Urazy układu nerwowego

Question 1

Definicja urazów układu nerwowego

Answer 1

wynik nagłego zdarzenia, w wyniku którego dochodzi do uszkodzenia na skutek zadziałania siły zewnętrznej

Question 2

Częstość urazów czaszkowo-mózgowych u dzieci w zal. od wieku

Answer 2

niemowlęta: 190-350/100tys/rok
1-4r.ż.: 104-345 /100tys/rok
młodzież: 280-535/100tys/rok

Question 3

Epidemiologia urazów czaszkowo mózgowych - częstość w zależności od stopnia ciężkości

Answer 3

łagodne - 60-80%
umiarkowane - ok.20%
ciężkie - ok.10%

Question 4

Ile % spośród urazów u dzieci stanowią urazy czaszkowo-mózgowe?

Answer 4

30%

Question 5

Urazy obwodowego układu nerwowego u dzieci - co najczęściej?

Answer 5

uszkodzenia splotu barkowego, nerwu twarzowego i strzałkowego

Question 6

Urazy czaszkowo-mózgowe u dzieci - czynniki ryzyka

Answer 6

• rozwój komunikacji
• budowa anatomiczna (b. duża głowa w stos. do ciała)
• ciekawość świata
• zaniedbania opiekuńcze
• maltretowanie
• urazy okołoporodowe

Question 7

Przyczyny urazów czaszkowo-mózgowych u noworodków

Answer 7

powikłania okołoporodowe

Question 8

Przyczyny urazów czaszkowo-mózgowych u niemowląt

Answer 8

upadki, zespół potrząsania

Question 9

Przyczyny urazów czaszkowo-mózgowych u dzieci starszych

Answer 9

upadki, pobicia, urazy komunikacyjne

Question 10

Podział urazów czaszkowo-mózgowych na zamknięte/otwarte

Answer 10

Zamknięte:

• wstrząśnienie mózgu
• stłuczenie mózgu

Otwarte: (rzadsze, bo kości dzieci są bardziej sprężyste) - duże ryzyko powikłań, jak:

• neuroinfekcje
• ZOMR i mózgu
• wyciek PMR
• ropnie śródczaszkowe

Question 11

Ciężkie urazy czaszkowo-mózgowe - objawy

Answer 11

• utrata przytomności od jednej do kilku h
• drgawki
• obrzęk mózgu
• porażenia kończyn
• niedowłady
• uszkodzenia funkcji poszczególnych analizatorów

Question 12

Lekkie urazy czaszkowo-mózgowe - objawy

Answer 12

• wstrząśnienie mózgu (70-80%)
• zaburzenia świadomości (zazwyczaj krótkotrwałe i przemijające), połączone z niepamięcią wsteczną
• objawy wegetatywne

Question 13

Urazy czaszkowo-mózgowe powstałe w wypadkach komunikacyjnych - podział

Answer 13

1. Powstałe w czasie jazdy samochodem i doznanego wypadku (pasażer):
   - obrażenia z powodu nagłego przyspieszenia i opóźnienia ruchu głowy;
   - powstają krwawienia wewnątrzmózgowe
   - utrata przytomności natychmiastowa i długotrwała
   - złe rokowanie
2. Bezpośrednie uderzenie dziecka przez auto:
   - urazy głowy, KP, złamania kończyn,
   - współistnienie w urazie wielonarządowym urazu głowy pogarsza rokowanie o 30%

Question 14

Objawy wstrząśnienia mózgu:

Answer 14

• krótkotrwała utrata przytomności lub lekkie przymroczenie z nudnościami, wymiotami, zawrotami głowy, bólem głowy
• niepamięć wsteczna (wydarzeń sprzed wypadku, z wypadku i okresu po nim)

Question 15

Przedłużająca się >1h utrata przytomności po urazie czaszkowo-mózgowym może wskazywać na…

Answer 15

stłuczenie mózgu, obrzęk mózgu, krwiaka śródczaszkowego

Question 16

Objawy stłuczenia mózgu

Answer 16

• zaburzenia świadomości (senność, śpiączka, majaczenie, splątanie, stan pomroczny)
• niedowłady/porażenia kończyn i nerwów czaszkowych
• nadciśnienie śródczaszkowe
• drgawki
• liczne wybroczyny i obrzęk mózgu (w obrazowaniu)

Question 17

Kiedy mogą wystąpić objawy stłuczenia mózgu?

Answer 17

bezpośrednio po urazie albo po kilku miesiącach, nawet latach

Question 18

Stłuczenie mózgu u dzieci - jakie struktury najczęściej?

Answer 18

płaty czołowe i skroniowe, pień mózgu i móżdżek

Question 19

Objawy narastającego nadciśnienia śródczaszkowego

Answer 19

• pogarszanie się stanu świadomości
• nudności lub wymioty
• nierówność lub poszerzanie się źrenic/zaburzona reakcja na światło
• niedowłady
• ↑CTK
• bradykardia
• patologiczny tor oddychania

Question 20

Zespoły wgłobienia - jakie wyróżniamy?

