rzut - chloramfenikol
36
Antybiotyki - noworodkowe ZOMR o nieznanej etiologii
I rzut - cefalosporyna III gen + ampicylina + ewentualnie aminoglikozyd II rzut - meropenem
37
Leczenie neuroinfekcji - CMV
gancyklowir
38
Leczenie neuroinfekcji - Herpes simplex
acyklowir 15-30 mg/kg/d
39
Leczenie neuroinfekcji - Varicella zoster
acyklowir
40
Leczenie neuroinfekcji - Treponema pallidum
penicylina
41
Leczenie neuroinfekcji - HIV
zydowudyna
42
Leczenie neuroinfekcji - Toxoplasmosis
pirymetamina i sulfadiazyna
43
Powikłania neuroinfekcji
- wodogłowie - niedowłady kończyn i nn. czaszkowych - niepełnosprawność intelektualna - zaburzenia zachowania - SIADH - zaburzenia wzrastania - przedwczesne dojrzewanie płciowe - otyłość
44
Co może prowadzić do powikłań neuroinfekcji?
Opóźnienie leczenia
45
Objawy zapalenia mózgu
- zaburzenia świadomości - śpiączka mózgowa - drgawki połowicze lub uogólnione - niedowłady - jeśli przebiega z zapaleniem opon to dołączają się objawy oponowe
46
Objawy zapalenia móżdżku
- zaburzenia równowagi - upadki - niezborność ruchów - ma charakter izolowany - różnicowanie z ostrą ataksją móżdżkową i zatruciami
47
Objawy zapalenia RK
- niedowład kończyn dolnych lub czterech kończyn - porażenie zwieraczy - zaburzenia czucia (poziom) - zaburzenia lokomocji - bóle pleców - objawy oponowe
48
Eradykacja poliomyelitis - zasady
- rejestracja ostrych niedowładów wiotkich - pobranie 2 próbek stolca do badań wirusologicznych - szczepienia
49
Objawy zapalenia korzeni i nn. obwodowych
- zlokalizowane niedowłady - zlokalizowane zaburzenia czucia - zlokalizowane zaburzenia wegetatywne (skórne, trzewne) - konieczna dobra znajomość anatomii obu rodzajów unerwienia - zapalenia splotów i zwojów (kompleksu unerwienia obwodowego)
50
Objawy zapalenia mięśni
- bóle mięśniowe - rzekome niedowłady - bolesność palpacyjna - większe ucieplenie (zwykle również skórne i inne zmiany skórne) - zwyżki ciepłoty ciała
51
Etiologia nieropnego ZOMR
```  Borrelia burgdorferi  Mycobacterium tuberculosis  Leptospira interrogans  Listeria monocytogenes  Treponema pallidum ```
52
Etiologia wirusowego ZOMR
```  Enterowirusy (Coxsackie)  Wirus świnki  Wirus opryszczki-2  Wirusy grypy i paragrypy  Wirus Epstein-Barra  Wirus cytomegalii  Wirus ospy wietrznej  Wirusy limfocytowego zapalenia opon ```
53
Etiologia zapalenia mięśni
```  Wirusy Coxsackie B  Wirusy grypy A i B  Wirusy paragrypy  Adenowirusy  Borelioza  Włośnica  Toksoplazmoza ```
54
Jakie wirusy mają powinowactwo do ukł. nerwowego?
```  Wirusy ECHO  Wirusy Coxsackie A i B  Wirus świnki  Wirusy opryszczki HSV-1 i HSV-2  Wirusy WZW  Adenowirusy  Wirusy Epsteina-Barra, CMV, różyczki  Enterowirusy ```
55
Identyfikacja pasożytów - neuroinfekcje
- 3-krotne badanie świeżego kału - metody immunologiczne - w wągrzycy mózgu i opon (+) miana p/c w PMR - w włośnicy duże znaczenie ma badanie bioptatu mięśniowego
56
Identyfikacja prionów - neuroinfekcje
- badania molekularne (biopsja mózgu) - immunohistochemia (identyfikacja izoformy białka prionów) - identyfikacja poliklonalnych p/c
57
Co można zobaczyć w MRI w neuroinfekcji?
- zmiany wysiękowe, proliferacyjne i ziarnicze; - ogniska korowe w zapaleniu ostrym, - podkorowe w podostrym, - pogrubienie opony miękkiej, - zakrzep zatok żylnych
58
AIDS - neuroinfekcja - badania obrazowe
- MR i TK → głęboka wieloogniskowa encefalopatia - ostre AIDS → surowicze zapalenie opon i nerwów czaszkowych - przewlekłe AIDS - znaczenie HMRS (Protonowa spektroskopia rezonansu magnetycznego)
59
Grzybica - neuroinfekcja - badania obrazowe
TK - zwapnienia i torbiele rzekome | MR - pogrubienie opon, mnogie ziarniniaki i ropnie, lite ogniska
60
Zapalenia OUN przyzakaźne - kiedy?
```  Odra  Świnka  Ospa wietrzna i półpasiec  Różyczka  Mononukleoza zakaźna  Grypa ```
61
Odrowe zapalenie mózgu - objawy, kiedy występują
 3-5 dzień choroby  Ponowna gorączka, bóle głowy, wymioty  Zaburzenia świadomości, pobudzenie, drgawki, ataksja, niedowłady
62
Świnkowe ZOMR i mózgu - objawy, jakie badania, jakie powikłania
- kliniczne objawy świnki - odczyny serologiczne + badania wirusologiczne - stosunkowo łagodny przebieg oponowy - powikłania mózgowe (wodogłowie, poprzeczne zapalenie rdzenia, zapalenie wielonerwowe i błędnika)
63
Ospowe / półpaścowe zapalenia OUN - kiedy, objawy, co w badaniach, jakie struktury obejmuje
```  Zwykle w 4-12 dniu choroby  Zapalenia mózgu, móżdżku i rdzenia  Udar mózgu (tętniczy)  Zapalenie drobnych naczyń (zaburzenia widzenia, afazja, niedowład połowiczy)  Zmiany w MR mózgu  Zapalenia nerwów czaszkowych ```
64
Różyczkowe zapalenie mózgu i opon - kiedy, jak często, objawy, co w badaniach
 Zwykle przy ustępowaniu wysypki  1 na 5 000 przypadków  Ponowna gorączka, senność, drgawki, bóle głowy, wymioty, objawy oponowe  4- krotny wzrost miana przeciwciał w surowicy  Szczepienia z mianem ochronnym przez 15lat
65
EBV - jakie neuroinfekcje może wywołać?
```  Wirusowe zapalenie mózgu  Zapalenie limfocytarne opon  Zespół Guillain- Barre  Poprzeczne zapalenie rdzenia  Przemijające zapalenie nerwów czaszkowych i obwodowych ```
66
Neuroinfekcja EBV - jakie badania?
p/c anty-EBV w PMR i surowicy
67
Zapalenia OUN grypowe - kiedy, jakie objawy
 Zwykle w okresie ustępowania ostrych objawów  Porażenia okoruchowe, nerwu twarzowego, błędnika, nerwoból n.V  Zajęcie nerwów lub splotów nerwowych  Zapalenia wielonerwowe  Zapalenia mózgu  Poprzeczne zapalenia rdzenia (rzadko)
68
Zapalenia neuroalergiczne - przykłady
```  Ostre rozsiane zapalenie mózgu i rdzenia (ADEM)  Zapalenie mózgu Rasmussena  Podostre i przewlekłe zapalenia mózgu  Postępujące różyczkowe z. m.  Choroba Creutzfeldta-Jakoba  Stwardnienie rozsiane  Poprzeczne zapalenie rdzenia  Zapalenie nerwów wzrokowych  Zapalenie rdzenia i nerwów wzrokowych (Devica) ```
69
ADEM (Ostre rozsiane zapalenie | mózgu i rdzenia) - jakie patogeny mogą spowodować?