Answer 20

• migdałków móżdżku do otworu potylicznego wielkiego
• zakrętu hipokampa we wcięcie namiotu móżdżku (najczęstsze)
• zakrętu obręczy pod sierp

Question 21

Wgłobienie migdałków móżdżku - objawy

Answer 21

• zaburzenia oddychania (oddech Cheyne-Stokesa) / bezdech
• zab. sercowo-naczyniowe
• ↑CTK
• neurogenna hiperwentylacja
• śpiączka
• bradykardia
• odruch Cushinga (↑CTK, bradykardia, nieredularny oddech)

Question 22

Wgłobienie zakrętu hipokampa we wcięcie namiotu móżdżku - objawy

Answer 22

• zaburzenia świadomości
• poszerzenie tożstronnej źrenicy
• przeciwstronna hemiplegia

Question 23

Wgłobienie podsierpowe - objawy

Answer 23

wklinowanie zakrętu obręczy

upośledzenie krążenia PMR z przeciwległej opony bocznej z jego następstwami

Question 24

Objawy późne urazów głowy, związane najczęściej z wolno powstającymi krwiakami

Answer 24

• zmiany osobowości
• senność
• poranne bóle głowy z nudnościami lub wymiotami
• napady drgawkowe
• niedowłady kończyn

Question 25

Pourazowe krwiaki wewnątrzczaszkowe - jakie mogą być, jakie dadzą objawy

Answer 25

nad i podtwardówkowy, śródmózgowy, krwawienie podpajęczynówkowe - objawy ogniskowe - niedowłady - porażenia - drgawki ogniskowe - anizokoria - bradykardia - zaburzenia świadomości - zaburzenia oddychania

Question 26

Przewlekły krwiak podtwardówkowy - objawy

Answer 26

- powiększenie obwodu głowy - napięcie skóry głowy, uwypuklenie ciemienia - objaw "zachodzącego słońca" (przymusowe patrzenie w dół z rąbkiem białkówki nad źrenicami) - rozdrażnienie, płacz - wymioty

Question 27

Diagnostyka urazów czaszkowo-mózgowych

Answer 27

-TK

Question 28

Powikłania urazów OUN

Answer 28

- encefalopatia pourazowa - ślepota - padaczka - wodogłowie

Question 29

Powikłania urazów RK

Answer 29

- trwałe porażenia | - niewydolność oddechowa

Question 30

Powikłania urazów obwodowego UN

Answer 30

objawy neuropatii

Question 31

Postępowanie po urazach czaszkowo-mózgowych u dzieci

Answer 31

zależy od grupy ryzyka: - duże ryzyko: obserwacja na oddz. chirurgii / neurochirurgii - średnie ryzyko: krótka obserwacja na chirurgii - małe ryzyko: nie wymaga obserwacji szpitalnej, pouczyć opiekunów i do domu

Question 32

Postępowanie po urazach czaszkowo-mózgowych u dzieci - grupa dużego ryzyka, czyli kto?

Answer 32

- pogarszanie się stanu świadomości od czasu urazu lub powtórna utrata przytomności - drgawki w okresie pourazowym - objawy oponowe (sztywność karku) - objawy ogniskowe (osłabienie ruchowe, czuciowe, zaburzenia mowy, widzenia) - krwiak podczepcowy (miękkie lub twarde uwypuklenie w miejscu urazu) - wyczuwalne wgniecenie czaszki - uraz otwarty głowy - przebyte leczenie z powodu chorób nowotworowych, hematologicznych, cukrzycy

Question 33

Postępowanie po urazach czaszkowo-mózgowych u dzieci - grupa średniego ryzyka, czyli kto?

Answer 33

- utrata przytomności poniżej 1minuty - senność - bóle głowy - wymioty więcej niż 3 razy po urazie - niepamięć wsteczna - drgawki w przeszłości - uraz wielomiejscowy - uraz twarzoczaszki, uraz miejscowy - podejrzenie dziecka pobitego

Question 34

Postępowanie po urazach czaszkowo-mózgowych u dzieci - grupa małego ryzyka, czyli kto?

Answer 34

- dobry stan świadomości / bez utraty przytomności - wymioty nie częściej niż 3 razy po urazie - ujemne objawy oponowe (sztywność karku) - bez śladów urazu miejscowego

Question 35

Jakie zalecenia dla opiekunów dziecka, gdy jest ono w grupie małego ryzyka po urazie czaszkowo-mózgowym? + postępowanie

Answer 35

- pilna obserwacja 24-72h - gdy sen >4h → obudzić w celu oceny stanu świadomości - posiłki i napoje częściej, w małych ilościach, należy unikać świeżych owoców i soków skoncentrowanych - dziecko ma wypoczywać, leżąc z głową uniesioną do 30-45 stopni - zbadać neurologicznie - czy uraz był przypadkowy, czy objawy chorobowe doprowadziły do urazu? (zaburzenia równowagi, świadomości itd) - USG przezciemiączkowe u niemowląt, TK u starszych

Question 36

Czy istnieją niemechaniczne urazy układu nerwowego?

Answer 36

Tak, niedotlenienie i zatrucia

Question 37

Wodogłowie normociśnieniowe = z. Hakima-Adamsa - objawy

Answer 37

zab. chodu, kontroli zwieraczy, poszerzenie układu komorowego

Question 38

Wodogłowie normociśnieniowe = z. Hakima-Adamsa - leczenie

Answer 38

- operować w uzasadnionych przypadkach (istotny czynnik pogarszania stanu chorego to efekt hydrodynamiczny) - drenaż PMR zapobiega przewlekłemu niedokrwieniu