 Mycoplasma pneumoniae  Streptococus pyogenes  Campylobacter jejuni
70
ADEM (Ostre rozsiane zapalenie | mózgu i rdzenia) - jakie szczepienia mogą spowodować?
``` ospa, odra, polio, błonica, tężec, WZW B, wścieklizna, cholera ```
71
Zapalenia naczyń mózgowych - rodzaje
- reumatyczne - małych naczyń - ziarniniakowate - z komórkami olbrzymimi - inne
72
Zapalenia naczyń mózgowych - reumatyczne - kiedy?
- RZS - toczeń układowy - z. Kawasaki - gorączka reumatyczna - z. skórno-mięśniowe - choroba mieszana tkanki łącznej
73
Zapalenia naczyń mózgowych - małych naczyń - kiedy?
- Schonleina-Henocha | - z niedoboru dopełniacza
74
Zapalenia naczyń mózgowych - ziarniniakowate - kiedy?
- sarkoidoza | - ziarniniak Wegenera
75
Zapalenia naczyń mózgowych - z komórkami olbrzymimi - kiedy?
- ch. Takayasu | - zapalenie tętnic skroniowych
76
Zapalenia naczyń mózgowych - inne - kiedy?
- erytromelalgia | - plamica zakrzepowa trombocytopeniczna
77
Ostre toksykozy zakaźne - co uszkadza UN, przykłady
- toksyny produkowane przez patogeny | - tężec, botulizm
78
Tężec - patogen, ile zachorowań, wrota zakażenia
 Clostridium tetani (beztlenowiec)  W Polsce ok. 20 zachorowań na rok  Rany skórne i pępowina
79
Tężec - patomechanizm
Tetanospazmina (letalna w dawce 2,5 ng/kg) łączy się z gangliozydem GT1 i interferuje z presynaptycznym uwalnianiem acetylochoniny
80
Tężec - objawy
Szczękościsk, prężenia, opistotomus, gorączka, ślinotok, poty, częstoskurcz
81
Tężec - leczenie, profilaktyka.....
Szczepienia, immunoglobulina p/tężcowa, penicylina, metronidazol, midazolam, diazepam, betablokery, dopamina, respiratoterapia
82
Zatrucie jadem kiełbasianym - patogen, źródło, częstość w PL, śmiertelność
- Clostridium botulinum (laseczka beztlenowa, 8 typów neurotoksyn) - zanieczyszczona żywność (konserwy, miód, syrop z kukurydzy, mleczne pokarmy) - 50 zachorowań / rok, kilka zgonów / rok
83
Zatrucie jadem kiełbasianym - co niszczy zarodniki?
tylko gotowanie w autoklawie......
84
Zatrucie jadem kiełbasianym - jaki wiek, objawy
 Dzieci 1-3 miesięcy  Apatia, brak apetytu, osłabienie ssania  Zaparcia, spłycenie oddechu  Porażenia nn. czaszkowych, hipotonia  Symetryczne! Porażenia, brak zaburzeń czucia, suchość w jamie ustnej, zaparcia
85
Zatrucie jadem kiełbasianym - wywiad, badanie
 W wywiadzie konserwy! |  Wykazanie C. botulinum w pokarmie i/lub wymiocinach, toksyny w surowicy
86
Co różnicować z botulinizmem?
```  Zespól Guillain-Barre  Miastenia  Błonica  Zapalenie komórek szarych rdzenia  Poliomyelitis opuszkowe  Choroby naczyniowe mózgu  Zatrucie grzybami  Zatrucie chemiczne  Zatrucie atropiną ```
87
Def. przyzakaźnych zapaleń mózgu
- nie jest skutkiem zakażenia tkanki nerwowej mózgu - wynika najprawdopodobniej z reakcji alergicznej lub autoimmunologicznej skierowanej przeciwko mielinie OUN, wywołanej infekcją wirusową lub immunizacją